Γερμανία: Έρχονται χρόνια λιτότητας, με “βουτιά” στην ανάπτυξη – Περικοπές στον προϋπολογισμό

Σε επί τα χείρω αναθεώρηση της πρόβλεψης τους για την ανάπτυξη της γερμανικής οικονομίας τα δυο επόμενα έτη προχώρησαν σήμερα το Γερμανικό Ινστιτούτο Οικονομικών Ερευνών DIW και το Ινστιτούτο Οικονομικών Ερευνών Ifo του Μονάχου, μετά και τις χθεσινές ανακοινώσεις της κυβέρνησης για σημαντικές περικοπές δαπανών. Το DIW προβλέπει τώρα ανάπτυξη 0,6% για το 2024 και 1,0% για το 2025, έναντι 1,2% που προέβλεπε και για τα δύο έτη στην προηγούμενη εκτίμησή του, τον Σεπτέμβριο.

«Η σημερινή πρόβλεψη λαμβάνει υπ’ όψιν ότι τα προσεχή δύο χρόνια θα ληφθούν μέτρα λιτότητας και ότι πολλά από τα υπεσχημένα έργα δεν θα υλοποιηθούν», αναφέρει σε ανακοίνωσή του το Ινστιτούτο και επισημαίνει ακόμη ότι «η ιδιωτική κατανάλωση απέτυχε σε μεγάλο βαθμό ως οικονομική κινητήρια δύναμη, αντίθετα με τις αρχικές προσδοκίες, καθώς εν όψει αβέβαιων καιρών, οι καταναλωτές αρχικά αναπλήρωσαν τα εξαντλημένα χρηματοοικονομικά αποθέματά τους, αντί να ξοδέψουν απευθείας τα χρήματα».

Το Ifo, από την πλευρά του, προβλέπει ότι το 2024 η ανάπτυξη θα περιοριστεί στο 0,9%, ενώ πριν από λίγους μήνες εκτιμούσε ότι θα έφθανε στο 1,4%. Η Deutsche Bank εκτιμά άλλωστε ότι η Γερμανία θα έχει έλλειμμα 1,6% το 2024.

Επώδυνες περικοπές στον προϋπολογισμό του 2024

Την Τετάρτη έγινε γνωστό πως οι τρεις εταίροι του κυβερνητικού συνασπισμού κατάφεραν να συμφωνήσουν μετά από μαραθώνιες διαπραγματεύσεις πολλών ημερών και υπό την πίεση αντιπολίτευσης και κοινής γνώμης, για το πώς θα καλυφθεί η τρύπα ύψους 17 δις ευρώ, στον προϋπολογισμό του 2024 προκειμένου να ολοκληρωθούν οι προβλεπόμενες διαδικασίες για την έγκαιρη ψήφισή του.

Η τρύπα προέκυψε έπειτα από απόφαση του Ανώτατου Συνταγματικού Δικαστηρίου, σύμφωνα με την οποία κρίθηκε αντισυνταγματική η μεταφορά κονδυλίων από προηγούμενο οικονομικό έτος και για άλλο σκοπό, στον προϋπολογισμό του 2024.

Όπως μετέδωσε η Deutsche Welle, σε σύντομες δηλώσεις τους που μεταδόθηκαν ζωντανά από την καγκελαρία, ο καγκελάριος Όλαφ Σολτς, ο αντικαγκελάριος και υπουργός Οικονομίας Ρόμπερτ Χάμπεκ και ο καθ’ ύλην αρμόδιος υπουργός Οικονομικών Κρίστιαν Λίντνερ έδωσαν περισσότερες λεπτομέρειες για τη λύση στην οποία συμφώνησαν. Καταρχάς και για το 2024, δεν πρόκειται να αναληφθεί νέο χρέος πέραν του επιτρεπόμενου ποσοστού, δηλαδή θα τηρηθεί το συνταγματικά κατοχυρωμένο λεγόμενο φρένο χρέους, όπως είχε αφήσει να διαφανεί ο ίδιος ο Λίντνε, αλλά και είχαν ζητήσει οι Χριστιανοδημοκράτες.

Ο καγκελάριος τόνισε ότι η κυβέρνηση συνασπισμού παραμένει στους βασικούς στόχους της, δηλαδή το μηδενικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα, την κοινωνική συνοχή και την στήριξη της Ουκρανίας, αλλά με λιγότερα από τα προβλεπόμενα χρήματα. Άρα θα πρέπει να γίνει εξοικονόμηση πόρων αλλά και περικοπές κάτι που ήταν αναπόφευκτο αλλά και αναγκαίο.

Μεγάλος χαμένος το Ταμείο για το Κλίμα

Κατά τα άλλα, καταργούνται οι επιχορηγήσεις για μέτρα καταπολέμησης των αερίων που βλάπτουν το κλίμα, θα μειωθούν οι δαπάνες επιμέρους υπουργείων όπως και οι επιδοτήσεις σε ομοσπονδιακό επίπεδο.

Αλλά ο μεγάλος χαμένος είναι το Ταμείο για το Κλίμα και τον Μετασχηματισμό της Οικονομίας (KFT), το οποίο θα παραμείνει μεν το κεντρικό περιβαλλοντικό εργαλείο, αλλά θα περικοπεί κατά 12 δις ευρώ για το 2024 ενώ μέχρι το 2027 οι περικοπές θα φτάσουν τα 45 δις ευρώ.

Παρόλα αυτά, μέχρι τότε το ύψος των χρημάτων για το Ταμείο θα ανέρχεται στα 150 δις ευρώ.

Αλλά υπάρχουν και καλές ειδήσεις ή υποσχέσεις που η γερμανική κυβέρνηση παρά τις περικοπές και την εξοικονόμηση πόρων θα συνεχίσει να τηρεί. Για παράδειγμα, ο Κρίστιαν Λίντνερ τόνισε ότι η μείωση του φόρου ηλεκτρικής ενέργειας θα γίνει όπως είχε προγραμματιστεί με ποσό 3 δις ευρώ.

Επιπλέον θα τηρηθούν και υποσχέσεις για φορολογικές ελαφρύνσεις για επιχειρήσεις που εμπίπτουν στο νόμο περί αναπτυξιακών ευκαιριών.

Και το βασικότερο δεν πρόκειται να γίνουν αυξήσεις στη φορολογία και περικοπές στα κοινωνικά επιδόματα.

Δεν αποκλείεται να γίνουν κάποιες αλλαγές, μικρές ή μεγαλύτερες μέχρι τα Χριστούγεννα. Σε κάθε περίπτωση δημοσιογραφικές πληροφορίες αναφέρουν ότι η τελική ψήφιση του προϋπολογισμού για το 2024 θα γίνει το αργότερο στις 2 Φεβρουαρίου. Μέχρι τότε η χώρα θα κινείται επί τη βάσει ενός προσωρινού προϋπολογισμού με έλεγχο και περιορισμό δαπανών ανά υπουργείο. Θα γίνονται δαπάνες μόνο για τη διατήρηση της διοίκησης και την εκπλήρωση των νομικών υποχρεώσεων του κράτους.

Στην πράξη, ωστόσο, το υπουργείο Οικονομικών μπορεί να επιτρέπει στα υπουργεία να χρησιμοποιούν κάθε μήνα ένα ποσοστό των κονδυλίων του σχεδίου προϋπολογισμού που δεν έχει ακόμη εγκριθεί.