Μεντιλίμπαρ-Αταμάν: Τα μεγάλα όπλα Μαρινάκη και Γιαννακόπουλου/ “Παράλληλοι βίοι” και ιστορίες αποδυτηρίων

Πίσω από τις μεγάλες επιτυχίες του ποδοσφαιρικού Ολυμπιακού και του μπασκετικού Παναθηναϊκού κρύβονται δυο μεγάλες αθλητικές προσωπικότητες. Δεν χωράει αμφιβολία ότι η ιστορία θα μπορούσε να είχε γραφτεί διαφορετικά αν ο Βαγγέλης Μαρινάκης δεν αποφάσιζε να φέρει τον περασμένο Ιανουάριο τον Χοσέ Μεντιλίμπαρ στους ερυθρόλευκους και ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος να εμπιστευτεί πέρσι το καλοκαίρι τον Εργκίν Αταμάν.

Δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι ο ποδοσφαιρικός Ολυμπιακός και ο μπασκετικός Παναθηναϊκός θα έφταναν με άλλους προπονητές στην κορυφή της Ευρώπης.

Τόσο ο Μεντιλίμπαρ, όσο και ο Αταμάν είχαν να διαχειριστούν εξαιρετικά δύσκολες καταστάσεις και να πάρουν κρίσιμες αποφάσεις σε μικρό χρονικό διάστημα. Εκ του αποτελέσματος δικαιώθηκαν και απέδειξαν πόσο σημαντική είναι η συμβολή του σύγχρονου προπονητή στα ομαδικά αθλήματα.

Αυτό που έκανε ο Μεντιλίμπαρ στον Ολυμπιακό δεν το πέτυχε τα δυο τελευταία χρόνια η Φιορεντίνα. Ο Βάσκος με τη δουλειά του παρέλαβε μια ομάδα ταλαιπωρημένη που πνιγόταν από την αμφισβήτηση και της έδωσε ευρωπαϊκό τίτλο αφού διέσυρε το μεγάλο φαβορί της διοργάνωσης, την Άστον Βίλα.

Ο Βαγγέλης Μαρινάκης πήρε το ρίσκο να αλλάξει στις αρχές του έτους ξανά τον προπονητή. Ίσως ήταν ο μόνος που πίστευε ότι η χρονιά ακόμη θα μπορούσε να σωθεί. Το τηλεφώνημά του στον Ερνέστο Βαλβέρδε ήταν καθοριστικό. Ο Βάσκος πρώην προπονητής του Ολυμπιακού πρότεινε τον Μεντιλίμπαρ. Ποιος ήταν ο Ισπανός περιέγραψε σε ένα μοναδικό κείμενο ο συνάδελφος Αργύρης Παγαρτάνης….

Έγραψε:

«Αναρωτιέστε πολλοί πώς αυτή η αλεπού ο Μεντιλίμπαρ παρουσιάζει τον Ολυμπιακό με τόσα διαφορετικά πρόσωπα, στους μόλις τρεις μήνες που βρίσκεται στην ομάδα.

Θέλετε μια απάντηση διά της… τεθλασμένης;

Θα πάμε μια βόλτα στο Εϊμπαρ. Ξέρεις τι εστί Εϊμπαρ; Από τους 30 δήμους, στους οποίους είναι χωρισμένη η Χώρα των Βάσκων, είναι μόλις ο 15ος σε πληθυσμό. Στους δε 8.000 δήμους της Ισπανίας το Εϊμπαρ δεν βρίσκεται καν στους πρώτους 500. Δεν μιλάμε για μια επαρχιακή ομάδα, αλλά για ένα χωριό, με τα πληθυσμιακά δεδομένα της Ισπανίας.

Αυτό το χωριό, με γήπεδο χτισμένο στο κέντρο μιας κοιλάδας που πλημμυρίζει ακόμα και σήμερα όταν βρέχει (αν και το σύστημα αποστράγγισης του γηπέδου έχει αναβαθμιστεί τρεις φορές από τη δεκαετία του 1950), με αποδυτήρια ασβεστωμένα κάτω από τις κερκίδες, που στάζει η οροφή τους, με λεφτά ανύπαρκτα, κατάφερε το 2014 να δει την ομάδα του να προβιβάζεται στην ισπανική Λα Λίγκα.

(Παρένθεση απαραίτητη: Πώς έγινε αυτό; Είναι απλό. Η περιοχή παράγει τρία, πράγματα: Άλογα, ποδοσφαιριστές και επαναστατικά πνεύματα. Ήταν η ΠΡΩΤΗ πόλη σ’ όλη την Ισπανία, η οποία το 1931 ξεκίνησε την επανάσταση κατά της βασιλείας και αποδέχτηκε την Δεύτερη Ισπανική Δημοκρατία. Φτώχεια (σχετική πάντα, δεν πεινάνε οι άνθρωποι, αλλά δεν έχουν και διεξόδους), ταλέντο στη μπάλα και επαναστατικό πνεύμα είναι τα τρία πιο βασικά συστατικά της επιτυχίας).

Ο πρόεδρος της Εϊμπαρ τότε ήταν ένας υπάλληλος. CEO βέβαια, αλλά υπάλληλος, με μισθό, οικονομολόγος και καθηγητής στο πανεπιστήμιο του Μπιλμπάο. Ούτε καν κάποιος επιχειρηματίας της περιοχής. Ανέκδοτο είναι αυτό, επιχειρηματίας στο Εϊμπαρ. Κανείς δεν μπορεί να κάνει τον επιχειρηματία στο Εϊμπαρ.

Η Λίγκα ειδοποίησε την Εϊμπαρ ότι για να συμμετάσχει στη Λα Λίγκα πρέπει να’ χει μετοχικό κεφάλαιο τουλάχιστον 2.146.525 ευρώ. Δεν βρέθηκε κανείς να τα βάλει. Έτσι ξεκίνησε το «Defende al Eibar», ένας έρανος ανάμεσα στους απλούς ανθρώπους της περιοχής, τους μεροκαματιάρηδες. Οι οποίοι πρόσφεραν με την καρδιά τους. Και σήμερα ακόμα η Εϊμπαρ «ανήκει» σε περίπου 8.000 μετόχους από 48 διαφορετικές χώρες! Χρηματοδότησαν το όνειρο, να δουν την ομάδα του χωριού τους στο ανώτατο επίπεδο.

(Άλλη παρένθεση: Το 2016, με την ομάδα ήδη στη Λα Λίγκα δύο χρόνια, πείστηκε να αναλάβει πρόεδρος μια γυναίκα, η Αμάια Γκοροστίθα. Που συστήνεται μεν ως «επιχειρηματίας», αλλά η βασική της πηγή εσόδων είναι ένα εργοστασιάκι που φτιάχνει ανταλλακτικά αυτοκινήτων στο Μπιλμπάο. Ανέλαβε με τον όρο να… μην βάλει λεφτά! Μετοχές έχει, αλλά όχι μεγάλο ποσοστό).

Αυτή την ομάδα, με αυτό το προφίλ, με παίκτες που έπαιρναν ψίχουλα σε σχέση με τους συναδέλφους στη Λίγκα (ο ψηλότερα αμειβόμενος παίκτης της ομάδας την πρώτη χρονιά ήταν ο Σαούλ Μπερχόν, που έπαιρνε λιγότερα απ’ ότι το τελευταίο συμβόλαιο της Ατλέτικο Μαδρίτης), με λιγοστούς ξένους, που τερμάτισε 18η την πρώτη της χρονιά και σώθηκε επειδή έπεσε η Έλτσε για οικονομικούς λόγους, την ανέλαβε καλοκαίρι του 2015 ο Μεντιλίμπαρ.

Τις επόμενες έξι σεζόν που κάθισε στην ομάδα, ο Μεντιλίμπαρ είχε να αντιμετωπίσει κάθε εβδομάδα μια πρόκληση τρομακτική. Δεν μιλάμε για αγώνες με Ρεάλ, Μπαρτσελόνα, Ατλέτικο, Σεβίλλη, αλλά και για αναμετρήσεις με Βιγιαρεάλ, με Εσπανιόλ, με Αθλέτικ, με Βαλένθια, Θέλτα, Μπέτις, Γρανάδα. Ομάδες-πόλεις μεγάλες, με μπάτζετ δεκαπλάσια τουλάχιστον.

Κι ανάμεσα σ’ αυτά τα ματς, στα οποία η (ελληνική τις περισσότερες φορές) ποδοσφαιρική λογική επέβαλε να παίζεις κλεφτοπόλεμο για να μην ξεφτιλιστείς, υπήρχαν και αγώνες πιο βατοί, με κάτι Οσασούνα, Λας Πάλμας, Κάντιθ, Αλαβές, Λεγκανές και τα τοιαύτα. Όπου έπρεπε να τα παίξεις στα ίσια. Πρέπει δηλαδή κάθε εβδομάδα να προσαρμόζεσαι, να γίνεσαι χαμαιλέοντας. Μια ανταρτοπόλεμο, μια «συμβατικό» πόλεμο. Μια ταμπούρι, μία επίθεση. Ακόμα κι αν έχεις αρχές συγκεκριμένες για το ποδόσφαιρο που θέλεις να παίξεις, οφείλεις να τις προσαρμόσεις.

Το ταξίδι της Εϊμπαρ στη Λα Λίγκα με τον Μεντιλίμπαρ κράτησε έξι χρόνια. Σ’ αυτά υπήρξαν και πεντάρες, και εξάρες, όχι μία και δύο. Υπήρξε, όμως, και το 3-0 επί της Ρεάλ το Νοέμβριο του 2018, υπήρξε και το 1-1 με τη Μπαρτσελόνα στο Καμπ Νου το Δεκέμβριο του 2020 και το 2-0 επί της Ατλέτικο Μαδρίτης τον Ιανουάριο του 2020. Και βέβαια η 9η θέση στο πρωτάθλημα του 2018, που την κατέτασσε πρώτη απ’ όλες τις βασκικές ομάδες.

Κυρίως, όμως, υπήρξε μια ποδοσφαιρική αξιοπρέπεια. Η ομάδα έπαιζε μπάλα. Είχε στόχο να βάλει γκολ, να διεκδικήσει, όχι να καταστρέψει, ούτε να «κλέψει» αποτέλεσμα. Ό,τι βαθμό πήρε, τον πήρε με μπάλα. Ακόμα κι όταν αμυνόταν, είχε στο μυαλό της τι να κάνει αν έπαιρνε τη μπάλα. Κάτι που το είδαμε και στο δεύτερο ματς με την Άστον Βίλα, όπου ναι μεν μπήκε μέσα να υπερασπιστεί το σκορ του πρώτου αγώνα, αλλά στο 10’ έβαλε γκολ με συντονισμένη επιθετική προσπάθεια, με οβερλάπ του αριστερού μπακ και σέντρα στον σέντερ φορ στη μικρή περιοχή. Όχι όπως ήλθε το δεύτερο γκολ, με βολέ του γκολκίπερ προς τον επιθετικό που ήταν μόνος του.

Πού θέλω να καταλήξω; Στο εξής: Και να μην ήταν τέτοιος προπονητής-χαμαιλέοντας ο Μεντιλίμπαρ, έγινε θέλοντας και μη μέσα σ’ αυτή την εξαετία.

Ξέρεις τι είναι κάθε εβδομάδα να έχεις μια τέτοια πρόκληση στο μυαλό σου; Να τη δουλεύεις στον ξύπνιο σου και να τραντάζεσαι στον ύπνο σου; Όχι ένα και δύο ντέρμπι κάθε χρόνο, αλλά να κινδυνεύεις με ξεφτίλα από τους Μέσι και τους Κριστιάνο Ρονάλντο και τους Γκριεζμάν; Πόση φαιά ουσία, πόση (ποδοσφαιρική πονηριά χρειάζεται για να επιβιώσεις;

Στο ποδόσφαιρο ειδικά, τα αποτελέσματα, το αν θα πάρεις κάτι στο τέλος ή όχι, εξαρτώνται πολύ κι από τη ρέντα, το άστρο που λέμε. Αν το βγάλουμε αυτό από την εξίσωση, το αποτέλεσμα δηλαδή, για μας που μας αρέσει να «διαβάζουμε» τακτική στο ποδόσφαιρο το ταξίδι είναι εκπληκτικό. Η αλεπού αυτή δεν χρειάζεται να σκεφτεί τώρα κάτι άλλο από ματς σε ματς. Έχει τόσες εμπειρίες, τόσα πράγματα φορτωμένα στο σκληρό του δίσκο, που του αρκεί να ψάξει στο σωστό φάκελο για να τα βγάλει.

Και το αποτέλεσμα αυτής της προσέγγισης είναι συναρπαστικό. Ανεξαρτήτως του τι θα πάρει στο τέλος, αν πάρει.»

Ο ρόλος του Αταμάν

Ο τρις πρωταθλητής Ευρώπης πλέον, Εργκίν Αταμάν, δημιούργησε ένα … θαύμα, καθώς από την περσινή 17η θέση του Παναθηναϊκού, ανέλαβε το καλοκαίρι τους “πράσινους” και έφερε μαζί του το έβδομο αστέρι!

Ο πολύ πετυχημένος κόουτς έπρεπε να χτίσει μία ομάδα από το μηδέν- σχεδόν κυριολεκτικά- και να τη φέρει μέσα σε λίγους μήνες στην κορυφή της Ευρώπης.

Έχει ένα ενδιαφέρον πως πήγε στους πράσινους το περασμένο καλοκαίρι αποδεικνύοντας με τον πλέον εμφατικό τρόπο ότι αποτέλεσε την σωστή επιλογή του Παναθηναϊκού για την ανάληψη της τεχνικής ηγεσίας. Όχι μόνο οδήγησε την ομάδα στο Final Four αλλά έφτασε και στο σημείο να τη στέψει πρωταθλήτρια Ευρώπης!

Ο ατζέντης του, Μίσκο Ραζνάτοβιτς, αποκάλυψε το SMS με το οποίο είχε προτείνει αρχικά τον Εργκίν Αταμάν στον Δημήτρη Γιαννακόπουλο πριν από 14 μήνες και πιο συγκεκριμένα τον Μάρτιο του 2023: «Μεταξύ μας. Αν αποφασίσεις το καλοκαίρι να κάνει κάτι μεγαλύτερο και πιο δυνατό, τότε Αταμάν. Είμαι σίγουρος ότι είναι η καλύτερη επιλογή για τον Ελληνικό πόλεμο απ’ ότι Ισπανοί. Θα μιλήσουμε όταν έρθει η ώρα. Απλά να γνωρίζεις ότι δεν είναι αδύνατον εάν και εφόσον ενδιαφέρεσαι. Θα εξαρτηθούν πολλά από τα play off της Euroleague» ανέφερε το μήνυμα του Μίσκο στον ισχυρό άνδρα της «πράσινης» ΚΑΕ.

Ο ρόλος του Αταμάν στον Παναθηναϊκό ήταν καθοριστικός για την κατάκτηση της Ευρωλίγκας. Ξένος ανάμεσα σε ξένους με μοναδικό όπλο την εμπιστοσύνη του Δημήτρη Γιαννακόπουλου έκανε όλες τις επιλογές, τράβηξε την κριτική όταν η ομάδα χτιζόταν, αλλά λόγω της πανίσχυρης προσωπικότητάς του δεν έχασε ποτέ την πίστη και την αισιοδοξία του. Εν τέλει δικαιώθηκε στο Βερολίνο με την κατάκτηση της ευρω-κούπας.

Ο Εργκίν Αταμάν είχε μεγάλες επιτυχίες στο ενεργητικό του με την Αναντολού Εφές, αλλά και το απαραίτητο πάθος που χαρακτηρίζει και το ίδιο το τριφύλλι. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε πως μετά την ήττα στο Game 1 είχε βγει να δηλώσει πως «αν δεν πάμε στο Final-4 εγώ θα φύγω από τον Παναθηναϊκό»! Δεν το εννοούσε ούτε λεπτό. Ήθελε να ιντριγκάρει τους παίκτες του για τον στόχο.

Ουδείς πίστευε όταν ξεκινούσε η σεζόν ότι ο Παναθηναϊκός θα κατάφερνε αυτό που πέτυχε. Από προτελευταίος πέρσι, πρώτος φέτος ….

Τρελός ή παλικάρι;

Ο Λεσόρ παραδέχθηκε, μιλώντας στο Eurohoops, ότι για μία ομάδα με 12 νεοφερμένους αλλά και νέο προπονητή, «είναι παρανοϊκό να φτάσει άμεσα στο Final Four!». Εξηγώντας, πάντως, πως αυτή η τρελή κατάσταση «ταιριάζει και με τον προπονητή και με τους οπαδούς».

Ο 28χρονος σέντερ αναφέρθηκε στις προσδοκίες και το βάρος που υπήρχαν από το περασμένο καλοκαίρι και λίγο πριν από τον ημιτελικό του Βερολίνου θυμήθηκε τη γεμάτη σασπένς προημιτελική σειρά με τη Μακάμπι. Κυρίως, τις πρώτες στιγμές μετά το «μπρέικ» των Ισραηλινών στην πρεμιέρα.

Ήταν τότε που ο κόουτς του Παναθηναϊκού, Εργκίν Αταμάν, είπε το περιβόητο «θα είμαστε εμείς στο Final Four ή του χρόνου δεν θα είμαι εγώ εδώ!». Ο Λεσόρ ομολόγησε πως όταν άκουσε τη δήλωση του Τούρκου προπονητή, «είπα ότι είναι τρελός! Αλλά δεν με εξέπληξε κιόλας. Κάνει τρελές δηλώσεις και προκαλεί τρελά πρωτοσέλιδα όλη τη χρονιά».

Προσθέτοντας πια, προφανώς με ανακούφιση, ότι «ευτυχώς, είμαστε τυχεροί που δεν χρειάζεται να μάθουμε τι θα γινόταν…».

Για να καταλάβει κανείς την φιλοσοφία του Αταμάν αρκεί να θυμηθεί τι είχε πει μετά τον πρώτο ημιτελικό με την Φενερμπαχτσέ για τα αποδυτήρια του Παναθηναϊκού….

«Για να πείσεις τους παίκτες, πρέπει να πείσεις τα αποδυτήρια. Τα αποδυτήρια λοιπόν είναι φανταστικά. Καταλαβαίνουν όλοι το παιχνίδι. Μιλάω συνέχεια μαζί τους. Η επίθεση κάποιες φορές δεν λειτουργεί καλά, αλλά η άμυνα πάντα είναι εκεί και σε βοηθάει.

Είπα στους παίκτες μου να μην σκέφτονται ότι είναι στο Final Four, αλλά σε έναν απλό αγώνα. Δεν ήθελα να σκέφτονται το αποτέλεσμα του αγώνα, αλλά την εξέλιξή του, κάθε φάση ξεχωριστά. Οι προπονητές κάθε φορά παίρνουν αποφάσεις, εμείς απόψε όποια απόφαση πήραμε, δούλεψε.

Δεν υπάρχει κάτι συγκεκριμένο που έκανα. Είχα το feeling για να πάρω μια απόφαση, οπότε αυτό έκανα. Ο Χουάντσο δεν πήρε καλά σουτ στο πρώτο μέρος, αλλά στο δεύτερο χρησιμοποιήσαμε τον Ιωάννη στο “4”. Δεν είναι απλό όλο αυτό. Όταν είσαι συγκεντρωμένος στο παιχνίδι, ο παίκτης το σέβεται και όλα γίνονται πιο εύκολα.

Ο Λεσόρ έδειξε τον χαρακτήρα του όλη τη χρονιά, όπως έκανε και με την Παρτίζαν. Ήταν η πρώτη μεταγραφή που ζήτησα, όταν υπέγραψα στον Παναθηναϊκό  Μπορεί να μην είναι η κλασική περίπτωση σέντερ, αλλά είναι σκληρός και μαχητικός. Μου αρέσει που παλεύει συνέχεια.

Θυμάμαι ότι ο Σκότι Πίπεν κέρδισε πολλά πρωταθλήματα στη σειρά, αλλά είχαν κόντρα με τους Ντιτρόιτ Πίστονς. Όσον αφορά τα Bad Boys των Ντιτρόιτ Πίστονς, μπορώ να πω ότι η επιθετικότητα που έχεις στην άμυνα μπορεί να σε βοηθήσει. Πιστεύω πολύ στην άμυνα, αλλά φτάσαμε ως εδώ γιατί παίξαμε σπουδαία στην επίθεση.…»