Εμβολιασμός Covid: Ανοίγει σήμερα η πλατφόρμα για τα νέα ραντεβού

Στη σημερινή (Δευτέρα 16 Οκτωβρίου) ενημέρωση των ιατρικών συντακτών στο υπουργείο Υγείας, από την Αναπληρώτρια υπουργό Υγείας, Ειρήνη Αγαπηδάκη, και την πρόεδρο της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών, Ομότιμη Καθηγήτρια Παιδιατρικής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Μαρία Θεοδωρίδου, για την εμβολιαστική περίοδο 2023-2024 και την κάλυψη με το επικαιροποιημένο εμβόλιο κατά της Covid, ανακοινώθηκε το άνοιγμα της πλατφόρμας για το κλείσιμο των ραντεβού από σήμερα (16/10) το απόγευμα.

Ρούλα Σκουρογιάννη

Όπως εξήγησε η Αναπληρώτρια υπουργός Υγείας οι εμβολιασμοί θα γίνονται με το Μονοδύναμο Επικαιροποιημένο Εμβόλιο XBB.1.5, ενώ υπάρχουν κάποιες αλλαγές στις κατευθυντήριες οδηγίες για τον εμβολιασμό εναντίον της Covid.

Για τους πολίτες 12 ετών και άνω, η πλατφόρμα για τα ραντεβού ανοίγει σήμερα το απόγευμα και άμεσα ξεκινούν και οι εμβολιασμοί σε κάποιο από τα 352 εμβολιαστικά κέντρα σε όλη τη χώρα.
Για τα παιδιά 5 έως 11 ετών, μπορούν οι γονείς να κλείσουν ραντεβού από σήμερα αλλά οι εμβολιασμοί αυτής της ηλικιακής κατηγορίας ξεκινούν από τις 23 Οκτωβρίου και μετά, το ίδιο και για τα βρέφη και τα πολύ μικρά παιδιά από 6 μηνών έως 4 ετών.

Εκτός από τον γνωστό τρόπο για να κλείσουμε ραντεβού μέσω της πλατφόρμας είναι δυνατόν για τους πολίτες που το επιθυμούν να κλειστεί το ραντεβού τους και από τα φαρμακεία, αλλά οι εμβολιασμοί διενεργούνται αποκλειστικά στα 352 εμβολιαστικά κέντρα σε όλη τη χώρα. Στους πολίτες που έχουν προγραμματίσει ήδη ραντεβού 2ης δόσης, θα σταλεί sms για να επαναπρογραμματίσουν τον εμβολιασμό τους με το νέο Μονοδύναμο Επικαιροποιημένο Εμβόλιο XBB.1.5. Και φέτος, υπάρχει η δυνατότητα για κατ’ οίκον εμβολιασμό ατόμων που δεν μπορούν να μεταβούν στα εμβολιαστικά κέντρα, καθώς στόχος είναι να καλυφθούν όσο το δυνατόν περισσότερα άτομα που ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου, ώστε να μην καταγράφονται θάνατοι από Covid που μπορούν να προληφθούν.

Αλλαγές στις συστάσεις εμβολιασμού

Σχετικά με τις δόσεις του εμβολίου που συστήνεται να κάνουν οι πολίτες, ισχύουν τα εξής:

• Για άτομα 12 ετών και άνω, που έχουν ολοκληρώσει το βασικό σχήμα εμβολιασμού, συστήνεται 1 δόση επικαιροποιημένου εμβολίου (XBB.1.5), 3 μήνες μετά τον τελευταίο εμβολιασμό ή τη νόσηση
• Για παιδιά 5-11 ετών, που έχουν ολοκληρώσει το βασικό σχήμα εμβολιασμού, συστήνεται 1 δόση επικαιροποιημένου εμβολίου (XBB.1.5), 3 μήνες μετά τον τελευταίο εμβολιασμό ή τη νόσηση
• Για ανεμβολίαστα άτομα (παιδιά και ενήλικες), συστήνεται 1 δόση επικαιροποιημένου εμβολίου (XBB.1.5)
• Για βρέφη και παιδιά 6 μηνών έως 4 ετών, που έχουν ολοκληρώσει το βασικό σχήμα εμβολιασμού, συστήνεται 1 δόση επικαιροποιημένου εμβολίου (XBB.1.5) 3 μήνες μετά τον τελευταίο εμβολιασμό ή τη νόσηση
• Για άτομα με ανοσοκαταστολή, συστήνονται 3 δόσεις + μία επιπλέον δόση επικαιροποιημένου εμβολίου (XBB.1.5)

Για παιδιά με ανοσοκαταστολή, συστήνονται 2 δόσεις επικαιροποιημένου εμβολίου (XBB.1.5)

Ειδικά, για τα άτομα με ανοσοκαστολή, η κα Αγαπηδάκη, εξήγησε ότι υπήρξε μία διχογνωμία στην επιστημονική κοινότητα για το εμβολιαστικό σχήμα που θα προταθεί και εκεί οφείλεται και η καθυστέρηση στην έναρξη των εμβολιασμών και των συστάσεων.

Προτεραιοποίηση στον εμβολιασμό για τις ομάδες υψηλού κινδύνου

Όπως επεσήμαναν επανειλημμένα και η κα Αγαπηδάκη και η κα Θεοδωρίδου, μπορεί δικαιούχοι του εμβολιασμού να είναι όλοι οι πολίτες (δηλαδή δεν απαγορεύεται στα άτομα που δεν ανήκουν στις ομάδες σύστασης να εμβολιαστούν), αλλά κύριος στόχος είναι η εμβολιαστική κάλυψη των ατόμων που ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου και όχι ο μαζικός εμβολιασμός, καθώς έχει πλέον ξεπεραστεί η οξεία φάση της πανδημίας.

Ποια άτομα ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου:

• άτομα άνω των 60 ετών
• άτομα από 6 μηνών έως 59 ετών με υποκείμενα (και σοβαρά υποκείμενα) νοσήματα
• τα ανοσοκατεσταλμένα άτομα
• οι έγκυοι
• οι και επαγγελματίες υγείας 

Τι πρέπει να γνωρίζουμε για τον εμβολιασμό και την αποτελεσματικότητά του

Ο κύριος στόχος του εμβολιασμού είναι η μακρόχρονη προστασία από τη σοβαρή νόσο και το θάνατο, επεσήμανε για άλλη μία φορά η κα Θεοδωρίδου, καθώς και ο εμβολιασμός των ατόμων που έχουν αυξημένο κίνδυνο.

«Εκτιμάται ότι ο εμβολιασμός κατά της Covid κατά τον πρώτο χρόνο έσωσε περίπου 20 εκατομμύρια ζωές! Αυτό είναι δημοσιευμένο και αποτελεί το μεγαλύτερο εύσημο για την προσφορά των εμβολίων κατά της Covid. Διανύουμε τους τελευταίους μήνες του τέταρτου χρόνου που ζούμε μαζί με τον κορονοϊό και ο ιός εξακολουθεί να υπάρχει στην κοινότητα ενώ βλέπουμε σε όλες τις χώρες να αυξάνει ο αριθμός τόσο των κρουσμάτων όσο και των εισαγωγών στα νοσοκομεία, των εισαγωγών στις ΜΕΘ και των θανάτων. Δεν έχουμε -όπως μας λέει και ο ΕΟΔΥ- τον αριθμό των μεγάλων νοσηλειών σε ΜΕΘ, αλλά και ο μικρός αριθμός που καταγράφεται είναι σημαντικός και χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή. Καθοριστική είναι η φθίνουσα ανοσία (από εμβολιασμό ή νόσηση) με την πάροδο του χρόνου, αλλά συγχρόνως και η συνεχής γενετική και αντιγονική εξέλιξη του κορονοϊού που δημιουργούν προβλήματα ως προς την ανοσιακή ανταπόκριση.

Σύμφωνα με τη γονιδιωματική επιτήρηση παγκοσμίως, φαίνεται ότι ο αρχικός ιός της Γιουχάν, όπως και οι συνεχείς παραλλαγές του οι οποίες μας ταλαιπώρησαν: οι Α, Β, Γ και ιδιαίτερα η Δ δεν ανιχνεύονται πλέον στην ανθρώπινη κοινότητα και αυτό είναι σημαντικό για τη συνέχεια της εμβολιαστικής κάλυψης.

Το 45% των περιπτώσεων του κορονοϊού που καταγράφονται οφείλονται στην Ο και στην υποπαραλλαγή XBB.1.5

Ξέρουμε ότι από τα μέσα του Μαΐου του 2023, η παραλλαγή του κορονοϊού που επικρατεί είναι η Ο και συγκεκριμένα η XBB.1.5. Στην Ο, υπάρχει ένας αριθμός και άλλων υποπαραλλαγών. Σύμφωνα με στοιχεία από τον ΕΟΔΥ, από τα τέλη Σεπτεμβρίου 2023, το 45% των περιπτώσεων του κορονοϊού που καταγράφονται οφείλονται στην Ο και στην υποπαραλλαγή XBB.1.5, ενώ το υπόλοιπο ποσοστό των περιπτώσεων που καταγράφονται επιμερίζεται στις άλλες υποπαραλλαγές της Ο.
Η υποπαραλλαγή XBB.1.5 χαρακτηρίζεται από τους παγκόσμιους φορείς και τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας ως η παραλλαγή που μέχρι σήμερα που έχει τη μεγαλύτερη ανοσιακή διαφυγή, κάτι που σημαίνει ότι δεν εξουδετερώνεται ο ιός από τα αντίστοιχα αντισώματα».

Σημαντική ανοσιακή ανταπόκριση και διασταυρούμενη ανοσία

«Όλα τα παραπάνω οδήγησαν στην ανάγκη ανάπτυξης ενός νέου Μονοδύναμου Επικαιροποιημένου Εμβολίου κατά της XBB.1.5 (σε αντιδιαστολή με τα διδύναμα εμβόλια που είχαμε πριν και περιείχαν τον παλαιό ιό, της Γιουχάν, ο οποίος δεν περιλαμβάνεται στο Νέο εμβόλιο, γιατί δεν υπάρχει στην ανθρώπινη κοινότητα και γιατί είχε ορισμένα μειονεκτήματα, που συνίσταντο στη μείωση της ανοσιακής ανταπόκρισης στα καινούργια αντιγόνα). Από τα στοιχεία από την προηγούμενη εμπειρία αλλά και από στοιχεία από νέες μελέτες που έχουν γίνει και εξελίσσονται φαίνεται ότι το καινούργιο εμβόλιο προκαλεί σημαντική ανοσιακή ανταπόκριση με λειτουργικά εξουδετερωτικά αντισώματα, τόσο κατά τον πρωτογενή εμβολιασμό όσο και κατά τον αναμνηστικό. Το κυριότερο είναι ότι τα εξουδετερωτικά αυτά αντισώματα έχουν διασταυρούμενη ανοσία, δηλαδή τα αντισώματα που παράγονται εξουδετερώνουν τις υποπαραλλαγές του ιού, που αυτό μεταφράζεται σε μία ευρύτερη προστασία που είναι από τα πιο σημαντικά χαρακτηριστικά των εμβολίων.

Σύμφωνα με το ECDC, αν επιτευχθεί ικανοποιητική εμβολιαστική κάλυψη των πολιτών που ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου, υπολογίζεται για όλες τις χώρες της Ευρώπης ότι θα υπάρχει μείωση πάνω από 30% στις εισαγωγές στα νοσοκομεία, κάτι που είναι πολύ θετικό για να μην υπάρχει μεγάλη επιβάρυνση στις υπηρεσίες υγείας.