Ιδιωτικά ΑΕΙ: Οι πρώτες αντιδράσεις και τα θολά σημεία του κυβερνητικού σχεδίου – Πιερρακάκης: Μέριμνα να ξεκινήσουν από την επόμενη ακαδημαϊκή χρονιά
Ασαφές είναι ακόμη το ακριβές πλαίσιο για τα μη κρατικά Πανεπιστήμια, ενώ το σχέδιο νόμου και οι αναλυτικές διατάξεις που θα κατατεθούν από το υπουργείο Παιδείας το επόμενο διάστημα προς δημόσια διαβούλευση θα ρίξει φως σε πολλές απορίες και θολά σημεία που υπάρχουν.
Όπως είπε ο υπουργός Παιδείας, Κυριάκος Πιερρακάκης τα ιδιωτικά πανεπιστήμια θα κάνουν την εμφάνιση στη χώρα μας το ακαδημαϊκό έτος 2025-2026. Συγκεκριμένα, ο υπουργός ανακοίνωσε ότι «στο νομοσχέδιο η μέριμνα είναι να ξεκινήσουμε από το ακαδημαϊκό έτος 2025-2026». Για τα δίδακτρα είπε ότι θα τα καθορίσουν τα ίδια τα πανεπιστήμια, αλλά με έλεγχο από την Εθνική Αρχή Ανωτάτης Εκπαίδευσης. «Τα πανεπιστήμια που θα έρθουν εδώ θα απευθυνθούν με όρους βιώσιμους στα δίδακτρά τους. Νομίζω ότι το αποτέλεσμα είναι ότι θα έχουμε τα πιο αυστηρά κριτήρια απ’ όλες τις άλλες χώρες της Ευρώπης» επισήμανε μεταξύ άλλων ο Κυριάκος Πιερρακάκης. Για ενδεχόμενες προσφυγές στο ΣτΕ, ο υπουργός απάντησε: «Σε πολλά νομοσχέδια υπάρχει δικαστικός διάλογος που ακολουθεί. Είναι ασφαλές και στέρεο βήμα. Θεωρούμε ότι αυτός είναι ένα ασφαλής διάλογος με τον τρόπο με τον οποίο τον ξεκινάμε».
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης αναφερόμενος στο άρθρο 16 του Συντάγματος είπε ότι «το Σύνταγμα δεν μπορεί να είναι ένα απολιθωμένο σύνολο διατάξεων και πως προτεραιότητα θα έχει το δημόσιο πανεπιστήμιο». Συμπλήρωσε ότι η “άλλωστε η τελολογική ερμηνεία του Συντάγματος προκύπτει από σειρά αποφάσεων των Δικαστηρίων μας (όπως λ.χ. η υπ΄αριθ. 2411/2012 απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ, η οποία έκρινε ως σύμφωνη με το Σύνταγμα την επιβολή διδάκτρων στα μεταπτυχιακά προγράμματα των δημοσίων πανεπιστημίων παρά την πρόβλεψη της παρ. 4 του άρθρου 16 για δωρεάν εκπαίδευση από τα δημόσια εκπαιδευτικά ιδρύματα όλων των βαθμίδων ή η υπ΄αριθ. 705/2010 απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Πατρών, η οποία έκρινε ως σύμφωνη με το Σύνταγμα την επιβολή διδάκτρων σε προπτυχιακό επίπεδο από το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο). Με βάση τα παραπάνω μια σύγχρονη και επίκαιρη ανάγνωση του άρθρου 16 του Συντάγματος, υπό το φως του ενωσιακού δικαίου επιτρέπει τη λειτουργία παραρτημάτων ξένων πανεπιστημίων με την εγγύηση και εποπτεία του κράτους. Η ορθότητα δε της προτεινόμενης προσέγγισης προκύπτει από γνωμοδοτήσεις έγκριτων καθηγητών Συνταγματικού Δικαίου (ενδ. Σκουρής/Βενιζέλος, Αλιβιζάτος, Μανιτάκης, Σπυρόπουλος κ.α.). Όσον αφορά στην επιλογή του «μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα των παραρτημάτων η κυβέρνηση απαντά ότι οι διαδοχικές προτάσεις συνταγματικής αναθεώρησης του άρθρου 16 της Νέας Δημοκρατίας προέβλεπαν την άρση του κρατικού μονοπωλίου στην ανώτατη εκπαίδευση με την ίδρυση μη κερδοσκοπικών μη κρατικών πανεπιστημίων. Θεωρούμε ότι αυτό το θεμελιώδες βήμα συνιστά μια ασφαλή ερμηνεία του άρθρου 16 υπό το φως του ενωσιακού δικαίου”.
Για την αδειοδότηση παραρτήματος ξένου πανεπιστημίου θα πρέπει να αποτελείται από τον πρώτο χρόνο λειτουργίας από τρεις τουλάχιστον πανεπιστημιακές σχολές. Επιπροσθέτως το παράρτημα του ξένου πανεπιστημίου θα πρέπει μεταξύ άλλων:
- να είναι αναγνωρισμένο στη χώρα από την οποία προέρχεται, πιστοποιημένο από την αντίστοιχη της ΕΘ.Α.Α.Ε. διαπιστευμένη Αρχή για την παροχή προγραμμάτων ανώτατης εκπαίδευσης και τη χορήγηση τίτλων σπουδών,
- τα επιμέρους προγράμματα σπουδών που οδηγούν στην απονομή τίτλων σπουδών θα πρέπει επίσης να έχουν πιστοποιηθεί από τη διαπιστευμένη Αρχή του κράτους προέλευσης
- οι τίτλοι σπουδών που θα εκδίδονται στην Ελλάδα θα είναι οι ίδιοι με τους τίτλους σπουδών που θα είχαν χορηγηθεί εάν η εκπαίδευση των φοιτητών είχε πραγματοποιηθεί εξ ολοκλήρου στο κράτος προέλευσης του πανεπιστημίου,
- οι τίτλοι σπουδών που θα εκδίδονται στην Ελλάδα θα προσδίδουν τα ίδια ακαδημαϊκά και επαγγελματικά δικαιώματα με αυτά που ισχύουν στο κράτος προέλευσης,
- τα μέλη του διδακτικού και εκπαιδευτικού προσωπικού του να έχουν διδακτορικό τίτλο ενώ το ειδικό διδακτικό προσωπικό του δεν μπορεί να ξεπερνά σε ποσοστό το 20% του διδακτικού και ερευνητικού προσωπικού του,
- σε περίπτωση ανάκλησης για οποιοδήποτε λόγο της άδειας του παραρτήματος το μητρικό ίδρυμα θα είναι από κοινού υπεύθυνο με το παράρτημά του για την ολοκλήρωση των σπουδών των φοιτητών του τελευταίου και την απονομή σε αυτών τίτλων σπουδών,
- να διαθέτει άδεια εκπαιδευτηρίου σύμφωνα με τον Κτιριοδομικό Κανονισμό που ισχύει σήμερα, οι δε κτιριακές υποδομές του θα πρέπει να είναι αυτοτελείς, να διαθέτει βιβλιοθήκη, χώρους εργαστηρίων, αίθουσες πολυμέσων, επαρκή υλικοτεχνικό εξοπλισμό κοκ.,
- να διαθέτει οικονομική αξιοπιστία και ευρωστία, η οποία θα προκύπτει και από πενταετή οικονομοτεχνική μελέτη βιωσιμότητας, την οποία θα βεβαιώνει αξιόπιστη ελεγκτική-συμβουλευτική εταιρεία,
- να προσκομίζει εγγυητική επιστολή καλής εκτέλεσης αξιόχρεης τράπεζας ύψους 500.000 ευρώ για κάθε σχολή και να πληρώνει παράβολο ύψους 500.000 ευρώ για τη χορήγηση της άδειας λειτουργίας και εγκατάστασης.
Οι πρώτες αντιδράσεις της αντιπολίτευσης
Το σχέδιο της κυβέρνησης για την ίδρυση μη κρατικών πανεπιστημίων στη Ελλάδα έφερε αντιδράσεις απο τα κόμματα της αντιπολίτευσης.
Αυγέρη: “Όλα είναι επιχείρηση για τον κ. Μητσοτάκη”
“Ο Πρωθυπουργός εξακολουθεί να υποτιμά με τα λεγόμενά του τη νοημοσύνη των Ελλήνων πολιτών. Ο κ. Μητσοτάκης αναφέρει απολύτως υποκριτικά ως πρώτη προτεραιότητα το δημόσιο πανεπιστήμιο, ενώ επί σχεδόν 5 χρόνια κάνει τα πάντα για την απαξίωση του και τώρα παίζει επικίνδυνα παιχνίδια με το Σύνταγμα.
Ούτε δημόσιο ούτε ελεύθερο θέλει το ελληνικό πανεπιστήμιο ο Πρωθυπουργός. Καμία έγνοια δεν έχει για τη Δημόσια Παιδεία, όπως δεν έχει και για τη δημόσια υγεία.
Να κερδοσκοπήσουν συγκεκριμένοι επιχειρηματίες θέλει. Όλα είναι επιχείρηση για τον κ. Μητσοτάκη”, αναφέρει σε δήλωσή της η εκπρόσωπος Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Δώρα Αυγέρη.
Χαρίτσης: “Ιδιωτικά πανεπιστήμια; Όχι, ευχαριστώ”
Την αντίθεσή του με το νομοσχέδιο εξέφρασε ο επικεφαλής της ΚΟ της Νέας Αριστεράς, Αλέξης Χαρίτσης.
Όπως σημειώνει ο κ. Χαρίτσης, «τα ιδιωτικά πανεπιστήμια δεν ανταποκρίνονται στις ανάγκες της ελληνικής κοινωνίας. Αφορούν τον βαθύ ιδεολογικό πυρήνα της ελληνικής Δεξιάς και εξυπηρετούν συγκεκριμένα οικονομικά συμφέροντα που βλέπουν μια ακόμα ευκαιρία κερδοσκοπίας».
Παράλληλα, σημειώνει ότι «το ελεύθερο πανεπιστήμιο που επαγγέλλεται η κυβέρνηση είναι ένα ψέμα» και εξηγεί ότι αποτελεί «τον δρόμο για τη δημιουργία αποφοίτων πολλαπλών ταχυτήτων και της υποβάθμισης των πανεπιστημίων της χώρας μας».
Τέλος, ο κ. Χαρίτσης τονίζει πως «η Νέα Αριστερά καλεί σε μέτωπο ανυπακοής στους σχεδιασμούς της κυβέρνησης» ώστε να μην περάσει η ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων.
Κουτσούμπας: “Η παιδεία προσαρμόζεται περισσότερο στις ανάγκες της καπιταλιστικής αγοράς”
Ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρης Κουτσούμπας, στην αρχή της ομιλίας του σε εκδήλωση του ΚΚΕ αφιερωμένη στον Δημήτρη Γληνό, ανέφερε: «Στο πρόσωπο του Γληνού εντοπίζουμε μια προσωπικότητα που έκανε πράξη την καινοτομία, όχι με το στενό και αγοραίο περιεχόμενο που της δίνουν οι διάφοροι κυβερνώντες, αλλά με αυτό που μπορεί να συνοψιστεί με την επιδίωξη: “Η επιστήμη να σκέφτεται ανθρώπινα και κάθε άνθρωπος να σκέφτεται επιστημονικά”.
Όμως, δυστυχώς, κάτι τέτοιο δεν μπορεί να συμβεί, όταν η μόρφωση, η παιδεία, η επιστημονική έρευνα, προσαρμόζεται ακόμη περισσότερο στις ανάγκες της καπιταλιστικής αγοράς, όπως με το νομοσχέδιο για την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων – επιχειρήσεων, που ανακοινώθηκε σήμερα από τον κ. Μητσοτάκη και το οποίο συνιστά αντιδραστική τομή και ως τέτοια πρέπει να αντιμετωπιστεί από τη νεολαία και τον λαό μας».
ΚΚΕ: “Νέα επίθεση στα δικαιώματα της νεολαίας”
«Οι σημερινές κυβερνητικές ανακοινώσεις για το νομοσχέδιο για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια συνιστούν πρόκληση και νέα επίθεση στα δικαιώματα της νεολαίας! Γιατί χτυπούν την αξία του πτυχίου, ενισχύουν την εμπορευματοποίηση της παιδείας, ενώ η πρόσβαση στην πανεπιστημιακή μόρφωση κρίνεται ακόμα περισσότερο από το “πορτοφόλι” κάθε οικογένειας» αναφέρει το ΚΚΕ σε ανακοίνωσή του.
«Είναι εκ του πονηρού η αναφορά της κυβέρνησης ότι με αυτό τον τρόπο, δήθεν, “καταργούνται τα τείχη” στην εκπαίδευση. Τα πραγματικά τείχη στην εκπαίδευση τα βρίσκουν μπροστά τους οι χιλιάδες νέοι και νέες που σπουδάζουν στα δημόσια πανεπιστήμια και βιώνουν καθημερινά την υποβάθμιση σπουδών και πτυχίων. Οι χιλιάδες μαθητές, μαθήτριες και οι οικογένειές τους, που κοπιάζουν και αγωνιούν, κάνοντας αμέτρητες οικονομικές θυσίες, για να εισαχθούν στα πανεπιστήμια», γράφει μεταξύ άλλων το ΚΚΕ στην ανακοίνωσή του.
Ανδρουλάκης: Το ΠΑΣΟΚ “δεν θα μπει εμπόδιο”
Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής, Νίκος Ανδρουλάκης, σε συνέντευξή του στον Real FM 97,8, ανέφερε πως «αν ιδρυθεί ένα μη κερδοσκοπικό πανεπιστήμιο στα πρότυπα των ευρωπαϊκών και αμερικανικών πανεπιστημίων με campus, με έρευνα, δεν θα μπούμε εμπόδιο διότι θέλουμε να είμαστε μία σύγχρονη χώρα. Αλλά προτεραιότητα για εμάς είναι η ενίσχυση του δημόσιου πανεπιστημίου, που αφορά σε εκατομμύρια Έλληνες και όχι μόνο τους λίγους. Εάν, τώρα, η Νέα Δημοκρατία φέρει κάτι, το οποίο υπονομεύει το δημόσιο και κάνει τα πτυχία εμπόριο μέσω μιας ιδιωτικής και κερδοσκοπικής αγοράς χωρίς κριτήρια, τότε θα είμαστε αρνητικοί».