Από την “Κιβωτό” στον “Άλλο Άνθρωπο”: Το κενό του κοινωνικού κράτους και οι “τρύπες” της κοινωνικής αλληλεγγύης

Μπορεί να είναι η “κοινωνική αλληλεγγύη” μία …”μπίζνα” εκεί που αφήνει κενό το οργανωμένο (επίσημο) κοινωνικό κράτος; Το γεγονός ότι μέσα σε σχετικά μικρό χρονικό διάστημα δύο εμβληματικές οργανώσεις κοινωνικής προσφοράς, αρχικά η “Κιβωτός του Κόσμου”, τώρα ο “Άλλος Άνθρωπος”, βρέθηκαν στο στόχαστρο των αρχών, προκαλεί προβληματισμό.

Πριν μερικούς μήνες, η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελαροπούλου τιμούσε την κοινωνική κουζίνα του Κώστα Πολυχρονόπουλου για την αδιάλλειπτη προσφορά, από το 2011, χιλιάδων γευμάτων σε αστέγους και ανήμπορες οικογένειες. Τώρα, ο “‘Αλλος Άνθρωπος” αντιμετωπίζει βαρύτατες κατηγορίες -ακόμα και για σύσταση εγκληματικής οργάνωσης- από την Αρχή Καταπολέμησης Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες (ξέπλυμα). Σύμφωνα με το πόρισμα της Αρχής, ο Κ. Πολυχρονόπουλος, φέρεται να έχει συγκροτήσει εγκληματική οργάνωση με συγγενείς του, αποκομίζοντας περισσότερα από 600.000 ευρώ. Όπως αναφέρει δημοσίευμα της εφημερίδας “Πρώτο Θέμα”, η Αρχή διέταξε την δέσμευση “κάθε περιουσίας ιδίως δε, κάθε είδους λογαριασμών, τίτλων, επενδυτικών στοιχείων ή χρηματοπιστωτικών προϊόντων”.

Το πανελλήνιο συγκλονίστηκε προ διετίας, όταν ο ιδρυτής της “Κιβωτού” πάτερ Αντώνιος βρέθηκε στην δίνη μιας ανάλογης υπόθεσης που, όμως, δεν περιείχε μόνο κατηγορίες για διασπάθιση εκατομμυρίων από δωρεές αλλά και αυτές για πιθανή κακοποίηση ανηλίκων. Εδώ και πολύ καιρό η υπόθεση ερευνάται και έχουν ασκηθεί διώξεις. Σκιές υπήρξαν και για άλλες παρόμοιες οργανώσεις, η κυβέρνηση, μάλιστα, είχε προαναγγείλει μία ευρύτερη έρευνα που αφορούσε, κατά κύριο λόγο, ιδρύματα που περιθάλπουν παιδιά.

Από την βράβευση του Κώστα Πολυχρονόπουλου από την ΠτΔ

Πέρα από την έκπληξη που προκαλεί η περίπτωση του Κώστα Πολυχρονόπουλου και λαμβάνοντας υπόψη μας το τεκμήριο αθωότητας, το ερώτημα της εισαγωγής επιστρέφει επιτακτικά. Η περίοδος της ραγδαίας πτωχοποίησης μεγάλων τμημάτων του πληθυσμού λόγω της οικονομικής κρίσης (μνημόνια) σμπαράλιασε το (επίσημο) κοινωνικό κράτος που ούτως ή άλλως στην χώρα μας ήταν ασθενές και ανοργάνωτο, χωρίς επαρκές εξειδικευμένο προσωπικό και ανάλογες δομές. Διαπιστώθηκε και στην περίπτωση της 12χρονης στον Κολωνό, όπου ήρθαν στο φως οι τεράστιες ελλείψεις των κοινωνικών υπηρεσιών του δήμου Αθηναίων. Είχε προηγουμένως αναδειχθεί και στην άλλη περίπτωση του γηροκομείου της φρίκης στην Κρήτη. Ελλείψεις, αδιαφορία και διαφθορά ήταν τα κοινά χαρακτηριστικά σε αρκετές παρόμοιες περιπτώσεις και ενδεχομένως να υπάρχουν και άλλες που ακόμα δεν γνωρίζουμε.

Είναι δε ακόμα περισσότερο ανησυχητικό το ότι το κοινωνικό κράτος όχι μόνο δεν διαθέτει κονδύλια, οργάνωση και προσωπικό για να προσφέρει τις αναγκαίες υπηρεσίες στα τμήματα του πληθυσμού που περιθωριοποιούνται οικονομικά και κοινωνικά, αλλά δεν είναι ικανό να ελέγξει και εκείνες τις οργανώσεις που αναλαμβάνουν ως υποκατάστατα να δράσουν.

Όλα αυτά δεν οδηγούν, φυσικά, σε κάποιο ισοπεδωτικό συμπέρασμα πως η κοινωνική αλληλεγγύη που εκδηλώθηκε στα χρόνια της κρίσης, ή εκδηλώνεται σήμερα, αποτελεί προπέτασμα ιδιοτελών συμφερόντων. Τουναντίον. Υπάρχουν πολλές οργανώσεις και πρωτοβουλίες που εξακολουθούν να προσφέρουν στον συνάνθρωπο αυτό που το κράτος αδυνατεί να προσφέρει, ενίοτε, δε, επαναπαύεται επικαλούμενο την προσφορά αυτών των εθελοντικών κοινωνικών δομών.

Από την άλλη, όμως, στο τεράστιο κενό που αφήνει παρεισφρέουν και επιτήδειοι. Αυτά συνηγορούν, αφενός στην ανάγκη ριζικής αναθεώρησης των κοινωνικών υπηρεσιών του κράτους και της τοπικής αυτοδιοίκησης και ενίσχυσή τους με κονδύλια και προσωπικό, αφετέρου στον πλήρη έλεγχο του τρόπου με τον οποίο λειτουργούν οι διάφορες κοινωνικές πρωτοβουλίες.

“Άλλος Άνθρωπος”: Τι συμβαίνει με την γνωστή “κοινωνική κουζίνα”- Η απάντηση του Κώστα Πολυχρονόπουλου για τις κατηγορίες για απάτη 600.000 ευρώ