Κολωνός/ Εμπιστοσύνη στη Δικαιοσύνη δεν σημαίνει υποταγή και αποχή από κάθε κριτική
Με αφορμή την πρόταση της εισαγγελέως της έδρας στην ποινική δίκη για το μαρτύριο που υπέστη η 12χρονη στον Κολωνό, υπουργοί και βουλευτές επαναλαμβάνουν βαρύγδουπα πως “πρέπει να έχουμε εμπιστοσύνη στην Δικαιοσύνη” και αποφεύγουν να σχολιάσουν περαιτέρω επικαλούμενοι, μάλιστα, μη γνώση της δικογραφίας.
Πόσο ειλικρινής είναι, όμως, αυτή η απάντηση; Προφανώς, ελάχιστα. Σκοπός τους είναι να μην τοποθετηθούν επί της ουσίας αυτής της προκλητικής εισήγησης ακόμα κι αν το “εύρος” του νομικού πλαισίου επιτρέπει να διατυπωθεί ένα τέτοιο σκεπτικό. Εδώ δεν ισχύει το dura lex sed lex (σκληρός νόμος αλλά νόμος).
Για παράδειγμα, πολιτικός -και μάλιστα κορυφαία- είναι και η Ντόρα Μπακογιάννη, η οποία με ευθύτητα και παρρησία σχολίασε την εν λόγω πρόταση:
«12 χρονών συναίνεσε; Η Οδηγία 2011/93 για την καταπολέμηση της σεξουαλικής κακοποίησης και της σεξουαλικής εκμετάλλευσης παιδιών και της παιδικής πορνογραφίας ορίζει την ηλικία σεξουαλικής συναίνεσης ως «η ηλικία κάτω από την οποία, σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία, απαγορεύεται η συμμετοχή σε σεξουαλικές δραστηριότητες με παιδί».
Η Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης του 2007 για την προστασία των παιδιών από τη σεξουαλική εκμετάλλευση και τη σεξουαλική κακοποίηση (Σύμβαση Λανζαρότε) ζητά από τα συμβαλλόμενα κράτη να ορίσουν ένα ελάχιστο όριο ηλικίας για τη σεξουαλική συναίνεση, κάτω από το οποίο απαγορεύεται η συμμετοχή σε σεξουαλικές δραστηριότητες με ένα παιδί. Σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία, η ηλικία συναίνεσης είναι γενικά τα 15 έτη».
Ειναι γνωστό πως η εισαγγελική πρόταση δεν δεσμεύει την σύνθεση του δικαστηρίου. Το είδαμε και στην δίκη για την εγκληματική οργάνωση της Χρυσής Αυγής, όπου η τελική καταδικαστική απόφαση ανέτρεψε την επίσης προκλητική πρόταση της εισαγγελέως. Και δεν θα ισχυριστούμε ότι το “κοινό περί δικαίου αίσθημα” πρέπει να επιβάλεται στις αίθουσες των δικαστηρίων. Οι δικαστές πρέπει να αποφασίζουν σε ψυχρό χρόνο και σε απόσταση ασφαλείας. Όμως δεν μπορούν να αγνοούν την ουσία και τα περιστατικά, ιδιαίτερα όταν στην φρικτιαστική υπόθεση του Κολωνού συναντήθηκαν ανθρώπινα τέρατα με το τεράστιο έλλειμμα των κοινωνικών δομών του κράτους και αρρωστημένες συμπεριφορές με την “σιωπή” μερίδας της τοπικής κοινωνίας.
Η γενικευμένη οργή για την εισαγγελική πρόταση εκκολάπτεται μέσα στην υποψία για συγκάλυψη και στο έλλειμμα εμπιστοσύνης για την απονομή δικαιοσύνης. Όμως, υποτίθεται πως η Θέμις είναι το τελευταίο καταφύγιο του πολίτη, είτε είναι ο μυλωνάς του Πότσδαμ, είτε η 12χρονη στον Κολωνό. Η τελευταία ακόμα περισσότερο διότι σε αυτή την ηλικία δεν έχει (επιστημονικά καταγεγραμμένο) την ελευθερία της βούλησης και την δυνατότητα να προστατευθεί.
Η απόφαση του δικαστηρίου θα είναι μία ακόμα δοκιμασία για τον τρόπο που λειτουργεί το δικαιϊκό μας σύστημα και εν τέλει η κοινωνία μας. Και δεν αρκεί να εξαντλούν κάποιοι το θέμα στην κριτική επί των προηγούμενων ή των σημερινών ποινικών κωδίκων, ή ακόμα και επί της όποιας αυστηροποίησης των ποινών.
Η Ντόρα Μπακογιάννη “τρυπά” με την παρατήρησή της την α-λογη λογική του γράμματος του νόμου. Και, εν κατακλείδι, μας θυμίζει -κι εκείνη και όσοι, ευτυχώς, τόλμησαν να τοποθετηθούν (κυρίως από την αντιπολίτευση και τον νομικό μας κόσμο) ότι εμπιστοσύνη στον θεσμό της Δικαιοσύνης δεν είναι η σιωπή και αποχή από οιαδήποτε κριτική στις προτάσεις και αποφάσεις των δικαστών…