Παρασκήνιο: Πώς η Σύνοδος Κορυφής “παρέκαμψε” τον Όρμπαν για την ενταξιακή διαδικασία της Ουκρανίας
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες ενέκριναν την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων για την Ουκρανία, ανακοίνωσε την Πέμπτη ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ. Η ανακοίνωση -που έγινε κατά τη Σύνοδο Κορυφής- έρχεται σε μια κρίσιμη στιγμή για την Ουκρανία, καθώς η αντεπίθεσή της κατά της εισβολής της Ρωσίας σταμάτησε τις τελευταίες εβδομάδες και η βοήθεια ύψους 60 δισεκατομμυρίων δολαρίων από τις ΗΠΑ έχει κολλήσει στο Κογκρέσο. Ενώ οι ενταξιακές συνομιλίες είναι πιθανό να συνεχιστούν για πολλά χρόνια, ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντιμίρ Ζελένσκι δήλωσε ότι η είδηση είναι «μια νίκη της Ουκρανίας … μια νίκη που παρακινεί, εμπνέει και ενισχύει». Πρόκειται για μια ιστορική στιγμή για την Ουκρανία, η οποία έχει κάνει γνωστές τις φιλοδοξίες της να ενταχθεί στην ΕΕ εδώ και πολλά χρόνια.
Πώς παρακάμφθηκε ο Όρμπαν
Ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν, ο οποίος είχε αντιταχθεί σθεναρά στην έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων για την Ουκρανία, επέκρινε τη συμφωνία που επιτεύχθηκε χωρίς αυτόν από τους Ευρωπαίους ηγέτες.
«Ο Όρμπαν δεν βρισκόταν στην αίθουσα όταν υιοθετήθηκε το κείμενο», εξήγησε στο Γαλλικό Πρακτορείο ένας Ευρωπαίος διπλωμάτης που ζήτησε να μην κατονομαστεί. Άλλοι διπλωμάτες είπαν, σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters, ότι ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς πρότεινε στη σύνοδο να αποχωρήσει ο Όρμπαν από την αίθουσα κατά τη λήψη της απόφασης για την Ουκρανία. Σε βίντεο που ανάρτησε στο Facebook ο εθνικιστής Ούγγρος πρωθυπουργός ανέφερε ότι η χώρα του δεν ήθελε «να μοιραστεί την ευθύνη» αυτής της «κακής απόφασης».
Χαιρετίζουν τη συμφωνία
Ο πρωθυπουργός του Βελγίου Αλεξάντερ ντε Κρόο, σχολιάζοντας την απόφαση είπε ότι το «πράσινο φως» που έδωσε η ΕΕ στην Ουκρανία είναι ένα «πολύ σαφές μήνυμα» προς τους Ουκρανούς και τους Ρώσους.
Ο πρωθυπουργός της Ιρλανδίας Λίο Βαράντκαρ είπε στους δημοσιογράφους ότι ο Όρμπαν αποφάσισε να μην κάνει χρήση του βέτο. «Διαφωνεί με την απόφαση και δεν αλλάζει άποψη, αλλά επί της ουσίας αποφάσισε να μην ασκήσει το δικαίωμα του βέτο», είπε, επιβεβαιώνοντας ότι ο Ούγγρος ομόλογός του δεν βρισκόταν στην αίθουσα.
Η απόφαση ελήφθη απροσδόκητα νωρίς
Η πολυαναμενόμενη απόφαση ελήφθη απροσδόκητα νωρίς, καθώς ο Όρμπαν απειλούσε να χρησιμοποιήσει το βέτο του για να εμποδίσει την έναρξη των ενταξιακών συνομιλιών τις ημέρες που προηγήθηκαν της συνόδου κορυφής.
Η απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ακολουθεί τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία είχε συμβουλεύσει να αρχίσουν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις τον Νοέμβριο.
Η Ουκρανία υπέβαλε αίτηση ένταξης στην ΕΕ τον Φεβρουάριο του 2022 – λίγες ημέρες μετά την έναρξη της πλήρους εισβολής της Ρωσίας στη χώρα – και της χορηγήθηκε το καθεστώς υποψήφιας χώρας τον Ιούνιο.
Πρώτη αντίδραση της Ουκρανίας
Λίγα λεπτά μετά την ανακοίνωση του Σαρλ Μισέλ, ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, έγραψε στο X: «Εγκρίθηκε η απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων της ΕΕ με την Ουκρανία και τη Μολδαβία. Ευχαριστώ όλους όσοι εργάστηκαν για να συμβεί αυτό και όλους όσοι βοήθησαν. Συγχαίρω κάθε Ουκρανό για την ημέρα αυτή. Συγχαίρω επίσης τη Μολδαβία και προσωπικά τη Μάια Σάντου. Η Ιστορία γράφεται από εκείνους που δεν κουράζονται να αγωνίζονται για την ελευθερία».
The #EUCO decision to open EU accession negotiations with Ukraine and Moldova has been adopted.
I thank everyone who worked for this to happen and everyone who helped. I congratulate every Ukrainian on this day.
I also congratulate Moldova and personally @SanduMaiamd.…
— Volodymyr Zelenskyy / Володимир Зеленський (@ZelenskyyUa) December 14, 2023
Η αντίδραση της Μολδαβίας
Από την πλευρά της, η Μάια Σαντού, πρόεδρος της Μολδαβίας, έγραψε σε δική της ανάρτηση: «Η Μολδαβία γυρίζει σήμερα μια νέα σελίδα με το πράσινο φως της ΕΕ για ενταξιακές συνομιλίες. Νιώθουμε τη ζεστή αγκαλιά της Ευρώπης σήμερα. Σας ευχαριστούμε για την υποστήριξη και την πίστη σας στο ταξίδι μας. Δεσμευόμαστε στη σκληρή δουλειά που απαιτείται για να γίνουμε μέλος της ΕΕ. Η Μολδαβία είναι έτοιμη να ανταποκριθεί στην πρόκληση».
Moldova turns a new page today with the EU’s go-ahead for accession talks.
We’re feeling Europe’s warm embrace today. Thank you for your support and faith in our journey.We’re committed to the hard work needed to become an EU member. Moldova is ready to rise to the challenge.
— Maia Sandu (@sandumaiamd) December 14, 2023
Στη Γερμανία εκτάκτως την Πέμπτη ο Ζελένσκι
Στη Γερμανία και συγκεκριμένα στην Φρανκφούρτη, έφτασε αιφνιδιαστικά σήμερα το απόγευμα, ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Από την Φρανκφούρτη μετέβη στο Βισμπάντεν, σε βάση η οποία φιλοξενεί αμερικανικές δυνάμεις.
Σύμφωνα με την εφημερίδα BILD, το περιεχόμενο της επίσκεψής του στη Γερμανία, μετά την Αργεντινή, τις ΗΠΑ και τη Νορβηγία, είναι ακόμη ασαφές. Η άφιξη του Ουκρανού προέδρου έγινε γνωστή από την αστυνομία της Φρανκφούρτης, η οποία ενημέρωσε μέσω «Χ» για τη διακοπή της κυκλοφορίας σε συγκεκριμένους δρόμους.