Ιράν/ Η μάχη της διαδοχής μετά τον θάνατο του Ραϊσί- Ποιός ήταν ο “χασάπης της Τεχεράνης”- Οι αναλύσεις των διεθνών ΜΜΕ- Τι αλλάζει στη Μέση Ανατολή

Τελικά, ο πρόεδρος του Ιράν, ο υπουργός Εξωτερικών και άλλοι επτά αξιωματούχοι επιβεβαιώθηκε ότι είναι νεκροί. Πριν λίγες ώρες, τα ξημερώματα, τα σωστικά συνεργεία εντόπισαν τα συντρίμμια του ελικοπτέρου που συνετρίβη σε ορεινή περιοχή στα βόρεια σύνορα της χώρας, αλλά δεν υπήρχε κανένα σημάδι ζωής. Η ιρανική αποστολή επέστρεφε από επίσκεψη στον πρόεδρο Αλίγιεφ, στο Αζερμπαϊτζάν.

Ο Ραϊσί, γνωστός ως «Χασάπης της Τεχεράνης» επειδή ήταν μέλος της επιτροπής που εκτέλεσε χιλιάδες Ιρανούς αντιφρονούντες μετά τον πόλεμο Ιράκ-Ιράν, εθεωρείτο ο επικρατέστερος διάδοχος του «υπέρτατου ηγέτη» Αλί Χαμενεΐ, εδώ. Σύμφωνα με πρώτα σχόλια διεθνών αναλυτών, η χτεσινή δραματική εξέλιξη ίσως ανοίξει έναν κύκλο αστάθειας στο Ιράν, πιθανώς και στη Μέση Ανατολή. Ενδεχομένως, δε, να αναδυθούν ακόμα και σενάρια σχετικά με τις συνθήκες συντριβής του ελικοπτέρου.

Tι γράφουν τα διεθνή ΜΜΕ για τον θάνατο του Ραϊσι

Νew York Times: Ο Ραΐσί χαρακτηριζόταν ως ο πιθανότερος  διάδοχος του Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, αναφέρει η αμερικανική εφημερίδα.

Κατά τη διάρκεια της προεδρικής του θητείας, είχε υπό την ευθύνη του τη στρατηγική επέκτασης της περιφερειακής επιρροής του Ιράν, ενώ επιτάχυνε το πυρηνικό πρόγραμμα, κλιμακώνοντας την ένταση με το Ισραήλ.

Στο εσωτερικό της χώρας, η προεδρία Ραΐσί σημαδεύτηκε από τις μεγαλύτερες αντικυβερνητικές διαδηλώσεις εδώ και δεκαετίες, καθώς και από την οικονομική ύφεση που οφείλεται στις διεθνείς κυρώσεις και την υψηλή ανεργία. Ο Ραΐσί, συνεχίζει η εφημερίδα, ως προστατευόμενος του Χαμενεΐ, διορίστηκε ανώτατος εισαγγελέας του Ιράν και μέλος της επιτροπής που διέταξε τις εκτελέσεις χιλιάδων πολιτικών αντιφρονούντων το 1988, New York Times.

Wall Street Journal: Η εφημερίδα τονίζει ότι ο Ραΐσί ως πρόεδρος του Ιράν ηγήθηκε μιας κυβέρνησης που υιοθέτησε πολύ πιο σκληρή γραμμή από τον προκάτοχό του, Χασάν Ροχανί.

Όπως σημειώνει το δημοσίευμα, η εκλογή του σηματοδότησε την εδραίωση των αντιδυτικών σκληροπυρηνικών στην Ισλαμική Δημοκρατία. Στον αντίποδα,  οι δεσμοί με την Κίνα και τη Ρωσία ενισχύθηκαν μέσω της στρατηγικής της Τεχεράνης «Κοίτα προς την Ανατολή», Wall Street Journal.

Reuters: Η νίκη του Ραΐσί το 2021, αναφέρει το διεθνές πρακτορείο, έφερε όλους τους κλάδους της εξουσίας υπό τον έλεγχο των σκληροπυρηνικών πιστών στον Ανώτατο Ηγέτη Αλί Χαμενεΐ. Ο Ραΐσί, υιοθέτησε από την πρώτη στιγμή σκληρή στάση στις διαπραγματεύσεις για την αναβίωση της πυρηνικής συμφωνίας του 2015. Ανάλογη στάση κράτησε και στην εσωτερική πολιτική, αποφασίζοντας αυστηρότερα μέτρα για την επιβολή του  χιτζάμπ στις γυναίκες. Άλλωστε στη διάρκεια της θητείας του, πέθανε μέσα στη φυλακή η Μάχσα Αμίνι, η νεαρή γυναίκα που έγινε σύμβολο του αγώνα ενάντια στον αυταρχισμό του καθεστώτος, Reuters

Guardian: Το σκληρό προφίλ του Ιρανού Προέδρου, επισημαίνει και η βρετανική εφημερίδα, τονίζοντας ότι υπό την εποπτεία του πραγματοποιήθηκε και η επίθεση με πυραύλους και drone κατά του Ισραήλ, ένα γεγονός που έφερε τις δύο χώρες, πολύ κοντά σε μια άμεση και ανοιχτή σύγκρουση. Ο Ραϊσί, πρωταγωνίστησε όμως και σε ένα ακόμη γεγονός ορόσημο: Στην εξομάλυνση των σχέσεων με τη Σαουδικη Αραβια, η οποία σφραγίστηκε με την αιφνιδιαστική συμφωνία του περασμένου Μαρτίου μεταξύ των δύο χωρών, Guardian.

Associated Press: Στον γερασμένο στόλο ελικοπτέρων του Ιράν, στέκεται το αμερικανικό πρακτορείο. Όπως επισημαίνεται, τα περισσότερα από αυτά χρονολογούνται πριν από την Ισλαμική Επανάσταση του 1979, ενώ οι διεθνείς κυρώσεις καθιστούν δύσκολη την απόκτηση ανταλλακτικών. Το πρακτορείο σημειώνει επίσης ότι τα αλλά δύο από τα τρία ελικόπτερα που πέταξαν με προορισμό τα σύνορα του Αζερμπαϊτζάν, επέστρεψαν με ασφάλεια, Αssociated Press.

 Al Jazeera: Η είδηση ​​της συντριβής έρχεται εν μέσω «μίας πολύ κρίσιμης στιγμής» για την περιοχή, είπε στο αραβικό δίκτυο ο Sami Nader, αναλυτής του Ινστιτούτου Στρατηγικών Υποθέσεων Levant. «Ας θυμηθούμε επίσης ότι έρχεται σε μια στιγμή που οι διαπραγματεύσεις για την πυρηνική συμφωνία βρίσκονται μπροστά σε αδιέξοδο», πρόσθεσε, Al Jazeera .

Financial Times: «Ποιος κινεί τα νήματα της εξουσίας στο Ιράν», διερωτάται η εφημερίδα, κάνοντας λόγο για περίπλοκη, πολυεπίπεδη και αδιαφανή δομή. Το δημοσίευμα υπογραμμίζει ότι η άρχουσα ελίτ της Ισλαμικής Δημοκρατίας, έχει εισέλθει σε μια περίοδο σημαντικής αλλαγής, καθώς οι φατρίες βρίσκονται σε θέση μάχης για τη διαδοχή του ηλικιωμένου ανώτατου ηγέτη Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ. O Ραΐσι, διαδέχθηκε τον Ροχανί, έναν κεντρώο πρόεδρο που είχε τη στήριξη των μεταρρυθμιστών, ενώ βοήθησε στην επίτευξη της πυρηνικής συμφωνίας του 2015, Financial Times.

Times of Israel: Η ισραηλινή εφημερίδα, επικεντρώνεται στη μάχη διαδοχής που θα ακολουθούσε, σε περίπτωση θανάτου του Ιρανού Προέδρου. Σύμφωνα με το Σύνταγμα, ο πρώτος αναπληρωτής αναλαμβάνει προσωρινά την προεδρία, ενώ οι εκλογές πρέπει να γίνουν εντός πενήντα ημερών. Δεν λείπουν ισχυροί αξιωματούχοι που θα περίμεναν μια ευκαιρία όπως αυτή για να ανέβουν περαιτέρω στη δομή εξουσίας του καθεστώτος, εκτιμούν πολλοί αναλυτές, Τimes of Israel.

Ποιός ήταν ο επονομαζόμενος στη Δύση και ως “χασάπης της Τεχεράνης”

Θεωρείται σκληροπυρηνικός στις θέσεις του έναντι των ΗΠΑ και της Δύσης γενικότερα. Πέρασε μέρος της πολιτικής καριέρας του στη δικαστική εξουσία του Ιράν και είναι εξαιρετικά συντηρητικός όσον αφορά τον ισλαμικό νόμο. Το 2016, διορίστηκε στην ηγεσία του ιδρύματος Astan Quds Razavi, μιας φιλανθρωπικής εταιρείας και εταιρείας χαρτοφυλακίων που διαχειρίζεται ένα ευρύ φάσμα επιχειρήσεων στο Ιράν και διαδραματίζει σημαντικό οικονομικό και πολιτικό ρόλο στη χώρα.

Ξεκίνησε τις σπουδές του στο Σεμινάριο Qom σε ηλικία 15 ετών. Στη συνέχεια αποφάσισε να σπουδάσει στο σχολείο Navvab για μικρό χρονικό διάστημα. Μετά από αυτό, πήγε στο σχολείο Ayatollah Sayyed Muhammad Mousavi Nezhad όπου σπούδασε, ενώ δίδαξε και άλλους μαθητές. Το 1976, πήγε στο Qom για να συνεχίσει τις σπουδές του στο σχολείο Ayatollah Borujerdi. Ήταν μαθητής των Seyyed Hossein Borujerdi, Morteza Motahhari, Abolghasem Khazali, Hossein Noori Hamedani, Ali Meshkini και Morteza Pasandideh.

Του έχει αποδοθεί το προσωνύμιο «χασάπης της Τεχεράνης», αφού φέρεται να οδήγησε στο θάνατο δια των δικαστικών αποφάσεών του αρκετούς πολιτικούς κρατούμενους, το 1988. Στο παρελθόν έχει διατελέσει επικεφαλής του δικαστικού σώματος στην πρωτεύουσα της χώρας. Μάλιστα, εθεωρείτο ως ο πιθανός διάδοχος του Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ του ανώτατου ηγέτη, της υψηλότερης πολιτικής και θρησκευτικής θέσης στην Ισλαμική Δημοκρατία και είναι πρακτικά το νούμερο #2 στην Τεχεράνη. Ανέλαβε καθήκοντα όταν το Ιράν βρισκόταν σε βαθιά κοινωνική κρίση, με μια κατεστραμμένη οικονομία από τις κυρώσεις των ΗΠΑ.