Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια: Αιτία θανάτου, κάθε χρόνο, 3.000.000 ασθενών παγκοσμίως

Η ΧΑΠ αποτελεί μία σύγχρονη συνεχιζόμενη πανδημία με συχνότερο παράγοντα κινδύνου το κάπνισμα. Εκτιμάται ότι η ΧΑΠ ευθύνεται παγκοσμίως για περισσότερα από 29 εκατομμύρια χρόνια ζωής σε συνθήκες αναπηρίας, ενώ και κάθε χρόνο οδηγεί στον θάνατο 3.000.000 ασθενείς παγκοσμίως.

«Η αναπνοή σου είναι η ζωή σου, δράσε εγκαίρως. Επισκέψου τον Πνευμονολόγο σου και ενημερώσου!»: Αυτό είναι το μήνυμα που συνοδεύει την ενημερωτική εκστρατεία που πραγματοποιεί η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία για την Παγκόσμια Ημέρα Χρόνιας Αποφρακτικής Πνευμονοπάθειας (ΧΑΠ).  

Η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια

Η ΧΑΠ είναι μία ετερογενής «κατάσταση» των πνευμόνων, η οποία χαρακτηρίζεται από χρόνια συμπτώματα του αναπνευστικού συστήματος (δύσπνοια, βήχας, απόχρεμψη, παροξύνσεις), που οφείλονται σε διαταραχές των αεραγωγών (βρογχίτιδα, βρογχιολίτιδα) ή/και των κυψελίδων (εμφύσημα) και προκαλούν εμμένοντα, συχνά προοδευτικό, περιορισμό της ροής του αέρα.

Η επίπτωση της νόσου συνεχίζει να αυξάνεται, καθώς σε χώρες όπως η Ινδία και η Κίνα, η καπνιστική συνήθεια δεν κάμπτεται κι έτσι η ΧΑΠ αναμένεται να οδηγήσει σε περίπου 5.400.000 θανάτους ετησίως από το 2060 και έπειτα.

«Το μήνυμα της φετινής εκστρατείας είναι διπλό και απευθύνεται στους ασθενείς –αλλά και σε δυνητικούς ασθενείς– με Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια για να τους ευαισθητοποιήσει σχετικά με μια από τις σημαντικότερες λειτουργίες του οργανισμού τους, την αναπνοή: η αναπνοή σου είναι η ζωή σου», επεσήμανε ο κ. Στέλιος Λουκίδης, Πρόεδρος της ΕΠΕ, Καθηγητής Πνευμονολογίας, ΕΚΠΑ.
«Η δυσκολία στην αναπνοή που βιώνουν οι ασθενείς με ΧΑΠ επηρεάζει σημαντικά την καθημερινότητά τους, καθώς και την ποιότητα της ζωής τους. Η νόσος εξελίσσεται σταδιακά. Για πολλά χρόνια, συνήθως πάνω από 10-15, η ασθένεια αναπτύσσεται σιωπηλά, προκαλώντας ήπιες ενοχλήσεις, χωρίς να δίνει ανησυχητικά συμπτώματα που να προειδοποιούν. Αν ο ασθενής συνεχίσει να αγνοεί τα ενοχλητικά συμπτώματα του βήχα, της απόχρεμψης και του εύκολου λαχανιάσματος (δύσπνοια) και να καπνίζει, επιτρέπει στην αρρώστια να εξελιχθεί στην πιο προχωρημένη της μορφή. Για τον λόγο αυτό, θέλουμε να τους παροτρύνουμε να δράσουν έγκαιρα! Θα πρέπει να επισκεφθούν τον Πνευμονολόγο, ο οποίος θα προχωρήσει σε διάγνωση της νόσου και θα τους συμβουλέψει πώς θα τη διαχειριστούν, ώστε να έχουν καλύτερη αναπνοή, καλύτερη καθημερινότητα, καλύτερη κοινωνική ζωή».

Το οικονομικό κόστος της διαχείρισης της ΧΑΠ

«Συνήθως, η ΧΑΠ υποδιαγιγνώσκεται, καθώς περισσότεροι από τους μισούς πάσχοντες από ΧΑΠ δεν γνωρίζουν την κατάστασή τους. Το συνολικό οικονομικό κόστος διαχείρισης της νόσου είναι τεράστιο και μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρά οικονομικά προβλήματα ακόμη και τα πιο εύρωστα υγειονομικά συστήματα», υπογραμμίζει η Επίκουρη Καθηγήτρια Πνευμονολογίας ΕΚΠΑ, Α’ Πανεπιστημιακή Πνευμονολογική Κλινική ΓΝΝΘΑ «Η Σωτηρία», Ανδριάνα Παπαϊωάννου, Συντονίστρια της Ομάδας ΧΑΠ της ΕΠΕ.
«Η “συμβολή” της ΧΑΠ στις δαπάνες Υγείας για τα αναπνευστικά νοσήματα στην Ευρώπη, ανέρχεται στο 56%, με το ετήσιο κόστος να αγγίζει τα 39 δισεκατομμύρια ευρώ».

H XAΠ, όμως, σχεδόν ποτέ δεν έρχεται μόνη της, σημειώνει η κυρία Παπαϊωάννου και εξηγεί: «Οι ασθενείς που πάσχουν από ΧΑΠ παρουσιάζουν αυξημένο κίνδυνο για καρδιαγγειακά νοσήματα, καρκίνο του πνεύμονα και πλήθος άλλων παθήσεων».

Συνύπαρξη ΧΑΠ και καρδιαγγειακών νοσημάτων

Τις επιπτώσεις της ΧΑΠ στην υγεία επισημαίνει ο Πνευμονολόγος – Επιμελητής Α’ ΕΣΥ, 5η Πνευμονολογική Κλινική ΓΝΝΘΑ «Η Σωτηρία», Γεώργιος Χειλάς, Συντονιστής Ομάδας ΧΑΠ της ΕΠΕ,τονίζοντας ότι οι ασθενείς με ΧΑΠ νοσούν και από κάποια πάθηση του καρδιαγγειακού συστήματος: «Ένας ασθενής με ΧΑΠ είναι συνήθως άνω των 60 ετών και έχει καπνίσει αρκετά ώστε να έχει δημιουργήσει κοινούς παθογενετικούς δρόμους ανάπτυξης όχι μόνο για τη ΧΑΠ αλλά και για παθήσεις του καρδιαγγειακού συστήματος. H συνύπαρξη των καρδιαγγειακών νοσημάτων και της ΧΑΠ αγγίζει ή και ξεπερνά το 40% σε όλες τις μελέτες που έχουν γίνει μέχρι σήμερα. Και αυτό δεν είναι μια απλή επιδημιολογική παρατήρηση, καθώς οι ασθενείς με ΧΑΠ συχνά πεθαίνουν από καρδιαγγειακή αιτία. Σύμφωνα με όλες σχεδόν τις μελέτες, μεταξύ των ασθενών με ΧΑΠ περίπου:

·         το 35% πεθαίνουν από την ίδια τη ΧΑΠ,

·         το 21% από καρκίνο,

·         το 17% από άλλα αίτια και

·         το 27% από καρδιαγγειακά συμβάματα.

Δηλαδή περίπου το ¼ και πλέον των ασθενών με ΧΑΠ πεθαίνουν από καρδιαγγειακή αιτία».

Ο κ. Χειλάς καταλήγει ότι τα παραπάνω στοιχεία καταδεικνύουν πόσο σημαντικό είναι, «πέρα από τη θεραπεία της ΧΑΠ να φροντίζουμε να ελέγχουμε και την πιθανή παρουσία καρδιαγγειακού νοσήματος και να καθοδηγούμε τους ασθενείς μας στον ειδικό, δηλαδή στον Καρδιολόγο! Και το ανάποδο βέβαια, οι συνάδελφοι Καρδιολόγοι θα πρέπει να διερευνούν την πιθανή παρουσία της ΧΑΠ σε έναν καρδιολογικό ασθενή ειδικά εάν έχει έκθεση σε παράγοντες κινδύνου, εάν δηλαδή είναι καπνιστής».