1ο Diabetes Empowerment Forum: Συμπεράσματα μελέτης της ΠΟΣΣΑΣΔΙΑ για την κάλυψη των αναγκών των πασχόντων από Σ.Δ. τύπου 1 και 2
Πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία για τις συνήθειες και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι πάσχοντες από Σακχαρώδη Διαβήτη προέκυψαν από τη μελέτη της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Σωματείων – Συλλόγων Ατόμων με Σακχαρώδη Διαβήτη (ΠΟΣΣΑΣΔΙΑ) που παρουσιάστηκε στο πλαίσιο του 1ου Diabetes Empowerment Forum, το οποίο πραγματοποιήθηκε στο Ναύπλιο το διήμερο 10-11 Νοεμβρίου.
Το forum σχεδιάστηκε και υλοποιήθηκε με στόχο να εμπλουτίσει τη γνώση, να αποκαλύψει τις τοπικές ανάγκες και να ενδυναμώσει τους συμμετέχοντες, που ήταν άτομα με σακχαρώδη διαβήτη, εκπρόσωποι των Συλλόγων της Π.Ο.Σ.Σ.Α.Σ.ΔΙΑ. από όλη την Ελλάδα, σε πεδία που αφορούν κυρίως στην ενημέρωση τους, για την διεισδυτικότερη πληροφόρηση του γενικού πληθυσμού αλλά και του ειδικού πληθυσμού των ατόμων με σακχαρώδη διαβήτη.
Η διοργάνωση ήταν απόλυτα επιτυχημένη, καθώς τα workshops του forum παρακολούθησαν εκπρόσωποι από όλους τους συλλόγους – μέλη της Ομοσπονδίας και δημοσιογράφοι διαπιστευμένοι στο χώρο της υγείας.
Η μελέτη της Π.Ο.Σ.Σ.Α.Σ.ΔΙΑ.
Στο πλαίσιο της διοργάνωσης, την οποία τίμησαν με την παρουσία τους, απευθύνοντας χαιρετισμό κατά την έναρξη, η Διοικήτρια του ΕΟΠΥΥ, κα. Θεανώ Καρποδίνη, και ο Γενικός Διευθυντής του ΣΦΕΕ, κ. Μιχάλης Χειμώνας, έγινε και η παρουσίαση της μελέτης που αποσκοπούσε στη διερεύνηση της κάλυψης των αναγκών των πασχόντων από Σ.Δ. τύπου 1 και τύπου 2, αναφορικά με τη συνταγογράφηση φαρμάκων και αναλωσίμων υγειονομικών και ιατροτεχνολογικών υλικών, τα προβλήματα που μπορεί να αντιμετωπίζουν σχετικά με την επικοινωνία με τον θεράποντα ιατρό τους, τη συνταγογράφηση, την εκτέλεση συνταγών (πλήρη ή μερική), τα ποσά που δαπανούν για τη φαρμακευτική τους αγωγή, κτλ.
«Σύμφωνα με τα πλέον πρόσφατα στοιχεία της Η.ΔΙ.Κ.Α. για το 2023, το πλήθος των μοναδικών πασχόντων από Σακχαρώδη Διαβήτη είναι 1.193.003 άτομα», επισήμανε ο πρόεδρος της ΠΟΣΣΑΣΔΙΑ, Χρήστος Δαραμήλας. «Γίνεται, λοιπόν, ακόμα πιο επιτακτική η ανάγκη ενίσχυσης, ενδυνάμωσης και εκπαίδευσης των ατόμων με Σακχαρώδη Διαβήτη και αυτός είναι ο λόγος που αναλάβαμε την πρωτοβουλία για τη διοργάνωση του 1ου Diabetes Empowerment Forum».
Η μελέτη διενεργήθηκε από την ΠΟΣΣΑΣΔΙΑ σε συνεργασία με τον Επίκουρο Καθηγητή Οικονομικών Υγείας και Αξιολόγησης Τεχνολογιών Υγείας στο Τμήμα Πολιτικών Δημόσιας Υγείας, του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής, Κωνσταντίνο Αθανασάκη, την περίοδο από 5 έως 25 Οκτωβρίου 2022. Στην έρευνα, συμμετείχαν 843 άτομα με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1 και 2. Πρόκειται για ένα πολύ μεγάλο, αντιπροσωπευτικό και γεωγραφικά κατανεμημένο δείγμα για το σύνολο της χώρας.
Μεγαλύτερο το οικονομικό φορτίο για τα άτομα με ΣΔ συγκριτικά με τον γενικό πληθυσμό
Από τα στοιχεία που παρουσίασαν οι κ.κ. Αθανασάκης και Δαραμήλας (ο οποίος επεσήμανε ότι είναι η 1η Πανελλήνια Μελέτη για το ΣΔ μετά το 1997), αξίζει να σημειωθεί ότι στα άτομα με Σακχαρώδη Διαβήτη οι οικονομικές δυσκολίες είναι πιο συχνές σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό, κάτι που δείχνει ότι η παρουσία μιας χρόνιας πάθησης μπορεί να επιβαρύνει και από οικονομικής πλευράς τους πάσχοντες.
Συμπεράσματα της μελέτης της Π.Ο.Σ.Σ.Α.Σ.ΔΙΑ.
Στην ίδια λογική, είναι χαρακτηριστικό ότι, είτε πρόκειται για ΣΔ τ.1 είτε για ΣΔ τ.2, τόσο για αναλώσιμα όσο και για φάρμακα υπάρχει ένα ποσοστό πασχόντων που πληρώνουν συμμετοχή στο φαρμακείο για την εκτέλεση της συνταγής τους, με αποτέλεσμα να καταστρατηγείται το άρθρο 62 του κανονισμού παροχών Υγείας, στο οποίο αναφέρεται ρητά ότι απαγορεύεται η μετακύληση κόστους στον πάσχοντα.
Παράλληλα, σοβαρό πρόβλημα παρατηρείται με τη διαθεσιμότητα των αναλωσίμων, ειδικά από τον Σεπτέμβριο του 2023. Τα άτομα με Σακχαρώδη Διαβήτη, χρήστες συσκευών συνεχούς έγχυσης ινσουλίνης, δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν άλλο προϊόν, λόγω δέσμευσης πενταετίας από τον ΕΚΠΥ του ΕΟΠΥΥ. Ως εκ τούτου, σε περίπτωση που υπάρξουν ελλείψεις, κινδυνεύουν να μείνουν χωρίς τα απαραίτητα αναλώσιμα ιατροτεχονολογικά προϊόντα για την υποστήριξη της υγείας τους.
Στο σημείο αυτό, επισημάνθηκε από τους 2 ομιλητές ένα κρίσιμο δεδομένο προηγούμενης μελέτης, σχετικά με την αύξηση της δαπάνης για τον ΕΟΠΥΥ στην περίπτωση που εμφανιστεί έστω και μία επιπλοκή σε πάσχοντα από Σακχαρώδη Διαβήτη. Στην περίπτωση, λοιπόν, αυτή το ποσό εκτοξεύεται, όπως έδειξε η μελέτη.
Για παράδειγμα, ένα άτομο με ΣΔ τύπου 2 κοστίζει στο κράτος περίπου 1.000 ευρώ το χρόνο, κατά μέσο όρο. Αν του παρουσιαστεί μία επιπλοκή λόγω του Σακχαρώδη Διαβήτη, η δαπάνη για το ταμείο ξεπερνά τα 15.000 ευρώ. Με το δεδομένο αυτό συμφώνησε η Διοικήτρια του ΕΟΠΥΥ, κα. Θεανώ Καρποδίνη, η οποία υπογράμμισε ότι η ετήσια δαπάνη ανά ασθενή με επιπλοκή λόγω του ΣΔ μπορεί να ανέλθει και έως τις 25-30 χιλιάδες. Συνεπώς, η άγνοια για την ανάγκη χρήσης των υλικών που μπορούν να βοηθήσουν τους πάσχοντες από ΣΔ στην καλύτερη διαχείριση της νόσου είναι πολύ κρίσιμη και για τα οικονομικά του κράτους.
Επίσης, ανέφερε η κα. Θεανώ Καρποδίνη ότι η στρατηγική και πολιτική προσέγγιση απέναντι στις χρόνιες παθήσεις και στους ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη όπως και στους αιμοκαθαιρόμενους είναι να μελετηθεί στο σύνολό της η ετήσια δαπάνη για την υποστήριξη της φαρμακευτικής θεραπείας, της πρόληψης και της τυχόν νοσηλείας και σε αυτή τη βάση θα μπορέσει να γίνει ο απαραίτητος εξορθολογισμός της δαπάνης. Αναφερόμενη, ακολούθως, στην ανάγκη διαπραγμάτευσης τιμών για τα φάρμακα, η Διοικήτρια του ΕΟΠΥΥ δήλωσε πως είναι στις άμεσες προτεραιότητές του Οργανισμού.
Η ποιότητα των αναλώσιμων
Αυτό είναι ένα ζήτημα που έχει απασχολήσει και στο παρελθόν αλλά προβληματίζει ιδιαίτερα, κυρίως από την άνοιξη του 2023. Προτάθηκε από τους ομιλητές η ενεργοποίηση της λευκής κάρτας για την καταγραφή της ποιότητας των ιατροτεχνολογικών προϊόντων, και γενικότερα για λειτουργία μηχανισμού ελέγχου των προϊόντων κατά τακτά χρονικά διαστήματα. Στο σημείο αυτό, παρενέβη η Διοικήτρια του ΕΟΠΥΥ, κα. Θεανώ Καρποδίνη, συμφωνώντας με την κρισιμότητα του ζητήματος και διαβεβαιώνοντας ότι στον Οργανισμό έχει συζητηθεί το θέμα και έχουν δρομολογηθεί ενέργειες προς αυτή την κατεύθυνση (σε συνεργασία με τον κ. Αθανασάκη), με την ενεργοποίηση επιτροπής ελέγχου όλων των προϊόντων πριν ενταχθούν στην αποζημίωση.
Τέλος, το θέμα των ελλείψεων αναδεικνύει ένα ακόμα σοβαρό ζήτημα που σχετίζεται με τους ανασφάλιστους πάσχοντες, καθώς, ο μόνος τρόπος να προμηθευτούν τα αναλώσιμά τους είναι είτε από τα Γενικά Νοσοκομεία της χώρας, τα οποία στερούνται, σε πολλές περιπτώσεις, ποιότητας και αξιοπιστίας, ή από Συλλόγους Ατόμων με Διαβήτη, ομάδες διαδικτύου και φίλους. Αυτό συνεπάγεται κακό έλεγχο, κακή ρύθμιση, οικονομική επιβάρυνση των πασχόντων, καθώς και οικονομική επιβάρυνση του Ε.Σ.Υ.
Συμπερασματικά, τονίστηκε ότι τα άτομα με χρόνια ζητήματα υγείας μπορούν και πρέπει να παραμείνουν σε καλή κατάσταση, ενώ τα προβλήματα που αναδείχθηκαν πανελλαδικά μπορούν να βρουν λύση είτε άμεσα είτε έμμεσα, μέσα από ένα σωστά δομημένο Εθνικό Σχέδιο Δράσης, το οποίο η Π.Ο.Σ.Σ.Α.Σ.ΔΙΑ. έχει δουλέψει και προτείνει προς εφαρμογή, στον υπουργό Υγείας κ. Μιχάλη Χρυσοχοΐδη.