Ταμείο Ανάκαμψης: “Πράσινο φως” για εκταμίευση 3,56 δισ. ευρώ στην Ελλάδα

Η Κομισιόν ενέκρινε την Τρίτη (28/11) τη θετική προκαταρκτική αξιολόγηση του τρίτου αιτήματος πληρωμής της Ελλάδας ύψους 3,64 δισ. ευρώ, 1,69 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και 1,95 δισ. ευρώ σε δάνεια, στο πλαίσιο της Διευκόλυνσης Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΔΑΕ), του βασικού μέσου που βρίσκεται στο επίκεντρο του NextGenerationEU.

Υπενθυμίζεται ότι στις 16 Μαΐου 2023, η Ελλάδα υπέβαλε στην Επιτροπή αίτηση πληρωμής για επιχορηγήσεις, με βάση την επίτευξη των 39 ορόσημων και των τριών στόχων που επιλέχθηκαν στην εκτελεστική απόφαση του Συμβουλίου για την τρίτη δόση των επιχορηγήσεων. Στις 22 Νοεμβρίου 2023, η Ελλάδα υπέβαλε επίσης αίτηση πληρωμής για δάνεια σχετικά με την επίτευξη ενός στόχου.

Περιλαμβάνουν επίσης μια σειρά μετασχηματιστικών μεταρρυθμίσεων για την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας της δημόσιας διοίκησης, μεταξύ άλλων μέσω της καθιέρωσης ενός συστήματος πολυεπίπεδης διακυβέρνησης που θα εξορθολογίσει την κατανομή αρμοδιοτήτων μεταξύ κεντρικών, περιφερειακών και τοπικών αρχών, και για την ενίσχυση της καταπολέμησης της διαφθοράς και του λαθρεμπορίου.

Υπάρχουν περαιτέρω μεταρρυθμίσεις για την αντιμετώπιση των αδυναμιών στον πολεοδομικό σχεδιασμό – την προώθηση της αναβάθμισης των δεξιοτήτων των εργαζομένων και των ανέργων – τη σύσταση Ρυθμιστικής Αρχής που θα επιτρέψει ένα πιο ορθολογικό και αποτελεσματικό σύστημα διαχείρισης αποβλήτων και μια πιο βιώσιμη διαχείριση των υδάτινων πόρων – και την καθιέρωση δίκαιων και διαφανών δημόσιων συμβάσεων για τις δημόσιες αστικές και περιφερειακές υπηρεσίες επιβατικών μεταφορών και τη βελτίωση του ρυθμιστικού πλαισίου για τα βιομηχανικά πάρκα.

Ο ένας στόχος που καλύπτεται από το αίτημα πληρωμών για δάνεια απαιτούσε την υπογραφή δανείων ύψους τουλάχιστον 3,5 δισεκατομμυρίων ευρώ από το ΣΔΠ μεταξύ χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων και επιχειρήσεων για τη στήριξη ιδιωτικών επενδύσεων που σχετίζονται με την πράσινη μετάβαση, την ψηφιοποίηση, την αύξηση της εξαγωγικής ικανότητας, τις οικονομίες κλίμακας και την καινοτομία.

Τα αιτήματα αυτά καλύπτουν επενδύσεις στους τομείς της ηλεκτροκίνησης και των υποδομών φόρτισης για ηλεκτρικά οχήματα, την έναρξη έργων που σχετίζονται με την ενίσχυση της ενεργειακής απόδοσης για την ανακαίνιση κατοικιών, την ψηφιοποίηση της δημόσιας διοίκησης και την υιοθέτηση υποδομών οπτικών ινών στα κτίρια.

Με το αίτημά τους, οι ελληνικές αρχές παρείχαν λεπτομερή και ολοκληρωμένα στοιχεία που αποδεικνύουν την εκπλήρωση των 43 ορόσημων και στόχων. Η Επιτροπή αξιολόγησε διεξοδικά τις πληροφορίες αυτές προτού υποβάλει τη θετική προκαταρκτική της αξιολόγηση του αιτήματος πληρωμής.

Το ελληνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα επενδυτικών και μεταρρυθμιστικών μέτρων σε τέσσερις θεματικές συνιστώσες. Το αναθεωρημένο σχέδιο, μόλις εγκριθεί από το Συμβούλιο, θα ανέλθει σε 35,95 δισ. ευρώ, με 18,22 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ) και 17,73 δισ. ευρώ σε δάνεια από το ΤΑΑ.

Οι πληρωμές στο πλαίσιο του RRF βασίζονται στις επιδόσεις και εξαρτώνται από τα κράτη μέλη που εφαρμόζουν τις επενδύσεις και τις μεταρρυθμίσεις που περιγράφονται στα αντίστοιχα σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας.

Επόμενα βήματα

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει πλέον αποστείλει τη θετική προκαταρκτική της αξιολόγηση σχετικά με την εκπλήρωση από την Ελλάδα των ορόσημων και των στόχων που απαιτούνται για την εν λόγω πληρωμή στην Οικονομική και Δημοσιονομική Επιτροπή (ΟΔΕ), ζητώντας τη γνώμη της. Η γνώμη της ΕΧΕ, η οποία πρέπει να εκδοθεί εντός το πολύ τεσσάρων εβδομάδων, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη στην αξιολόγηση της Επιτροπής. Μετά τη γνώμη της ΕΧΕ, η Επιτροπή θα εκδώσει την τελική απόφαση για την εκταμίευση της χρηματοδοτικής συνεισφοράς, σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης. Μετά την έκδοση της απόφασης από την Επιτροπή, η εκταμίευση προς την Ελλάδα μπορεί να πραγματοποιηθεί.

Η Κομισιόν θα αξιολογήσει περαιτέρω αιτήματα πληρωμής από την Ελλάδα με βάση την εκπλήρωση των ορόσημων και των στόχων που περιγράφονται στην εκτελεστική απόφαση του Συμβουλίου, αντικατοπτρίζοντας την πρόοδο στην υλοποίηση των επενδύσεων και των μεταρρυθμίσεων.

Τα ποσά που εκταμιεύονται στα κράτη – μέλη δημοσιεύονται στον πίνακα αποτελεσμάτων για την ανάκαμψη και την ανθεκτικότητα, ο οποίος καταγράφει την πρόοδο της εφαρμογής των εθνικών σχεδίων ανάκαμψης και ανθεκτικότητας.