Αττική: Λασποβροχές τις επόμενες ώρες- Νέο “επεισόδιο” αφρικανικής σκόνης- Πόσο σοβαρό είναι, συστάσεις ΕΟΔΥ, ειδικών

Μπροστά σε ένα νέο καιρικό “επεισόδιο” με μεταφορά αφρικανικής σκόνης βρίσκεται η χώρα σύμφωνα με τις προγνώσεις των μετεωρολόγων, αν και δεν αναμένεται το ίδιο σοβαρό με την προηγούμενη φορά. Ωστόσο οι ειδικοί συστήνουν προσοχή σε όσους αντιμετωπίζουν αναπνευστικά προβλήματα.

Από σήμερα, ένα βαρομετρικό χαμηλό από τις ακτές της Βόρειας Αφρικής θα μεταφέρει αφρικανική σκόνη, και θα δώσει αρκετές βροχές.

Σύμφωνα με τον μετεωρολόγο του OPEN, Κλέαρχο Μαρουσάκη τα φαινόμενα θα αρχίσουν από την περιοχή του Ιονίου και θα μετακινηθούν προς το απόγευμα πιο ανατολικά, βορειοανατολικά και θα απασχολήσουν όλη τη χώρα, χωρίς να προκαλέσουν ιδιαίτερη ανησυχία.

Όσον αφορά την αφρικανική σκόνη θα σηκωθεί από τις ακτές της βόρειας Αφρικής και θα πάει πιο βορειοανατολικά. Το φαινόμενο θα είναι μέτριας έντασης και θα κρατήσει μέχρι αύριο 10 Μαΐου.

Οι συννεφιές θα κυριαρχήσουν στα περισσότερα γεωγραφικά διαμερίσματα. Από τα δυτικά προς τα ανατολικά θα έχουμε βροχές, ενώ προς νότια θα έχουμε λασποβροχές λόγω της αφρικανικής σκόνης ενώ προς την περιοχή της Θεσσαλίας, της Μακεδονίας και του Βορειοανατολικού Αιγαίου θα εκδηλωθούν και πρόσκαιρες τοπικές καταιγίδες. Στα νότια τμήματα θα επικρατήσουν νοτιάδες με τοπικά μέτριες εντάσεις. Στο βόρειο Αιγαίο θα έχουμε βοριά ενώ το βράδυ θα προσεγγίσει τα 8 μποφόρ.

Στην Αττική προς το απόγευμα θα έχουμε βροχές και λασποβροχές χωρίς ιδιαίτερη ανησυχία με τον υδράργυρο να προσεγγίζει τους 26 βαθμούς. Στη Θεσσαλονίκη θα έχουμε πιο «βαρύ καιρό» καθώς προς το απόγευμα και βράδυ θα εκδηλωθούν βροχές και καταιγίδες ιδιαίτερα προς την Χαλκιδική και γενικότερα σε περιοχές του νομού Θεσσαλονίκης που βρέχονται από τον Θερμαΐκό με τον υδράργυρο κοντά στους 24 βαθμούς.

Από αύριο, Παρασκευή το κύμα κακοκαιρίας θα κινηθεί προς τα ανατολικά και θα απασχολήσει πολλές περιοχές της χώρας μας με τον καιρό να βελτιώνεται από την Κυριακή με την αστάθεια να παραμένει μόνο στην ηπειρωτική χώρα. 

Την ίδια ώρα πάντως τον κώδωνα του κινδύνου σε όσους αντιμετωπίζουν αναπνευστικά προβλήματα κρούει η Ματίνα Παγώνη ζητώντας το διήμερο, που θα υπάρχει υψηλή συγκέντρωση αφρικανικής σκόνης να είναι ιδιαιτέρως προσεκτικοί.

«Να μην βγουν έξω το διήμερο και εάν πρέπει να κυκλοφορήσουν να φοράνε μάσκα» είπε χαρακτηριστικά στην εκπομπή «Συνδέσεις» του ΕΡΤNews το πρωί της Πέμπτης 9/5.

Η σύσταση για μάσκα και στην καλύτερη περίπτωση ενισχυμένη, αφορά στις ομάδες υψηλού κινδύνου με βρογχικό άσθμα, χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια κ.λ.π.

Επιπλέον, η Ματίνα Παγώνη συνέστησε να αποφύγουν τους μακρινούς περιπάτους για απόψε ακόμη και όσοι δεν έχουν αναπνευστικά προβλήματα. «Παραμένουμε στο σπίτι μας και γυμναζόμαστε εκεί» υπογράμμισε η πρόεδρος της ΕΙΝΑΠ

«Οι γονείς να κρατήσουν στο σπίτι τα παιδιά με βρογχικό άσθμα και να μην τα πάνε σε παιδικές χαρές» τόνισε και κλείνοντας είπε

Για τις ομάδες υψηλού κινδύνου συνέστησε «εάν έχουν δύσπνοια να επικοινωνήσουν άμεσα με τον γιατρό τους γιατί υπάρχει πιθανότητα να γίνει αλλαγή της δοσολογίας των φαρμάκων».

Οδηγίες για το πως θα προστατευτούμε από το νέο «κύμα» αφρικανικής σκόνης, που χτυπά τη χώρα μας από σήμερα, Πέμπτη (09.05.24) έως και το προσεχές Σάββατο, εξέδωσε ο ΕΟΔΥ. Όπως τονίζει η αφρικανική σκόνη ενδέχεται να επιβαρύνει την υγεία των πολιτών και ειδικότερα των ευάλωτων ομάδων, συστήνοντας ιδιαίτερη προσοχή και λήψη συγκεκριμένων μέτρων προστασίας. 

Α. Γενικές Πληροφορίες

Τι είναι τα νέφη αφρικανικής σκόνης και από τι αποτελούνται

Η μεγάλης εμβέλειας (χιλιάδες χιλιόμετρα) αερομεταφορά σκόνης της ερήμου γύρω από τον πλανήτη είναι ένα φυσικό φαινόμενο, το οποίο παίζει κεντρικό ρόλο στη σύνθεση της ατμόσφαιρας και στο περιβάλλον καθώς και στη διαμόρφωση των καιρικών συνθηκών και του κλίματος. Τα επεισόδια μεταφοράς σκόνης είναι κατά κανόνα εποχικά. Στην Ευρώπη και στην Ελλάδα, ειδικότερα, τα επεισόδια σκόνης είναι συχνότερα την άνοιξη.

Η αφρικανική σκόνη που μπορεί κατά περιόδους να επηρεάζει τη χώρα μας προέρχεται κατά κύριο λόγο από την έρημο Σαχάρα της Βόρειας Αφρικής και αποτελείται από σωματίδια άμμου και σκόνης διαφόρων μεγεθών. Η σύσταση των σωματιδίων εξαρτάται τόσο από την πηγή τους όσο και από τη διαδρομή/τροχιά που θα ακολουθήσουν και μπορεί να περιλαμβάνει χημικές ουσίες (ανόργανες και οργανικές) και μικροοργανισμούς (ιούς, βακτήρια, μύκητες).  Η ενσωμάτωση μικροοργανισμών δεν θα πρέπει να προξενεί ανησυχία γιατί οι αερομεταφερόμενοι μικροοργανισμοί αποτελούν σύνηθες συστατικό της ατμόσφαιρας και της ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Επιπλέον, δεν υπάρχουν ως σήμερα επαρκή επιστημονικά στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι η πιθανή διασπορά παθογόνων μέσω της μεταφοράς σκόνης προκαλεί και μετάδοση λοιμωδών νοσημάτων.

Ποιος ενδέχεται να κινδυνεύει από την αφρικανική σκόνη;

Η αφρικανική σκόνη δύναται να επηρεάσει οποιονδήποτε αλλά ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος για ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού, όπως:

Παιδιά και μωρά
Άτομα >65 ετών
Άτομα με χρόνιες παθήσεις του αναπνευστικού, κυρίως βρογχικό άσθμα και Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ)
Άτομα με χρόνιες καρδιαγγειακές παθήσεις
Πιθανά συμπτώματα από έκθεση στην αφρικανική σκόνη

Η έκθεση στην αφρικανική σκόνη έχει συσχετιστεί με:

Ερεθισμό των ματιών (φαγούρα, υγρά μάτια, δακρύρροια)
Ερεθισμό του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος, όπως της μύτης και της στοματικής κοιλότητας (ρινική καταρροή, φτέρνισμα, πονόλαιμος, βραχνάδα)
Ερεθισμό του κατώτερου αναπνευστικού συστήματος (δυσκολία στην αναπνοή ή δύσπνοια, επίμονος βήχας με ή χωρίς απόχρεμψη, θωρακικό άλγος)
Επιδείνωση αλλεργικών αντιδράσεων (ερυθρότητα δέρματος, φαγούρα)
Επίσης, η αφρικανική σκόνη έχει συνδεθεί με αυξημένες επισκέψεις στα Τμήματα Επειγόντων Περιστατικών των νοσοκομείων  για:

Παρόξυνση Βρογχικού Άσθματος
Παρόξυνση Χρόνιας Αποφρακτικής Πνευμονοπάθειας (ΧΑΠ)
Οξέα Καρδιαγγειακά νοσήματα

Β. Οδηγίες για το κοινό

Άσθμα & λοιπές αναπνευστικές παθήσεις

Εάν πάσχετε από βρογχικό άσθμα, η αφρικανική σκόνη μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματά σας. Ενδέχεται να χρειαστεί να αυξήσετε τη δοσολογία ή τη συχνότητα λήψης των εισπνεόμενων φαρμάκων τις ημέρες κατά τις οποίες η συγκέντρωση της σκόνης είναι υψηλή. Ακολουθήστε προσεκτικά το εξατομικευμένο σχέδιο θεραπείας σας για το άσθμα, σύμφωνα με τις οδηγίες του ιατρού σας.
Σε περίπτωση που χρησιμοποιείτε κάποια φαρμακευτική αγωγή για αναπνευστικό νόσημα, η οποία συμπεριλαμβάνει αναπνευστική συσκευή, φροντίστε να την έχετε μαζί σας συνέχεια. Χρησιμοποιείστε τη σύμφωνα με τις οδηγίες του ιατρού σας.
Για ήπιας βαρύτητας κλινικά συμπτώματα, που οφείλονται κυρίως σε αλλεργική ρινίτιδα, κοινά σκευάσματα για την ανακούφιση των αλλεργικών αντιδράσεων, όπως αντισταμινικά και στεροειδή ρινικά σπρέι, μπορούν να ελαφρύνουν τα συμπτώματά σας. Συμβουλευτείτε τον ιατρό σας.

Καρδιαγγειακά νοσήματα

Εάν πάσχετε από καρδιαγγειακές παθήσεις, η εισπνοή αφρικανικής σκόνης μπορεί να προκαλέσει:

Πόνο ή σφίξιμο στο στήθος
Γρήγορο ή άρρυθμο καρδιακό παλμό
Αίσθημα δύσπνοιας, ασφυξίας ή πνιγμονής
Περισσότερη κούραση/καταβολή από το συνηθισμένο
Εάν παρουσιάσετε οποιοδήποτε από αυτά τα συμπτώματα, επικοινωνήστε άμεσα με τον ιατρό σας ώστε να λάβετε την απαραίτητη φροντίδα και συμβουλή. Φροντίστε να ενημερώσετε τον ιατρό σας εάν τα συμπτώματα επιδεινωθούν ή διαρκέσουν περισσότερο από το συνηθισμένο.

Τι μπορείτε να κάνετε για να προστατεύσετε τον εαυτό σας και την οικογένειά σας

Μείνετε ενημερωμένοι.

Παρακολουθήστε τις αναφορές για την ποιότητα του αέρα και τις μετεωρολογικές προβλέψεις για να γνωρίζετε πότε τα επίπεδα αφρικανικής σκόνης αναμένεται να είναι υψηλά.

Όταν τα επίπεδα της σκόνης είναι υψηλά, λάβετε μέτρα:

Περιορίστε τις δραστηριότητες σε εξωτερικούς χώρους

Περιορίστε στο ελάχιστο δυνατό τις δραστηριότητες σε εξωτερικούς χώρους ή τις άσκοπες μετακινήσεις.

Παραμείνετε σε εσωτερικούς χώρους, όπως το σπίτι ή το γραφείο.

Εάν κρίνεται απαραίτητο να βγείτε έξω, ελαχιστοποιήστε το χρόνο για μετακινήσεις και την παραμονή σε υπαίθριο χώρο.

Προτιμήστε το αυτοκίνητο για τις μετακινήσεις σας.

Συστήνεται να διατηρείτε τα παράθυρα κλειστά και να έχετε ενεργοποιημένο το σύστημα εξαερισμού σε λειτουργία εσωτερικής ανακύκλωσης.

Αποφύγετε την έντονη σωματική εργασία ή αθλητική δραστηριότητα, όπως ποδηλασία, τρέξιμο ή περπάτημα σε υπαίθριους χώρους, αθλητικές προπονήσεις ή και αγώνες σε ανοικτούς χώρους (κολυμβητήρια, γήπεδα, στάδια).

Μεταφέρετε τέτοιες δραστηριότητες σε κατάλληλες κλειστές αθλητικές αίθουσες ή αναβάλετέ τις για άλλες ημέρες, εφόσον είναι εφικτό.

Χρησιμοποιήστε μάσκες υψηλής αναπνευστικής προστασίας.

Όταν βγαίνετε έξω, ειδικά σε συνθήκες υψηλών συγκεντρώσεων σκόνης, συστήνεται να φοράτε μάσκα υψηλής αναπνευστικής προστασίας (FFP2/ KN95/N95) για να μειώσετε την εισπνοή σωματιδίων.

Πάρετε μέτρα για να βελτιώσετε την ποιότητα του αέρα στους εσωτερικούς χώρουςΔιατηρήστε σε καλό επίπεδο την ποιότητα αέρα στο σπίτι, στο γραφείο, κ.α.

Ελαχιστοποιήστε τη διείσδυση εξωτερικού αέρα, διατηρώντας κλειστά – όσο γίνεται – τα παράθυρα και τις πόρτες.

Βελτιώστε τη μόνωση των εσωτερικών χώρων (χαραμάδες θυρών και παραθύρων) για να εμποδίσετε την είσοδο της σκόνης στον εσωτερικό χώρο.

Ενεργοποιήστε έγκαιρα τη συσκευή καθαρισμού αέρα– εφόσον υπάρχει – και βεβαιωθείτε ότι έχει τα κατάλληλα φίλτρα και λειτουργεί κανονικά.

Καθαρίστε με υγρό πανί επιφάνειες επαφής, όπως τραπέζια και πάγκους, και σφουγγαρίστε το δάπεδο.

Αποφύγετε δραστηριότητες που επιδεινώνουν την ποιότητα αέρα στους εσωτερικούς χώρους, όπως κάπνισμα, χρήση ηλεκτρικής σκούπας, μαγείρεμα με γκάζι, άναμμα κεριών και τζακιών.

Μείνετε ενυδατωμένοι. Πίνετε άφθονο νερό.

Γ. Οδηγίες για την προφύλαξη των μαθητών στα σχολεία

Αποφύγετε και περιορίστε τις εξωτερικές δραστηριότητες.

Μεταφέρετε τη διεξαγωγή του μαθήματος της γυμναστικής από εξωτερικούς χώρους σε κατάλληλη κλειστή αθλητική αίθουσα.

Εφόσον δεν υπάρχει αυτή η δυνατότητα, το μάθημα για τον αθλητισμό μπορεί να γίνει στην κανονική τάξη των παιδιών ή σε ασφαλείς εσωτερικούς σχολικούς χώρους.
Αναβάλετε τυχόν εκπαιδευτικές επισκέψεις (πχ. σε θέατρα, μουσεία) ή σχολικές εκδρομές.

Συμβουλεύστε τους μαθητές να αποφύγουν δραστηριότητες με έντονη σωματική άσκηση, όπως για παράδειγμα ποδοσφαιρικούς αγώνες ή άλλα ανταγωνιστικά αθλήματα στη διάρκεια των διαλειμμάτων, και ενθαρρύνετε εναλλακτικές δραστηριότητες.

Μεριμνήστε για την καλή ποιότητα του αέρα στις τάξειςΕλαχιστοποιείστε τη διείσδυση εξωτερικού αέρα στους εσωτερικούς χώρους διατηρώντας όσο το δυνατόν κλειστά τα παράθυρα και τις πόρτες στις αίθουσες διδασκαλίας καθ’ όλη τη διάρκεια της σχολικής περιόδου.

Φροντίστε να καθαριστούν, πριν από την έναρξη των μαθημάτων, με υγρό πανί, όλες οι επιφάνειες επαφής και εργασίας (π.χ. τραπέζια, πάγκοι).

Δώστε οδηγίες στο προσωπικό καθαριότητας ώστε μετά το τέλος της ημέρας να σφουγγαριστούν οι αίθουσες διδασκαλίας και να καθαριστούν με υγρό πανί όλες οι επιφάνειες επαφής και εργασίας (π.χ. τραπέζια, πάγκοι).

Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία

Η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία, αναφέρει πως η συχνότητα και η ένταση των φαινομένων αφρικανικής σκόνης στην Ελλάδα μπορεί να ποικίλλουν από έτος σε έτος, από 7 έως 20 επεισόδια (μέσος όρος 13 επεισόδια/έτος), ανάλογα με τις ατμοσφαιρικές συνθήκες και την ποσότητα της σκόνης που μεταφέρεται από τη Σαχάρα.

Διευκρινίζει πως το φαινόμενο αυτό επηρεάζει σημαντικά την υγεία των κατοίκων της χώρας μας, κυρίως μέσω της υποβάθμισης της ποιότητας του αέρα, καθώς η σκόνη μεταφέρει σωματίδια σε μεγάλο φάσμα μεγεθών, όπως PM10, PM2,5 ή ακόμα και πολύ μικρότερα, ενώ μπορεί επίσης να συμπαρασύρει και ρύπους από την ατμόσφαιρα. Η αύξηση των σωματιδίων στην ατμόσφαιρα μπορεί να επιδεινώσει αναπνευστικά νοσήματα όπως το άσθμα, η βρογχίτιδα και οι αλλεργίες. Τα άτομα με προϋπάρχουσες αναπνευστικές παθήσεις είναι ιδιαίτερα ευάλωτα σε περιόδους αυξημένων επιπέδων σκόνης και αυτό απεικονίζεται και σε αυξημένες προσελεύσεις στα νοσοκομεία.

Μάλιστα, τονίζεται πως ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται για τους κατοίκους των αστικών κέντρων και περιοχών με ήδη χαμηλή ποιότητα της ατμόσφαιρας.

Τι μπορεί να προκαλέσει η αφρικανική σκόνη

• Επίδραση στο αναπνευστικό. Μία από τις πρωταρχικές επιπτώσεις της αφρικανικής σκόνης στην υγεία είναι η επίδρασή της στην αναπνευστική υγεία. Τα λεπτά σωματίδια της σκόνης μπορούν να διεισδύσουν βαθιά στους πνεύμονες και ακόμη και να εισέλθουν στην κυκλοφορία του αίματος. Για άτομα με παθήσεις όπως το άσθμα, η βρογχίτιδα ή η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ), η έκθεση σε αυτά τα σωματίδια μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματα, οδηγώντας σε δύσπνοια, βήχα, συριγμό και δυσφορία στο στήθος.
• Αλλεργίες και ερεθισμός. Η αφρικανική σκόνη μπορεί να προκαλέσει αλλεργικού τύπου αντιδράσεις σε ορισμένα άτομα, ερεθισμό του αναπνευστικού συστήματος, ρινική συμφόρηση, φτέρνισμα και υγρά μάτια. Τα άτομα με αλλεργίες ή ευαισθησίες σε περιβαλλοντικούς παράγοντες μπορεί να εμφανίσουν αυξημένα συμπτώματα σε περιόδους αυξημένων επιπέδων αφρικανικής σκόνης.
• Καρδιαγγειακές επιδράσεις. Εκτός από αναπνευστικά προβλήματα, η έκθεση στην αφρικανική σκόνη έχει συνδεθεί με καρδιαγγειακά προβλήματα. Τα σωματίδια μπορούν να συμβάλουν στη φλεγμονή, το οξειδωτικό στρες και τηναγγειοσυστολή, που μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο καρδιακών προσβολών, εγκεφαλικών επεισοδίων και άλλων καρδιαγγειακών παθήσεων, ιδιαίτερα σε ευάλωτους πληθυσμούς.
• Επίδραση στο ανοσοποιητικό σύστημα. Η παρατεταμένη έκθεση στην αφρικανική σκόνη μπορεί επίσης να επηρεάσει το ανοσοποιητικό σύστημα, καθιστώντας τα άτομα πιο ευάλωτα σε λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος και σε άλλες ασθένειες. Η φλεγμονώδης απόκριση που προκαλείται από τα σωματίδια σκόνης μπορεί να αποδυναμώσει την άμυνα του σώματος και να δυσκολέψει την καταπολέμηση των παθογόνων μικροοργανισμών.
• Μακροπρόθεσμοι κίνδυνοι για την υγεία. Η χρόνια έκθεση στην αφρικανική σκόνη και τους σχετικούς ρύπους της έχει συσχετιστεί με μακροπρόθεσμους κινδύνους για την υγεία, συμπεριλαμβανομένων αναπνευστικών ασθενειών, μειωμένης πνευμονικής λειτουργίας, καρδιαγγειακών διαταραχών, ακόμη και ορισμένων τύπων καρκίνου. Η συνεχής έκθεση σε υψηλά επίπεδα σωματιδίων σκόνης μπορεί να έχει συσσωρευτικές επιπτώσεις στην υγεία με την πάροδο του χρόνου. Σύμφωνα με μία ανασκόπηση του 2020 για την επίδραση της σκόνης στην ποιότητα του αέρα στην Ευρώπη, εκτιμάται ότι 42.000 θάνατοι/έτος αποδίδονται στη σκόνη, ενώ στις μεσογειακές χώρες έχει υπολογιστεί ότι το 27-44% του αριθμού των θανάτων που σχετίζονται με τα σωματίδια PM10 οφείλεται στην αφρικανική σκόνη.

Συστάσεις της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας

Είναι σημαντικό οι πολίτες και ειδικότερα εκείνοι με αναπνευστικά προβλήματα, να λαμβάνουν προφυλάξεις κατά τη διάρκεια περιόδων με αυξημένα επίπεδα αφρικανικής σκόνης. Ακολουθούν ορισμένες οδηγίες που θα σας βοηθήσουν να ελαχιστοποιήσετε τις επιπτώσεις του φαινομένου στην υγεία:

• Μείνετε ενημερωμένοι. Παρακολουθήστε τις αναφορές για την ποιότητα του αέρα και τις μετεωρολογικές προβλέψεις για να γνωρίζετε πότε τα επίπεδα αφρικανικής σκόνης αναμένεται να είναι υψηλά.
• Περιορίστε τις υπαίθριες δραστηριότητες. Εάν είναι δυνατόν, αποφύγετε να περάσετε εκτεταμένες χρονικές περιόδους σε εξωτερικούς χώρους, όταν τα επίπεδα σκόνης είναι υψηλά, ειδικά κατά τη διάρκεια των ημερών με αέρα, όπου τα σωματίδια είναι πιο πιθανό να αιωρούνται στον αέρα.
• Κλείστε τα παράθυρα και τις πόρτες. Ενώ γενικά πρέπει να αερίζονται οι κατοικίες και οι εργασιακοί χώροι, στις περιόδους έξαρσης της αφρικανικής σκόνης, αερίστε λίγο το πρωί και στη συνέχεια κρατήστε τα παράθυρα και τις πόρτες κλειστά για να αποτρέψετε την είσοδο σωματιδίων σκόνης στο σπίτι ή στον χώρο εργασίας σας. Αν διαθέτετε, χρησιμοποιήστε καθαριστές αέρα ή φίλτρα για να βελτιώσετε την ποιότητα του εσωτερικού αέρα.
• Χρησιμοποιήστε μάσκες. Όταν βγαίνετε έξω, ειδικά σε συνθήκες σκόνης, σκεφθείτε να φοράτε μάσκα για να μειώσετε την εισπνοή σωματιδίων σκόνης.
• Μείνετε ενυδατωμένοι. Πίνετε άφθονο νερό.

Σε περιόδους αυξημένων επιπέδων σκόνης, συνιστάται ιδιαίτερα, άτομα με προϋπάρχουσες αναπνευστικές παθήσεις, να λαμβάνουν προφυλάξεις για να ελαχιστοποιούν τις επιπτώσεις στην υγεία από την έκθεση στα σωματίδια σκόνης.

Ασθενείς με άσθμα μπορεί να χρειαστεί να αυξήσουν τη δοσολογία ή τη συχνότητα λήψης των εισπνεόμενων φαρμάκων βάσει του πλάνου ελέγχου που τους έχει συστήσει ο γιατρός τους για να μειώσουν τα συμπτώματα. Επισημαίνεται ότι στην παρούσα φάση συνιστάται ιδιαίτερη προσοχή στους ασθματικούς, λόγω εαρινών αλλεργιών.

Ασθενείς με ΧΑΠ μπορεί να χρειαστεί να αυξήσουν την ανακουφιστική αγωγή με εισπνεόμενα φάρμακα.