Editorial/Libre: Εθνικό σχέδιο για τους αγρότες και νέο παραγωγικό μοντέλο, τώρα

Οι συναντήσεις των πρωθυπουργού με τους εκπροσώπους των αγροτικών συλλόγων, αρχικά, και της 15μελή επιτροπή που εκπροσωπεί τις αγροτικές κινητοποιήσεις από σχεδόν ολόκληρη την χώρα, δεν πρέπει να αποτελέσουν πεδίο πολιτικής διαχείρισης εκ μέρους της κυβέρνησης, ούτε, όμως, και μία μονοσήμαντη προσπάθεια ικανοποίησης των δίκαιων αιτημάτων των ανθρώπων που μοχθούν στις καλλιέργειες και την κτηνοτροφία.

Στο Μέγαρο Μαξίμου, σήμερα, δεν πρέπει να κριθεί ένα θέμα εθνικών διαστάσεων με την κοντόθωρη τακτική της απορρόφησης πολιτικών κραδασμών ενόψη ευρωεκλογών και της απόσυρσης των αγροτών από τα μπλόκα. Διακυβεύονται πολλά περισσότερα που αφορούν το παραγωγικό μοντέλο της χώρας, την εθνική οικονομία και τις αντοχές της κοινωνίας.

Οι αριθμοί και οι στατιστικές προκαλούν μεγάλη ανησυχία σε εκείνους που μπορούν να δουν στο βάθος του εγχώριου και ευρωπαϊκού ορίζοντα.

Οι γνωρίζοντες επισημαίνουν πως η επίλυση των προβλημάτων είναι πρωταρχικά θέμα πολιτικής, δευτερευόντως θέμα πόρων. Απόδειξη ότι, παρά τα τεράστια ευρωπαϊκά κονδύλια που έχουμε πάρει αφότου μπήκαμε στην (τότε) ΕΟΚ, ο αγροτικός τομέας συρρικνώνεται και η εξάρτησή μας από εισαγωγές τροφίμων μεγαλώνει. Ενδεικτικά είναι τα στοιχεία που “αλιεύσαμε” από την συνδρομητική επιθεώρηση KREPORT: Τα τελευταία 10 περίπου χρόνια, οι αγροτικές εκμεταλλεύσεις μειώθηκαν 26%, οι καλλιεργούμενες εκτάσεις 18%.

Η εθνική παραγωγικότητα πάσχει. Με κριτήριο την αξία της παραγωγής ανά εκμετάλλευση κατατασσόμαστε στην 25η θέση μεταξύ των 27. Οι εισαγωγές αγροτικών προϊόντων αυξήθηκαν 62% την τελευταία 8ετία. Και η αξία των προϊόντων ονομασίας προελεύσεως, ενώ αντιπροσωπεύει το 7% του συνολικού τζίρου στους 27, καθ’ ημάς είναι μόνο 1,3% -σε αντίστιξη, είναι 33% στην Ιταλία, 25% στη Γερμανία, 17% στη Γαλλία. Τί φταίει; Μα, οι ασκούμενες πολιτικές!

Στο πλαίσιο της νέας ΚΑΠ 2023-27, όπως κάθε κράτος έτσι κι εμείς έπρεπε να πούμε τί σχεδιάζουμε, ποιους κλάδους/δράσεις επιθυμούμε να ενισχύσουμε, κι αυτό να το αποτυπώσουμε σε ένα Στρατηγικό Σχέδιο. Αντί γι’ αυτό, το 2022 κατατέθηκε ένα Σχέδιο-ευχολόγιο με κοινοτοπίες, χωρίς αλλαγές στο παραγωγικό μοντέλο, χωρίς να θίγει στρεβλώσεις και παθογένειες. Χωρίς έγνοια και σκέψη! Αυτό που δεν έγινε το 2022 πρέπει να γίνει τώρα. Να αποφασίσουμε τί είδους αγροτική οικονομία θέλουμε.

Η νέα ΚΑΠ είναι προβληματική, όχι επειδή είναι πράσινη αλλά επειδή είναι άδικη. Καθ’ ημάς, τα πράγματα είναι χειρότερα. Γιατί, αντί να νοιαστούμε για ποιο σκοπό θα απορροφήσουμε ευρωπαϊκά κονδύλια, νοιαζόμαστε μόνο πόσα λεφτά και πόσο γρήγορα θα τα απορροφήσουμε -με την ΚΑΠ, το ΕΣΠΑ, με το ΤΑΑ… Έτσι, ενώ μπαίνουν στη χώρα δισ. ευρώ ευρωπαϊκά κεφάλαια, τροφοδοτούν πελατειακούς μηχανισμούς και γίνονται ιδιωτικός πλούτος αλλ’ αφήνουν αδιόρατο έως μηδενικό αναπτυξιακό αποτύπωμα. Αυτό πρέπει να τελειώσει.

Γι αυτό και οι συναντήσεις στο Μέγαρο Μαξίμου πρέπει, πρωτίστως να δρομολογήσουν την άμεση επίλυση βασικών προβλημάτων που ναρκοθετούν την συρρικνούμενη αγροτική παραγωγή (πετρέλαιο και ρεύμα), να περιγράψουν τον τρόπο με τον οποίο η Ελλάδα -κτίζοντας συμμαχίες με άλλες χώρες που αντιμετωπίζουν παρόμοιο πρόβλημα- να διεκδικήσει εκ βάθρων αλλαγές του μοντέλου της ΚΑΠ.

Κυρίως, όμως, ο πρωθυπουργός που δηλώνει θιασώτης των μεγάλων μεταρρυθμίσεων πρέπει να αναλάβει πρωτοβουλία για την “μεγάλη εικόνα”.

Η χώρα χρειάζεται ένα εθνικό σχέδιο αλλαγής του παραγωγικού μοντέλου στον αγροτικό τομέα, ώστε να εξασφαλίζεται επάρκεια προϊόντων, οικονομικά ευκατάστατοι αγρότες που θα παραμείνουν στην γη τους και θα επενδύουν σε αυτή, θεραπεία των στρεβλώσεων στην εμπορική αλυσίδα (από το χωράφι στο ράφι) για να φθάνει ο μόχθος τους σε λογικές τιμές στους καταναλωτές και προστασία της αγροτικής παραγωγής από ακραίες καιρικές αλλαγές στο πλαίσιο της κλιματικής κρίσης.

Μία “πράσινη” αλλά αποδοτική αγροτική οικονομία. Ο πρωθυπουργός πρέπει να ανοίξει τώρα τον μεγάλο ουσιαστικό εθνικό διάλογο με την συμμετοχή κάθε κρίκου της αλυσίδας παραγωγής, επιστήμονες και ειδικούς, καθώς και τα πολιτικά κόμματα.

Εάν μείνουμε μόνο στο να βγει (πολιτικός) “λευκός καπνός” από το Μέγαρο Μαξίμου και να πάμε παρακάτω και δεν δούμε κατάματα το πρόβλημα, οι αριθμοί (που παραθέσαμε) θα είναι χειρότεροι τον επόμενο χρόνο. Μέχρις αφανισμού…