Ένταση στην Ερυθρά Θάλασσα – Φρεγάτα του Ιράν διασχίζει τα στενά

Το Ιράν απέστειλε μια ναυτική φρεγάτα στην Ερυθρά Θάλασσα εν μέσω μιας κλιμακούμενης αντιπαράθεσης μεταξύ των δυτικών χωρών και των – υποστηριζόμενων από την Τεχεράνη – μαχητών, η οποία έχει οδηγήσει σε επιθέσεις εναντίον πλοίων από μη επανδρωμένα αεροσκάφη, πυραύλους και ταχύπλοα σκάφη.

Ακόμα, σύμφωνα με το Politico, το ιρανικό πρακτορείο ειδήσεων Tasnim ανέφερε, τη Δευτέρα (01/01) ότι το πολεμικό πλοίο «Alborz» διέσχισε το στενό Μπαμ Ελ Μαντέμπ, όπου έχει ήδη σταθμεύσει ένας συνασπισμός υπό τις ΗΠΑ. Σύμφωνα με Ιρανούς αξιωματούχους, το 51 ετών σκάφος, που αρχικά πωλήθηκε στον σάχη του Ιράν από τη Βρετανία, θα επιβλέπει ναυτικές αποστολές στον Ινδικό, στον Ειρηνικό και στον Ατλαντικό.

Η κίνηση αυτή από το Ιράν είναι ένα καινούργιο κεφάλαιο σε μια ολοένα και πιο ασταθή κρίση που εκτυλίσσεται στην Ερυθρά Θάλασσα, όπου οι εντάσεις έχουν εκτοξευθεί στον απόηχο του πολέμου Ισραήλ – Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας.

Οι αντάρτες Χούτι από την Υεμένη – οι οποίοι, μαζί με τη Χαμάς που εδρεύει στη Γάζα, αποτελούν μέρος του υποστηριζόμενου από το Ιράν «άξονα αντίστασης» κατά του Ισραήλ – άρχισαν να στοχεύουν, τον Δεκέμβριο, εμπορικά πλοία που διασχίζουν την Ερυθρά Θάλασσα.

Πάντως, οι Χούτι επιμένουν ότι στοχεύουν μόνο να διαταράξουν δεξαμενόπλοια και φορτηγά πλοία που συνδέονται με το Ισραήλ, αλλά δεκάδες μη εμπορικά πλοία έχουν τεθεί σε κίνδυνο.

Η απάντηση της Δύσης στην Ερυθρά Θάλασσα

Κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου (30-31/12), το Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ ανέφερε ότι κατέστρεψε τρεις βάρκες που μετέφεραν μαχητές των Χούτι σε μια απόπειρα αεροπειρατείας εναντίον ενός πλοίου μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, του «Maersk Hangzhou», που δραστηριοποιείται στην περιοχή. Το περιστατικό σηματοδότησε τη δεύτερη επίθεση κατά του πλοίου μέσα σε διάστημα μόλις 24 ωρών.

Ο εκπρόσωπος του πρωθυπουργού του Ηνωμένου Βασιλείου, Ρίσι Σουνάκ, την Τρίτη (02/01) χαρακτήρισε τις εν λόγω επιθέσεις ως «απαράδεκτες» και «αποσταθεροποιητικές». Πάντως, τη Δευτέρα (01/01), ο υπουργός Άμυνας του Ηνωμένου Βασιλείου, Γκραντ Σαπς, άφησε να εννοηθεί – σε άρθρο του που δημοσιεύθηκε στην Telegraph – ότι το Λονδίνο ήταν έτοιμο να εξαπολύσει αεροπορικές επιδρομές εναντίον των Χούθι. Μάλιστα, πηγές από τη βρετανική πρωτεύουσα ανέφεραν το εξής: «Ο σχεδιασμός βρίσκεται σε εξέλιξη για μια σειρά από σενάρια. Δεν έχουν ληφθεί αποφάσεις και θα συνεχίσουμε να επιδιώκουμε όλες τις πιθανές οδούς».

Επισημαίνεται ότι, τον Δεκέμβριο, οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν μια διεθνή προσπάθεια ασφάλειας που ονομάστηκε «Επιχείρηση Prosperity Guardian» για την αστυνόμευση της Ερυθράς Θάλασσας. Το Ηνωμένο Βασίλειο ανέπτυξε ένα αντιτορπιλικό στο πλαίσιο του συνασπισμού και η Δανία δήλωσε, την Παρασκευή (29/01), ότι θα στείλει μια φρεγάτα για να συμμετάσχει στην επιχείρηση.

Η Ε.Ε. συμφώνησε να συμμετάσχει στην προσπάθεια των ΗΠΑ, αλλά χώρες όπως η Γαλλία και η Ισπανία ανακοίνωσαν ότι τα στρατιωτικά σκάφη τους στην περιοχή θα παραμείνουν υπό εθνικό έλεγχο. «Διατηρούμε τη γαλλική διοίκηση σε αυτή την υπόθεση και συνεχίζουμε να ενεργούμε σε αυτοάμυνα», δήλωσε την Τρίτη (02/01) ο υπουργός των γαλλικών ενόπλων δυνάμεων, Σεμπαστιέν Λεκορνού, στη γαλλική τηλεόραση. Μάλιστα, η γαλλική φρεγάτα πολλαπλών χρήσεων «FREMM Languedoc» βρίσκεται αυτή τη στιγμή στην περιοχή, όπως δήλωσε Γάλλος αξιωματούχος.

«Il faut combattre le Hamas, néanmoins les enfants de 7, 8 ou 10 ans que j’ai pu voir ici n’ont rien à voir avec le Hamas.»
Le Ministre des Armées @SebLecornu sur le navire Dixmude, invité de @LCI. pic.twitter.com/EEOw4zjBb7

— Darius Rochebin (@DariusRochebin) January 2, 2024

Συμπίεση του παγκόσμιου εμπορίου

Η Ερυθρά Θάλασσα είναι ζωτικής σημασίας δίοδος για τις εξαγωγές φορτίων και ενέργειας. Από τα νερά της περνούν δεξαμενόπλοια που μεταφέρουν έως και το 10% του παγκόσμιου πετρελαίου. Η τιμή του αργού τύπου Brent αυξήθηκε κατά 2% στα 78,58 δολάρια το βαρέλι, την Τρίτη (02/01), στον απόηχο των επιθέσεων του περασμένου Σαββατοκύριακου. Η BP έχει ήδη δηλώσει ότι θα αλλάξει τη ρότα των πλοίων της για να αποφύγει την περιοχή, γεγονός που πιθανότατα σημαίνει μεγαλύτερους χρόνους ταξιδιού και υψηλότερο κόστος για τους καταναλωτές.

Οι ναυτιλιακές εταιρείες εκτρέπουν τα πλοία τους γύρω από την Αφρική αντί να αψηφήσουν την Ερυθρά Θάλασσα, αλλά μέχρι στιγμής ο οικονομικός αντίκτυπος είναι περιορισμένος, «αν και σαφώς όχι μηδενικός», όπως έγραψε ο επικεφαλής παγκόσμιος οικονομολόγος της UBS Wealth Management, Πολ Ντόνοβαν.

Η Maersk, η μεγαλύτερη ναυτιλιακή εταιρεία στον κόσμο, σταμάτησε την Κυριακή (31/12) να στέλνει τα πλοία της μέσω της Ερυθράς Θάλασσας για 48 ώρες μετά το χτύπημα του «Maersk Hangzhou» από πύραυλο. Λίγες ώρες αργότερα, το ίδιο πλοίο δέχθηκε επίθεση από σκάφη των Χούτι. Ακόμα, η εταιρεία δήλωσε ότι θα αποφασίσει, την Τρίτη (02/01), αν θα συνεχίσει να στέλνει τα πλοία της μέσω της διώρυγας του Σουέζ.