Guardian:Γιατί η ευρωπαϊκή ακροδεξιά κερδίζει τις ψήφους της νεολαίας

Τη ροπή της ευρωπαϊκής νεολαίας προς ακροδεξιά κόμματα προσπαθεί να εξηγήσει μέσω ανάλυσής της η βρετανική εφημερίδα «Guardian», αναφέροντας ότι η ανασφάλεια και ένα γενικότερο αίσθημα κοινωνικής δυσφορίας και έλλειψης προοπτικής είναι τα βασικά στοιχεία που οδηγούν τους νέους των ευρωπαϊκών χωρών στον συντηρητισμό και τις ακραίες ρητορικές.

Το βρετανικό μέσο ήρθε σε επαφή και μίλησε με νεαρούς που επέλεξαν να στηρίξουν ακροδεξιά κόμματα, όπως ο 24χρονος Gerald από την Ολλανδία, ο οποίος ανέφερε ότι ψήφισε τον ακροδεξιό Wilders, όπως και πολλοί από τους φίλους του.

Για τον Gerald, ο ακροδεξιός πολιτικός είναι κάποιος που προσπαθεί να καταλάβει τη στεγαστική κρίση και να βελτιώσει την υγειονομική περίθαλψη των πολιτών, τα δύο πιο σημαντικά θέματα που απασχολούν τον νεαρό, ο οποίος, όπως είπε «δεν θέλω να ζήσω για πάντα με τους γονείς μου. Θέλω το δικό μου σπίτι και θέλω να μπορώ να φροντίζω την οικογένειά μου αργότερα».

Σύμφωνα, μάλιστα, με τα μετεκλογικά στοιχεία για τις ολλανδικές κάλπες, αν ψήφιζαν μόνο οι κάτω των 35, ο Geert Wilders, ο ακροδεξιός λαϊκιστής του οποίου το Κόμμα για την Ελευθερία (PVV) άφησε άφωνη την Ευρώπη κερδίζοντας τις περισσότερες κοινοβουλευτικές έδρες, θα είχε κερδίσει ακόμη περισσότερες.

«Σαρώνει» στους νέους η Λε Πέν
Στον β΄γύρο των γαλλικών προεδρικών εκλογών του περασμένου έτους, η ακροδεξιά Marine Le Pen κέρδισε το 39% των ψήφων από άτομα ηλικίας 18-24 ετών και το 49% από άτομα ηλικίας 25-34 ετών.

Πριν από τις εκλογές της Ιταλίας τον Σεπτέμβριο του περασμένου έτους, το κόμμα της Giorgia Meloni ήταν το δημοφιλέστερο κόμμα μεταξύ των κάτω των 35 ετών, με ποσοστό 22%.

Σε όλη την Ευρώπη, η εικόνα του κλασικού ψηφοφόρου ακροδεξιών κομμάτων -λευκός άνδρας, μη πτυχιούχος, ηλικιωμένος- αλλάζει με τις μελέτες να δείχνουν ότι σε αρκετές χώρες, αυξάνεται ραγδαία η υποστήριξη της νεολαίας προς ακροδεξιούς σχηματισμούς.

Γιατί οι νέοι στρέφονται στην ακροδεξιά
Διάφοροι παράγοντες μπορεί να εξηγήσουν αυτό το φαινόμενο, λένε οι αναλυτές. «Πρέπει πραγματικά να είμαστε προσεκτικοί όταν υποθέτουμε μια πολιτιστική ή ιδεολογική ευθυγράμμιση μεταξύ των νεαρών ψηφοφόρων και της ακροδεξιάς», δήλωσε η Catherine de Vries, πολιτική επιστήμονας στο πανεπιστήμιο Bocconi της Ιταλίας.

«Γνωρίζουμε ότι σε πολλές χώρες οι νέοι είναι περισσότερο υπέρ της μετανάστευσης από τους μεγαλύτερους ψηφοφόρους. Δεν έχουν γίνει ξενοφοβικοί. Η ζωή τους όμως είναι πιο επισφαλής», ανέφερε τονίζοντας ότι στρέφονται προς επιλογές που φαινομενικά τους διασφαλίζουν μια «ασφάλεια διαβίωσης».

Η ολλανδική λέξη bestaanszekerheid μεταφράζεται χονδρικά ως ύπαρξη με επαρκές και προβλέψιμο εισόδημα, ικανοποιητικό σπίτι, επαρκή πρόσβαση στην εκπαίδευση και την υγειονομική περίθαλψη και ένα μαξιλάρι ενάντια σε απροσδόκητα ενδεχόμενα.

Ζητήματα όπως η στέγαση, οι υπερπλήρεις σχολικές τάξεις και τα νοσοκομεία που αντιμετωπίζουν προβλήματα ήταν βασικά για την ψηφοφορία των νέων, είπε η De Vries.

Ο Gerald κατάγεται από το Volendam, βόρεια του Άμστερνταμ, όπου το PVV κέρδισε το 42,9% των ψήφων, και για την εκλογική του επιλογή ανέφερε: «Οι νεότεροι, οι ξύπνιοι από τις μεγάλες πόλεις, νοιάζονται για το κλίμα και το φύλο, αλλά αγνοούν τα πραγματικά προβλήματα που έχουμε εδώ και τώρα».

«Δεν είμαι ρατσιστής επειδή ψήφισα τον Wilders. Με απογοητεύει το γεγονός ότι οι μετανάστες λαμβάνουν περισσότερη βοήθεια από την κυβέρνηση από τους Ολλανδούς – αλλά δεν είμαι κατά του Ισλάμ. Δεν θέλω τα τζαμιά κλειστά. Απλώς πιστεύω ότι πρέπει να ελέγξουμε καλύτερα τη μετανάστευση», πρόσθεσε.

«Δεν μπορώ να αντέξω οικονομικά ένα δωμάτιο στο Άμστερνταμ»
Ο 19χρονος Koen, φοιτητής στο Άμστερνταμ, είπε: «Μένω ακόμα με τους γονείς μου – δεν μπορώ να αντέξω οικονομικά ένα δωμάτιο στο Άμστερνταμ. Πρέπει να μετακινούμαι κάθε μέρα. Ο Wilders θέλει να δώσει στέγη σε ανθρώπους που είναι από εδώ – δεν νομίζω ότι είναι περίεργο».

Ο Koen είπε επίσης ότι δεν πίστευε ότι ο Wilders θα ανταποκρινόταν στις ακραίες αντι-ισλαμικές υποσχέσεις του: κλείσιμο τζαμιών, απαγόρευση της μαντίλας και απαγόρευση του Κορανίου.

Τα ακροδεξιά κόμματα δεν είναι η προτιμώμενη επιλογή –ή ακόμη και η δεύτερη επιλογή– για τους νεότερους ψηφοφόρους παντού στην Ευρώπη, προειδοποιούν οι αναλυτές. Η τάση εμφανίζεται εντονότερη σε χώρες όπως η Αυστρία, η Γερμανία, η Ολλανδία, η Σουηδία και η Δανία.
Στην Ισπανία, το μερίδιο του υπερσυντηρητικού κόμματος Vox στις ψήφους κάτω των 35 ετών αυξήθηκε από 22% τον Απρίλιο του 2019 σε 34% – ρεκόρ- τον Νοέμβριο. Υποχώρησε τον Ιούλιο του τρέχοντος έτους, αλλά εξακολουθεί να βρίσκεται στο 27%.

Στην Ολλανδία, το PVV έγινε το μεγαλύτερο κόμμα μεταξύ των ατόμων ηλικίας 18 έως 34 ετών, κερδίζοντας το 17% των ψήφων τους.

Στις πολιτειακές εκλογές της Σαξονίας-Άνχαλτ του 2021 στην ανατολική Γερμανία, το ακροδεξιό AfD βρέθηκε στην κορυφή μεταξύ των ψηφοφόρων κάτω των 30 ετών.

Αρκετά ακροδεξιά κόμματα έχουν προτείνει επίσης συγκεκριμένες πρωτοβουλίες πολιτικής για να προσελκύσουν νεότερους ψηφοφόρους: το μανιφέστο της Λεπέν για το 2022 υποσχέθηκε να καταργήσει τους φόρους για τους κάτω των 30 ετών, να παράσχει οικονομική βοήθεια στους φοιτητές και να ενισχύσει τη στέγαση των φοιτητών.

Στο Άμστερνταμ, ο Conny, 22 ετών, καπνίζοντας ένα τσιγάρο έξω από ένα παντοπωλείο στην εργατική γειτονιά Noord, τη μοναδική συνοικία της πόλης όπου το PVV τερμάτισε πρώτο ανέφερε: «Είναι η πρώτη φορά που ψήφισα. Ολόκληρη η οικογένειά μου ψήφισε PVV και ήμασταν ενθουσιασμένοι που κέρδισε ο Wilders». Η ζωή γινόταν πιο ακριβή στο Άμστερνταμ, είπε, αλλά η απερχόμενη κυβέρνηση δεν φαινόταν να ενδιαφέρεται.

«Η μητέρα μου είναι νοσοκόμα και η υγειονομική περίθαλψη δεν αντέχει. Ο Wilders έκανε εκστρατεία για επενδύσεις στην υγειονομική περίθαλψη και στα σπίτια ηλικιωμένων. Όσον αφορά τη μετανάστευση, οι άνθρωποι από μια εμπόλεμη χώρα αξίζουν μια καλύτερη ζωή εδώ, αλλά δεν πρέπει να είναι εις βάρος των Ολλανδών».