Ορεινή Κορινθία: Ταξίδι μεταξύ βουνού, κάμπου και μύθου λίγο έξω από την Αθήνα

Η ορεινή Κορινθία, σε απόσταση μικρότερη των δύο ωρών από την Αθήνα, προσφέρει την ιδανική ευκαιρία μιας ολιγοήμερης απόδρασης σε έναν τόπο που συνδυάζει τη θαυμαστή ομορφιά με πλήθος δραστηριοτήτων και καλό φαγητό, συνιστώντας έτσι πεδίο διαλόγου μεταξύ ανθρώπου, φύσης και μυθολογίας.

Αν και η απόσταση με την αττική μητρόπολη είναι σχετικά μικρή κρίνεται απαραίτητη μια πρώτη, γεωγραφικού χαρακτήρα γνωριμία με την ευρύτερη ορεινή Κορινθία. Η περιοχή, που απλώνεται στο υψόμετρο που ξεκινάει από τα 650μ. και καταλήγει στα 1500μ. έχει ως κεντρικό της άξονα της το όρος Κυλλήνη (η Ζήρεια όπως είναι ευρέως γνωστό με τη σλαβική ονομασία), το 2ο μεγαλύτερο βουνό της Πελοποννήσου. Το βουνό, πέρα από όλα τα άλλα λειτουργεί και σαν διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στα δύο βασικά ορόσημα της περιοχής, τον Φενεό και τα Τρίκαλα, με τον πρώτο να είναι χτισμένος στην εσωτερική πλευρά του ορεινού όγκου και τα δεύτερα από την εξωτερική. Η διαδρομή με βάση την Εθνική Αθηνών-Κορίνθου προσφέρει δύο επιλογές: Είτε προς το Κιάτο αν θέλουμε να πάμε πρώτα στη Στυμφαλία λίμνη, είτε στο Ξυλόκαστρο προς Τρίκαλα Κορινθίας. Συνήθως προτιμάται η δεύτερη εκδοχή, γεγονός που μας οδηγεί στη αρχική και δημοφιλέστερη στάση του ταξιδιού μας.

Η «πύλη» των τριών Τρικάλων

Τα τρία χωριά των Τρικάλων αν και κάποτε αποτελούσαν τρεις ξεχωριστές διοικητικές οντότητες-ακόμη στήνονται τρεις κάλπες στις εκλογές-, έχουν πλέον διαμορφωθεί ως μια τουριστική «πύλη εισόδου» στον ορεινό κόσμο της κορινθιακής γης, με τα Κάτω, Μεσαία και Άνω Τρίκαλα να λειτουργούν ως γειτονιές περισσότερο ενός χώρου ενιαίου και γεμάτου πια από νέους ξενώνες, αναπαλαιωμένα αρχοντικά, ξύλινα σαλέ και σύγχρονα resorts.

Πρώτη στάση τα Κάτω Τρίκαλα, σε ύψος 900 μέτρων, με τα μεγάλα πλατάνια, τις φορτωμένες ροδιές και τις πέτρινες βρύσες να ξεχωρίζουν. Προτείνεται μια στάση στο «αλφαβητάριο», το καφέ κάτω από τη χαρακτηριστική μουριά που εκτός από καφέ και κρεάτινους μεζές, προσφέρει και βίγκαν πιάτα. Αξίζει επίσης μια επίσκεψη στην ταβέρνα «Ο Πλάτανος» , κάτω από την επιβλητική παρουσία του καμπαναριού της εκκλησιάς του Αγίου Ιωάννη, με τις πίτες και το ψητό κρέας να συνθέτουν το γευστικό μενού.

Ακολουθεί η μικρή ανάβαση στην πολυπληθέστερη των τριών συνοικιών, τα Μεσαία Τρίκαλα, σε υψόμετρο 1050 μέτρων. Στα δρομάκια της συνοικίας θα βρεθείτε μπροστά σε παλιές εκκλησίες, όπως της Μεταμόρφωσης του Σωτήρα και της Κοίμησης της Θεοτόκου του 1700 (έδρα θερινής διαμονής της Επισκοπής Κορίνθου), με το λιθόκτιστο τέμπλο. Εδώ προσφέρεται μια μεγάλη γκάμα από εστιατόρια και ταβέρνες. Απαραίτητο εδώ να κάνετε μια στάση στο «όπως παλιά» για τους χωριάτικους τυρολουκουμάδες με μελάσα και τα πλευρώτους στη σχάρα με βαλσάμικο και θυμάρι, στην «Ψητο-συνάντηση», για να απολαύσετε το ψητό κρέας σε όλες του τις παραλλαγές. Παράλληλα, την παρουσία τους κάνουν έντονη και πλανόδιοι παραγωγοί-πωλητές τοπικών προϊόντων (θυμάρι, μέλι, όσπρια).

Έπονται τα Άνω Τρίκαλα, με χαρακτηριστικά spots τον Ιερό Ναό του Άγιου Γεράσιμου καθώς και το ξενοδοχείο «Θεοξένια» ή ό,τι απέμεινε από αυτό το άλλοτε ξακουστό ενδιαίτημα επωνύμων περασμένων δεκαετιών (ανάμεσά τους ο βασιλιάς της Αιγύπτου, Φαρούκ) το οποίο φέρει την οξεία και ενδιαφέρουσα αντίφαση ενός καλοδιατηρημένου κελύφους σε αντίθεση με το εγκαταλελειμμένο εσωτερικό. Εδώ αξίζει να κάνετε μια στάση στην ταβέρνα «Στου Δεκλερή», όπου τα κρεατικά έχουν την τιμητική τους (δώστε προσοχή στα αρνίσια παïδάκια και τα χειροποίητα λουκάνικα).

Ο φιδογυριστός δρόμος σε φέρνει μετά από 7 χιλιόμετρα σε ένα από τα ορεινότερα χωριά της Πελοποννήσου, την πολύ ιδιαίτερη Καρυά, το ψηλότερο χωριό της Κορινθίας στα 1300 μ., ιδανικό για περιηγήσεις στα στενά δρομάκια που ελίσσονται ανάμεσα σε πέτρινα σπίτια και αξιοθέατα που περιλαμβάνουν την βυζαντινή Κοίμηση της Θεοτόκου του 13ου αιώνα από όπου η θέα προς τη Ζήρεια και τον Χελμό είναι κυριολεκτικά απεριόριστη.

Συν τοις άλλοις τα Τρίκαλα αποτελούν και ξεχωριστό γαστρονομικό προορισμό. Όσπρια και ζυμαρικά του Φενεού συγκαταλέγονται οπωσδήποτε στις κορυφαίες της Ελλάδας. Φροντίστε να φύγετε αφού έχετε προμηθευτεί την εκλεκτή φάβα Φενεού και φασόλια βανίλιες, ρεβύθια και φακές ψιλές. Αναζητήστε συγκεκριμένα τα προϊόντα με το λογότυπο Δικότυλον και έδρα τον οικισμό Γκούρα.

Ζήρεια, ανοικτό πεδίο πολλαπλών δράσεων

Αν έχετε ολοκληρώσει την πρώτη μέρα σας στα χωριά των Τρικάλων και έχετε φροντίσει να ξυπνήσετε σε λογικές ώρες το επόμενο πρωί, τότε πολύ κοντά στον οικισμό, μόλις μερικά χιλιόμετρα μακριά, βρίσκεται το ήπιων για τους σκιέρ απαιτήσεων χιονοδρομικό κέντρο αναψυχής της Ζήρειας με την κυριαρχούμενη από τα έλατα θέα να είναι μαγευτική.

Η πεζοπορία στην Ζήρεια -που χωρίζεται από την κοιλάδα της Φλαμπουρίτσας στη Μεγάλη Ζήρεια με ψηλότερη κορυφή στα 2.374 μέτρα και στην Μικρή Ζήρεια που φτάνει ως τα 2.117 μέτρα– αποτελεί και αυτή μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα επιλογή, που προϋποθέτει την απεύθυνση σε εταιρείες που έχουν έδρα στα Τρίκαλα και οργανώνουν διάφορες δραστηριότητες στο βουνό και τα μονοπάτια του.

Τα περισσότερα μονοπάτια βρίσκονται στη Μεγάλη Ζήρεια. Ξεκινώντας από τα Τρίκαλα, μπορείτε να περπατήσετε προς το Γυμνό και το Οροπέδιο. Από εκεί οι πλέον έμπειροι μπορούν να ανέβουν προς τη Φλαμπουρίτσα, την ψηλότερη κορυφή του βουνού. Μια υπέροχη έκπληξη του βουνού είναι η το οροπέδιο της Σκαφιδιάς, όπου τα περήφανα ημιάγρια άλογα να απολαμβάνουν την ελευθερία τους στη φύση.

Αξίζει επίσης αν υπάρχει χρόνος μια επίσκεψη προς τα δυτικά της κοιλάδας της Φλαμπουρίτσας και σε υψόμετρο 1700 μέτρα, όπου και κρύβεται το εντυπωσιακό σπήλαιο του Ερμή, όπου, σύμφωνα με την μυθολογία στο σπήλαιο γεννήθηκε ο αγγελιαφόρος θεός και οι αρχαίοι τελούσαν προς τιμήν του εκδηλώσεις λατρείας. Μπορείτε να χαρείτε το σπήλαιο από το πλάτωμα αλλά το γεμάτο εντυπωσιακούς σταλακτίτες εσωτερικό του για λόγους ασφάλειας είναι προσβάσιμο μόνο στα πλαίσια επισκέψεων από σπηλαιολογικούς ομίλους, που παρέχουν ασφάλεια και τον απαραίτητο εξοπλισμό.

Στα μυστικά του φενεάτικου κάμπου

Έχοντας ολοκληρώσει το πρώτο σκέλος της εξερεύνησης είναι μια ευκαιρία για το δεύτερο σκέλος που αφορά το οροπέδιο του Φενεού που κείται ανάμεσα στη Ζήρεια και τον Ολύγιρτο. Πρωταγωνίστρια του φενεάτικου κάμπου δεν είναι άλλη από τη λίμνη Δόξα που δημιουργήθηκε στα μέσα της δεκαετίας του 1990 με την κατασκευή μικρού φράγματος. Παρότι τέκνο ανθρώπινης παρέμβασης, η λίμνη -που περιβάλλεται από το βαθύσκιωτο δάσος της Ντουρντουβάνας– με την ειδυλλιακή ομορφιά της ξεπροβάλλει ως νατουραλιστικό εικαστικό έργο του 19ου αιώνα, προσκαλώντας τους πιο θαρραλέους επισκέπτες της να βουτήξουν στα νερά της, ειδικά το καλοκαίρι. Μπορείτε επίσης να κάνετε μια βόλτα μισής ώρας με υδροποδήλατο, με το κόστος να μην ξεπερνά τα 15 ευρώ για τα δύο άτομα. Σημείο αναφοράς το γραφικό εκκλησάκι του Αγίου Φανουρίου, το οποίο είναι χτισμένο σε μικρή έκταση γης που συνδέεται με τη στεριά μέσω μιας στενής, χωμάτινης λωρίδας.

Μιλώντας για τον κάμπο, δεν θα μπορούσε να μην αφιερωθεί λίγος χρόνος στο βουνίσιο χωριό του Αρχαίου Φενεού (ανάμεσα στα δέκα συνολικά χωριά του οροπεδίου υπάρχει και Φενεός και Αρχαία Φενεός). Το χωριό, που συγκροτήθηκε ως αυτόνομος οικισμός στις αρχές του 20ού αιώνα, ως αραιοκατοικημένο τμήμα του τότε Δήμου Φενεού της Αργολίδας, με το προσωνύμιο Καλύβια, διαθέτει παραδοσιακούς ξενώνες με εξαιρετική θέα λόγω και του συνδυασμού βουνού, δάσους και λίμνης, γεγονός που το καθιστά πόλο έλξης για ολοένα περισσότερους επισκέπτες.

Υπάρχει ασφαλώς και ακόμη ένα υδάτινο σημείο αναφοράς για όσους βρουν λίγο χρόνο για ένα μικρό οδικό ταξίδι από τα μικρά χωριά της περιοχής (Φενεός, Μεσινό, Μοσιά, Καστανιά, Λαύκα, Καρτέρι). Η Στυμφαλία, πεδίο μυθολογικής δράσης του ημίθεου Ηρακλή, είναι ένας από σημαντικότερους υγροβιότοπους της Ελλάδας. Είναι ενταγμένος στο δίκτυο NATURA 2000 της Ευρωπαϊκής Ένωσης και συμπεριλαμβάνεται στον κατάλογο της Ορνιθολογικής Εταιρίας με τις «Σημαντικότερες Περιοχές για τα πουλιά της Ελλάδας». Δέον να σημειωθεί ότι η επίσκεψη στη λίμνη δεν νοείται δίχως να περάσετε από το Μουσείο Περιβάλλοντος Στυμφαλίας από το οποίο πολλά μαθήματα μπορούν να αντληθούν σχετικά με το φυσικό περιβάλλον της Στυμφαλίας και το πώς επηρέασε την ανάπτυξη των παραδοσιακών επαγγελμάτων.