Ελεύθεροι επαγγελματίες: Μηδενικό εισόδημα δηλώνει από ένας στους δύο – Τι δείχνουν τα στοιχεία από τις φορολογικές δηλώσεις

Το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών μετά το πυρ ομαδόν που δέχεται από την αντιπολίτευση, αλλά και επαγγελματικούς φορείς παρέθεσε πλήθος στοιχείων που δείχνουν ότι υπάρχει εκτεταμένη φοροδιαφυγή στον κλάδο των ελεύθερων επαγγελματιών και τα όποια έσοδα από την φορολόγηση υπολείπονται κατά πολύ του ευρωπαϊκού μέσου όρου.

Πάντως έχει ανοίξει παράθυρο για πιθανές βελτιώσεις στο νομοσχέδιο κατά την διάρκεια της διαβούλευσης. Το έχει δηλώσει ο υπουργός Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης, ενώ ήδη έχουν διαρρεύσει και κάποιες πιθανές αλλαγές που βρίσκονται στο τραπέζι, αλλά σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται να αλλοιωθεί η βασική φιλοσοφία της καθιέρωσης ελάχιστου τεκμαρτού φορολογητέου εισοδήματος και ελάχιστου φόρου.

Σύμφωνα με πηγές του υπουργείου Οικονομικών εάν υπάρξουν αλλαγές, αυτές θα αποφασιστούν μετά την ολοκλήρωση της δημόσιας διαβούλευσης και αφού εξεταστούν οι παρατηρήσεις που θα κατατεθούν στο πλαίσιο του διαλόγου. «Αυτήν την στιγμή δεν εξετάζουμε βελτιώσεις. Κάνουμε τον διάλογο, ακούμε τις όποιες παρατηρήσεις και αντιρρήσεις. Καθ’ όλη τη διαδικασία τη διαβουλευτική, η κυβέρνηση αυτή ακούει, αλλά δεν θα αλλάξει ο σκοπός του νομοσχεδίου. Δεν φτάνει να ακούσουμε ότι κάτι δε μας αρέσει, πρέπει να ακούμε και τις εναλλακτικές» δηλώνει ο υφυπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Χάρης Θεοχάρης.

Το φορολογικό νομοσχέδιο αναμένεται να μπει σε δημόσια διαβούλευση σε 10 με 15 ημέρες με στόχο την κατάθεση και τη ψήφισή του εντός του Δεκεμβρίου πριν κλείσει για την περίοδο των εορτών η Βουλή.

Σύμφωνα με πηγές από το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, οι πιθανές αλλαγές στο νέο φορολογικό καθεστώς των ελεύθερων επαγγελματιών εστιάζονται στις εξής περιπτώσεις:

• Επιχειρηματική δραστηριότητα που ασκείται από άτομα ηλικίας άνω των 65 ετών, υπό την προϋπόθεση ότι τα πρόσωπα αυτά ασκούν την ίδια δραστηριότητα ή το ίδιο επάγγελμα την τελευταία δεκαετία.
• Ατομικές επιχειρήσεις που υπέστησαν εκτεταμένες ζημιές μέχρι ολική καταστροφή από πλημμύρες, πυρκαγιές, σεισμούς κατά τη διάρκεια του 2023, με αποτέλεσμα να υπάρχει αναγκαστική διακοπή λειτουργίας τους.
• Να ξαναδούν το θέμα των μικρών ατομικών επιχειρήσεων που εδρεύουν σε μικρά χωριά η κωμοπόλεις και ως εργαζόμενοι είναι μέλη της ίδιας οικογένειας.

Παράλληλα, ίσως υπάρξει και ελάχιστο εισόδημα, πάνω από το οποίο να εφαρμόζεται η εκάστοτε φορολογική κλίμακα.

Τα στοιχεία από την επεξεργασία των φορολογικών δηλώσεων και τα συγκριτικά δεδομένα με την Ευρώπη, αποκαλύπτουν ότι ο μέσος μισθωτός πληρώνει μεγαλύτερο φόρο ετησίως στο κράτος από το 85% των ελευθέρων επαγγελματιών, που δηλώνουν εισοδήματα αμιγώς από το ελεύθερο επάγγελμα, ενώ στη χώρα μας, η συνεισφορά των ελευθέρων επαγγελματιών στον προϋπολογισμό είναι μόλις 2,1% των εσόδων, ενώ στην ΕΕ και την ευρωζώνη υπερδιπλάσια και φτάνει στο 5,2% των εσόδων.

Σύμφωνα με τη στατιστική επεξεργασία των δηλώσεων:

• 6,6 εκατομμύρια φορολογούμενοι δήλωσαν πέρυσι εισοδήματα 84,2 δισ. ευρώ με τον συνολικό φόρο που βεβαιώθηκε στα 8,899 δισ. ευρώ.
• Από τα 84,2 δισ. ευρώ δηλωθέντος εισοδήματος οι μισθωτοί δήλωσαν τα 35,6 δισ. ευρώ και οι συνταξιούχοι επιπλέον 25,4 δισ. ευρώ. Τα 60 δισ. από τα 84 δισ. ευρώ των συνολικών εισοδημάτων δηλώνονται από μισθωτούς και συνταξιούχους.
• Από τα 8,9 δισ. ευρώ των βεβαιωμένων φόρων, τα 3,8 δισ. ευρώ αφορούν στους μισθωτούς και τα 1,9 δισ. ευρώ στους συνταξιούχους. Συνολικά 5,7 δισ. ευρώ φόρων σε σύνολο 8,9 δισ. ευρώ.
• Το εισόδημα που δήλωσαν οι ασκούντες επιχειρηματική δραστηριότητα ελευθέρων επαγγελματιών ανήλθε σε 11,9 δισ. ευρώ και οι φόροι που βεβαιώθηκαν 1,9 δισ. ευρώ.
• Από τους 750.000 χιλιάδες ελεύθερους επαγγελματίες οι 500.000 περίπου χιλιάδες έχουν εισοδήματα μόνο από την άσκηση ελεύθερου επαγγέλματος ενώ οι 250.000 έχουν εισοδήματα και από μισθούς – συντάξεις. Το 54% των αμιγώς ελεύθερων επαγγελματιών δηλώνουν μηδενικό εισόδημα, ενώ το 85% αυτών δηλώνει ετήσιο εισόδημα κάτω από τις 10 χιλιάδες ευρώ. Ο μέσος φόρος εισοδήματος που εισπράττει το κράτος από αυτό το 85% των ελευθέρων επαγγελματιών – δηλαδή 425.000 ελ. επαγγελματίες – είναι 217 ευρώ ετησίως, ποσό που ανεβαίνει στα 867 ευρώ με το τέλος επιτηδεύματος.
• Το 37 % των αυτοαπασχολούμενων (272.000) πληρώνουν μηδενικό φόρο εισοδήματος. Από αυτούς οι 75.000 (10%) δεν πληρώνουν ούτε το τέλος επιτηδεύματος, άρα έχουν μηδενική συμμετοχή στα άμεσα φορολογικά έσοδα και οι υπόλοιποι 197.000 (27% του συνόλου) πληρώνουν μόνο το τέλος επιτηδεύματος.
• 21.000 ελεύθεροι επαγγελματίες δηλώνουν εισοδήματα χαμηλότερα από τα όρια του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος (2.400 ευρώ για μονοπρόσωπο νοικοκυριό, 3.600 ευρώ για ζευγάρι κ.λπ.) και έτσι εισπράττουν μηνιαίως τουλάχιστον 200 ευρώ μέσω του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος.