Επιστολική ψήφος:Πολιτικές αντιδράσεις και διευκρινίσεις από την κυβέρνηση- “Ισχύει μόνο για ευρωεκλογές και δημοψηφίσματα, θα γίνει διάλογος με τα κόμματα”

Συνέντευξη Τύπου παραχώρησαν η υπουργός Εσωτερικών Νίκη Κεραμέως και Αναπληρωτής υπουργός Θοδωρής Λιβάνιος για την καθιέρωση της επιστολικής ψήφου που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός στο υπουργικό συμβούλιο. Η συζήτηση στη Βουλή αναμένεται στις αρχές του επόμενου έτους ενώ η επιστολική ψήφος θα ισχύσει προς το παρόν αποκλειστικά και μόνο για ευρωεκλογές και δημοψηφίσματα.

Το αμέσως επόμενο διάστημα θα ακολουθήσει διάλογος με τα κόμματα για την επιστολική ψήφο, τονίζοντας ότι δεν αφορά προς το παρόν τις εθνικές εκλογές

«Πάγια πολιτική και της τωρινής ηγεσίας είναι να συζητώνται όλα τα νομοσχέδια με τα κόμματα», είπε η Νίκη Κεραμέως, προαναγγέλλοντας ότι θα υπάρξει διάλογος με τα άλλα κόμματα και στη συνέχεια διαβούλευση. Το νομοσχέδιο «Εκλογή Ευρωβουλευτών, Διευκόλυνση Ψήφου Εκλογέων, Εκκαθάριση Εκλογικών Καταλόγων και Λοιπές Διατάξεις» αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή στις αρχές του 2024. 

«Το πλαίσιο αφορά μόνον ευρωεκλογές και δημοψηφίσματα. Δεν αφορά εθνικές εκλογές, αλλά θα συζητηθεί, καθώς πρόκειται για ένα βήμα για την άρση των προβλημάτων προσβασιμότητας. Κατά κόρον η επιστολική ψήφος εξυπηρετεί τις κατηγορίες των πολιτών που έχουν κάποια δυσκολία μετακίνησης στο εξωτερικό ή στην Ελλάδα», πρόσθεσε η ίδια.

• Σημειώνεται πως σαράντα ημέρες πριν πρέπει να δηλωθεί από τους ψηφοφόρους η επιθυμία να ψηφίσουν μέσω επιστολικής ψήφου. Μάλιστα, η δήλωση για την επιστολική ψήφο θα γίνεται μέσω του gov.gr, έτσι ώστε να υπάρχουν δικλείδες ασφαλείας.

«Ανταποκρινόμαστε στους προβληματισμούς που είχαν διατυπωθεί, αλλάζει τελείως το τοπίο όσον αφορά στην ψήφο των αποδήμων και στην ψήφο στην Ελλάδα. Μιλάμε για κατηγορίες όπως ΑμεΑ, ασθενείς, φοιτητές, σπουδαστές, μαθητές, που έχουν το δικαίωμα ψήφου, και εφόσον μπορούν, μπορούν να το ασκήσουν. Η επιστολική ψήφος βαθαίνει τη δημοκρατία», τόνισε η Νίκη Κεραμέως, υπενθυμίζοντας τα μεγάλα ποσοστά αποχής.

«Στα 50 χρόνια από την αποκατάσταση της Δημοκρατίας δεν θα υπάρχει κανένα εμπόδιο για την άσκηση του δικαιώματος ψήφου», κατέληξε.

Από την πλευρά του, ο Θοδωρής Λιβάνιος ανέφερε ότι επανέρχεται το κώλυμα για τους βουλευτές, που εάν θέλουν να είναι υποψήφιοι για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, θα πρέπει να παραιτηθούν. Οι συνδυασμοί θα περιλαμβάνουν 42 υποψηφίους, 17 από κάθε φύλο και ποσόστωση 40%. 

Η επιστολική ψήφος, όπως είπε, χρησιμοποιείται πολύ στο εξωτερικό. «ΑμεΑ, εποχικοί εργαζόμενοι, εργαζόμενοι που δουλεύουν τις Κυριακές, γιατροί, νοσηλευτές, τους δίνεται η δυνατότητα να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα με ασφάλεια και εγκυρότητα, ενώ προστατεύεται η μυστικότητα της ψήφου», είπε. 

Μόνο με επιστολική ψήφο οι Έλληνες του εξωτερικού

Σύμφωνα με τον κ. Λιβάνιο, με την επιστολική ψήφο ο εκλογέας θα έχει τη δυνατότητα να αποφασίσει πώς θα ασκήσει το δικαίωμά του. Στο εξωτερικό δεν θα στηθούν εκλογικά τμήματα και η ψήφος θα είναι μόνο επιστολική. Η καταμέτρηση θα γίνει στις 19:00 της Κυριακής, όπως και στην άλλη Ελλάδα. Το πεδίο εμβέλειας προς το παρόν αφορά τις ευρωεκλογές και τα δημοψηφίσματα. Οι ευρωεκλογές θα διεξαχθούν στις 9 Ιουνίου, εν μέσω εξετάσεων για τους μαθητές. Την ίδια ώρα, οι Βρυξέλλες παροτρύνουν τα κράτη-μέλη για να καθιερώσουν την επιστολική ψήφο. 

Η κυβέρνηση θα δημιουργήσει πλατφόρμα για την επιστολική ψήφο, μέσω της οποίας οι εκλογείς θα μπορούν να υποβάλλουν την αίτησή τους μέχρι 40 ημέρες πριν τις εκλογές. Θα γίνεται επαλήθευση των στοιχείων. 

Οι φάκελοι θα στέλνονται 20 ημέρες πριν τις εκλογές το αργότερο. Η αποστολή θα γίνει από το εξωτερικό προς το εσωτερικό για να καλυφθεί και η μεγαλύτερη διάρκεια. Η επιλογή των αναδόχων θα γίνει με δημόσια πρόσκληση και συγκεκριμένες αυστηρές προδιαγραφές, όπως 5 ημέρες για την εγγυημένη παράδοση. Ο φάκελος θα περιλαμβάνει: Ο φάκελος επιστροφής ψήφου, ο φάκελος ψηφοφορίας, το ψηφοδέλτιο, έντυπο προς τους ψηφοφόρους και έντυπο υπεύθυνη δήλωση. Οι φάκελοι θα έχουν γνώρισμα για να μην μπορούν να πλαστογραφηθούν. 

Ο εκλογέας θα στέλνει τον φάκελο επιστροφής ψήφου με δική του ευθύνη. Η αποστολή προς τον παραλήπτη θα γίνει ατελώς. Η επιστροφή θα είναι ατελώς για τον παραλήπτη, εφόσον η ψήφος αφορά Έλληνες εντός επικρατείας. Ωστόσο, το υπουργείο εξετάζει πώς θα μπορέσει να υπάρξει αποζημίωση του συνόλου ή μέρους του ποσού που θα κληθούν να πληρώσουν οι εκλογείς εκτός επικρατείας. 

Πώς θα είναι το ψηφοδέλτιο της επιστολικής ψήφου

Το ψηφοδέλτιο, όπως εξήγησε, είναι διαφορετικό. Στην πρώτη όψη έχει τους συνδυασμούς και όλα τα κόμματα που είναι υποψήφια, όπου οι εκλογείς θα βάζουν σταυρό εκεί που επιλέγουν. Η δεύτερη σελίδα θα έχει ένα μεγάλο τετράγωνο, με 42 συνδυασμούς. Ο εκλογέας θα διαλέξει τον υποψήφιο που θέλει επιλέγοντας τον αριθμό του. Η διαδικασία είναι πάρα πολύ απλή, υποστήριξε. Επίσης, θα υπάρχει υπεύθυνη δήλωση, που θα δηλώνει ότι δεν θα ψηφίσει αλλιώς και ότι είναι ποινικό αδίκημα η παραχάραξη των στοιχείων. 

Στο τέλος θα υπάρχει ο φάκελος με ειδικό γνώρισμα γνησιότητας που θα μπαίνει μόνο το ψηφοδέλτιο, το οποίο θα προσμετρηθεί. Διαβάζουμε το έντυπο των οδηγιών, συμπληρώνουμε την υπεύθυνη δήλωση, υπάρχει σκέψη για το αποδεικτικό ταυτότητας, κάτι που θα εξαρτηθεί από τη διαβούλευση. Αφού εξαντλήσει, θα στέλνει τον φάκελο επιστροφής ψήφου. Στην Ελλάδα θα υπάρχουν συνεργαζόμενες εταιρείες, στο εξωτερικό θα υπάρχει δυνατότητα. 

Καταληκτικό όριο παραλαβής το Σάββατο, παραμονή των εκλογών στις 17:00 μ.μ.

Την επόμενη ημέρα που θα φύγουν οι φάκελοι, θα υπάρξει επιτροπή που θα υποδέχεται τα ψηφοδέλτια. Οι επιτροπές θα απαρτίζονται από δικαστή και δικαστικούς υπαλλήλους, θα επιβεβαιώνουν τον εκλογέα και θα ρίχνουν τον φάκελο της επιστροφής στην κάλπη. Σε αυτές τις επιτροπές τα κόμματα θα μπορούν να ορίσουν εκλογικό αντιπρόσωπο. Καταληκτική ημερομηνία παράδοσης θα είναι το Σάββατο στις 5 το απόγευμα την παραμονή των εκλογών. 

Την Κυριακή θα ανοίγονται οι φάκελοι επιστροφής, θα παίρνουν τον φάκελο επιστροφής και θα ρίχνουν τον φάκελο στην κάλπη. 

Επιπλέον δικλείδα ασφαλείας θα υπάρξει σε ορισμένες περιπτώσεις: Α. εφόσον κάποιος θέλει να ψηφίσει. Όσοι θέλησαν να ψηφίσουν αρχικά με επιστολική ψήφο, αλλά δεν το έπραξε και θα μπορεί να ψηφίσει μετά τις 11:00 το πρωί για να διασφαλίσει ότι ακόμη κι αν χαθεί ο φάκελος, θα μπορέσει να ψηφίσει. 

Οι φάκελοι θα παραλαμβάνονται μόνο από τον εκλογέα ή ειδικά εξουσιοδοτημένο άτομο. Όλες οι εταιρείες βάζουν την υπογραφή του παραλήπτη. Ο κ. Λιβάνιος ανέφερε ότι έχουν μελετηθεί πρακτικές που εφαρμόζονται σε χώρες που ήδη ισχύουν, ενώ σημείωσε ότι στο μέλλον θα μπορούμε να ψηφίζουμε έτσι και στις εθνικές εκλογές. 

Παράλληλα, αναφέρθηκε στην εκκαθάριση των εκλογικών καταλόγων. Κυρίως αυτό αφορά μετανάστες χωρίς περιουσία στην Ελλάδα,  που καίτοι έχουν πεθάνει, δεν έχουν διαγραφεί, κάτι που δημιουργεί μια πλασματική αποχή. Αυτό αφορά σε περιοχές με μεγάλες μεταναστευτικές ροές τις δεκαετίες του 1950, του 1960, του 1970, όπως η Μακεδονία, η Αιτωλοακαρνανία. Άρα θα γίνουν διαδικασίες και θα τίθενται υπό διαγραφή, εφόσον δεν έχουν φορολογική δήλωση ή διαβατήριο εν ισχύ. Πρόβλεψη υπάρχει και όταν δεν γίνει η διαδικασία. 

Ο κ. Λιβάνιος αναφέρθηκε και στα ζητήματα προσβασιμότητας των ΑμεΑ σε αίθουσες. Θα υπάρχει η ένδειξη προσβασιμότητας, που θα βοηθήσει πολύ τα άτομα με ειδικές ανάγκες. Στο μέλλον, όταν το μητρώο ολοκληρωθεί, θα μπορούν να κάνουν αίτηση για να ψηφίζουν σε προσβάσιμα εκλογικά κέντρα. Παράλληλα, οι δικαστικοί αντιπρόσωποι με ΑμεΑ θα έχουν τη δυνατότητα να προσλάβουν δύο γραμματείς. 

Παράλληλα, για τα κόμματα που θα δοθεί δωρεάν προεκλογικός χρόνος και προεκλογική διαφήμιση, η διερμηνεία στη νοηματική θα είναι υποχρεωτική. 

Αντιδράσεις από κόμματα της αντιπολίτευσης

Οι ανακοινώσεις της κυβέρνησης και του Κυριάκου Μητσοτάκη στο υπουργικό συμβούλιο προκάλεσαν ήδη τις πρώτες αντιδράσεις.

«Είναι κάτι που έχουν υιοθετήσει τα περισσότερα κράτη και είναι ώρα να ισχύσει στον τόπο μας. Είναι μια ιστορική τομή καθώς η εκλογική διαδικασία εμπλουτίζεται, αλλάζει και αποτελεί μια γενναία θεσμική μεταρρύθμιση» είπε κατά την συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου, ο πρωθυπουργός, αλλά μάλλον δεν έπεισε τα κόμματα της αντιπολίτευσης.

ΣΥΡΙΖΑ: Πιθανά συνταγματικά κωλύμματα

“Η σημερινή εξαγγελία του πρωθυπουργού για την επιστολική ψήφο στις ευρωεκλογές δεν πρέπει να αποτελέσει αντικείμενο επικοινωνιακής εκμετάλλευσης, ενώ απαιτεί απαντήσεις για πιθανά συνταγματικά κωλύματα, για τη διασφάλιση της μυστικότητας της ψήφου, καθώς και ασφαλιστικές δικλείδες που θα προστατεύσουν από ενδεχόμενη νόθευση το εκλογικό αποτέλεσμα και θα εξασφαλίσουν την αξιοπιστία της διαδικασίας», επισημαίνει η τομεάρχης Εσωτερικών του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ Γιώτα Πούλου.

Οπως σημειώνει «ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ ανέδειξε έγκαιρα το πρόβλημα του αποκλεισμού χιλιάδων συμπολιτών μας, και κυρίως νέων εποχικών εργαζομένων σε τουριστικές περιοχές, από τις πρόσφατες εθνικές εκλογές και κατέθεσε σχετική Τροπολογία. Όμως, η κυβέρνηση της ΝΔ την απέρριψε τότε, χωρίς κανέναν διάλογο».

Αναλυτικά η δήλωση της Γιώτας Πούλου

“Έστω και με καθυστέρηση, ακούσαμε με ενδιαφέρον την ανακοίνωση του Πρωθυπουργού στο Υπουργικό Συμβούλιο σχετικά με την καθιέρωση της επιστολικής ψήφου στις επικείμενες Ευρωεκλογές.

Η ενίσχυση της συμμετοχής των πολιτών στις εκλογικές διαδικασίες και η αντιμετώπιση της αυξανόμενης αποχής είναι στις προτεραιότητες του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και απαιτούν άμεσες θεσμικές παρεμβάσεις.

Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ ανέδειξε έγκαιρα το πρόβλημα του αποκλεισμού χιλιάδων συμπολιτών μας, και κυρίως νέων εποχικών εργαζομένων σε τουριστικές περιοχές, από τις πρόσφατες εθνικές εκλογές και κατέθεσε σχετική Τροπολογία. Όμως, η κυβέρνηση της ΝΔ την απέρριψε τότε, χωρίς κανέναν διάλογο.

Η σημερινή εξαγγελία δεν πρέπει να αποτελέσει αντικείμενο επικοινωνιακής εκμετάλλευσης. Απαιτεί απαντήσεις για πιθανά συνταγματικά κωλύματα, για τη διασφάλιση της μυστικότητας της ψήφου, καθώς και ασφαλιστικές δικλείδες που θα προστατεύσουν από ενδεχόμενη νόθευση το εκλογικό αποτέλεσμα και θα εξασφαλίσουν την αξιοπιστία της διαδικασίας.

Σε αυτή την κατεύθυνση, περιμένουμε την περαιτέρω εξειδίκευση της εξαγγελίας του Πρωθυπουργού από την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Εσωτερικών”.

ΠΑΣΟΚ/Ανδρουλάκης: “Ναι στην επιστολική ψήφο αλλά με θεσμικές εγγυήσεις”

«Ναι καταρχάς, αλλά με θεσμικές εγγυήσεις ώστε να διευκολυνθούν οι πολίτες», λέει ο κ. Ανδρουλάκης σχετικά με την απόφαση της κυβέρνησης να φέρει προς ψήφιση τη δυνατότητα για κάθε πολίτη να συμμετάσχει στην εκλογική διαδικασία και δια της επιστολικής ψήφου.

Ο αρχηγός του ΠΑΣΟΚ έψεξε τον Πρωθυπουργό για τον αιφνιδιασμό, καθώς το καλοκαίρι δήλωνε από το βήμα της Βουλής των Ελλήνων για το ζήτημα της επιστολικής ψήφου ότι «δεν θα είμαστε σίγουρα έτοιμοι πριν από τις Ευρωεκλογές για ένα τέτοιο βήμα, αλλά αν διαπιστώσουμε ότι υπάρχει διάθεση από κόμματα και μπορούμε να φτάσουμε στις 200 ψήφους, είμαστε έτοιμοι σε τεχνικό επίπεδο αυτή τη συζήτηση να την ξεκινήσουμε και, γιατί όχι, πριν από τις επόμενες εθνικές εκλογές να την ολοκληρώσουμε». Πάντως ο κ. Ανδρουλάκης επέμενε ότι υπάρχει διάθεση συναίνεσης από το ΠΑΣΟΚ και θα ψηφίσει την πρόταση αρκεί να υπάρχουν σοβαρές θεσμικές εγγυήσεις.

ΚΚΕ: Να πάρει πίσω την επικίνδυνη εξαγγελία

«Με την καθιέρωση της επιστολικής ψήφου η κυβέρνηση της ΝΔ θέτει σε κίνδυνο τη μυστικότητα και το αδιάβλητο της εκλογικής διαδικασίας, αφού ο,τιδήποτε άλλο εκτός από την αυτοπρόσωπη παρουσία σε εκλογικά τμήματα ανοίγει τον δρόμο για την άσκηση ακόμα πιο άμεσων πιέσεων και εκβιασμών στους ψηφοφόρους. Ταυτόχρονα, η συμμετοχή του λαού στις εκλογές υποβιβάζεται στο επίπεδο της αποστολής ενός φακέλου» επισημαίνει σε ανακοίνωσή του, το ΚΚΕ.

«Ειδικά σε ό,τι αφορά τους απόδημους, πρόκειται για το επόμενο βήμα στην επιχείρηση αλλοίωσης του εκλογικού αποτελέσματος με τη δυνητική συμπερίληψη εκατομμυρίων ανθρώπων που -πέρα από συναισθηματικούς δεσμούς – δεν έχουν και κανένα δεσμό με την κοινωνική, πολιτική και οικονομική πραγματικότητα της χώρας, καμία υποχρέωση και θα το επηρεάζουν χωρίς να χρειάζεται να κάνουν το ελάχιστο, δηλαδή να πάνε στο εκλογικό τμήμα. Όλα αυτά, μάλιστα, προωθούνται παρά την αρνητική διεθνή πείρα που υπάρχει.

Η επίκληση των εποχικών εργαζομένων είναι όχι μόνο προσχηματική, αλλά και προκλητική, αφού η κυβέρνηση της ΝΔ πολύ πρόσφατα αρνήθηκε να επιλύσει το θέμα απορρίπτοντας την τροπολογία και προτάσεις που κατέθεσε το ΚΚΕ για τη διευκόλυνσή τους» προσθέτει το ΚΚΕ και υπογραμμίζει καταλήγοντας στην ανακοίνωσή του:

«Εδώ και τώρα να πάρει πίσω την απαράδεκτη και επικίνδυνη εξαγγελία!».

Ελληνική Λύση: «Δεν εμπιστευόμαστε τη ΝΔ»

Υπέρ της επιστολικής ψήφου τάχθηκε ο πρόεδρος της Ελληνικής Λύσης Κυριάκος Βελόπουλος, με δήλωσή του σήμερα στο περιστύλιο της Βουλής, καταγγέλλοντας ωστόσο τη διαδικασία με την οποία η κυβέρνηση επιχειρεί να τη θεσμοθετήσει.

«Για ακόμη μία φορά αποδεικνύει η κυβέρνηση ότι επιπόλαια δρα και λειτουργεί και μάλιστα με επιλογές εναντίον της Δημοκρατίας. Ας μας απαντήσει ο πρωθυπουργός, πώς είναι δυνατόν να ανακοινώσει σήμερα επιστολική ψήφο, όταν δεν έχει ξεκαθαρίσει τους εκλογικούς καταλόγους. Έχω λοιπόν τους εκλογικούς καταλόγους του Υπουργείου Εσωτερικών. Υπάρχουν 190.000 εγγεγραμμένοι άνω των 100 ετών, 302.000 μεταξύ 90 και 100 ετών. Σύνολο περίπου μισό εκατομμύριο ψηφοφόροι, οι οποίοι δεν έχουν εκκαθαριστεί» ανέφερε συγκεκριμένα ο κ. Βελόπουλος και διερωτήθηκε «Πώς θα πάει σε εκλογές, όταν στις προηγούμενες εκλογές οι σάκκοι από την Γερμανία έρχονταν ανοιχτοί;».

«Εμείς δεν εμπιστευόμαστε τη Νέα Δημοκρατία. Δεν εμπιστευόμαστε τις επιλογές της. Πάει και πάλι να κάνει λαθροχειρία και κυρίως καλπονοθεία. Καταγγέλλουμε τις διαδικασίες. Αν δεν εκκαθαριστούν οι εκλογικοί κατάλογοι και κυρίως αν η κυβέρνηση δεν αποφασίσει ότι η επιστολή ψήφος είναι δημοκρατική επιλογή, εμείς καταγγέλλουμε τη διαδικασία» πρόσθεσε.