ΣτΕ/ Κόντρα κυβέρνησης-ΠΑΣΟΚ για το πως θα ενημερωθεί ο Ανδρουλάκης από την ΑΔΑΕ
Ραγδαίες είναι οι εξελίξεις γύρω από το θέμα των παρακολουθήσεων καθώς ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Νίκος Ανδρουλάκης, κέρδισε στο ΣτE την προσφυγή που είχε κάνει για το νόμο με βάση τον οποίο δεν τον ενημέρωναν για τον λόγο της παρακολούθησής του.Σύμφωνα με πληροφορίες, ο κ. Ανδρουλάκης θα επιστρέψει το αίτημα στην ΑΔΑΕ και θα ζητήσει να ενημερωθεί για τους λόγους που τον παρακολουθούσαν.
Η απόφαση του ΣτΕ προκαλεί ήδη την πρώτη “μετασεισμική” αντιπαράθεση μεταξύ της κυβέρνησης και του ΠΑΣΟΚ καθώς ο μεν Νίκος Ανδρουλάκης δηλώνει πως θα μεταβεί την Δευτέρα στον πρόεδρο της ΑΔΑΕ Χρήστο Ράμμο για να ενημερωθει για τους λόγους παρακολούθησής του, ενώ πριν από λίγο κυβερνητικές πηγές διεμήνυαν πως δεν αμφισβητείται ουσιαστικά ο (δεύτερος) νόμος του 2022 και πως η Ολομέλεια της ΑΔΑΕ -η οποία μετά τις πρόσφατες αλλαγές στη σύνθεσή της θεωρείται ότι πρόσκειται στην κυβέρνηση- θα αξιολογήσει και θα κρίνει τελικά εάν και με ποιόν τρόπο θα ενημερωθεί ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ.
Το χρονικό
Υπενθυμίζεται ότι αυτό που έκρινε το ΣτΕ είναι ότι ο νόμος του 2021 (4790/2021) που καταργούσε πλήρως το δικαίωμα γνωστοποίησης στον θιγέντα παραβιάζει το Σύνταγμα και την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
Συνεπώς, σύμφωνα με νομικές πηγές, η απόφαση «ξεκλειδώνει» τη δυνατότητα του Νίκου Ανδρουλάκη και άλλων θιγόμενων, να επιστρέψουν στην ΑΔΑΕ με νέο αίτημα για τη γνωστοποίηση των λόγων για τους οποίους βρίσκονταν υπό παρακολούθηση από την ΕΥΠ.
Υπενθυμίζεται ότι με το νέο νόμο του 2022 η αρμοδιότητα γνωστοποίησης για το λόγο της παρακολούθησης επανήλθε για τον θιγέντα, χωρίς όμως και πάλι να δοθεί η αρμοδιότητα στη συνταγματικά κατοχυρωμένη ανεξάρτητη αρχή, την ΑΔΑΕ.
Αντ’ αυτού δίνεται σε τριμελές όργανο στο οποίο συμμετέχουν, ωστόσο, οι δυο εισαγγελείς της ΕΥΠ που υπέγραψαν την παρακολούθηση. Επιπλέον, το δικαίωμα γνωστοποίησης, με το νόμο του 2022, ενεργοποιείται αφού παρέλθουν τρία έτη από το τέλος της παρακολούθησης.
Απόφαση σταθμός από το ΣτΕ για τις παρακολουθήσεις
Μετά από αυτές τις εξελίξεις με τη σφραγίδα του Συμβουλίου της Επικρατείας ανοίγει ο δρόμος για την ενημέρωση του αρχηγού του ΠΑΣΟΚ Νίκου Ανδρουλάκη για το κομβικό ζήτημα της άρσης του απορρήτου των επικοινωνιών του που συνδέεται όπως έχει σε όλους τους τόνους επισημανθεί με τον πυρήνα του κράτους δικαίου.
Η Ολομέλεια του ΣτΕ έκρινε ότι η καθολική απαγόρευση ενημέρωσης των θιγομένων προσώπων συνιστά υπέρμετρο περιορισμό του απαραβίαστου της επικοινωνίας που δεν δικαιολογείται στο πλαίσιο της λειτουργίας του κράτους δίκαιου και παραβιάζει το Σύνταγμα .
Μετά από αυτή την πολύ σημαντική δικαστική εξέλιξη ο πρόεδρος της Αρχής Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών (ΑΔΑΕ) Χρήστος Ράμμος οφείλει να ενημερώσει τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ και πρώην ευρωβουλευτή Νίκου Ανδρουλάκη για το υλικό που είχε συλλεγεί, μετά την επιβολή σε βάρος του του μέτρου άρσης του απορρήτου των επικοινωνιών του, σύμφωνα με απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας (πρόεδρος η Ευαγγελία Νίκα και εισηγήτρια η σύμβουλος Επικρατείας Μαρλένα Τριπολιτσιώτη) έκανε μερικά δεκτή την αίτηση ακυρώσεως κατά της πράξης του προέδρου της Α.Δ.Α.Ε., με την οποία απορρίφθηκε το από 7.9.2022 αίτημα του Νίκου Ανδρουλάκη να του γνωστοποιηθούν, η εισαγγελική διάταξη και ο πλήρης φάκελος με το υλικό που είχε συλλεγεί, μετά την επιβολή σε βάρος του του μέτρου άρσης του απορρήτου των επικοινωνιών του.
Ειδικότερα, το ΣτΕ έκρινε: «Η ρύθμιση του άρθρου 87 του ν. 4790/2021, με το οποίο θεσπίσθηκε στην περίπτωση επιβολής του μέτρου άρσης του απορρήτου των επικοινωνιών για λόγους εθνικής ασφάλειας η πλήρης απαγόρευση της δυνατότητας ενημέρωσης του θιγόμενου, μετά τη λήξη του μέτρου, ακόμη και όταν δεν υφίσταται διακινδύνευση των σκοπών εθνικής ασφάλειας που οδήγησαν στην επιβολή του, αποτελεί υπέρμετρο περιορισμό του απαραβίαστου της επικοινωνίας, που δεν δικαιολογείται στο πλαίσιο της λειτουργίας του κράτους δικαίου, και, συνεπώς, αντίκειται στα άρθρα 19 παρ. 1 του Συντάγματος, 5 παρ. 1 και 15 παρ. 1 της οδηγίας 2002/58, 7, 8 και 11 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και 8 της ΕΣΔΑ και είναι ανίσχυρη.
Επομένως, η προσβαλλόμενη πράξη, κατά το μέρος που ερείδεται στην ανωτέρω ανίσχυρη διάταξη, είναι μη νόμιμη, και για το λόγο αυτό, που βασίμως προβάλλεται, η κρινόμενη αίτηση πρέπει να γίνει εν μέρει δεκτή, η πράξη αυτή να ακυρωθεί εν μέρει και η υπόθεση να αναπεμφθεί στην Α.Δ.Α.Ε. για νέα, νόμιμη κρίση, σύμφωνα με τη διάταξη της παρ. 9 του άρθρου 5 του ν. 2225/1994, όπως ίσχυε πριν από την τροποποίησή της με την κριθείσα ως ανίσχυρη διάταξη του άρθρου 87 του ν. 4790/2021, διότι, όπως έγινε δεκτό, ο νεώτερος ν. 5002/2022 δεν είναι εφαρμοστέος σε εκκρεμή αιτήματα γνωστοποίησης στον θιγόμενο μέτρου άρσης του απορρήτου των επικοινωνιών του ληφθέντος υπό προηγούμενο νομοθετικό καθεστώς· τούτο δε διότι με τον νεώτερο αυτό νόμο εισήχθη ένα νέο νομοθετικό καθεστώς που καταλαμβάνει όλη τη διαδικασία επιβολής της άρσης του απορρήτου των επικοινωνιών, από την υποβολή του σχετικού αιτήματος και την έγκριση του επίμαχου μέτρου έως την γνωστοποίηση της άρσης του.
Το καθεστώς αυτό αποτελεί ένα σύστημα με εσωτερική συνοχή, οι ουσιαστικές και διαδικαστικές προϋποθέσεις του οποίου προσιδιάζουν στις αιτήσεις άρσης του απορρήτου που υποβάλλονται δυνάμει του διατάξεών του, προκειμένου να διεκπεραιωθούν κατά τις ειδικές ρυθμίσεις του και τις εγγυήσεις που το ίδιο θεσπίζει.
Τούτο επιρρωνύεται από την απουσία μεταβατικών διατάξεων, ισχύει δε κατά μείζονα λόγο προκειμένου για πολιτικά πρόσωπα, όπως ο αιτών, για τα οποία προβλέπεται ειδική δημόσια αρχή για την κίνηση της διαδικασίας υποβολής του αιτήματος άρσης του απορρήτου και ειδικό όργανο για την χορήγηση της πρώτης από τις δύο συνολικά απαιτούμενες άδειες έγκρισής του».
Αντίθετα, το ΣτΕ αποφάνθηκε ότι «η προσβαλλόμενη πράξη, κατά το μέρος που απέρριψε το αίτημα του αιτούντος να ενημερωθούν ο Πρόεδρος της Βουλής και οι αρχηγοί των κοινοβουλευτικών κομμάτων για το περιεχόμενο της εισαγγελικής διάταξης περί άρσης του απορρήτου των επικοινωνιών του, αιτιολογείται νομίμως, ο δε περί του αντιθέτου λόγος ακυρώσεως είναι απορριπτέος ως αβάσιμος».
Ανδρουλάκης: Πρώτη νίκη στο παρακράτος
«Σήμερα είναι μία ιστορική μέρα. Είναι νίκη του κράτους δικαίου». Με αυτή τη φράση από το βήμα της Ολομέλειας της Βουλής , ο Νίκος Ανδρουλάκης, εξέφρασε την πλήρη ικανοποίηση και δικαίωσή του για την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) που «έκρινε αντισυνταγματικό το νόμο που η κυβέρνησή σας ψήφισε για να καλύψετε το παρακράτος των υποκλοπών. Το νόμο που απαγόρευε την ενημέρωση των παρακολουθούμενων. Σήμερα είναι η πρώτη νίκη του κράτους δικαίου απέναντι στο παρακράτος των υποκλοπών που οργάνωσε το Μέγαρο Μαξίμου», όπως συγκεκριμένα υπογράμμισε ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής.
Πρόσθεσε ‘ότι σύμφωνα με την απόφαση «η ΑΔΑΕ καλείται να με ενημερώσει. Θεσμικά όπως έπρεπε από την αρχή και τη Δευτέρα το πρωί θα βρίσκομαι εκεί. Είναι και η μέρα γελοιοποίησης των συκοφαντών. Όσων προσπάθησαν να αξιοποιήσουν την υπόθεση αυτή για να σπιλώσουν την υπόληψή μου και την πολιτική μου διαδρομή .Με ρωτούσατε γιατί δεν πήγα να ενημερωθώ στο αυτί από τον κ. Γεραπετρίτη, υποστηρίζοντας ότι κάτι φοβάμαι και κρύβομαι από την ενημέρωση που ήταν όμως παράνομη».
Ο κ. Ανδρουλάκης έστρεψε τα βέλη του και στον ΣΥΡΙΖΑ . «Και οι συκοφαντίες του ΣΥΡΙΖΑ και του προέδρου του που μου έκαναν νομικά μαθήματα και είχαν το θράσος να με διαβάλουν και να υποστηρίζοντας ότι είμαι εκβιαζόμενος. Πήρατε και εσείς την απάντησή σας για τα ψέματά σας.Εκκωφαντικά και θεσμικά», ανέφερε.
Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής υποστήριξε ότι «η απόφαση του ΣΤΕ είναι μια ήττα της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας και προσωπικά του πρωθυπουργού που έφτιαξε έναν αντισυνταγματικό νόμο που μόνο στόχο είχε να καλύψει το παρακράτος των υποκλοπών .Σήμερα είναι μία νίκη των θεσμών και του κράτους δικαίου απέναντι στο παρακράτος των υποκλοπών.Του κράτους δικαίου που υπονομεύσατε για να συγκαλύψετε τις ευθύνες σας.Σήμερα αποδείχθηκε ότι όποιος κινείται θεσμικά και σέβεται τους θεσμούς δεν είναι ευάλωτος.»
Ο κ. Ανδρουλάκης, σμπλήρωσε ότι το ΣτΕ ” μπήκε ανάχωμα στην προσπάθεια του παρακράτους του Μεγάρου Μαξίμου να αλώσει το κράτος δικαίου στην Ελλάδα”.
Κυβερνητικές πηγές: Η ολομέλεια της ΑΑΔΕ θα κρίνει
Στον Νίκο Ανδρουλάκη και τα όσα σχολίασε μετά την απόφαση του ΣτΕ που ανέφερε ότι ο πρόεδρος της ΑΔΑΕ πρέπει να ενημερώσει τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ για το περιεχόμενο της παρακολούθησής της, απαντούν πηγές της κυβέρνησης.
Συγκεκριμένα, πηγές της κυβέρνησης ανέφεραν:
«Με βάση τα όσα διαβάζουμε στην περίληψη της απόφασης:
Η ακύρωση αφορά τον νόμο του 2021 που περιείχε καθολική και χωρίς προϋποθέσεις απαγόρευση της χορήγησης στοιχείων στον ενδιαφερόμενο.
Η απόφαση του ΣτΕ δεν καταλαμβάνει τη νεότερη διάταξη την οποία φέραμε το 2022, όπως είχαμε δεσμευθεί μετά τα γεγονότα. Για τη νεωτερη ρύθμιση το ΣτΕ αναφέρει μάλιστα ότι συνιστά ένα «σύστημα με εσωτερική συνοχή», άρα ουσιαστικά αποδέχεται τη λογική του.
Με βάση την απόφαση του ΣτΕ, η αίτηση του Ανδρουλάκη θα κριθεί από την ολομέλεια της ΑΔΑΕ».
Η απάντηση της κυβέρνησης στο Νίκο Ανδρουλάκη
Στον Νίκο Ανδρουλάκη και τα όσα σχολίασε μετά την απόφαση του ΣτΕ που ανέφερε ότι ο πρόεδρος της ΑΔΑΕ πρέπει να ενημερώσει τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ για το περιεχόμενο της παρακολούθησής της, απαντούν πηγές της κυβέρνησης.
Συγκεκριμένα, πηγές της κυβέρνησης ανέφεραν:
«Με βάση τα όσα διαβάζουμε στην περίληψη της απόφασης:
Η ακύρωση αφορά τον νόμο του 2021 που περιείχε καθολική και χωρίς προϋποθέσεις απαγόρευση της χορήγησης στοιχείων στον ενδιαφερόμενο.
Η απόφαση του ΣτΕ δεν καταλαμβάνει τη νεότερη διάταξη την οποία φέραμε το 2022, όπως είχαμε δεσμευθεί μετά τα γεγονότα. Για τη νεωτερη ρύθμιση το ΣτΕ αναφέρει μάλιστα ότι συνιστά ένα «σύστημα με εσωτερική συνοχή», άρα ουσιαστικά αποδέχεται τη λογική του.
Με βάση την απόφαση του ΣτΕ, η αίτηση του Ανδρουλάκη θα κριθεί από την ολομέλεια της ΑΔΑΕ».