Εξωδικαστικός: Στο μικροσκόπιο οι νέες ρυθμίσεις για ευάλωτους οφειλέτες, πρώτη κατοικία, servicers
Καλύτερες ρυθμίσεις οφειλών μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού με ακόμη μεγαλύτερο, έως 28% κούρεμα των ρυθμισμένων χρεών με εμπράγματη εξασφάλιση, ένταξη στον εξωδικαστικό περισσότερων οφειλετών, αλλά και ενισχυμένο δίχτυ προστασίας της πρώτης κατοικίας των ευάλωτων δανειοληπτών, φέρνουν οι διατάξεις του νομοσχεδίου για το χρηματοπιστωτικό σύστημα του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, σύμφωνα με Τα Νέα.
Προβλέπεται έξτρα «κούρεμα» έως 28% των οφειλών για το σύνολο των οφειλετών και για δάνεια που καλύπτονται από εμπράγματη ασφάλιση με βελτίωση του σχετικού αλγορίθμου.
Επεκτείνται η δυνατότητα ένταξης στον εξωδικαστικό μηχανισμό στα πρόσωπα που «κληρονόμησαν» οφειλές προς το Δημόσιο και φορείς κοινωνικής ασφάλισης που έχουν βεβαιωθεί σε βάρος των επιχειρήσεων που έχουν κλείσει.
Αυτόματη και υποχρεωτική αποδοχή από τράπεζες και Δημόσιο της πρότασης αναδιάρθρωσης του χρέους των ευάλωτων οφειλετών όπως προκύπτει από τον αλγόριθμο.
- Παράλληλα φέρνει συγκεκριμένες υποχρεώσεις για τους servicers ως προς την ενημέρωση και σεβασμό των δικαιωμάτων των καταναλωτών.
Επιπλέον, πέρα από τις προβλέψεις της Οδηγίας, επιβάλλει την υποχρέωση στους servicers να παρέχουν μέσω ειδικής ψηφιακής πλατφόρμας προσωποποιημένη και αναλυτική ενημέρωση προς τους οφειλέτες, για το ύψος της οφειλής, το ιστορικό των πληρωμών, τις δόσεις, το επιτόκιο της ρύθμισης κ.λπ.
- Ο οφειλέτης θα μπορεί να βλέπει τα στοιχεία αυτά εισερχόμενος με χρήση του κωδικού του σε ειδική εφαρμογή στις ιστοσελίδες των servicers (κατ’ αναλογία με το web banking των τραπεζών).
- Ο οφειλέτης θα μπορεί να βλέπει τα στοιχεία αυτά εισερχόμενος με χρήση του κωδικού του σε ειδική εφαρμογή στις ιστοσελίδες των servicers (κατ’ αναλογία με το web banking των τραπεζών).
- Οι ποινές που προβλέπονται για όσους παραβιάζουν τις υποχρεώσεις αυτές περιλαμβάνουν πρόστιμα έως 500.000 ευρώ, υποχρέωση διόρθωσης της παράβασης και φθάνουν μέχρι ανάκληση της άδειας λειτουργίας. Οι ποινές επιβάλλονται από τους κατά περίπτωση αρμόδιους φορείς (υπουργεία Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Ανάπτυξης, Τράπεζα της Ελλάδος).
Αλλαγές στον εξωδικαστικό – Μεγαλύτερη προστασία για τους ευάλωτους
Αναφορικά με τους ευάλωτους οφειλέτες στο νομοσχέδιο ορίζεται ότι η πρόταση αναδιάρθρωσης του χρέους όπως προκύπτει από την εφαρμογή του υπολογιστικού εργαλείου του εξωδικαστικού θα γίνεται αυτόματα και υποχρεωτικά αποδεκτή από το σύνολο των πιστωτών (τράπεζες και Δημόσιο).
Υπενθυμίζεται ότι το υπολογιστικό εργαλείο προσδιορίζει το τελικό ποσό αποπληρωμής, το ύψος του «κουρέματος» και τον αριθμό των δόσεων, λαμβάνοντας υπόψη την ικανότητα αποπληρωμής του οφειλέτη, την αξία της περιουσίας του, κ.ά. Ο οφειλέτης διατηρεί το δικαίωμα να απορρίψει την πρόταση αυτή, ενώ οι πιστωτές μπορούν να την προσβάλουν στα δικαστήρια εφόσον διαθέτουν στοιχεία ότι παράμετροι της αίτησης δεν είναι αληθινές (π.χ. αν ο οφειλέτης δεν είναι στην πραγματικότητα ευάλωτος). Η ρύθμιση αυτή συνδυάζει συνεπώς την προστασία για τους ευάλωτους με πρόνοιες που επιτρέπουν τον έλεγχο ως προς το αν ο ενδιαφερόμενος είναι πράγματι ευάλωτος.
Όπως είναι γνωστό, με την επίτευξη συμφωνίας αναδιάρθρωσης του χρέους αναστέλλονται οι πλειστηριασμοί κατά του οφειλέτη, ο οποίος αποκτά έτσι τη δυνατότητα να προστατεύσει την περιουσία του χωρίς να εξαρτάται από τυχόν απόρριψη – έστω και αιτιολογημένη – της πρότασης του εξωδικαστικού από την πλευρά των servicers.
- Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, ευάλωτοι ορίζονται οι οφειλέτες με εισόδημα έως 7.000 ευρώ συν 3.500 ευρώ για κάθε ανήλικο τέκνο με ανώτατο όριο 21.000 ευρώ και αξία ακίνητης περιουσίας έως 120.000 ευρώ συν 15.000 ευρώ για κάθε παιδί με ανώτατο όριο τις 180.000 ευρώ.
Βελτιώνεται, με υπουργική απόφαση που θα εκδοθεί αμέσως μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου, ο αλγόριθμος από τον οποίο προκύπτει το ύψος της διαγραφής οφειλών και κατ΄ επέκταση το ύψος της οφειλής που ρυθμίζεται μέσω του εξωδικαστικού, για το σύνολο των οφειλετών που έχουν δάνεια με εμπράγματη εξασφάλιση και όχι μόνο τους ευάλωτους.
Συγκεκριμένα, με τις αλλαγές που επέρχονται, το ύψος της ρυθμιζόμενης οφειλής από δάνεια με εμπράγματη εξασφάλιση μειώνεται έως και κατά 28% σε σχέση με την υφιστάμενη κατάσταση. Ακολουθούν παραδείγματα δανείων με εξασφάλιση, με το υφιστάμενο και το νέο πλαίσιο.
-Ορίζεται σε 3% σταθερό για 3 έτη το επιτόκιο των ρυθμίσεων (ομοίως με τροποποίηση της υπουργικής απόφασης). Έτσι οι δανειολήπτες θωρακίζονται από το περιβάλλον των υψηλών επιτοκίων που ισχύει διεθνώς.
Επεκτείνεται η δυνατότητα ένταξης στον εξωδικαστικό στα πρόσωπα που «κληρονόμησαν» οφειλές προς το Δημόσιο και Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, που έχουν βεβαιωθεί σε βάρος επιχειρήσεων που έχουν κλείσει, μέσω της συμπλήρωσης της διάταξης και της άμεσης έκδοσης της σχετικής υπουργικής απόφασης.
Παράλληλα ο υπουργός Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης, κατά την παρουσίαση του νομοσχεδίου ανακοίνωσε πως όλοι οι ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι θα πρέπει να συνδέσουν τους επαγγελματικούς τους λογαριασμούς με το σύστημα άμεσων πληρωμών IRIS. Μέσω του συστήματος IRIS, οι καταναλωτές εξασφαλίζουν συναλλαγές χωρίς προμήθειες, ενώ σύμφωνα με τον κ. Χατζηδάκη επιδιώκεται έτσι και ένα παράλληλο «χτύπημα» στη φοροδιαφυγή.