EXPLAINER: Γιατί οι βουλευτές κρατάνε το “κλειδί” της ουσιαστικής εφαρμογής του ψηφίσματος για τα Τέμπη
Οι υπογραφές στο ψήφισμα των οικογενειών των θυμάτων, του δυστυχήματος των Τεμπών, με αίτημα την αναθεώρηση του Συντάγματος και την κατάργηση του νόμου περί ευθύνης υπουργών ξεπέρασαν το 1.1 εκατομμύριο, και συνεχώς αυξάνονται. Τι ισχύ όμως έχουν; Μπορούν να αλλάξουν κάτι;
Πρόκειται για μία πρωτοβουλία που στόχο έχει να πιέζει να αναλάβει η πολιτική ηγεσία και συγκεκριμένα πολιτικά πρόσωπα, τις ευθύνες τους για τις πράξεις και τις παραλείψεις τους.
Τι αναφέρει το ψήφισμα
«Οι Έλληνες πολίτες απαιτούν από την Βουλή, την έναρξη των διαδικασιών, για την αναθεώρηση του Συντάγματος και την ενεργοποίηση του νόμου περί ευθύνης υπουργών, καθώς και την κατάργηση της βουλευτικής ασυλίας, όταν προκύπτει ποινική ευθύνη πολιτικών προσώπων. Η ατιμωρησία πολιτικών προσώπων δεν συνάδει με την ηθική, ούτε με τη δημοκρατία, αρετές για τις οποίες είμαστε περήφανοι! Κατά τη διαδικασία θα σας ζητηθεί χρηματικό ποσό, το οποίο θα είναι προαιρετικό και δεν αφορά τον σύλλογο “Τέμπη 2023” αλλά την πλατφόρμα που φιλοξενεί το ψήφισμα. Επιλέγετε την κοινοποίηση αντί της κατάθεσης χρημάτων, με email επιβεβαίωσης, ώστε να είναι έγκυρη η υπογραφή σας».
«Μόλις μαζευτούν οι υπογραφές θα κατατεθεί σχέδιο νόμου στην Βουλή, τον εφαρμοστικό νόμο του άρθρου 73 παρ.6 του Συντάγματος και μία πρόταση νόμου σε σχέση με την τροποποίηση όπως θεωρούμε ότι πρέπει να είναι αναφορικά με την ευθύνη των Υπουργών σε περίπτωση που διαπιστώνονται ποινικά αδικήματα. Το σχέδιο νόμου θα λέει ότι αυτό που βλέπετε στον τίτλο του ψηφίσματος, αλλά εμπεριστατωμένα. Θέλουμε να αναθεωρηθούνε ορισμένες διατάξεις» ανέφερε σε συνέντευξή της στο The Press Porject η Ελεονώρα Γεωργίου, η δικηγόρος των οικογενειών θυμάτων του δυστυχήματος.
Μπορούν να αλλάξουν κάτι οι υπογραφές;
Ας μην είμαστε πεσιμιστές και μηδενιστές. Οι μαζικές υπογραφές δείχνουν την επιθυμία, την απάιτηση το έγκλημα να μην ξεχαστεί, να μην συγκαλυφθεί, να λάμψει η αλήθεια και να έρθει Δικαίωση για τα θύματα.
Οι υπογραφές δεν μπορούν να στηριχτούν νομικά, είναι όμως ένας τρόπος να υπάρξει πίεση στους αρμόδιους φορείς ώστε να ξεκινήσουν επιτέλους τις διαδικασίες για την αναθεώρηση του Συντάγματος και την ενεργοποίηση του νόμου περί ευθύνης των Υπουργών, καθώς και την κατάργηση της βουλευτικής ασυλίας όταν πρόκειται για πολιτικά πρόσωπα με ποινική ευθύνη.
Η Kαθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου της Νομικής Σχολής Α.Π.Θ., Ιφιγένεια Καμτσίδου, εξηγεί στο libre τι ισχύ έχουν αυτές οι υπογραφές.
«Νομικά αυτό το κείμενο δεν μπορεί να παράξει καμία νομική συνέπεια» σχολιάζει αρχικά. «Η νομοθετική διαδικασία ξεκινάει απ’ τη Βουλή και χρειάζονται τουλάχιστον 50 βουλευτές προκειμένου να τεθεί σε κίνηση, κι αυτό μπορεί να γίνει μετά την πάροδο 5ετίας από την προηγούμενη, δηλαδή εν προκειμένω από το φθινόπωρο και μετά» εξηγεί και συμπληρώνει:«Με βάση το ισχύον Σύνταγμα, οι υπογραφές (πάνω από 500.000) έχουν κάποιο νόημα εφόσον συγκεντρωθούν πάνω σε νομοσχέδιο που έχει φτάσει στη Βουλή. Εδώ δεν έχουμε νομοσχέδιο. Στο ψήφισμα υπάρχει το αίτημα αναθεώρησης Συντάγματος. Αυτό δεν έχει γίνει ποτέ στη χώρα».
Τα δύο τινά, δηλαδή, είναι ή οι βουλευτές να εκκινήσουν μια διαδικασία ή «θα πρέπει να υπάρχει ένα νομοσχέδιο και πάνω σ’ αυτό να συγκεντρωθούν τουλάχιστον 500.000 υπογραφές. Θα πρέπει δηλαδή να υπάρξει σχέδιο νόμου, στο οποίο να πατήσουν πάνω».
«Μπορεί να κινηθεί η νομοθετική διαδικασία με λαϊκή πρωτοβουλία, δηλ. τις υπογραφές, αλλά μόνο μέσω βουλευτών» καταλήγει.
Σε κάθε περίπτωση οι τόσο μαζικές υπογραφές ασκούν πίεση στους βουλευτές να πράξουν τα δέοντα.