Παγκόσμια ανησυχία: Μπορεί να είναι η γρίπη των πτηνών η επόμενη πανδημία;

Η γρίπη των πτηνών (avian influenza virus, AIV) είναι μια σοβαρή ασθένεια που προκαλείται από τους ιούς της γρίπης τύπου Α και προσβάλλει κυρίως πτηνά, αλλά μπορεί, επίσης, να προσβάλλει ανθρώπους και άλλα ζώα, όπως έχει συμβεί στο παρελθόν και συμβαίνει και τώρα κατά την έξαρση που εκδηλώνεται από την άνοιξη σε πολλές Πολιτείες στη Βόρεια κυρίως αλλά και στην Κεντρική Αμερική. Για να εξελιχθεί σε πανδημία μία επιδημία της γρίπης των πτηνών, εξαρτάται από διάφορους παράγοντες.

Στην παρούσα έξαρση, η γρίπη των πτηνών έχει μολύνει αγελάδες γαλακτοπαραγωγής σε περισσότερα από 80 κοπάδια σε 10 πολιτείες από τα τέλη Μαρτίου, σύμφωνα με το USDA (U.S. Department Of Agriculture), το αμερικανικό υπουργείο Γεωργίας. Ένας εκπρόσωπος του USDA είπε ότι η υπηρεσία γνώριζε για λίγους θανάτους, αλλά ότι η συντριπτική πλειοψηφία των αγελάδων αναρρώνει καλά. Δεν μπορεί να προσδιοριστεί ο συνολικός αριθμός των αγελάδων με γρίπη των πτηνών που πέθαναν ή θανατώθηκαν στη Νότια Ντακότα, το Μίσιγκαν, το Τέξας, το Οχάιο και το Κολοράντο. Το Μίσιγκαν έχει περισσότερες επιβεβαιωμένες μολύνσεις στα βοοειδή από οποιαδήποτε πολιτεία. Η κτηνίατρος της πολιτείας του Νέου Μεξικού, Samantha Uhrig, είπε ότι οι αγρότες θανατώνουν όλο και περισσότερο τις αγελάδες λόγω της μειωμένης παραγωγής γάλακτος νωρίς στην αρχή της επιδημίας, προτού ακόμη οι ΗΠΑ επιβεβαιώσουν ότι η γρίπη των πτηνών μολύνει τα βοοειδή.Μερικά από τα ζώα πέθαναν από δευτερογενείς λοιμώξεις που προσβλήθηκαν μετά την αποδυνάμωση του ανοσοποιητικού τους συστήματος από τη γρίπη των πτηνών, είπαν κρατικοί κτηνίατροι, αξιωματούχοι του τομέα της γεωργίας.

Παράγοντες που επηρεάζουν την πιθανότητα πανδημίας της γρίπης των πτηνών:

1. Μετάδοση στον Άνθρωπο:
   Οι περισσότερες περιπτώσεις γρίπης των πτηνών στον άνθρωπο προέρχονται από άμεση επαφή με μολυσμένα πτηνά. Οι ιοί αυτοί συνήθως δεν μεταδίδονται εύκολα από άνθρωπο σε άνθρωπο. Αν όμως ένας ιός μεταλλαχθεί και αποκτήσει την ικανότητα να μεταδίδεται αποτελεσματικά από άνθρωπο σε άνθρωπο, θα μπορούσε να προκαλέσει πανδημία.
2. Ικανότητα του Ιού να Μεταλλαχθεί:
   Οι ιοί της γρίπης είναι γνωστοί για την ικανότητά τους να μεταλλάσσονται. Μια σημαντική μετάλλαξη ή ανταλλαγή γονιδίων με άλλους ιούς της γρίπης θα μπορούσε να δημιουργήσει έναν νέο ιό με υψηλή μεταδοτικότητα και σοβαρή παθογένεια.
3. Επιτήρηση και Έλεγχος:
   Η επιτήρηση των κρουσμάτων και ο έλεγχος της εξάπλωσης των ιών στα πτηνά και στους ανθρώπους είναι κρίσιμα μέτρα. Οι αποτελεσματικές στρατηγικές δημόσιας υγείας μπορούν να βοηθήσουν στην αποτροπή της εξάπλωσης και στον έγκαιρο εντοπισμό των επικίνδυνων μεταλλάξεων.

Ποιοι τύποι της γρίπης Α των πτηνών έχουν προσβάλει βοοειδή και γαλοπούλες

Οι τύποι της γρίπης Α των πτηνών (avian influenza virus, AIV) που έχουν προσβάλει βοοειδή και γαλοπούλες περιλαμβάνουν κυρίως τους υποτύπους H5 και H7, αλλά και άλλους υποτύπους του ιού. Ας δούμε τους κυριότερους υποτύπους:

Γαλοπούλες:

H5N1: Αυτός ο υπότυπος είναι γνωστός για την υψηλή παθογένειά του και έχει προκαλέσει σοβαρές επιδημίες σε διάφορες χώρες. Έχει επηρεάσει γαλοπούλες και άλλα πουλερικά, προκαλώντας υψηλά ποσοστά θνησιμότητας.

H5N2: Έχουν καταγραφεί περιστατικά μόλυνσης γαλοπούλων με τον υπότυπο H5N2, προκαλώντας επίσης σοβαρές επιπτώσεις στην πτηνοτροφία.

H5N8: Αυτός ο υπότυπος έχει επίσης επηρεάσει γαλοπούλες και έχει προκαλέσει επιδημίες σε διάφορες χώρες.

H7N3: Έχει προκαλέσει επιδημίες σε γαλοπούλες και άλλα πουλερικά, με υψηλή παθογένεια σε πολλά περιστατικά.

H7N9: Γνωστός υπότυπος που έχει προκαλέσει σοβαρά κρούσματα σε ανθρώπους στην Κίνα, έχει επίσης επηρεάσει γαλοπούλες.

Βοοειδή: Οι περιπτώσεις μόλυνσης βοοειδών από ιούς της γρίπης Α είναι πολύ σπάνιες, και οι βοοειδή δεν είναι φυσικοί ξενιστές των ιών αυτών. Ωστόσο, υπήρξαν μερικές αναφορές για μόλυνση βοοειδών:

H3N8: Υπάρχουν περιορισμένες αναφορές για τη μόλυνση βοοειδών με τον υπότυπο H3N8. Αυτός ο υπότυπος είναι πιο συχνός σε ιπποειδή και πτηνά, αλλά περιστασιακά μπορεί να μολύνει και βοοειδή.

Η γρίπη των πτηνών συνήθως επηρεάζει κυρίως τα πτηνά και λιγότερο άλλα ζώα. Η μετάδοση σε άλλα είδη ζώων, όπως τα βοοειδή, είναι ασυνήθιστη και συνήθως δεν προκαλεί σοβαρή ασθένεια σε αυτά. Η προσεκτική παρακολούθηση και η επιτήρηση των κρουσμάτων σε διαφορετικά είδη ζώων είναι κρίσιμες για την πρόληψη της εξάπλωσης του ιού και την προστασία της δημόσιας υγείας.

Παραδείγματα κατά το παρελθόν

Στο παρελθόν, υπήρξαν περιπτώσεις όπου η γρίπη των πτηνών προκάλεσε ανησυχία, όπως οι επιδημίες των ιών H5N1 και H7N9. Αν και αυτοί οι ιοί προκάλεσαν σοβαρή ασθένεια σε ανθρώπους, δεν μεταδόθηκαν εύκολα από άνθρωπο σε άνθρωπο.

Όπως δηλώνουν οι ειδικοί,η γρίπη των πτηνών έχει το δυναμικό να προκαλέσει πανδημία, αλλά αυτό εξαρτάται από το εάν ο ιός θα υποστεί τις απαραίτητες μεταλλάξεις που θα του επιτρέψουν να μεταδίδεται αποτελεσματικά από άνθρωπο σε άνθρωπο. Οι επιστήμονες και οι δημόσιοι φορείς υγείας παρακολουθούν συνεχώς αυτούς τους ιούς και λαμβάνουν μέτρα για να μειώσουν τον κίνδυνο πανδημίας. Η έγκαιρη αναγνώριση και η αποτελεσματική αντίδραση είναι κρίσιμες για την πρόληψη και τον έλεγχο μιας πιθανής πανδημίας.