Ανάλυση BBC: Ποιος χτύπησε το νοσοκομείο στη Γάζα – Τα άγνωστα στοιχεία και εικόνες ντοκουμέντο
Εκατέρωθεν κατηγορίες εξαπολύουν Ισραήλ και Χαμάς μετά τη φονική έκρηξη στο νοσοκομείο Αλ Αχλί στη Γάζα. Οι ελεγχόμενες από τη Χαμάς, παλαιστινιακές αρχές, κατηγόρησαν αμέσως το Ισραήλ για σκόπιμη αεροπορική επιδρομή. Το Ισραήλ αμέσως αρνήθηκε οποιαδήποτε εμπλοκή, δείχνοντας προς την Ισλαμική Τζιχάντ.
Ένας εκπρόσωπος του στρατού του Ισραήλ είπε ότι μια ανάλυση των επιχειρησιακών συστημάτων των ισραηλινών αμυντικών δυνάμεων έδειξε ότι μπαράζ ρουκετών εκτοξεύτηκε από ενόπλους στη Γάζα, περνώντας σε κοντινή απόσταση από το νοσοκομείο τη στιγμή που χτυπήθηκε. «Πληροφορίες από πολλές πηγές που έχουμε στα χέρια μας δείχνουν ότι η Ισλαμική Τζιχάντ είναι υπεύθυνη για την αποτυχημένη εκτόξευση πυραύλου που έπληξε το νοσοκομείο στη Γάζα».
Η Ισλαμική Τζιχάντ, που είναι σύμμαχος της Χαμάς, αρνήθηκε ότι κάποια από τις ρουκέτες της εμπλέκεται στην έκρηξη, λέγοντας ότι δεν είχε καμία δραστηριότητα μέσα ή γύρω από την πόλη της Γάζας εκείνη τη στιγμή.
Ο ηγέτης της Χαμάς, από την άλλη, Ισμαήλ Χανίγια δήλωσε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι υπεύθυνες, λέγοντας ότι η Ουάσινγκτον έδωσε στο Ισραήλ «κάλυψη για την επιθετικότητά του».
Το BBC σχολιάζει ότι εν μέσω ισχυρισμών, η αναζήτηση της αλήθειας είναι πιο δύσκολη από ποτέ. Το BBC Verify επιχείρησε να ξεδιαλύνει τι είναι και τι δεν είναι γνωστό, εξετάζοντας βίντεο, φωτογραφίες και άλλα στοιχεία, όπως μαρτυρίες, ενώ ένας ρεπόρτερ του βρετανικού μέσου βρέθηκε στο σημείο της έκρηξης, όπου υπάρχει περιορισμένη πρόσβαση.
Όπως σημειώνει, η σχετική έρευνα βρίσκεται σε εξέλιξη και επισημαίνει πως παράλληλα με τη σύγκρουση εξελίσσεται και ένας πόλεμος πληροφοριών, καθώς οι δύο πλευρές δίνουν διαφορετικές εκδοχές.
Η έκρηξη στη Γάζα
Η έκρηξη στο νοσοκομείο της Γάζας έγινε περίπου στις 19:00 τοπική ώρα. Σε βίντεο 20 δευτερολέπτων, που κυκλοφόρησε στα social media, φέρεται να δείχνει την έκρηξη. Αυτό ήταν και το πρώτο οπτικό στοιχεία που προέκυψε από το περιστατικό.
Σε αυτό ακούγεται, όπως αναφέρει το BBC, ο σφυριχτός ήχος ενός εισερχόμενου βλήματος και ακολουθεί έκρηξη και τεράστια φωτιά.
Ζωντανά πλάνα από το Al-Jazeera που προβλήθηκαν στις 18:59 τοπική ώρα έδειχναν ένα έντονο φως να υψώνεται στον ουρανό πάνω από τη Γάζα. Ορισμένοι σχολιαστές πρότειναν ότι πρόκειται για ρουκέτα η οποία φαίνεται να εκρήγνυται ή να διαλύεται. Από τα πλάνα, φαίνεται μια λάμψη μακριά, ακολουθούμενη από μια πολύ μεγαλύτερη έκρηξη πιο κοντά στην κάμερα που το BBC προσδιόρισε γεωγραφικά.
Άλλα πλάνα που εμφανίστηκαν σε κανάλια κοινωνικής δικτύωσης έδειξαν αυτό που φαίνεται να είναι η ίδια έκρηξη από διαφορετικές γωνίες και αποστάσεις.
Το BBC μίλησε με ειδικούς προκειμένου να διαπιστώσει αν τα διαθέσιμα στοιχεία θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για τον προσδιορισμό της αιτίας της έκρηξης. Προς το παρόν τα ευρήματα δεν είναι σαφή. Ορισμένοι εμπειρογνώμονες υποστηρίζουν ότι δεν συνάδουν με αυτό που θα περίμενε κανείς από μια τυπική ισραηλινή επιδρομή.
Ο J Andres Gannon, επίκουρος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Vanderbilt, στις ΗΠΑ, λέει ότι η έκρηξη φαίνεται να είναι μικρή, κάτι που σημαίνει ότι η θερμότητα που δημιουργήθηκε από την πρόσκρουση μπορεί να προκλήθηκε από υπολείμματα καυσίμων πυραύλων και όχι από έκρηξη πολεμικής κεφαλής.
Ο Justin Bronk, ανώτερος ερευνητής στο Royal United Services Institute (Rusi) στο Ηνωμένο Βασίλειο, συμφωνεί. Αν και είναι δύσκολο να είμαστε σίγουροι σε τόσο πρώιμο στάδιο, λέει, τα στοιχεία δείχνουν ότι η έκρηξη προκλήθηκε από ένα αποτυχημένο τμήμα πυραύλου που χτύπησε στο πάρκινγκ και προκάλεσε πυρκαγιά καυσίμου.
Ο Gannon αναφέρει ότι δεν είναι δυνατόν να προσδιοριστεί από το υλικό αν το βλήμα πέτυχε τον προβλεπόμενο στόχο του.
Αρκετοί εμπειρογνώμονες με τους οποίους ήρθε σε επαφή το BBC Verify εμφανίστηκαν απρόθυμοι να εκφράσουν την άποψή τους.
Στοιχεία από το σημείο της έκρηξης
Το BBC κατάφερε να ταιριάξει τις λεπτομέρειες των κτιρίων και τη διάταξη του χώρου του νοσοκομείο Αλ Αχλί βάσει διαθέσιμων δορυφορικών εικόνων, προκειμένου να διαπιστώσει ότι το νοσοκομείο ήταν ο τόπος της έκρηξης.
Με βάση αυτά φαίνεται ότι η έκρηξη έγινε σε μια αυλή, μέρος του χώρου του νοσοκομείου. Οι εικόνες εδάφους, μετά την έκρηξη, δεν δείχνουν σημαντικές ζημιές στα γύρω κτίρια του νοσοκομείο. Σε αυτές φαίνονται καμένα αυτοκίνητα και καμένα σημεία.
Ο Canon Richard Sewell, πρύτανης του St George’s College στην Ιερουσαλήμ, δήλωσε στο BBC ότι περίπου 1.000 εκτοπισμένοι άνθρωποι βρίσκονταν στην αυλή του νοσοκομείου όταν χτυπήθηκε, ενώ περίπου 600 ασθενείς και προσωπικό βρίσκονταν μέσα στο κτίριο.
Τι είδε ο ρεπόρτερ του BBC, Rushdi Abualouf
Στο νοσοκομείο Αλ Αχλί βρέθηκε, το πρωί, ο ρεπόρτερ του BBC, Rushdi Abualouf. Εκεί, μάρτυρες έκαναν λόγο για σκηνές καταστροφής και ανέφεραν ότι σοροί συλλέγονταν ακόμη. Ένας άνδρας του είπε ότι γυναίκες, παιδιά και ηλικιωμένοι βρίσκονταν στο νοσοκομείο όταν έγινε η έκρηξη.
Το BBC Verify τονίζει ότι αναλύει εικόνες και πλάνα από τα θύματα αναζητώντας στοιχεία από τα τραύματα που ενδεχομένως μπορούν να «πουν» κάτι για την έκρηξη.
Τι δεν είναι γνωστό ακόμη
Όπως αναφέρει το δημοσίευμα, ένα από τα κρίσιμα στοιχεία είναι η φύση του κρατήρα που άφησε πίσω της η έκρηξη.
Οι Ισραηλινές Δυνάμεις Άμυνας (IDF) λένε ότι η απουσία ενός μεγάλου κρατήρα ή ζημιών από την έκρηξη σε παρακείμενα κτίρια αποδεικνύει ότι η έκρηξη δεν προκλήθηκε από τα όπλα τους.
Το BBC σημειώνει ότι φαίνεται ένας μικρός κρατήρας στην εικόνα που ακολουθεί.
Ένα άλλο σημαντικό μέρος των αποδεικτικών στοιχείων που λείπουν είναι τα θραύσματα πυραύλων. Τα βλήματα συχνά αναγνωρίζονται από τα συντρίμμια του κελύφους τους και μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να προσδιοριστεί η προέλευση του βλήματος. Αλλά σε αυτή την περίπτωση, το BBC Verify δεν είναι είδε αυτά τα αποδεικτικά στοιχεία.
Οι IDF έδωσαν στη δημοσιότητα ηχητικό που υποστηρίζει ότι αποτελεί υποκλαπείσα συνομιλία μεταξύ δύο μαχητών της Χαμάς που αναγνωρίζουν ότι το νοσοκομείο χτυπήθηκε από βλήμα που εκτοξεύτηκε από την Παλαιστινιακή Ισλαμική Τζιχάντ (PIJ).
Όπως σχολιάζει, δεν είναι δυνατή η ανεξάρτητη επαλήθευση αυτής της καταγραφής. Σε ανακοίνωσή της, η PIJ αρνήθηκε οποιαδήποτε ανάμειξη και κατηγόρησε το Ισραήλ για την έκρηξη.