Δύο ειδικοί αναλύουν τις καταιγιστικές εξελίξεις-Το αδιέξοδο του Ισραήλ, η Δύση, ο Γ΄ Παγκόσμιος Πόλεμος

Tα αντίποινα του Ισραήλ στο Ιράν θα είναι προάγγελος μιας γενικευμένης περιφερειακής σύγκρουσης; Τι επιπτώσεις θα φέρει η κλιμάκωση μεταξύ Ιράν και Ισραήλ σε γεωπολιτικό, ανθρωπιστικό και οικονομικό επίπεδο; Μπορεί να ανοίξει τόσο η βεντάλια των επιπτώσεων που θα βρεθούμε μπροστά ακόμη και στον Γ’ Παγκόσμιο Πόλεμο; Ο διδάκτορας Δημοσίου Δικαίου και Πολιτικής Επιστήμης του ΑΠΘ Θέμης Τζήμας και ο επίκουρος καθηγητής Πολιτικών Επιστημών και Δημόσιας Διοίκησης στο Αμερικάνικο Πανεπιστήμιο στη Βηρυτό Νικόλας Κοσματόπουλος μιλούν στο libre.

Η κλιμάκωση της έντασης μεταξύ Ιράν και Ισραήλ βρίσκει τον πλανήτη μουδιασμένο, μετά βεβαιότητας προ ραγδαίων εξελίξεων σε όλα τα επίπεδα: γεωπολιτικό, οικονομικό, ανθρωπιστικό.

Η ”προειδοποιητική” επίθεση του Ιράν στο Ισραήλ φέρνει την αντίδρασή του, με τα αποτελέσματα να τρομάζουν. Το Ιράν εξαπέλυσε επίθεση με μη επανδρωμένα αεροσκάφη και πυραύλους, κατά δήλωσή του προς στρατιωτικούς στόχους στο έδαφος του Ισραήλ, σε συντονισμό και με πυραυλικές επιθέσεις από συμμαχικά κινήματα (Χεζμπολάχ). Η επίθεση αυτή ήρθε ως απάντηση της επίθεσης ισραηλινών μαχητικών αεροσκαφών σε διπλωματικό κτίριο του Ισραήλ στη Δαμασκό, που είχε και ως αποτέλεσμα τον θάνατο υψηλόβαθμων στελεχών των Φρουρών της Επανάστασης.

• Το Ιράν δήλωσε ότι πέτυχε τους στόχους του απολύτως και ότι η επίθεσή του ολοκληρώθηκε. Εκτόξευσε περισσότερα από 300 drones και πυραύλους εναντίον του Ισραήλ, το 99% των οποίων καταρρίφθηκαν, ανέφερε ο ισραηλινός στρατός. Συνολικά, περίπου 170 μη επανδρωμένα αεροσκάφη, περισσότεροι από 30 πύραυλοι κρουζ και περισσότεροι από 120 βαλλιστικοί πύραυλοι εκτοξεύθηκαν στο Ισραήλ από το Ιράν κατά τη διάρκεια της νύχτας του Σαββάτου, δήλωσε ο στρατός.

Το Ισραήλ, μετά και το Πολεμικό Υπουργικό Συνέδριο που έκανε στις 15/4, αποφάσισε να οργανώσει απάντηση. Ο Αμερικανός πρόεδρος κάλεσε την Τεχεράνη να μην επιτεθεί, τονίζοντας ότι σε αντίθετη περίπτωση οι ΗΠΑ θα βοηθήσουν στην υπεράσπιση του Ισραήλ. Όπως μετέδωσε, μετά το Συμβούλιο, η Haaretz, «το πολεμικό υπουργικό συμβούλιο του Ισραήλ συνεδρίασε τη Δευτέρα για αρκετές ώρες, όπου συζήτησε τις επιλογές για αντίποινα στην επίθεση του Ιράν. Το Ισραήλ ελπίζει να λάβει την υποστήριξη των ΗΠΑ σε οποιαδήποτε ενέργεια λάβει κατά της Τεχεράνης». 

• Το Ιράν δεν επιθυμεί αύξηση των εντάσεων αλλά θα απαντήσει άμεσα και πιο σθεναρά από ό,τι προηγουμένως, αν το Ισραήλ προχωρήσει σε αντίποινα, δήλωσε ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών Χοσεΐν Αμιραμπντολαχιάν στον Βρετανό ομόλογό του, σύμφωνα με ιρανικά κρατικά ΜΜΕ.

Σύμφωνα με το Channel 12 TV News, συζητήθηκαν πολλές επιλογές στο Πολεμικό Συμβούλιο του Ισραήλ, με την καθεμία από αυτές να έχει ένα «επώδυνο» αντίκτυπο εναντίον του Ιράν. H Wall Street Journal –επικαλούμενη Αμερικανούς και δυτικούς αξιωματούχους– ανέφερε πως το Ισραήλ εξετάζει να απαντήσει άμεσα στην επίθεση του Ιράν.

• «Η ελληνική Κυβέρνηση καταδικάζει απερίφραστα τις επιθέσεις του Ιράν προς το Ισραήλ, που συνιστούν σοβαρή επιδείνωση της ήδη επιβαρυμένης κατάστασης στην περιοχή. Τέτοιες ενέργειες θέτουν σε μεγάλο κίνδυνο την περιφερειακή και διεθνή ασφάλεια. Είναι απολύτως αναγκαίο να αποφευχθεί οποιαδήποτε περαιτέρω διάχυση των εχθροπραξιών», ανέφερε η ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών της Ελλάδας, η οποία και ως πιστό μέλος του ΝΑΤΟ στήριξε πρώτη απ’ όλους το Ισραήλ.

Το Ιράν δε διαθέτει πυρηνικά όπλα, σε αντίθεση με το Ισραήλ, όμως έχει αυξήσει την ποσότητα υψηλά εμπλουτισμένου ουρανίου που διαθέτει. «Η περιοχή όπως και ο πλανήτης ολόκληρος, τελεί σε αναμονή των νέων Ισραηλινών κινήσεων. Είναι σαφές ότι στη “σκάλα της κλιμάκωσης”  ανεβαίνει η περιοχή σε συγχρονισμό με τον εξελισσόμενο, σπονδυλωτό παγκόσμιο πόλεμο» σχολιάζει στο libre o  δικηγόρος, διδάκτορας Δημοσίου Δικαίου και Πολιτικής Επιστήμης του ΑΠΘ και μεταδιδακτορικός ερευνητής, Θέμης Τζήμας.

Και συνεχίζει: «Εντός αυτού του πλαισίου, το Ισραήλ βρίσκεται σε στρατηγικό αδιέξοδο. Δεν μπορεί να καταβάλει την παλαιστινιακή αντίσταση. Δεν μπορεί να αποτρέψει τις επιθέσεις της Χεζμπολάχ. Δεν μπορεί να ξανά εγκαταστήσει τους εποίκους στο Βορρά. Οι γραμμές ανεφοδιασμού του απειλούνται. Οι όμηροι, όσοι δεν έχουν δολοφονηθεί από το ίδιο παραμένουν άφαντοι. Και πλέον δείχνει να περνά σε θέση άμυνας ως προς το Ιράν. Η λογική λύση θα ήταν μια γρήγορη διπλωματική διέξοδος. Ο τυχοδιωκτισμός, ο εκφασισμός και η φύση του ως αποικιακού σχεδίου, το ωθούν σε ακόμα μεγαλύτερη κλιμάκωση. Υπό άλλες συνθήκες, μεγαλύτερες δυνάμεις θα παρενέβαιναν καταλυτικώς. Σήμερα δεν είναι βέβαιο κατά πόσο κάτι τέτοιο μπορεί να συμβεί και μέχρι πότε».

«Είναι πάρα πολύ δύσκολο να προβλέψει κανείς τι μπορεί να γίνει. Μπορεί να γίνουν τα πάντα, από ξαφνική συρρίκνωση όλων των πολεμικών δραστηριοτήτων μέχρι Γ’ παγκόσμιο πόλεμο. Είναι τόσο πλατύ το εύρος των πιθανοτήτων και των σεναρίων και φυσικά τίποτα από όλα αυτά δεν μπορεί να συμβεί χωρίς την γενικότερη ανάφλεξη στην περιοχή η οποία έχει προκληθεί από την συνεχόμενη γενοκτονία στη Γάζα» σχολιάζει στο libre ο Νικόλας Κοσματόπουλος, ανθρωπολόγος και επίκουρος καθηγητής Πολιτικών Επιστημών και Δημόσιας Διοίκησης στο Αμερικάνικο Πανεπιστήμιο στη Βηρυτό.

«Ο λόγος για όλα αυτά που συμβαίνουν στη Μέση Ανατολή είναι η γενοκτονία στη Γάζα, που είναι το τελευταίο επεισόδιο μίας μακρόχρονης, μακραίωνης σχεδόν, κατάστασης στη Μέση Ανατολή, όπου το Ισραήλ έχει επιβληθεί στους ντόπιους μουσουλμάνους χριστιανούς και εβραίους με αποτέλεσμα να δημιουργούνται εντάσεις και πόλεμοι στην περιοχή από το 1930 έως και σήμερα. Αυτό πρέπει να ειπωθεί, πρέπει να ξεκαθαριστεί, για να καταλάβουμε ότι το σημερινό είναι ακόμα ένα επεισόδιο μιας πολύ μακράς διαδικασίας αντιπαράθεσης και δεν θα τελειώσει εύκολα, αν δε σταματήσει η ρίζα του κακού που είναι η εποικιστική επικράτεια του απαρτχάιντ και η κλοπή της γης και της ζωής στην Παλαιστίνη» τονίζει.

Η Ευρώπη και γενικότερα η Δύση σε όλα αυτά έχουν παίξει ισχυρό ρόλο.

«Έχουν επιδείξει τη χειρότερη στάση, πέρα το γεγονός ότι είναι φυσικά οι ίδιοι υπεύθυνοι για όλα αυτά, με την έννοια ότι ήταν ιδέα των ευρωπαίων, ειδικά των βρετανών, να φτιάξουν ένα κράτος για τους ευρωπαίους εποίκους στο Ισραήλ. Μετέπειτα η Ευρώπη υποστήριξε αυτό το κράτος και σήμερα στηρίζει με όλα τα μέσα, κλείνοντας τα μάτια σε αυτό που συμβαίνει στην περιοχή και δη τη γενοκτονία, την καταστροφή της ζωής και της φύσης στην Παλαιστίνη. Έτσι και η στάση των ΗΠΑ τώρα αναμένεται να μείνει ίδια. Δύσκολα μπορεί να πει κανείς ότι θα αλλάξει η αμέριστη εμπιστοσύνη από τις ΗΠΑ στο Ισραήλ κι αυτό φυσικά του δίνει αμέριστο θράσος να συνεχίσει να κάνει αυτά που κάνει, αφού έχει την εμπιστοσύνη τους, διπλωματική ασυλία, στρατιωτική στήριξη, οικονομική βοήθεια κ.α.» εξηγεί ο καθηγητής.

Όσο για τις επιπτώσεις αυτής της διένεξης, είναι πολλές και ποικίλες.

«Οι επιπτώσεις είναι τεράστιες, και γεωπολιτικές, ανθρωπιστικές και οικονομικές. Μπορεί να δούμε ένα τεράστιο κύμα προσφύγων από όλη την περιοχή, ειδικά αν το Ιράν χτυπηθεί, θα συζητάμε για μία πραγματικά τερατώδη καταστροφή, με κύματα προσφύγων που δεν έχουν ξαναδεί τα μάτια μας, προς όλες κατευθύνσεις. Θα δούμε μια γενικότερη στρατιωτικοποίηση της περιοχής σε βαθμό παγκόσμιου πολέμου. Και με αυτούς που ανοίγουν  το στόμα τους στην Ελλάδα και δεν ξέρουν τι λένε, βλ. Μειμαράκη, θα έχουμε επιπτώσεις και ως χώρα και φυσικά δε θα πληρώσουν αυτοί. Η χώρα έχει ήδη συμμετάσχει σε αυτή την κούρσα στρατιωτικοποίησης  της περιοχής δίνοντας γη και ύδωρ στο Ισραήλ και εκπαιδεύοντας πιλότους στη βάση της Καλαμάτας και αλλού. Τέλος μπορεί να έχουμε και οικονομικές επιπτώσεις, γιατί όλα αυτά τα ζητήματα απαιτούν πάρα πολύ χρήμα και πάρα πολλά έξοδα. Ήδη μιλάμε για μια αφαίμαξη της οικονομίας του Ισραήλ και πάρα πολλά χρήματα φεύγουν επίσης από τους Αμερικανούς και την Ευρώπη για τον στρατιωτικό εξοπλισμό, κι αυτά τα χρήματα κόβονται από αλλού (υγεία, παιδεία, κοινωνικές παροχές)».