Θοδωρής Γκόνης: Παιδιά πνευματικά αγωνίζονται να περάσουν από την τρύπα της βελόνας

Παρατηρητής και «κλέφτης», συλλέκτης οτιδήποτε επαληθεύεται από την ιστορία των μεγάλων δρόμων, ο Θοδωρής Γκόνης είναι ένας καλλιτέχνης, που μπορεί και ισχυροποιεί το απλό και το δωρικό, το καθημερινό και το φευγάτο, είτε γράφει στίχους και διηγήματα είτε αφήνει το σκηνοθετικό του αποτύπωμα στο θέατρο, από όπου και ξεκίνησε.

Ανάμεσα στα πολλά με τα οποία καταγίνεται, κατά καιρούς, θέλω να ξεχωρίσω την ανάγκη του, την αποτελεσματική συνεργασία του με νέους ανθρώπους, που όπως λέει και ο ίδιος «είναι παιδιά πνευματικά που αγωνίζονται να περάσουν μέσα από την τρύπα της βελόνας». 

Συνέντευξη

-Κύριε Γκόνη, σε ποια δημιουργική φάση σας βρίσκουμε; 

Μιας και απουσίαζα αρκετό καιρό στο Βορρά, αυτήν την εποχή τακτοποιώ το «σπίτι μου». Πρόκειται για μια ιαματική και παρηγορητική δραστηριότητα, ανεκτίμητη. Επίσης απολαμβάνω το διάβασμα, κυρίως ξαναδιαβάζοντας τα πρώτα μου διαβάσματα και το ξάφνιασμα είναι μεγάλο, γιατί βρίσκω μέσα στις σελίδες τους πράγματα, που με περίμεναν κρυμμένα, χρόνια και χρόνια. Ξαναγυρίζω στην αρχική πηγή. 

-Από όλες τις ιδιότητές σας, ποια λογαριάζετε ως αυτή που μονοπωλεί την κάθε μέρα; Εγώ ας πούμε σας φαντάζομαι παρατηρητή, με ένα σημειωματάριο στο χέρι.

Κυρίως, μου αρέσει να περπατώ ασκόπως και μόνος. Χαζεύω περιμένοντας, όλο και κάτι συναντώ όλο και κάτι βλέπω. Κάποιες φορές, αν είμαι τυχερός, συναντώ και ανθρώπους που μόλις έχουν φτάσει από άλλες «εποχές» και άλλους «τόπους». Αυτούς κλέβω. Είμαι κλέφτης. Όχι, σημειώσεις δεν κρατώ. Σπάνια. 

– Πόσα χρόνια γράφετε; Ποια ήταν η αφορμή για να ξεκινήσει αυτή η πορεία; 

Αρκετά, αλλά όλο και με μεγαλύτερη δυσκολία πια. Η αφορμή, αλλά και η αιτία ήταν οι άνθρωποι μου, που μου έλειπαν και με αυτόν τον τρόπο τους έφερνα δίπλα μου. Τους μιλούσα και μου μιλούσαν. Γιατί το γράψιμο, ο στίχος και το τραγούδι νομιμοποιούν το παραμιλητό πιστεύω. Νομίζω πως είχα από μικρός μια ροπή, μια κλήση στο να μιλάω μονάχος μου. 

-“Το όχι που ’φτιαξες με το κεφάλι σου μαλλιά, χείλια, μέτωπο και μάτια”. Αναφέρω αγαπημένες μου φράσεις. Δικές σας. Ποίηση για κάτι πολύ καθημερινό κι απλό. 

Η ποίηση και ο στίχος νομίζω πως είναι πιο κοντά στον καθημερινό, στον κοινό άνθρωπο, στον άνθρωπο του δρόμου, γιατί τα υλικά της ποίησης είναι οι λέξεις και οι λέξεις αυτές είναι η ίδια η διάλεκτος της ζωής. Οι λέξεις χρησιμοποιούνται για καθημερινούς κοινότοπους σκοπούς και είναι το υλικό του ποιητή όπως τα εργαλεία ενός τεχνίτη. 

– Οι τόποι πώς λειτουργούν απέναντι στη δημιουργία; 

 Μα οι τόποι είναι Άνθρωποι . Είναι ιστορία, σημάδια, δρόμοι, βουνά, θάλασσες, σύνορο, δάκρυα, σώματα αγαπημένα που άγιασαν. 

-Τι συνέβη και μετά το 1996 αποφασίσατε να αφήσετε την υποκριτική και να ασχοληθείτε με τη σκηνοθεσία; 

 Δεν ξέρω, δεν είμαι σίγουρος, γιατί το αποφάσισα. Μάλλον με πήρε στο λαιμό του ο τρόπος που έγραφα ένα τραγούδι που είχα σχεδόν ολόκληρη την ευθύνη και κάπως έτσι το τόλμησα. Δεν ξέρω αν έκανα και το σωστότερο. 

-Μιλήστε μου για τη συνεργασία σας με τον Δημήτρη Μπάκουλη. 

Με τον Δημήτρη γράφουμε μια σειρά από τραγούδια που μιλούν για τους «κλέφτες» και τα «κλεμμένα», κυριολεκτικά και μεταφορικά και επιθυμούν να αναδείξουν το «νόμιμο και άγιο» της κλοπής. Από τον κλέφτη της Βαγδάτης ως τον κλέφτη της Αγάπης. Με τον τίτλο “Εφτά τραγούδια κλέφτικα κι ο Κλέφτης της Βαγδάτης”. Ο Δημήτρης είναι ένας πολύ καλός μουσικός συνθέτης και τραγουδιστής που παρά το νεαρό της ηλικίας του, έχει γράψει ήδη υπέροχα τραγούδια, ενώ συνεργάζεται με μια ομάδα νέων μουσικών και τραγουδιστών σπουδαίων κι αυτό για μένα λέει πάρα πολλά. Είναι παιδιά πνευματικά που αγωνίζονται να περάσουν μέσα από την τρύπα της βελόνας. 

 -Πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι σήμερα να μεταφερθεί ο πυρήνας της λαϊκής κουλτούρας μέσα στο λακωνικό πλαίσιο των στροφών; 

Δύσκολη τέχνη η γραφή, σου ζητά συνέχεια μυαλό, είναι ένα κερατένιο επάγγελμα, μια απαιτητική υφαντική. Τώρα τι είναι λαϊκή κουλτούρα και αληθινά λαϊκό και πως μεταφέρεται αυτό, αυτό κι αν είναι δύσκολο να ειπωθεί. Ο Τσαρούχης, αυτός ο σοφός άνθρωπος λέει κάτι πολύ ωραίο «Αληθινά λαϊκό είναι αυτό το οποίο αντιδρά σε κάθε τύλιγμα». 

-Αν έπρεπε να οριστεί το ισχύον συναίσθημα απέναντι στην εποχή, τον καιρό που μας περιέχει αυτό ποιο θα ήταν; 

 Η έξαρση και η διαιώνιση της ανθρώπινης θηριωδίας. 

-Τι ετοιμάζετε για το προσεχές διάστημα; 

Σιγά σιγά, μια σειρά από τραγούδια με τον Φώτη Σιώτα και είμαι χαρούμενος με αυτό, γιατί ο Φώτης έχει έναν σπουδαίο δρόμο στη μουσική, στο θέατρο και στο τραγούδι. Έχουμε ήδη γράψει δυο δίσκους μαζί. Επίσης θα σκηνοθετήσω το νέο θεατρικό έργο του Μάκη Τσίτα, ‘’Πέντε Στάσεις’’ με την Ελένη Ουζουνίδου, που θα κάνει πρεμιέρα στη Θεσσαλονίκη, στο θέατρο Αυλαία, ενώ και μια συνεργασία με το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά είναι στα σχέδια. Και αν πρέπει να πω και κάτι ακόμα, να πω για ένα κείμενο που έγραψα με τον τίτλο: ‘’Κάποια στιγμή θα μάθετε ποιος είμαι’’ και που θα ανέβει στο θέατρο ‘’Σταθμός’’ στο Μεταξουργείο, το Φθινόπωρο, σε σκηνοθεσία της Μαρίας Ζορμπά, με πρωταγωνίστρια την Μυρτώ Αλικάκη και τις Νικόλ Κοροντζή και Αιμιλία Παπαχριστοφίλου και για αυτό είμαι διπλά χαρούμενος. Ταυτόχρονα, το κείμενο θα κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Άγρα. Υπάρχει και κάτι ακόμα, αλλά αυτό θα το κρατήσω για μυστικό.