Αθήνα 2024: Σοκαριστικά στοιχεία για τη διεύρυνση της φτώχειας – Τριπλασιάστηκαν οι μαθητές στο πρόγραμμα διατροφής

Αποκαλυπτικά και ανησυχητικά όσα ακούστηκαν στην εκδήλωση του Ελληνικού Δικτύου για την Καταπολέμηση της Φτώχειας με θέμα «Όψεις της φτώχειας στον Δήμο Αθηναίων». Η εμβάθυνση των ανισοτήτων και η διεύρυνση της φτώχειας στη σημερινή Ελλάδα, ύστερα από μια δεκαετία αλλεπάλληλων κρίσεων αποτυπώνεται στο γεγονός ότι όλο και περισσότεροι άνθρωποι από όλο και ευρύτερες κοινωνικές κατηγορίες αναζητούν τροφή σε επισιτιστικά προγράμματα. Οι αιτήσεις για το πρόγραμμα διατροφής μαθητών και μαθητριών στα σχολεία είναι φέτος περισσότερες σε σχέση με την περσινή σχολική χρονιά, όπως σημείωσε η Αναστασία Πανταζοπούλου από το Ινστιτούτο Prolepsis.

Oι 70 μερίδες φαγητό που ετοίμαζε πέρσι η οργάνωση STEPS έχουν γίνει 230 φέτος, γεγονός που αντικατοπτρίζει την τεράστια αύξηση των αναγκών του πληθυσμού που εξυπηρετεί η οργάνωση, αστέγους ή ανθρώπους που ζουν σε συνθήκες επισφαλούς στέγης, Ελληνες και μη, κάθε ηλικίας, σύμφωνα με τα στοιχεία που παρέθεσε ο Τάσσος Σμετόπουλος, συντονιστής των δράσεων δρόμου της οργάνωσης. Αυξημένος είναι ο αριθμός των προσφύγων και των ανθρώπων που βρίσκονται στη διαδικασία εξέτασης ασύλου, που αναζητούν τη στήριξη της οργάνωσης Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες, όπως παρατήρησε η συντονίστρια της Κοινωνικής Υπηρεσίας, Βασιλική Κατριβάνου.

Σύμφωνα με την Εκθεση των Ανθρώπων που Βιώνουν Φτώχεια 2023, που συνέταξε το Δίκτυο, έχει αυξηθεί κατακόρυφα το ποσοστό των επισιτιστικά επισφαλών νοικοκυριών που καταναλώνουν τρόφιμα χαμηλού κόστους και χαμηλής ποιότητας, με υψηλή περιεκτικότητα σε ενέργεια, λίπος και ζάχαρη και χαμηλής θρεπτικής αξίας, ενώ πολύ ευάλωτες ομάδες κινδυνεύουν να βρεθούν σε κατάσταση ακραίας αποστέρησης. Η έκθεση καταγράφει τον αποσπασματικό τρόπο με τον οποίο ασκείται κοινωνική πολιτική, κυρίως επιδοματικού χαρακτήρα, με αποτέλεσμα να παίρνονται μέτρα λειψά, βραχυχρόνια και μόνο για τις επείγουσες ανάγκες.

• Η έκθεση καταγράφει επίσης αύξηση των νοικοκυριών που δεν έχουν πρόσβαση σε επαρκή ενέργεια για να ικανοποιήσουν τις πιο βασικές ανάγκες για επαρκή θέρμανση και ψύξη, μαγείρεμα, φωτισμό και χρήση οικιακών συσκευών, φαινόμενο που καταγράφεται ως «ενεργειακή φτώχεια».

Σύμφωνα με την έκθεση, η ενεργειακή φτώχεια δεν περιορίζεται στα χαμηλά εισοδήματα, αλλά τα φτωχά στρώματα είναι περισσότερο ευάλωτα:

• Περίπου τα μισά φτωχά νοικοκυριά (50,7%) είχαν δυσκολία ανταπόκρισης στην πληρωμή πάγιων λογαριασμών (ρεύμα, νερό, φυσικό αέριο κ.λπ.) το 2022, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό στα μη φτωχά νοικοκυριά ήταν 30,1%, σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, η οποία καταγράφει ότι περίπου ένας στους τέσσερις ανθρώπους (2.722.000 άτομα ή 26,3% του πληθυσμού) που ζουν στην Ελλάδα βρισκόταν το 2022 σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού.

Από την έκθεση «Χαρτογραφική απεικόνιση της φτώχειας: μελέτη προσέγγισης του φαινομένου στο Δήμο Αθηναίων» των Σοφίας Καραγιαννίδου και Μαρίας Κουτσαυλή υπό την επίβλεψη των Αγγελικής Παιδακάκη και Αντιγόνης Φάκκα από το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, κατά τη διάρκεια της πρακτικής τους άσκησης στο Ελληνικό Δίκτυο για την Καταπολέμηση της Φτώχειας

«Η πίεση για αποπληρωμή των υψηλών λογαριασμών ενέργειας σε συνδυασμό με τους μειωμένους μισθούς και συντάξεις, καθώς και η ακρίβεια στην αγορά τροφίμων έχουν άμεσα αποτελέσματα την περικοπή στην αγορά των αναγκαίων για την επιβίωσή τους προϊόντων και τη συσσώρευση χρεών. Η θέση τους δυσχεραίνει ακόμη περισσότερο όταν οι συνθήκες που ζουν στα σπίτια τους επιβαρύνουν τη σωματική και ψυχική τους υγεία», σημειώνει η έκθεση.

Στην εκδήλωση παρουσιάστηκε η μελέτη «Χαρτογραφική απεικόνιση της φτώχειας: μελέτη προσέγγισης του φαινομένου στον Δήμο Αθηναίων» που πραγματοποίησαν η Σοφία Καραγιαννίδου και η Μαρία Κουτσαυλή, η οποία καταγράφει τη δύσκολη κατάσταση διαβίωσης σε συγκεκριμένες περιοχές της Αθήνας, όπως και την ανάγκη περαιτέρω μελέτης και συλλογής δεδομένων, προκειμένου να υπάρξει εμβάθυνση της κοινωνικής πολιτικής στις συγκεκριμένες περιοχές. Με βάση τα κριτήρια της θέρμανσης, της κατοχής Ι.Χ., της πρόσβασης στο διαδίκτυο και των τετραγωνικών μέτρων που αντιστοιχούν σε ένα άτομο σε κάθε νοικοκυριό, στη δυτική Αθήνα παρουσιάζεται συγκέντρωση των χαμηλών τάξεων και στην ανατολική συγκέντρωση κατοίκων με υψηλό κοινωνικοοικονομικό προφίλ. Η μελέτη καταγράφει επίσης συγκέντρωση μεγάλου ποσοστού πολύ χαμηλού κοινωνικοοικονομικού προφίλ κατά μήκος του άξονα Πατήσια – Πλ. Αττικής – Πλ. Αμερικής- Πλ. Βάθη και έντονο διαχωρισμό εντός του εμπορικού τριγώνου.

• Ζοφερή είναι η εικόνα και στην επαρχία, σύμφωνα με στοιχεία που παρουσίασε η πρόεδρος της Ενωσης Κυριών Δράμας, Αλίκη Τσιαμούρα: Το πρώτο δεκάμηνο του 2023 η οργάνωση υποστήριξε 2.000 περιπτώσεις στην περιοχή, έναντι 1.500 περιπτώσεων ολόκληρο το 2022, με τη μεγαλύτερη αύξηση να αφορά μονογονεϊκές οικογένειες, γηραιότερους και οικογένειες με παιδιά.

«Την τελευταία δεκαετία το ζήτημα της φτώχειας παίρνει διαφορετικές διαστάσεις, καθώς σε αυτό έχουν συμβάλει απανωτές επείγουσες κρίσεις οικονομικές, υποδοχής και ένταξης, υγείας και κλιματικές, για την αντιμετώπιση των οποίων τα μέτρα που εφαρμόζονται δεν επαρκούν για να συγκρατήσουν την εμβάθυνση των ανισοτήτων και τη δημιουργία νέων τύπων ανθρώπων που βιώνουν φτώχεια. Ετσι, ο ρόλος των οργανώσεων που προσφέρουν υπηρεσίες για την αντιμετώπιση του φαινομένου χρειάζεται επίσης να επαναπροσδιοριστεί και στον μητροπολιτικό Δήμο της Αθήνας αλλά και σε εθνικό επίπεδο», σημείωσε η πρόεδρος του Δικτύου, Μαριανέλλα Κλώκα.