Ευρωεκλογές/ Καταιγιστικές εξελίξεις- Άλμα της ακροδεξιάς, πρόωρες κάλπες και ο…Φειδίας στην Κύπρο- Η καταγραφή ανά χώρα

Ο φόβος πως οι ευρωεκλογές θα ήταν η «στιγμή Τραμπ» για την Ευρώπη, εν μέρει επιβεβαιώθηκε. Τα φιλοευρωπαϊκά κόμματα (κεντροδεξιά, σοσιαλιστές, φιλελεύθεροι και πράσινοι) συνεχίζουν να έχουν την απόλυτη πλειοψηφία στο Ευρωκοινοβούλιο αλλά οι δυνάμεις της ακροδεξιάς και του εθνικισμού είχαν θεαματική αύξηση της δύναμής τους, κέρδισαν την πρώτη θέση στην Ιταλία, τη δεύτερη στη Γερμανία και σάρωσαν στη Γαλλία, όπου ο πρόεδρος Μακρόν ανακοίνωσε διάλυση της Βουλής και εκλογές στις 30 Ιουνίου.

Οι φιλελεύθεροι και οι πράσινοι έχασαν τις περισσότερες έδρες, το πολιτικό τοπίο κατακερματίζεται και τα αντισυστημικά κόμματα ενισχύονται, με αποτέλεσμα η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση να γίνεται πιο δύσκολη. Προβλέπονται πιο σκληρές πολιτικές για τη μετανάστευση, δύσβατος δρόμος προς την πράσινη μετάβαση και το πιο κρίσιμο ερώτημα είναι: Θα συνεχίσει το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα να αναζητά συναινετική πλειοψηφία με σοσιαλιστές και φιλελεύθερους, ενίοτε και πράσινους, ή θα στραφεί προς τα κόμματα της ακροδεξιάς;

Γερμανία: Φρένο στην άνοδο της ακροδεξιάς

Οι Χριστιανοδημοκράτες παραμένουν πρώτη δύναμη, με 30,3% (+1,5 μονάδα) και 29 έδρες. Δεύτερη, η Εναλλακτική για τη Γερμανία με 16%, αύξησε μεν κατά 5,2 μονάδες τα ποσοστά της από το 2019, αλλά απέχει από το 22%-23% που είχε στις δημοσκοπήσεις πριν από το σκάνδαλο για απελάσεις μεταναστών. 

Από τον κυβερνητικό συνασπισμό μεγάλοι χαμένοι είναι οι Πράσινοι, που από το 20% έπεσαν στο 11%, απώλειες 2 μονάδων έχουν οι Σοσιαλδημοκράτες (14%) ενώ αμετάβλητο στο 5% έμεινε το FDP.

Ολική ανατροπή έκανε η «συντηρητική αριστερά» της Βάγκενκνεχτ, που με 6% έκοψε 3 μονάδες και 3 ευρωβουλευτές από την Αριστερά (Die Linke), εδώ.     

Γαλλία: Έτοιμη για την εξουσία δηλώνει η Λεπέν

Διάλυση της Βουλής και πρόωρες εκλογές στις 30 Ιουνίου και 7 Ιουλίου, ανήγγειλε ο Μακρόν, μετά τον εκλογικό  θρίαμβο της ακροδεξιάς Εθνικής Συσπείρωσης των Λεπέν-Μπαρντελά, που κέρδισε 8 μονάδες και έφτασε στο 31,5%. Η απόφαση ήταν σε μεγάλο βαθμό αναγκαστική απέναντι στον κίνδυνο ακυβερνησίας. «Δεν θα μπορούσα να κάνω σαν να μη συμβαίνει τίποτε», είπε ο Μακρόν, «είμαστε έτοιμοι να αναλάβουμε την εξουσία», απάντησε η Λεπέν, εδώ. 

Η ήττα του Μακρόν ήταν εντυπωσιακή, αφού η κεντρο-φιλελεύθερη συμμαχία του , Αναγέννηση, με 15% απέσπασε λιγότερο από το μισό ποσοστό της Λεπέν. Εντυπωσιακή άνοδο πέτυχαν με 14% οι Σοσιαλιστές, στο 8,7% έφτασε η αριστερή Ανυπότακτη Γαλλία του Μελανσόν, ενώ 5,5% απέσπασε η επίσης ακροδεξιά Ανακατάληψη του Ζεμούρ. 

 Ιταλία: Καταποντισμός Σαλβίνι

Ανάλογα με των γενικών εκλογών του 2022 τα αποτελέσματα, πρώτο το Fratelli d’ Italia της Μελόνι με 27,7%, δεύτερο το Δημοκρατικό Κόμμα, που άγγιξε το 24%, από 22,7% στις ευρωεκλογές του 2019 και 19,1% το 2022. Υποχώρησε στο 11% (από 17,1% το 2019 και15,4% το 2022) το Κίνημα των Πέντε Αστέρων, επέστρεψε πάνω από το 10% η Forza Italia και καταποντίστηκε στο 8% ο Σαλβίνι, που το 2019 είχε έρθει πρώτος με 34,3%. Ενισχύθηκε στο 6,5% η συμμαχία Αριστεράς-Πράσινων, εδώ.

 Ισπανία: Ενισχυμένη η Δεξιά

Νίκη για το Λαϊκό Κόμμα, που αύξησε τα ποσοστά του έναντι των περσινών βουλευτικών εκλογών (34,2% από 33,1%) και κυρίως έναντι των ευρωεκλογών του 2019 (20,2%). Υποχώρησαν ελαφρά οι Σοσιαλιστές του πρωθυπουργού Σάντσεθ (30,2% από 31,7% πέρσι και 32,9% το 2019). Το ακροδεξιό Vox ενισχύθηκε σημαντικά έναντι των προηγούμενων ευρωεκλογών (9,6% από 6,2%) αλλά όχι και σε σχέση με τις βουλευτικές (12,4%). Μεγάλη υποχώρηση για την αριστερή συμμαχία Sumar (4,65% από 12,3% στις βουλευτικές και 10% το 2019), από την οποία διασπάστηκε το Podemos, λαμβάνοντας 3,3%, εδώ.

 Πολωνία: Επιβεβαίωσε το προβάδισμα ο Τουσκ

Ο κυβερνητικός συνασπισμός του Ντόναλντ Τουσκ κατάφερε να έρθει πρώτος με 38,2%, ενώ το (μέχρι το φθινόπωρο κυβερνόν) κόμμα Νόμου και Δικαιοσύνης υποχώρησε κάτω από το 34%. Η ακροδεξιά Ομοσπονδία έλαβε σχεδόν 12%. Οι δύο κυβερνητικοί σύμμαχοι του Τουσκ, ο Τρίτος Δρόμος και η Αριστερά εξασφαλίζουν αντίστοιχα 8,2% και 6,6%. Η αποχή ξεπέρασε το 60%, εδώ.

Ολλανδία: Υποχώρησε στην δεύτερη θέση το κόμμα του Βίλντερς

Η συμμαχία Σοσιαλιστών-Πρασίνων ξεπέρασε το 21,5%, ποσοστό μικρότερο του αθροίσματος των δύο στις προηγούμενες ευρωεκλογές (19% και 10,9%, αντίστοιχα) αλλά υψηλότερο του 15,75% που έλαβαν στην κοινή κάθοδο στις πρόσφατες βουλευτικές. Το ακροδεξιό κόμμα του Γκερντ Βίλντερς ήρθε δεύτερο με 17%, εκτοξευόμενο από το 3,5% των προηγούμενων ευρωεκλογών αλλά υποχωρώντας από το 23,5% των βουλευτικών. Απώλειες για το φιλελεύθερο κόμμα του πρώην πρωθυπουργού Ρούτε, που περιορίστηκε στο 11,6%, από 14,6% το 2019 και 15,2% στις βουλευτικές. Μεγάλος χαμένος το κεντρώο NSC, που πλήρωσε τη συμμετοχή του στην κυβέρνηση υποχωρώντας από το 12,9% των βουλευτικών στο 3,8%.

Βέλγιο: Πρώτη η ακροδεξιά

Το ακροδεξιό φλαμανδικό VB ήρθε μεν πρώτο στις ευρωεκλογές, αποσπώντας 13,9%, πλην όμως φαίνεται ότι δεν κατάφερε να πετύχει τη σημαντικότερη νίκη στην οποία ήλπιζε, στις βουλευτικές εκλογές, παρότι απέσπασε το 22,8% των ψήφων των Φλαμανδών. Η συντηρητική Νέα Φλαμανδική Συμμαχία ήρθε τρίτη στις ευρωεκλογές (13,4%) αλλά προηγείται στις βουλευτικές, με 24,5. Στη Βαλλονία τα exit poll θέλουν το φιλελεύθερο MR να προηγείται με 30% και ακολουθούν οι Σοσιαλιστές έρχονται δεύτεροι, με 22,6%.

 Πορτογαλία: Επέστρεψαν στην κορυφή οι Σοσιαλιστές-πτώση της ακροδεξιάς

Το Σοσιαλιστικό Κόμμα επικράτησε οριακά της κεντροδεξιάς Δημοκρατικής Συμμαχίας (32,1% έναντι 31,1%), η οποία τον Μάρτιο ήρθε πρώτη στις βουλευτικές εκλογές (28,8% έναντι 28%). Μεγάλη πτώση για το ακροδεξιό CHEGA, που μέσα σε τρεις μήνες έχασε σχεδόν τη μισή δύναμή του (9,8% από 18,1%). Ενισχυμένη η Φιλελεύθερη Συμμαχία (8,6% από 4,9%).

Αυστρία: Πρώτη η ακροδεξιά

Λίγους μήνες πριν τις βουλευτικές εκλογές,  το ακροδεξιό Κόμμα Ελευθερίας κατάφερε να έρθει πρώτο με 25,7% (από 17,2% στις προηγούμενες ευρωεκλογές). Το κυβερνόν Λαϊκό Κόμμα υποχώρησε στο 24,7%, χάνοντας σχεδόν 10 μονάδες από τις προηγούμενες ευρωεκλογές, ενώ οι Σοσιαλδημοκράτες ήταν κοντά στο ποσοστό του 2019 (23,2% από 23,9%). Απώλειες για τους Πράσινους (10,7% από 14,1%).

Σουηδία: Κόντρα στο ρεύμα

Αποτέλεσε εξαίρεση στη γενική τάση ενίσχυσης της ακροδεξιάς, καθώς οι Σουηδοί Δημοκράτες υποχώρησαν στην τέταρτη θέση με 13,2%, από την τρίτη στις προηγούμενες ευρωεκλογές (15,3%) και τη δεύτερη στις βουλευτικές του 2022 (20,5%). Παρέμειναν πρώτοι και ενισχύθηκαν οι Σοσιαλδημοκράτες (24,9% από 23,5%), ενώ το κεντροδεξιό Κόμμα Μετριοπαθών διατήρησε τις δυνάμεις του (17,5%). Έκπληξη αποτέλεσε η τρίτη θέση των Πρασίνων.

Δανία: Ήττα για την Φρεντέρικσεν

Στην πρώτη θέση σκαρφάλωσε το αριστερό Σοσιαλιστικό Λαϊκό Κόμμα, ενισχυόμενο στο 17,4% (από 13,2%) και εκμεταλλευόμενο την υποχώρηση τόσο των Φιλελεύθερων (14,7% από 23,5%) όσο και των Σοσιαλδημοκρατών της πρωθυπουργού Μέττε Φρεντέρικσεν (15,6% από 21,5%). Το αποτέλεσμα έρχεται να επιβεβαιώσει την υποχώρηση της δημοτικότητας της πρωθυπουργού το τελευταίο διάστημα.

 Φινλανδία: Σημαντική άνοδος της Αριστεράς

Ενισχυμένη κατά 4 ποσοστιαίες μονάδες εμφανίστηκε η κεντροδεξιά συμμαχία του πρωθυπουργού Πέτερι Όρπο ένα χρόνο μετά τις βουλευτικές εκλογές. Εντυπωσιακή άνοδος 10 μονάδων και δεύτερη θέση για την Αριστερή Συμμαχία (17,3%). Μεγάλη υποχώρηση για το ακροδεξιό Κόμμα των Φινλανδών στο 7,6%, από 20,1% και τη δεύτερη θέση προ ενός έτους.

Ουγγαρία: Αποδυναμωμένος ο Όρμπαν

Το κόμμα του πρωθυπουργού Βίκτορ ‘Ορμπαν, ήρθε μεν πρώτο αλλά υποχώρησε κάτω από το 44%, ενώ στις τελευταίες βουλευτικές και ευρωεκλογές είχε λάβει πάνω από 50%. Μεγάλος κερδισμένος το κόμμα που ίδρυσε πριν από λίγους μήνες ο πρώην συνεργάτης του Όρμπαν, Πέτερ Μάγκιαρ, που έλαβε πάνω από 30%, βυθίζοντας κάτω από το 10% τη συμμαχία των άλλων αντιπολιτευόμενων κομμάτων.

 Ρουμανία: Θρίαμβος για τον δικομματικό συνασπισμό

Σοσιαλδημοκράτες και φιλελεύθεροι, στην κοινή τους κάθοδο ενόψει και των βουλευτικών εκλογών του Δεκεμβρίου, θριάμβευσαν με 53%. Δεύτερη η ακροδεξιά Συμμαχία για την Ένωση των Ρουμάνων, με 15%.

Βουλγαρία: Το ενδιαφέρον στις βουλευτικές

Στις ευρωεκλογές το κόμμα του Μπόικο Μπορίσοφ ήρθε πρώτο με 30,4%, πλην όμως εκείνο που είχε μεγαλύτερη σημασία χθες στη γειτονική χώρα ήταν οι βουλευτικές εκλογές. Κι εκεί κερδισμένος είναι ο Μπορίσοφ, με το κόμμα του Gerb να λαμβάνει 26%-28% σύμφωνα με τα exit polls. Οι μεταρρυθμιστές του συνασπισμού «Συνεχίζουμε την Αλλαγή/Δημοκρατική Βουλγαρία», συγκέντρωσαν το 15% των ψήφων, περίπου όσο και το Κίνημα για τα Δικαιώματα και τις Ελευθερίες της τουρκικής μειονότητας, ενώ οι φιλορώσοι εθνικιστές του κόμματος Αναγέννηση συγκέντρωσαν 12%-14%. Οι αναλυτές προειδοποιούν ότι οι διαπραγματεύσεις για τον σχηματισμό κυβέρνησης θα είναι δύσκολες, μη αποκλείοντας νέα προσφυγή στις κάλπες το φθινόπωρο.

 Κροατία: Ψήφισε ένας στους πέντε

Επιβεβαιώθηκαν τα αποτελέσματα των βουλευτικών εκλογών του Απριλίου, με τη Δημοκρατική Ένωση του πρωθυπουργού Άντρει Πλένκοβιτς να διατηρείται στο 34,5% και τη σοσιαλδημοκρατική συμμαχία στο 26%. Το ακροδεξιό Κίνημα της Πατρίδας υποχώρησε στο 8,8% (από 9,6% τον Απρίλιο), ενώ το αριστερό «Μπορούμε!» υποχώρησε κάτω από το 6% ενώ τον Απρίλιο είχε ξεπεράσει το 9%. Η συμμετοχή ήταν μόλις 21,3%, από 30% στις ευρωεκλογές του 2019 αλλά έναντι 62,3% τον Απρίλιο.

Τσεχία: Πρώτο το κόμμα του Μπάμπιτς

Το κεντροδεξιό κόμμα του πρώην πρωθυπουργού, Αντρέι Μπάμπιτς, ήρθε πρώτο με 26,1%, διατηρώντας τα ποσοστά των βουλευτικών του 2021, ενώ η επίσης κεντροδεξιά συμμαχία Spolu του νυν πρωθυπουργού Πετρ Φιάλα, υποχώρησε στο 22,3%, χάνοντας 11 μονάδες από τις προηγούμενες ευρωεκλογές και 5,5 μονάδες από τις βουλευτικές.

Σλοβενία: Έκπληξη οι Πράσινοι

Ήττα για το κεντροαριστερό Κίνημα της Ελευθερίας του πρωθυπουργού, Ρόμπερτ Γκόλομπ, που υποχώρησε στη δεύτερη θέση με 22,1% (από 34,5% στις βουλευτικές του 2022, ενώ στις προηγούμενες ευρωεκλογές δεν υπήρχε). Πρώτο ήρθε το κεντροδεξιό Δημοκρατικό Κόμμα με 30,8% (από 26,3% το 2019 και 23,5% το 2022) και στην τρίτη θέση έκαναν την έκπληξη οι Πράσινοι, με 10,5%.

Σλοβακία: Ήττα-έκπληξη του Φίτσο

Το κόμμα του πρωθυπουργού, Ρόμπερτ Φίτσο (με την πρόσφατη απόπειρα κατά της ζωής του), αν και ενισχύθηκε στο 24,8% από 23% στις προ ενιαμήνου βουλευτικές εκλογές, εντούτοις υποχώρησε στη δεύτερη θέση. Πρώτη ήρθε η φιλελεύθερη Προοδευτική  Σλοβακία με 27,8%, από 23% στις βουλευτικές εκλογές του 2023 και 15,7% στις προηγούμενες ευρωεκλογές.

Λιθουανία: Κερδισμένοι οι Σοσιαλδημοκράτες

Δύο εβδομάδες μετά την ήττα τους στις προεδρικές εκλογές και ενόψει των βουλευτικών εκλογών του Οκτωβρίου, οι Χριστιανοδημοκράτες του υπουργού Εξωτερικών, Γκαμπριέλιους Λαντσμπέργκις, ήρθαν πρώτοι με 21,3%. Ποσοστό υψηλότερο των προηγούμενων ευρωεκλογών (19,7%) αλλά χαμηλότερο εκείνου που πέτυχαν στις βουλευτικές του 2020 (25,8%). Το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα αναρριχήθηκε στη δεύτερη θέση και το 18% (από την τέταρτη θέση και 9,6% το 2020), ενώ στην τρίτη θέση με 9% υποχώρησε το Αγροτικό Κόμμα, χάνοντας τη μισή του δύναμη.

Λετονία: Στροφή προς τα ακροδεξιά

Το κεντροδεξιό κόμμα της πρωθυπουργού Εβίκα Σιλίνια (και του Βάλντις Ντομπρόφσκις) ήρθε πρώτο με 25%, βελτιώνοντας το ποσοστό που έλαβε στις βουλευτικές του 2022 (19,2%). Μεγάλος νικητής είναι όμως το ακροδεξιό «Όλοι για τη Λετονία!», που ξεπέρασε το 22%, ενώ στις προηγούμενες ευρωεκλογές είχε 16,5% και στις βουλευτικές 9,4%. Καταποντισμός για τη (δεύτερη στις βουλευτικές εκλογές) Συμμαχία Αγροτών και Πρασίνων, που μετά την προ διετίας διάσπαση βυθίστηκε στο 2,3%.

Εσθονία: Συντριβή για την πρωθυπουργό Κάλλας

Το κεντροδεξιό κόμμα Πατρίδα είναι ο μεγάλος νικητής, καθώς από την πέμπτη θέση στις προηγούμενες ευρωεκλογές (10,3%) και την έκτη στις περσινές βουλευτικές εκλογές (8,2%), ήρθε πρώτο, με 21,5%. Στη δεύτερη θέση ενισχύθηκαν οι Σοσιαλδημοκράτες, με 19,3% (από 9,3% και την πέμπτη θέση στις βουλευτικές), ενώ μεγάλος χαμένος είναι το φιλελεύθερο Μεταρρυθμιστικό Κόμμα, της πρωθυπουργού Κάγια Κάλλας, που υποχώρησε τρίτο με 17,9% (από 31,2% πέρσι). Το ακροδεξιό EKRE διατήρησε τις δυνάμεις του (15% από 16% πέρσι) αλλά από δεύτερο βρέθηκε τέταρτο.

Λουξεμβούργο: Κερδισμένοι οι Σοσιαλδημοκράτες

Πρώτοι ήρθαν οι Χριστιανοκοινωνιστές του πρωθυπουργού Λυκ Φρίντεν, αλλά βρέθηκαν κάτω από το 23%, ενώ στις περσινές βουλευτικές έλαβαν 29,2%. Την ανοδική του πορεία συνέχισαν οι σοσιαλδημοκράτες, που από το 12,2% των ευρωεκλογών του 2019 (και την τέταρτη θέση) βρέθηκαν δεύτεροι με 18,9% πέρσι και τώρα ενισχύθηκαν στο 21,7%. Αντιθέτως το φιλελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα, από πρώτο στις προηγούμενες ευρωεκλογές (21,4%), βρέθηκε τρίτο χθες (όπως και στις βουλευτικές) με 18,3%.

Μάλτα: Ήττα για το Εργατικό Κόμμα

Απώλεια 10 ποσοστιαίων μονάδων κατέγραψε το Εργατικό Κόμμα, υποχωρώντας στο 45,3%. Το αντιπολιτευόμενο Εθνικό Κόμμα της Ρομπέρτα Μέτσολα δεν κατάφερε, όμως, να καρπωθεί οφέλη, παραμένοντας στο 42% των βουλευτικών του 2022.

Κύπρος: Τρίτος ο Φειδίας!

Ο YouTuber Φειδίας έκανε την έκπληξη, αποσπώντας 19% αν και δήλωσε ότι δεν έχει ξαναψηφίσει και δεν γνωρίζει τίποτα για την ΕΕ. Στην πρώτη θέση το ΔΗΣΥ, με 24,7% και δεύτερο το ΑΚΕΛ με 21,6%, αμφότερα με απώλειες περί των πέντε μονάδων από τις προηγούμενες ευρωεκλογές. Στην τέταρτη θέση το ακροδεξιό ΕΛΑΜ με 11,2%, ενώ το ΔΗΚΟ ήρθε πέμπτο με 9,7% και πέμπτο το με 10,6%. Η αποχή περιορίστηκε κάτω από το 50%, ενώ το 2019 ήταν 55%.

Πηγή: KREPORT