“Σύστημα μεσαίων κομμάτων”: Πώς οι ευρωεκλογές θα εκμαιεύσουν εξελίξεις- Οι πιθανές κινήσεις Μητσοτάκη

Εάν οι εθνικές εκλογές του Ιουνίου του 2023 ανέδειξαν την πολιτική ανισορροπία μεταξύ της πανίσχυρης Ν.Δ (41%) και του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ ως ισχνή αξιωματική αντιπολίτευση (17,8%) και κοινοβουλευτικούς συσχετισμούς που αδυνατούν να εκπληρώσουν πλήρως ακόμα και τους θεσμούς ελέγχου της κυβέρνησης, οι ευρωεκλογές είναι πιθανό να προκαλέσουν μία ακόμα χειρότερη εξέλιξη: ένα σύστημα κομμάτων μεσαίας επιρροής.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης για σειρά λόγων που έχουμε αναλύσει στο libre παραμένει πολιτικά κυρίαρχος στον πέμπτο χρόνο της θητείας του και η κοινωνική δυσαρέσκεια για κάποιες κυβερνητικές πολιτικές δεν μπορεί να εκβάλει σε μία συγκεκριμένη και ισχυρή εκπροσώπηση. Οι δημοσκοπήσεις έρχονται τώρα να αναδείξουν τάσεις μεγάλης διασποράς του εκλογικού σώματος στις ευρωεκλογές του Ιουνίου. Ακριβέστερα, τέσσερα κόμματα εμφανίζονται με ποσοστά (εκτίμηση ψήφου) στην κλίμακα από 8,5 -14,5%, πιθανότατα δε οι αποστάσεις μεταξύ τους να είναι τόσο μικρές (μία με δύο μονάδες) έτσι ώστε να δημιουργηθεί μία ψηφιδωτή πολιτική ζώνη.

Το ΚΚΕ και η Ελληνική Λύση είναι τα δύο κόμματα που ευνοούνται από την συγκυρία (ακρίβεια, γάμος ομόφυλων ζευγαριών, αγροτικό κ.ά) και παρατηρείται τάση να “γράψουν” ποσοστά στις ευρωεκλογές κοντά στο 10%. Τα δε ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ ανταγωνίζονται μεν για την δεύτερη θέση, η μεταξύ τους απόσταση όμως θα είναι πιθανότατα σχετικά μικρή, το δε άθροισμά τους -κι αυτό είναι ίσως το σημαντικότερο- δεν θα φτάνει το ποσοστό της Ν.Δ, ακόμα και στην περίπτωση που αυτή καταγράψει σημαντικές απώλειες από το 41% των τελευταίων εθνικών εκλογών και κυμανθεί κοντά στο 33,12% των ευρωεκλογών του 2019.

Βεβαίως, το ΠΑΣΟΚ εάν φτάσει ή και ξεπεράσει κατάτι το 14%, σύμφωνα με τις μετρήσεις, θα μπορεί να ισχυριστεί πως διπλασίασε το 7% των ευρωεκλογών του ’19, όμως επ’ ουδενί αυτό δεν θα σηματοδοτήσει αλλαγή συσχετισμών.

Αυτό είναι το σύστημα των μεσαίων κομμάτων, μία “περιοχή” όπου κανένα κόμμα δεν θα μπορεί να ισχυριστεί με ευκολία ότι αυτό είναι ο πολιτικός αντίπαλος της Ν.Δ. Μικρή αλλά ουσιαστική διαφορά θα είναι, αναμφίβολα, η πολιτική και εκλογική ιστορία ενός εκάστου, υπό την έννοια ότι το ΠΑΣΟΚ και ο ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ επειδή έχουν κυβερνήσει θα μπορούν να ισχυρίζονται ότι διαθέτουν κυβερνητική προοπτική, ενώ το ΚΚΕ και η Ελληνική Λύση θα προβάλλουν ότι θα αποτελέσουν την “ουσιαστική αντιπολίτευση” απέναντι στον Κυριάκο Μητσοτάκη χωρίς να επιζητούν κάτι περισσότερο.

Επί της ουσίας, όμως, θα ενισχυθεί η αίσθηση απουσίας αντιπολίτευσης που να μπορεί να ανταγωνιστεί ακόμα και μία πιεζόμενη Ν.Δ. Και εκ των πραγμάτων σε αυτό το πολιτικό κενό θα αναδειχθεί η ανάγκη κάλυψής του με διαφορετικούς τρόπους:

–Ο Νίκος Ανδρουλάκης θα αναγκαστεί να αναλάβει την πρωτοβουλία που έχει εξαγγείλλει για σύνθεση των προοδευτικών δυνάμεων, αν και ο σχεδιασμός είναι ακόμα θολός και βάζει ως προϋπόθεση την πρωτοκαθεδρία του ΠΑΣΟΚ και του ιδίου.

-Ο ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ, ανάλογα με την εκλογική καταγραφή που θα επιτύχει ίσως μπει σε νέο κύκλο εσωστρέφειας και περιπέτειες που μπορεί να προκαλέσουν νέα διάσπαση. Ο Στέφανος Κασσελάκης έχει δηλώσει ότι θα παραμείνει, θα συγκροτήσει ένα κόμμα στα μέτρα του και θα αντιπαρατεθεί με τον Κυριάκο Μητσοτάκη στο πεδίο των επόμενων εθνικών εκλογών. Είναι, όμως, εξαιρετικά αμφίβολο ότι θα έχει τον απαραίτητο πολιτικό χρόνο αφού καραδοκούν κορυφαία στελέχη, όπως ο Διονύσης Τεμπονέρας που έχει προτείνει “μέτωπο δημοκρατίας”.

-Πολλοί και σε διαφορετικά κόμματα επιθυμούν να μεταφερθεί στην κεντρική σκηνή το μοντέλο Δούκα, ήτοι η συνεργασία πολιτικών δυνάμεων (κυρίως του ΠΑΣΟΚ και του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ). Κάτι τέτοιο είναι δύσκολο να συμβεί με αποφάσεις κορυφής και με παραμερισμό των πολιτικών εγωϊσμών κάθε πλευράς. Όμως, μπορούν να συγκλίνουν στελέχη από αυτούς -και άλλους- τους πολιτικούς χώρους και εκεί είναι πολύ πιθανό να δραστηριοποιηθεί τελικά ο Αλέξης Τσίπρας.

Τούτων δοθέντων, πάντως, θα ήταν εύλογο να εκτιμήσει κανείς πως ο Κυριάκος Μητσοτάκης, μετά την συσσώρευση μεταρρυθμιστικών κινήσεων το τελευταίο διάστημα, θα έχει λυμένα τα χέρια να αποφασίσει τον χρόνο διεξαγωγής εθνικών εκλογών, ανάλογα με το πότε θα συμφέρει περισσότερο την νέα επικράτηση της Ν.Δ αλλά και τον προσωπικό πολιτικό του σχεδιασμό. Με το σύστημα των μεσαίων κομμάτων να έχει αποτυπωθεί στον πολιτικό χάρτη είναι μάλλον λογικό να μην περιμένει να φτάσει στο 2027…