Οριστικό “όχι”: Το Βερολίνο μπλοκάρει την έκδοση ευρωομολόγου για την ευρωπαϊκή άμυνα… λόγω Ταμείου Ανάκαμψης

Και ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Κρίστιαν Λίντνερ δήλωσε ότι είναι αντίθετος σε έναν νέο γύρο κοινής έκδοσης χρέους από την Ευρωπαϊκή Ένωση, επειδή τα κράτη μέλη θα πρέπει να αναλάβουν την ευθύνη για τα οικονομικά τους. Ο Λίντνερ προσπαθεί να κλείσει τη συζήτηση για μια άλλη κοινή πρωτοβουλία δανεισμού, καθώς τα μέλη της ΕΕ προσπαθούν να χρηματοδοτήσουν την ενεργειακή μετάβαση, τη στροφή στην ψηφιακή οικονομία και, πιο επειγόντως, την αμυντική θωράκιση της Ευρώπης. Ήδη ο Ολλανδός πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε έχει ταχθεί κατά.

Ο Γερμανός υπουργός μιλούσε στο περιθώριο των συνεδριάσεων του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Παγκόσμιας Τράπεζας στην Ουάσιγκτον, όπου ορισμένοι από τους ομολόγους του προωθούσαν την υπόθεση για κοινή έκδοση χρέους ως τον καλύτερο τρόπο συγκέντρωσης των απαιτούμενων δισεκατομμυρίων ευρώ.

Ο Πολωνός Αντρέι Ντομάνσκι είπε, από την πλευρά του, ότι η χώρα του θα πιέσει για νέα και πιο δίκαιη χρηματοδότηση για την άμυνα όταν αναλάβει την εκ περιτροπής προεδρία του μπλοκ το επόμενο έτος. Ο Λίντνερ επανέλαβε ότι δεν θα δεχτεί περισσότερες από κοινού υποχρεώσεις.

«Για οικονομικούς λόγους, η ευθύνη για τα δικά μας εθνικά οικονομικά δεν πρέπει να είναι θολή», είπε σε σχόλια στο Bloomberg.

Γερμανοί αξιωματούχοι επισημαίνουν την αυστηρότερη ερμηνεία από το συνταγματικό τους δικαστήριο των νομικών ορίων στον κρατικό δανεισμό ως σημαντικό εμπόδιο σε οποιοδήποτε νέο πρόγραμμα της ΕΕ. Πέρυσι το δικαστήριο της Καρλσρούης απέρριψε την πρακτική της μετατόπισης κεφαλαίων μεταξύ «οχημάτων» εκτός προϋπολογισμού που είχαν σχεδιαστεί για να παρακάμψουν τους περιορισμούς δανεισμού της χώρας.

Ο Λίντνερ επέμεινε ότι δεν είναι νομικό το ζήτημα. «Δεν είμαστε κατά της ένωσης χρέους μόνο για νομικούς λόγους», είπε.

Επιπλέον, υποστήριξε ότι τα αποτελέσματα του Ταμείου Ανάκαμψης των 800 δισεκατομμυρίων ευρώ της ΕΕ – μέρος του μεγαλύτερου πακέτου τόνωσης που υπήρξε στο μπλοκ- είναι μικτά και επομένως δεν είναι μια προσέγγιση που πρέπει να επαναληφθεί. «Το αποτέλεσμα του ταμείου της ΕΕ Next Generation είναι τόσο διφορούμενο που δεν φαίνεται σκόπιμο να επαναληφθεί», είπε.

Διχασμένη η ΕΕ

Πρόσφατα στη Σύνοδο Κορυφής η ΕΕ χωρίστηκε σε δύο «στρατόπεδα» αναφορικά με την έκδοση ευρωομολόγου για την Αμυνα. Οι «27» Ευρωπαίοι ηγέτες συζήτησαν νέους μηχανισμούς χρηματοδοτικής ενίσχυσης της ευρωπαϊκής άμυνας, με τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν να τους παροτρύνει να υιοθετήσουν τη ριζοσπαστική του πρόταση περί έκδοσης «αμυντικών ευρωομολόγων». Η ιδέα βρήκε σύμφωνες αρκετές χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, αλλά προσέκρουσε σε αντιδράσεις της Γερμανίας και των λεγόμενων «φειδωλών» χωρών της Βόρειας Ευρώπης.

Στο τραπέζι των συνομιλιών βρέθηκαν και άλλοι τρόποι χρηματοδοτικής ενίσχυσης της ευρωπαϊκής άμυνας από τη χρήση τμημάτων του κοινού προϋπολογισμού, έως τη διαχείριση με κάποια «ευελιξία» των στρατιωτικών δαπανών, βάσει των κανόνων που διέπουν τα εθνικά δημοσιονομικά ελλείμματα καθώς και η αλλαγή της εντολής της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ), ώστε να μπορεί να επενδύει πλέον και στην άμυνα. Σε ό,τι αφορά την ΕΤΕπ στο προσχέδιο των συμπερασμάτων περιλαμβανόταν πρόσκληση προς την τράπεζα να «προσαρμόσει την πολιτική της για τη δανειοδότηση της αμυντικής βιομηχανίας και τον τρέχοντα ορισμό για τα αγαθά διπλής χρήσης, διασφαλίζοντας παράλληλα τη χρηματοδοτική της ικανότητα».

Ο Ελληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης υποστήριξε ανοικτά την προοπτική. «Η στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης σημαίνει περισσότερες επενδύσεις σε εξοπλισμούς», τόνισε ο πρωθυπουργός και συμπλήρωσε: «Η Ελλάδα ξεπερνά ήδη τα τελευταία χρόνια το 2% των αμυντικών δαπανών επί του ΑΕΠ. Αυτό δεν συμβαίνει για άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Αν θέλει η Ευρώπη να μείνει θωρακισμένη αμυντικά, πρέπει να εξετάσει νέους τρόπους για τη χρηματοδότηση των αμυντικών δαπανών».

«Η Ευρώπη να μπορέσει να εκδώσει ευρωομόλογα που θα χρησιμοποιηθούν αποκλειστικά και μόνο για την αμυντική της θωράκιση. Εχει έρθει η ώρα πια να μπορέσουμε να περιβάλλουμε με περιεχόμενο ουσιαστικό την ανάγκη της Ευρώπης να διασφαλίσει την άμυνα και την ασφάλεια. Και ελπίζω σε αυτό το ευρωπαϊκό συμβούλιο να κάνουμε μια ουσιαστική συζήτηση για τα θέματα αυτά», πρόσθεσε.