Δένδιας: Δημιουργούμε ένα σύγχρονο, μεγάλων δυνατοτήτων Ναυτικό
Στο γεωπολιτικό περιβάλλον όπως διαμορφώνεται με τους δύο εν εξελίξει πολέμους σε Ουκρανία και Ισραήλ, τη θέση της Ελλάδας σε αυτό, στον τουρκικό αναθεωρητισμό τα εξοπλιστικά προγράμματα για το Ναυτικό και τις σχέσεις Ελλάδας – Αλβανίας με αιχμή την υπόθεση Μπελέρη, αναφέρθηκε ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Δένδιας στην ομιλία του στο 1ο Συνέδριο Θαλάσσιας Ασφάλειας. Στο Συνέδριο με θέμα «Οι διαστάσεις της θαλάσσιας ασφάλειας, και ο ρόλος τους στην ελευθεροπλοΐα», παρευρέθησαν επίσης ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ Στρατηγός Δημήτριος Χούπης και ο Αρχηγός ΓΕΝ Αντιναύαρχος Δημήτριος-Ελευθέριος Κατάρας ΠΝ.
Το Συνέδριο διοργάνωσαν το Ινστιτούτο Εξωτερικών Υποθέσεων (fainst.eu) και το The Council for International Relations – Greece (cfir.gr), με τη συνεργασία του Τμήματος Ναυτιλιακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πειραιώς.
«Αντιμετωπίζουμε ένα περιβάλλον δυσοίωνο»
«Αυτή τη στιγμή αντιμετωπίζουμε ένα περιβάλλον δυσοίωνο, με έναν πόλεμο στα βορειανατολικά μας, ένα δεύτερο πόλεμο στα νοτιοανατολικά μας, μια τρίτη σύγκρουση στα ανατολικά μας και αναφέρομαι στο Νότιο Καύκασο, Αζερμπαϊτζάν-Αρμενία», είπε ο κ. Δένδιας τονίζοντας ότι η Ελλάδα εμμένει στην εφαρμογή του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας.
«Η ελληνική θέση είναι απλή, διαχρονικά απλή: Η εφαρμογή του Διεθνούς Δικαίου και κυρίως στην περίπτωσή μας η εφαρμογή του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας, με τις λύσεις που αυτό προσφέρει ή αυτό που θα έλεγαν οι Αμερικανοί φίλοι μας «The Rules–based order». Θεωρούμε ότι μια τέτοια θέση αφενός μεν επιλύει τις περισσότερες διεθνείς διαφορές και αμφισβητήσεις, θα έλυνε και αν η Τουρκία συμφωνούσε να συνυπογράψει την UNCLΟS, παραδείγματος χάρη, το 95% της διαφοράς μας με την Τουρκία διά μιας», τόνισε και υπογράμμισε:
Στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο υπάρχει, και δεν το λέω ως Έλληνας Υπουργός αλλά ως ψύχραιμος και ουδέτερος παρατηρητής, το ίδιο πράγμα θα έλεγαν, ένας τουρκικός αναθεωρητισμός, ο οποίος δεν δέχεται την UNCLΟS ως κανόνα επιλύσεως της διαφοράς με την Ελλάδα, αλλά γενικά ως κανόνα επίλυσης των διεθνών διαφορών. Θεωρεί ότι μπορεί να δημιουργηθεί στην ευρύτερη περιοχή ένα sui generis δίκαιο, το οποίο να υπηρετεί τα συμφέροντά της.
Εάν πάμε νοτιότερα δε, στην Ερυθρά Θάλασσα, υπάρχει αμφισβήτηση της ελευθερίας της ναυσιπλοΐας, από μία οιονεί μη κρατική δύναμη, τους Χούθι, οι οποίοι θεωρούν ότι μπορούν τις όποιες απόψεις τους για οποιαδήποτε διαφορά στον πλανήτη να τις εξάγουν ως πρόβλημα, εμποδίζοντας την ελευθερία των συναλλαγών και άρα παρεμποδίζοντας σημαντικά την παγκόσμια οικονομία.
«Συνολικά θα μπορούσαμε να τη θεωρήσουμε ευρύτερη θαλάσσια περιοχή μας, δεν υπάρχει το καθεστώς της ασφάλειας που θα όφειλε να υπάρχει και να υπηρετεί την παγκόσμια κοινότητα, την παγκόσμια οικονομία, τον πολίτη κάθε χώρας της ευρύτερης περιοχής».
«Εμείς, στο πλαίσιο της δραστηριότητάς μας, επιχειρήσαμε να λύσουμε προβλήματα και λύσαμε ορισμένα. Καταρχήν με συμφωνίες. Με τη συμφωνία για την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη με την Ιταλία δώσαμε ένα παράδειγμα πώς μπορούν δύο χώρες να λύσουν μία διαφορά η οποία περιέχει και θέμα αλιευτικών δικαιωμάτων.
«Το θέμα της αλιείας της κόκκινης γαρίδας, άμα το ξέρετε, που διατηρούσε τις δύο χώρες σε αδυναμία επίλυσης επί μισό αιώνα. Μισό αιώνα, πενήντα χρόνια».
«Με την Αίγυπτο, μετά από τριανταπέντε χρόνια διαπραγμάτευσης, όπου το ζήτημα επήρειας ή μη επήρειας επιλύθηκε κατά τον πλέον δίκαιο τρόπο, ανάμεσα σε δύο χώρες που απέκτησαν επίσης μια πολύ δυναμική σχέση μέσα από αυτή την επίλυση, μια σχέση που οδηγεί αυτή τη στιγμή στη δυνατότητα να έχουμε μια στρατηγική συμμαχία με την πιο σημαντική χώρα στη Βόρεια Αφρική και μια πολύ-πολύ σημαντική χώρα για τον αραβικό κόσμο».
«Κι επίσης φτάσαμε στο παρά δύο, για να επιλύσουμε τη διαφορά με την Αλβανία, μια διαφορά που εμπεριέχει το σύνολο των στοιχείων που εμπεριέχει και η διαφορά με την Τουρκία».
«Και με την Αλβανία συμφωνήσαμε να παραπέμψουμε στη Χάγη τη διαφορά μας και ήμασταν στο τελευταίο στάδιο της κατάρτισης του συμφωνητικού, μέχρι που συνέβη η γνωστή υπόθεση Μπελέρη και έχει διακόψει αυτή την πρόοδο. Όμως η επί της αρχής συμφωνία στον τρόπο επίλυσης υπάρχει, υπάρχει και αυτό είναι κάτι το εξαιρετικά σημαντικό».
Για θαλάσσια πάρκα και επαναφορά θεωρίας περί γκρίζων ζωνών
«Θέλουμε ένα Ναυτικό κλειστής θάλασσας; Ένα Ναυτικό που να προασπίζει μόνο τον στενό χώρο του Αιγαίου; Το Ιόνιο που είναι η πατρίδα μου, αυτή τη στιγμή δεν απειλείται. Αν και μετά την τελευταία τουρκική τοποθέτηση για το θαλάσσιο πάρκο στις Κυκλάδες, έχω μια εντύπωση ότι ίσως η όρεξή τους ανοίξει και για τους Αντίπαξους και ανησυχώ λίγο αλλά εν πάση περιπτώσει ελπίζω ότι υπάρχουν κάποια όρια και στον παραλογισμό της γειτονικής μας χώρας», είπε ακόμη ο κ. Δένδιας αναφερόμενος στην τουρκική ρητορική για τα θαλάσσια πάρκα.
Οι επιχειρήσεις «Irini» και «Ασπίδες»
Ο κ. Δένδιας αναφέρθηκε στις επιχειρήσεις «Irini» και «Ασπίδες» λέγοντας:
«Οι ΑΣΠΙΔΕΣ είναι η μεγαλύτερη επιχείρηση που έκανε ποτέ η Ευρωπαϊκή Ένωση, όχι στη θάλασσα, οπουδήποτε. Η μεγαλύτερη στρατιωτική επιχείρηση που έκανε η Ευρωπαϊκή Ένωση στην ιστορία της, στα 70 χρόνια της ιστορίας της.
Αυτή τη στιγμή η επιχείρηση ΑΣΠΙΔΕΣ έχει μεγάλο αριθμό χωρών συμμετοχής, έχει πέντε φρεγάτες στη θάλασσα, πέντε διαφορετικών χωρών και ένα πλοίο γενικής υποστήριξης με χειρουργείο της Ολλανδίας και φιλοδοξούμε να μεγαλώσει και περισσότερο.
Το γιατί η Ελλάδα παίρνει πρωτοβουλία στο να υποστηρίζει επιχειρήσεις κοινές της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κοινές στρατιωτικές επιχειρήσεις νομίζω το καταλαβαίνει η καθεμιά και ο καθένας από εσάς και νομίζω από το σύνολο της ελληνικής κοινωνίας. Έστω και αν κάποια κόμματα για λόγους νομίζω περισσότερο εικόνας και όχι περισσότερο ουσίας, διατυπώνουν αντιθέσεις.
Εάν υπάρχει μια χώρα από τις 27 που έχει απόλυτο και ακέραιο εθνικό συμφέρον στη δημιουργία μιας κοινής ενιαίας ευρωπαϊκής αμυντικής συνείδησης, αυτοί είμαστε εμείς.
Εμείς είμαστε που σε κάποια χρόνια από σήμερα όντας 11 εκατομμύρια, θα έχουμε μια κατάσταση ασφάλειας που θα αντιμετωπίζει απέναντί μας μια χώρα που θα υπερβαίνει τα 100 εκατομμύρια. Δηλαδή θα υπάρχει ένας συντελεστής περίπου 1 προς 10.
Είναι λοιπόν πολύ-πολύ σημαντικό αυτό που συνιστά ευρωπαϊκό χώρο επίσης και αυτό που συνιστά ευρωπαϊκά συμφέροντα επίσης, να μπορεί να επικαλεστεί τη στήριξη μιας κοινής αμυντικής κουλτούρας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Τι το θέλουμε το Ναυτικό μας; Εάν όμως θέλουμε να υπηρετήσει μια ευρύτερη γεωπολιτική θεώρηση, και ξαναλέω με απόλυτη αίσθηση του μεγέθους μας αλλά μην ξεχνώντας πως και αυτό ιστορικά δεν είναι εύκολα εξηγήσιμο, ότι είμαστε η μεγαλύτερη δύναμη στον πλανήτη στο εμπορικό ναυτικό. Η μεγαλύτερη δύναμη στον πλανήτη. Δεν υπάρχει άλλος τομέας ελληνικής δραστηριότητας που να είμαστε διαπλανητικά πρώτοι. Έχουμε άνω του 20% του παγκόσμιου στόλου, μερικοί το μετράνε γύρω στο 17%, 18%. Συμβιβάζομαι και με τα δύο. Έχουμε ένα πολύ μεγάλο κομμάτι του ευρωπαϊκού στόλου, άνω του μισού».
«Δημιουργούμε ένα σύγχρονο, μεγάλων δυνατοτήτων Ναυτικό»
«Οι ΑΣΠΙΔΕΣ και η IRINI δεν θα μπορούσαν να υπηρετηθούν χωρίς μια ευρύτερη αντίληψη. Έτσι αγοράστηκαν οι τρεις γαλλικές φρεγάτες FDI, τα πιο σύγχρονα βαπόρια αυτού του τύπου στον κόσμο σήμερα», είπε ο κ. Δένδιας και συνέχισε:
Ο «Κίμωνας» ήδη τον επόμενο χρόνο θα πλέει στο Αιγαίο. Η πρώτη κυρτή πλώρη, μετά το Αβέρωφ, στη θάλασσά μας, θα ακολουθήσουν άλλα δύο.
«Μετέχουμε ήδη σε συζητήσεις για τις αμερικανικές φρεγάτες Constellation, τις φρεγάτες της επόμενης γενιάς με τη λογική να ναυπηγηθούν, να συν-σχεδιαστούν με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Είναι η πρώτη φορά που θα συν-σχεδιάσουμε ένα βαπόρι αυτού του μεγέθους και αυτών των δυνατοτήτων. Και να παραχθούν, να συμπαραχθούν στα ελληνικά ναυπηγεία και επίσης τα ελληνικά ναυπηγεία, η ελληνική ναυπηγική βιομηχανία να μπορεί να παρέχει service σε αυτά τα δύο, όχι μόνο στα ελληνικά πλοία, γενικά στα πλοία αυτού του τύπου και του αμερικανικού ναυτικού που επιχειρούν στην περιοχή».
«Συζητάμε με το Ηνωμένο Βασίλειο να μας παραχωρήσει ναρκοθηρευτικά. Πότε και αν κάποια στιγμή λήξει ο πόλεμος στην Ουκρανία, αντιλαμβάνεσθε πόσο θα χρειαστούν ναρκοθηρευτικά στην περιοχή μας, ναρκαλιευτικά. Πόσο απειλή θα μπορούσαν να είναι οι νάρκες στην Ερυθρά Θάλασσα. Χρειάζεται ένα θαλασσινό κράτος το οποίο να μπορεί να παρέχει αυτή την υπηρεσία στην παγκόσμια οικονομία και στην παγκόσμια κοινότητα. Και δεν νομίζω ότι υπάρχει οποιοδήποτε άλλο στην περιοχή που θα μπορούσε να το κάνει αυτό».
«Έχουμε αποκτήσει σύγχρονα ελικόπτερα, τα ROMEO. Το πρώτο παραλήφθηκε εδώ και λίγες μέρες από τον Πρωθυπουργό στο ελικοδρόμιο του Μαραθώνα».
«Δημιουργούμε, λοιπόν, ένα σύγχρονο, μεγάλων δυνατοτήτων Ναυτικό που να μπορεί να υπηρετήσει την ελληνική αντίληψη και τα ελληνικά συμφέροντα.
«Τα σενάρια τα οποία μου παρουσιάζονται είναι από προβληματικά έως εξαιρετικά επικίνδυνα. Ο μόνος τρόπος η χώρα να προασπίσει την ανεξαρτησία της και την ύπαρξή της είναι να έχει επαρκείς δυνατότητες για να σταθεί στο παγκόσμιο γίγνεσθαι, όπως κάθε άνθρωπος που θέλει να υπερασπίσει το σπίτι του πρέπει να έχει μια πόρτα την οποία να μπορεί να κλείσει», κατέληξε ο κ. Δένδιας.