Ρεύμα:Ο κίνδυνος του “πράσινου” τιμολογίου στο οποίο θα μεταπέσουν οι περισσότεροι καταναλωτές

Όλες οι ενδείξεις συγκλίνουν στο γεγονός ότι στο ειδικό τιμολόγιο (“πράσινα” τιμολόγια) θα περάσει ένας πολύ μεγάλος αριθμός καταναλωτών – μάλιστα, αρκετοί προμηθευτές τοποθετούν αυτό το ποσοστό στο 80% και πλέον του πελατολογίου τους. Επομένως, αν όντως το συγκεκριμένο τιμολόγιο αποδειχθεί ακριβότερο από τις διαθέσιμες εναλλακτικές επιλογές, τότε θα χρειαστούν αρκετοί μήνες για να το συνειδητοποιήσουν οι καταναλωτές, και ακόμη περισσότεροι για να στραφούν σε φθηνότερες συμβάσεις προμήθειας.

Σύμφωνα με στελέχη των εταιρειών, το πρόβλημα έγκειται στο γεγονός ότι από τις αρχές του έτους τα «πράσινα» τιμολόγια σχεδόν θα μονοπωλούν την εγχώρια λιανική, γενικεύοντας επομένως τον παραπάνω κίνδυνο σε μία συγκυρία όπου δεν θα υπάρχουν πλέον οριζόντιες επιδοτήσεις.

Όπως επισημαίνουν, ένας σημαντικός λόγος για το επικείμενο μονοπώλιο είναι πως έτσι κι αλλιώς οι περισσότεροι πελάτες δεν ασχολούνται με τις ενημερώσεις που λαμβάνουν από τον προμηθευτή τους.

Επίσης, μπροστά σε σημαντικές αλλαγές, όπως η απόσυρση των έκτακτων μέτρων, είναι αναμενόμενο πολλοί καταναλωτές να είναι επιφυλακτικοί στο να αποφασίσουν. Πολλώ δε μάλλον όταν στην περίπτωση που δεν αποφασίσουν οι ίδιοι, θα μεταπέσουν σε μία σύμβαση η δημιουργία της οποίας θα φέρει την υπογραφή του υπουργείου.

Αξίζει να σημειωθεί πως το «πράσινο» τιμολόγιο αντιμετωπίζει αρκετές από τις αρρυθμίες της εποχής των ρητρών αναπροσαρμογής, καταρχάς καθιστώντας εύκολη τη συγκρισιμότητα των προσφορών των εταιρειών. Δεν είναι τυχαία η έμφαση που δίνει το ΥΠΕΝ στο να είναι «ορατή» στους καταναλωτές η τελική χρέωση, αλλά και η πρόβλεψη για εισαγωγή κωδικού QR και του link του εργαλείου σύγκρισης τιμών της ΡΑΑΕΥ, τόσο στους λογαριασμούς ρεύματος όσο και σε κάθε ενημερωτικό μήνυμα των παρόχων προς τους πελάτες τους.

Έτσι, φαίνεται να βάζει ανάχωμα στο να επαναληφθεί μία «βροχή» παραπόνων στη ΡΑΑΕΥ – όπως συνέβη όταν ξεκίνησε η «ανηφόρα» των χονδρεμπορικών τιμών με την έναρξη της κρίσης, από καταναλωτές με τιμολόγια με ρήτρες αναπροσαρμογής. Παράπονα που, στην πλειονότητά τους, αφορούσαν την αδυναμία των καταναλωτών να κατανοήσουν τον υπολογισμό των τελικών χρεώσεων.

Από την άλλη πλευρά, το γεγονός αυτό δεν αναιρεί πως το «πράσινο» τιμολόγιο μειονεκτεί ως προς το ανταγωνιστικό κόστος που μπορεί να προσφέρει στον καταναλωτή.

Αν και η εκτίμηση αυτή θα κριθεί σε σημαντικό βαθμό από το πού θα βάλει τον πήχη ο δεσπόζων πάροχος, το βέβαιο είναι πως ένα ex-ante τιμολόγιο περιλαμβάνει ρίσκο – το οποίο μόνο μερικώς περιορίζεται από τον αλγόριθμο διόρθωσης που περιλαμβάνει ο μηχανισμός διακύμανσης και ο οποίος λαμβάνει υπόψη την εξέλιξη της χονδρεμπορικής τον προηγούμενο και τον προ-προηγούμενο μήνα.

Όπως είναι φυσικό, το ρίσκο αυτό θα ενσωματώνεται στην τελική τιμή. Κάτι που σημαίνει πως, όσο κι αν η συγκρισιμότητα θα οδηγήσει τις εταιρείες να περιορίσουν τα περιθώρια κέρδους τους, δεν προκύπτει από πουθενά ότι τα «πράσινα» τιμολόγια θα είναι εξίσου ανταγωνιστικά με τα ex-ante «κίτρινα» τιμολόγια που θα προωθήσουν οι εταιρείες και στα οποία οι χρεώσεις «κλειδώνουν» στη βάση της πραγματικής (και όχι της εκτιμώμενης) τιμής της χονδρεμπορικής, κατά τον μήνα εφαρμογής.

Το πράσινο τιμολόγιο

Σε κάθε περίπτωση, σύμφωνα με την ΚΥΑ, στο «πράσινο» κοινό τιμολόγιο, θα μεταπέσουν, αυτομάτως, την 1η Ιανουαρίου 2024 όσοι δεν έχουν σύμβαση προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας με τον πάροχό τους και δεν επιλέξουν διαφορετικό τιμολόγιο έως την 31η Δεκεμβρίου 2023. Θα μεταπέσουν ωστόσο και όσοι καταναλωτές έχουν ενεργή σύμβαση προμήθειας η οποία όμως είχε τεθεί σε αναστολή λόγω της θέσπισης έκτακτων ρυθμίσεων μεταβατικού χαρακτήρα στην προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας για την άμβλυνση των οικονομικών συνεπειών της ενεργειακής κρίσης (νόμος 4951/2022, άρθρο 138) και πλέον από το τέλος του έτους «ξεπαγώνει». Για τους συγκεκριμένους καταναλωτές δίνεται επιπλέον περιθώριο ενός μήνα, δηλαδή έως την 31η Ιανουαρίου 2024 και την προβολή αντίρρησης επί της μετάπτωσης στο «πράσινο» τιμολόγιο και την πρόθεση παραμονής στη ίδια σύμβαση προμήθειας.

Τα κίτρινα, τα μπλε και τα πορτοκαλί τιμολόγια

Πάντως, σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, τα «πράσινα» τιμολόγια των παρόχων δεν αναμένεται να είναι φθηνότερα από τα κυμαινόμενα «κίτρινα» τιμολόγια, στα οποία προβλέπεται τιμή χρέωσης προμήθειας εκ των υστέρων (ex post) που μεταβάλλεται σύμφωνα με τις διακυμάνσεις της χονδρεμπορικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Ακριβότερα, όπως είναι αναμενόμενο θα είναι τα τιμολόγια με σταθερής τιμής χρέωσης (μπλε τιμολόγια). Καλύτερα όλων θεωρούνται τα «πορτοκαλί» τιμολόγια με δυνατότητα δυναμικής τιμολόγησης βάσει των τιμών της αγοράς αλλά μπορούν να τα επιλέξουν μόνο όσοι έχουν εγκατάσταση έξυπνου μετρητή στην παροχή του καταναλωτή.

Οι ασάφειες της ΚΥΑ για το «πράσινο» κοινό τιμολόγιο

Σύμφωνα με την απόφαση του υπουργού Ενέργειας κ. Θεόδωρου Σκυλακάκη και της υφυπουργού κυρίας Αλεξάνδρας Σδούκου στο «πράσινο» τιμολόγιο ο προμηθευτής ηλεκτρικής ενέργειας θα αποτυπώνει ενιαία (μετά τον υπολογισμό τυχόν εκπτώσεων) την τελική τιμή προμήθειας ανά μήνα τιμολόγησης.

Παραμένουν ωστόσο πολλές ασάφειες στον τρόπο υπολογισμού του ειδικού κοινού τιμολογίου ρεύματος που θα διατίθεται από όλους του ενεργειακούς παρόχους από τον νέο χρόνο. Γι΄ αυτό, σύμφωνα με πληροφορίες, οι προμηθευτές έχουν ήδη αποστείλει γραπτώς στο ΥΠΕΝ συγκεκριμένα ερωτήματα προκειμένου να ξεκαθαρίσουν τα «γκρίζα» σημεία της ΚΥΑ.

Καταρχάς, έτσι όπως είναι διατυπωμένα συγκεκριμένα άρθρα της απόφασης έχουν δημιουργήσει απορίες ως προς τη συχνότητα αλλαγής των συντελεστών υπολογισμού της νέας ρήτρας (ή αλλιώς του μηχανισμού διακύμανσης) που περιλαμβάνουν τα «πράσινα» τιμολόγια. Σε πρώτη ανάγνωση, φαίνεται ότι οι συντελεστές θα παραμείνουν σταθεροί για το πρώτο τρίμηνο και εν συνεχεία θα μπορούν να τροποποιούνται ανά μήνα. Όσο για τη βασική τιμή προμήθειας θα παραμένει σταθερή κατ’ ελάχιστον για έξι μήνες και εν συνεχεία θα μπορεί να τροποποιείται. Ωστόσο, σύμφωνα με τους προμηθευτές, η διατύπωση δεν είναι σαφής και εγείρει πολλά ερωτηματικά.

Πάντως, στην ΚΥΑ αναφέρεται ότι η βασική τιμή προμήθειας παραμένει σταθερή κατ’ ελάχιστον για έξι μήνες, η πάγια χρέωση προμήθειας (έως 5 ευρώ τον μήνα) και οι εκπτώσεις μπορούν να τροποποιούνται κάθε μήνα κατόπιν ανακοίνωσης στην ιστοσελίδα των προμηθευτών και ενημέρωσης με τον πρώτο λογαριασμό κατανάλωσης που ακολουθεί την τροποποίηση. Όσο για τους συντελεστές του μηχανισμού διακύμανσης (της ρήτρας)επισημαίνεται ότι παραμένουν σταθεροί κατ’ ελάχιστον για τρεις μήνες και, έπειτα μπορούν να τροποποιηθούν _ κατόπιν ανακοίνωσης στην ιστοσελίδα των Προμηθευτών και κοινοποίησης στη Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ) _ έναν μήνα πριν την εφαρμογή τους.

Για την ενημέρωση των καταναλωτών

Από την 1η Ιανουαρίου 2024, εισάγεται στους λογαριασμούς ρεύματος και σε κάθε ενημερωτικό μήνυμα των προμηθευτών προς τους πελάτες τους, ηλεκτρονικό ή έντυπο, διακριτό πεδίο με κωδικό QR για την αυτόματη σύγκριση του τιμολογούμενου προϊόντος προμήθειας με τα υπόλοιπα προσφερόμενα τιμολόγια, καθώς και παραπομπή στον ιστότοπο του Εργαλείου Σύγκρισης Τιμών της ΡΑΑΕΥ (www.energycost.gr).

Η Τελική Τιμή Προμήθειας του Ειδικού Τιμολογίου θα κοινοποιείται στη ΡΑΑΕΥ και θα ανακοινώνεται σε ευδιάκριτο σημείο στην ιστοσελίδα του προμηθευτή έως την πρώτη ημέρα, κάθε μήνα κατανάλωσης. Η ΡΑΑΕΥ θα δημοσιεύει τις πάγιες χρεώσεις και τις χρεώσεις προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας, που της έχουν κοινοποιήσει οι προμηθευτές για το «πράσινο» τιμολόγιο. Στην περίπτωση ύπαρξης εκπτώσεων, δημοσιεύονται οι αντίστοιχες πάγιες χρεώσεις και οι χρεώσεις προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας μετά τον υπολογισμό των εκπτώσεων, καθώς και η προϋπόθεση βάσει της οποίας χορηγείται η έκπτωση.

Στον λογαριασμό κατανάλωσης του «πράσινου» τιμολογίου ο προμηθευτής θα αποτυπώνει ενιαία, μετά τον υπολογισμό τυχόν εκπτώσεων, την Τελική Τιμή Προμήθειας σε €/MWh ανά μήνα τιμολόγησης.

Με πληροφορίες από news247.gr