Ερντογάν:Κλιμάκωση πριν συναντηθεί με Μητσοτάκη-Επίθεση σε Δύση, διακοπή εμπορίου με Ισραήλ, Γαλάζια Πατρίδα στα βιβλία
Ένα πλέγμα εξελίξεων προς το δυσμενέστερο διαμορφώνουν το κλίμα πριν από την επίσκεψη του έλληνα πρωθυπουργού στην Άγκυρα στις 13 Μαΐου και τη νέα συνάντησή του με τον τούρκο πρόεδρο. Ήδη ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν μετά την ακύρωση του ταξιδιού του στην Ουάσιγκτον άλλαξε στάση απέναντι στις ΗΠΑ με αφορμή τον πόλεμο στη Γάζα. Χαρακτήρισε «υποκρίτρια» την Αμερική γιατί δίνει μαθήματα ελευθερίας την ώρα που έχουν σκοτωθεί 35 χιλιάδες Παλαιστίνιοι. «Κανείς δεν είναι γενναίος να πει φτάνει πια στο Ισραήλ», αλλά η Τουρκία έχει λάβει τη γενναιότερη στάση στην κρίση της Γάζας, υποστήριξε.
Παραλληλα σύμφωνα με δύο Τούρκους αξιωματούχους που μίλησαν στο Bloomberg, η Τουρκία σταμάτησε όλες τις εισαγωγές και εξαγωγές από και προς το Ισραήλ. Τον περασμένο μήνα, η Τουρκία περιόρισε τις εξαγωγές 54 προϊόντων στο Ισραήλ, λόγω της κατοχής στη Γάζα. Εφόσον επαληθευτεί η είδηση (ακόμη δεν υπάρχει επίσημη ανακοίνωση της Τουρκίας), διακόπτονται πλήρως οι εμπορικές σχέσεις των δύο χωρών.
Ο υπουργός Εξωτερικών του Ισραήλ Israel Katz προέβη σε δήλωση λέγοντας ότι ο πρόεδρος Ερντογάν παραβίασε τις συμφωνίες με το Ισραήλ: «Κλείνοντας τα λιμάνια προς το Ισραήλ, ο Ερντογάν ενεργεί σαν δικτάτορας, αγνοώντας τα συμφέροντα του τουρκικού λαού και των επιχειρηματιών και τις διεθνείς εμπορικές συμφωνίες. Έδωσα εντολή να δημιουργήσει εναλλακτικές λύσεις για την Τουρκία και το Ισραήλ θα βγει από αυτή την κατάσταση με μια ισχυρή οικονομία».
Και την ίδια ώρα, δριμεία επίθεση εξαπέλυσε ο Ταγίπ Ερντογάν και κατά της Ευρώπης και ολόκληρης της Δύσης με σημαία του το Ισλάμ. Την Μ. Πέμπτη, ο πρόεδρος της Τουρκίας ανέδειξε τη χώρα του ως την ιερή αγελάδα του Ισλάμ, δηλαδή ως το μόνο έθνος που κρατάει τη σημαία της μουσουλμανικής θρησκείας ψηλά σε σχέση με όλες τις άλλες χώρες της περιοχής.
Ο Ερντογάν αναφερόμενος στην Ευρώπη είπε ότι έχει κυριευτεί από μία «ναζιστική τρομοκρατία», όπως είπε κι επανήλθε στη γνωστή ρητορική της «εθνικής καταδίωξης» ότι στόχος όλης της Δύσης είναι η μουσουλμανική Τουρκία. Θέλουν να τη φιμώσουν, διατράνωσε, δεν υπάρχει Δημοκρατία, είπε ο Ερντογάν, προσθέτοντας ότι τα όρια της δημοκρατίας της τα χαράσσει το Ισραήλ.
Τι σημαίνει η διακοπή των εμπορικών σχέσεων με το Ισραήλ
Η Τουρκία δεν έχει ανακοινώσει επίσημα την αναστολή και παραμένει ασαφές ποιες είναι οι απαραίτητες προϋποθέσεις για να συνεχιστεί το εμπόριο με το Ισραήλ. Η διαμάχη αυτή πιθανόν να βαθύνει τις εντάσεις μεταξύ των δύο πρώην στενών συμμάχων, οι οποίες έχουν επιδεινωθεί από την έναρξη της κρίσης στη Γάζα.
Αυτό είναι ένα ακόμα επεισόδιο στις δοκιμαζόμενες σχέσεις Τουρκίας και Ισραήλ και έρχεται μόλις δύο βδομάδες αφότου η Τουρκία φιλοξένησε στα εδάφη της τον ηγέτη της Χαμάς. Στις 20/4 ο Ερντογάν υποδέχθηκε το Ισμαήλ Χανίγια μία κίνηση που ασφαλώς ενόχλησε σφόδρα το Ισραήλ που θεωρεί την Χαμάς τρομοκρατική οργάνωση.
- Οι δύο πλευρές βρίσκονται ήδη σε έναν εμπορικό πόλεμο, ο οποίος έχει και πτυχές που σχετίζονται με την εσωτερική τουρκική πολιτική σκηνή.
Το εμπόριο μεταξύ Τουρκίας – Ισραήλ ανήλθε σε 6,8 δισεκατομμύρια δολάρια το 2023, εκ των οποίων το 76% ήταν τουρκικές εξαγωγές, σύμφωνα με την τουρκική στατιστική υπηρεσία. Υπενθυμίζεται πως στις αρχές Απριλίου Τουρκία και Ισραήλ, οι σχέσεις των οποίων βρίσκονται στο ναδίρ μετά τον πόλεμο του Ισραήλ στη Λωρίδα της Γάζας, είχαν ανακοινώσει εκατέρωθεν εμπορικούς φραγμούς.
Συγκεκριμένα, η Τουρκία, από τους πιο ένθερμους επικριτές του Ισραήλ για τις επιχειρήσεις του στον παλαιστινιακό θύλακα, είχε ανακοινώσει πως περιόριζε τις εξαγωγές 54 τύπων προϊόντων στο Ισραήλ και μάλιστα με άμεση ισχύ. Σε αυτά περιλαμβάνονταν το αλουμίνιο, ο χάλυβας, πλήθος δομικών προϊόντων, αλλά και καύσιμα αεροσκαφών και χημικά λιπάσματα. Ως αντίποινα το Ισραήλ γνωστοποίησε πως προχωρά στο δικό του εμπάργκο.
Τον εμπορικό πόλεμο πυροδότησε, όπως είπε ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, η απόφαση του Ισραήλ να αποκλείσει τα τουρκικά στρατιωτικά μεταγωγικά αεροπλάνα από επιχείρηση για τη μεταφορά ανθρωπιστικής βοήθειας στην Γάζα. «Θα απαντήσουμε με μέτρα κατά του Ισραήλ έως ότου κηρύξει κατάπαυση του πυρός και επιτρέψει τη ροή βοήθειας στη Γάζα χωρίς εμπόδια», είχε προειδοποιήσει ο Φιντάν. «Δεν υπάρχει καμία δικαιολογία για το Ισραήλ να εμποδίσει την προσπάθειά μας να παραδώσουμε βοήθεια αεροπορικώς σε πεινασμένους ανθρώπους της Γάζας».
- Ήδη η κυβέρνηση του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δέχεται έντονες πολιτικές πιέσεις για τις σχέσεις της με το Ισραήλ από την αντιπολίτευση, η οποία μετά τη νίκη στις δημοτικές εκλογές έχει επιστρέψει δυναμικά στο προσκήνιο.
Ήταν το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα που καλούσε μετ’ επιτάσεως την κυβέρνηση να διακόψει το εμπόριο με το Ισραήλ, κατηγορώντας τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για υποκρισία καθώς από τη μία χρησιμοποιούσε μια πολεμική ρητορική έναντι της κυβέρνησης του Μπενιαμίν Νετανιάχου, αλλά από την άλλη συνέχιζε το κερδοφόρο διμερές εμπόριο.
Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έχει χαρακτηρίσει «σφαγέα» τον Νετανιάχου και έχει κατηγορήσει το Ισραήλ για γενοκτονία και εγκλήματα πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας. Από την πλευρά του ο Ισραηλινός υπουργός Εξωτερικών, Ίσραελ Κατς, ανέφερε πως ο Τούρκος Πρόεδρος «θυσιάζει για άλλη μια φορά τα οικονομικά συμφέροντα του λαού της Τουρκίας για την υποστήριξή του στους δολοφόνους της Χαμάς στη Γάζα». Υπογράμμισε δε πως επικοινώνησε με μια σειρά οργανισμών στις ΗΠΑ, ζητώντας τους να σταματήσουν επενδύουν στην Τουρκία και να μην εισάγουν τουρκικά προϊόντα.
Ο Hamish Kinnear, ανώτερος αναλυτής της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής στη βρετανική εταιρεία πληροφοριών κινδύνου Verisk Maplecroft, μιλώντας στο Associated Press, συμφώνησε πως ο εμπορικός πόλεμος έχει τις ρίζες του στην εσωτερική πολιτική διαμάχη, καθώς ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν επιχειρεί να «συσπειρώσει τη βάση του στον απόηχο της ήττα του στις αυτοδιοικητικές εκλογές». Πιθανότατα, ανέφερε, «η κυβέρνηση της Τουρκίας έχει κάνει τους υπολογισμούς της και έχει διαπιστώσει πως η καταστροφή των εμπορικών δεσμών αξίζουν τον κόπο για πιθανά οφέλη στην κομματική υποστήριξη».
Κλιμακώνονται οι προκλήσεις και με την Ελλάδα
Παράλληλα λίγο πριν από συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν στην Άγκυρα στις 13 Μαϊου στην Άγκυρα, η Τουρκία κλιμακώνει τις προκλήσεις εντάσσοντας στα σχολικά βιβλία τη θεωρία της «Γαλάζιας Πατρίδας» με τις τουρκικές διεκδικήσεις να αποτελούν διδακτέα ύλη.
Ο υπουργός Παιδείας της Τουρκίας , Γιουσούφ Τεκίν έδωσε το στίγμα σε συνέντευξή του αναφέροντας ότι «η Γαλάζια Πατρίδα είναι ο φυσικός σύμμαχός μας» ενώ παράλληλα υπογράμμισε «όταν ολοκληρωθεί η περίοδος διαβούλευσης, η επιτροπή θα οριστικοποιήσει το πρόγραμμα , θα τυπωθούν τα βιβλία και θα ξεκινήσει η ενημέρωση των καθηγητών .Θα είναι η νέα περίοδος»
- Η Αθήνα παρακολουθεί τις κινήσεις της Άγκυρας , με την προετοιμασία του ταξιδιού του πρωθυπουργού στην Τουρκία να προχωράει προσώρας κανονικά.
Την ίδια ώρα το Υπουργείο Παιδείας της γείτονος τρέχει τις διαδικασίες , έτσι ώστε μετά την ολοκλήρωση της διαβούλευσης να τυπωθούν τα ανάλογα βιβλία με τους αντίστοιχους χάρτες και το δόγμα της Γαλάζιας Πατρίδας. Στην ανακοίνωσή του το τουρκικό υπουργείο Παιδείας αναφέρει μεταξύ άλλων ότι η «Γαλάζια Πατρίδα είναι η κόκκινη γραμμή της ανεξαρτησίας της Τουρκίας».
Αναλυτικά η ανακοίνωση του υπουργείου Παιδείας
«H Γαλάζια Πατρίδα η οποία είναι η κόκκινη γραμμή της Ανεξαρτησίας μας, τώρα εντάχθηκε στη διδακτέα ύλη!
Στη διδακτέα ύλη, τονίστηκε η σημασία της ανάγκης προστασίας και υπεράσπισης των δικαιωμάτων και των συμφερόντων της χώρας μας, η οποία περιβάλλεται από θάλασσες από τρεις πλευρές και έχει μια εσωτερική θάλασσα, ενώ εντάχθηκε η αξία της “Γαλάζιας Πατρίδας” στη γεωπολιτική της χώρας όσον αφορά τα σύνορα στη ‘Θάλασσα των Νήσων’ (σ.σ. Αιγαίο), τη Μαύρη Θάλασσα, τη Μεσόγειο και τη Θάλασσα του Μαρμαρά.
Το σχέδιο εκπαίδευσης της Γαλάζιας Πατρίδας
-Παράλληλα με την έμφαση στη σημασία των χαρακτηριστικών της θέσης της Τουρκίας, συζητούνται επίσης χάρτες που σχετίζονται με τη ‘Γαλάζια Πατρίδα’ και την ‘Ουράνια Πατρίδα’. Κατά τη διαδικασία αυτή, τονίζεται η αξία του πατριωτισμού με την αναφορά του δίκαιου αγώνα της Τουρκίας ενάντια στις απαιτήσεις που αγνοούν τα νομικά και γεωγραφικά δικαιώματά της στη ‘Θάλασσα των Νήσων’ ( σ.σ. Αιγαίο) και την Ανατολική Μεσόγειο. Τονίζεται η σημασία της νήσου Κύπρου για την Τουρκία και τον Τουρκογενή κόσμο…
-Όταν εξετάζεται η ‘Γαλάζια Πατρίδα’ (Μαύρη Θάλασσα, Μεσόγειος Θάλασσα, ‘Θάλασσα των Νήσων'( σ.σ. Αιγαίο), Θάλασσα του Μαρμαρά), μπορούν να διερευνηθούν οι λόγοι για τους οποίους η Τουρκία δεν είναι συμβαλλόμενο μέρος της Σύμβασης του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας, καθώς και τα δικαιώματά της στα διεθνή ύδατα σήμερα/στο μέλλον ή το Σχέδιο Παροχής Νερού που λαμβάνει χώρα με την ‘ΤΔΒΚ’. Οι πληροφορίες που συλλέγονται οργανώνονται και αναλύονται. Οι πληροφορίες αυτές μελετώνται σε χάρτη…
-Το έργο της προετοιμασίας ενός πίνακα σχετικά με τους ενεργειακούς πόρους υδρογονανθράκων στη ‘Γαλάζια Πατρίδα’, τις παραγωγικές δραστηριότητες της Τουρκίας στο εξωτερικό.
- Την ίδια ώρα ο ηγέτης του Ψευδοκράτους τραβά το σχοινί της προκλητικότητας εξαπολύοντας κατηγορίες κατά της ΕΕ και της Ελλάδας ειδικότερα υποστηρίζοντας ότι η Αθήνα θέλει να μετατρέψει την Κύπρο σε Κρήτη και να αποκλείσει την Τουρκία από την ανατολική Μεσόγειο.
«Υπάρχει τραμπουκισμός, πίεση, αδικία και ανομία στη στάση της ΕΕ. Εγώ προσωπικά δεν μπορώ να το χωνέψω αυτό. Ο στόχος της Ελλάδας και των συμμάχων της είναι να μετατρέψουν την Κύπρο σε Κρήτη, να αποκλείσουν την Τουρκία από την Ανατολική Μεσόγειο και να προσπαθήσουν να περικυκλώσουν την Ανατολία καθώς επίσης και να μετατρέψουν την τουρκοκυπριακή κοινότητα σε μια μειονότητα μέσα στην ίδια της την πατρίδα» δήλωσε χαρακτηριστικά και πρόσθεσε:
«Είναι παράλογο να μιλάμε για την αποχώρηση των Τούρκων στρατιωτών από το νησί τη στιγμή που ξεκινάμε τα προγράμματα για τον εορτασμό της 50ης επετείου. Κανείς δεν θα πρέπει να περιμένει αντίστοιχες ομιλίες από εμάς. Θα γιορτάσουμε την 50ή επέτειο της επιχείρησης με μεγάλο ενθουσιασμό».