Αξιολόγηση: Οριστικό τέλος σε όλες τις οριζόντιες επιδοτήσεις – Νέες τιμολογήσεις στο ρεύμα με επιστροφή “ρήτρας αναπροσαρμογής”

Ξεκίνησαν οι συζητήσεις για την 3η Μεταπρογραμματική Αξιολόγηση, για τους δημοσιονομικούς κανόνες που θα πρέπει να αντικαταστήσουν το υφιστάμενο Σύμφωνο Σταθερότητας.  Στο επίκεντρο της συζήτησης βρέθηκαν η πορεία των ληξιπρόθεσμων οφειλών, το ξεκαθάρισμα των εκκρεμών εφάπαξ κι επικουρικών συντάξεων για τις οποίες επίκειται ειδική νομοθετική ρύθμιση για  fast  track  διαδικασίες, ο εξωδικαστικός, οι καθυστερήσεις στην Πρωτοβάθμια περίθαλψη και φυσικά τα δημοσιονομικά.  

Η κυβέρνηση “ψάχνει” κάποια υπεραπόδοση της τελευταίας στιγμής, προκειμένου να δώσει την τελευταία “ανάσα” σε πραγματικά ευάλωτα νοικοκυριά ενώ οι Ευρωπαίοι τεχνοκράτες “απλώς” υπενθύμισαν ότι στις 31 Δεκεμβρίου πρέπει να πέσουν τίτλοι τέλους σε όλες τις οριζόντιες παρεμβάσεις, όπως προβλέπει η “γραμμή” που έχει δώσει προ πολλού το Eurogroup, η Κομισιόν αλλά και η ΕΚΤ σε όλες τις κυβερνήσεις. Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι από την ελληνική πλευρά δεν δόθηκε κάποιο διαφορετικό μήνυμα.  

• Όσο για την απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου, απλώς επιβεβαίωσε τις επιφυλάξεις που έχουν εκφράσει κατ’ επανάληψη οι Ευρωπαίοι τεχνοκράτες, για τις έκτακτες δαπάνες που μπορεί να κρύβουν οι χρονίζουσες δικαστικές εκκρεμότητες για μισθολογικά και συνταξιοδοτικά ζητήματα. Το μόνο σίγουρο είναι ότι η ελληνική πλευρά θα ενημερώσει αρμοδίως για τις λεπτομέρειες εφαρμογής και τις δημοσιονομικές επιπτώσεις, όταν θα λάβει και θα επεξεργαστεί το καθαρογραμμένο κείμενο της επίμαχης απόφασης.  

Στο πεδίο της Ενέργειας, οι πληροφορίες συγκλίνουν στο ότι από την Πρωτοχρονιά του 2024, μαζί με το Μηχανισμό που λειτουργεί από τον Αύγουστο του 2022, θα λήξει και το σημερινό σύστημα οριζόντιων επιδοτήσεων. Αντ’ αυτού, σχεδιάζονται ειδικά τιμολόγια για ευάλωτους π.χ. πολύτεκνους, παράλληλα με το Κοινωνικό Τιμολόγιο, ενώ λίαν συντόμως θα διευκρινιστεί τι θα ισχύσει για τους αγρότες.  

Αν και η εικόνα από την αγορά Ενέργειας απέχει έτη φωτός από τις ημέρες της κρίσης, ουδείς μπορεί να ισχυριστεί ότι έχουμε επανέλθει στην κανονικότητα. Στην πραγματικότητα η νέα “κανονικότητα” είναι τιμή φυσικού αερίου γύρω στα 40 ευρώ- αυτό είναι το βασικό σενάριο του Προϋπολογισμού για το 2024- και χονδρική τιμή ρεύματος γύρω στα 100 με 120 ευρώ/MWh.  

Αυτές οι τιμές της νέας “κανονικότητας” είναι σαφώς χαμηλότερες από τα επίπεδα του 2022, αλλά σχεδόν διπλάσιες από τα προ κρίσης επίπεδα. Το Φθινόπωρο του 2019, η τιμή του φυσικού αερίου “έπαιζε” γύρω στα 17 ευρώ και δεν ξεπερνούσε τα 20 ευρώ ως και το πρώτο εξάμηνο του 2021. Αντιστοίχως, η χονδρική του ρεύματος κυμαινόταν στα 50 με 60 ευρώ, πριν ξεκινήσει η απογείωση από το δεύτερο εξάμηνο του 2021.  

Πέρα από το φλέγον θέμα των κρατικών επιδοτήσεων και του κόστους του ρεύματος, “πονοκέφαλο” προκαλεί και η επαναφορά του πρότερου συστήματος υπολογισμού των τελικών χρεώσεων στους καταναλωτές, που όπως έδειξε η εμπειρία της περιβόητης “ρήτρας αναπροσαρμογής”, δεν είναι ιδιαιτέρως “εύπεπτο” για τα περισσότερα νοικοκυριά. Σύμφωνα με την απόφαση της ΡΑΕ, που δημοσιεύθηκε χθες, οι πάροχοι θα πρέπει να ενημερώσουν τους πελάτες τους ως την 1η Νοεμβρίου για όλες τις αλλαγές που θα ισχύσουν στις χρεώσεις από την 1η Ιανουαρίου, έτσι αυτοί να μπορέσουν να επιλέξουν ποιο είδος τιμολογίου τους βολεύει.  

Η επιστροφή της ρήτρας

Οι δύο κατηγορίες αφορούν κυμαινόμενα και σταθερά τιμολόγια και η Τρίτη, η δυναμική τιμολόγηση αφορά μόνο τους καταναλωτές που έχουν εγκατεστημένους «έξυπνους» μετρητές. Τα τιμολόγια θα είναι μπλε, πράσινα και πορτοκαλί έτσι ώστε να είναι πιο ξεκάθαρη η εικόνα στους καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας.

Οι τρεις κατηγορίες τιμολογίων όπως περιγράφονται στη σχετική απόφαση της ΡΑΑΕΥ και οι οποίες εμπεριέχουν και επιμέρους υποκατηγορίες είναι οι εξής:

Πρώτον: Σταθερά τιμολόγια καθ’ όλη τη διάρκεια ισχύος της σύμβασης που θα επισημαίνονται με μπλε χρώμα. Πρόκειται για τιμολόγια με σταθερή τιμή προμήθειας (€/KWh) για όλη την περίοδο ισχύος της Σύμβασης Προμήθειας.

Δεύτερον: Κυμαινόμενα τιμολόγια που επισημαίνονται με χρώμα πράσινο χρώμα. Η συγκεκριμένη κατηγορία τιμολογίων υποδιαιρείται σε:

-Κυμαινόμενα τιμολόγια με ανακοίνωση τιμής ex-ante. Πρόκειται για τιμολόγια με κυμαινόμενη χρέωση (€/KWh), η οποία:(α) είτε προκύπτει από υπολογιστικό τύπο ο οποίος συνδέεται με δείκτες της χονδρεμπορικής αγοράς οι οποίοι εκκαθαρίζονται πριν την έναρξη του μήνα κατανάλωσης, (β) είτε προκύπτει από συνδυασμό σταθερής χρέωσης προμήθειας και μηχανισμού διακύμανσης ο οποίος εκκαθαρίζεται πριν την έναρξη του μήνα κατανάλωσης.

-Κυμαινόμενα τιμολόγια με ανακοίνωση τιμής ex post. Πρόκειται για τιμολόγια με κυμαινόμενη χρέωση (€/KWh), η οποία όπως και στην προηγούμενη περίπτωση προκύπτει από υπολογιστικό τύπο ο οποίος συνδέεται με δείκτες της χονδρεμπορικής αγοράς είτε από συνδυασμό σταθερής χρέωσης προμήθειας και μηχανισμού διακύμανσης ο οποίος εκκαθαρίζεται το αργότερο δύο μήνες μετά τον μήνα κατανάλωσης.

Τρίτον: Τιμολόγια δυναμικής τιμολόγησης που επισημαίνονται με πορτοκαλί χρώμα. Πρόκειται για κυμαινόμενα τιμολόγια στα οποία η χρέωση αντικατοπτρίζει τη διακύμανση της τιμής στις αγορές του Χρηματιστηρίου Ενέργειας και προσφέρονται σε καταναλωτές που έχουν εγκατεστημένο έξυπνο μετρητή.

Σύμφωνα με την ΡΑΑΕΥ, η λήξη των έκτακτων μέτρων θα οδηγήσει σε ευρύτατη αλλά και ουσιώδη τροποποίηση των συμβάσεων προμήθειας, είτε αυτές συμφωνήθηκαν πριν την εφαρμογή των έκτακτων μέτρων, είτε κατά τη διάρκειά τους. Η Αρχή αναφέρει ότι οι προμηθευτές οφείλουν να προγνωστοποιήσουν τους τροποποιημένους όρους στους πελάτες τους με διακριτή έντυπη ή ηλεκτρονική επιστολή.

• Επιπλέον, σύμφωνα με την απόφαση της ΡΑΑΕΥ η προγνωστοποίηση υποκαθιστά την απαίτηση του Κώδικα Προμήθειας για ρητή συναίνεση του καταναλωτή εφόσον ο τελευταίος δεν εναντιωθεί.

Ο καταναλωτής που δεν συναινεί στους νέους συμβατικούς – τιμολογιακούς όρους, προβαίνει σε ελεύθερη επιλογή προμηθευτή ή/και προϊόντος προμήθειας, συνάπτοντας σχετική σύμβαση. Σε περίπτωση που δεν συναφθεί σύμβαση μέχρι τη λήξη των έκτακτων ρυθμίσεων του άρθρου 138 του ν. 4951/2022, ο καταναλωτής μεταπίπτει σε καθεστώς καθολικής υπηρεσίας.

Πρέπει να σημειωθεί ότι εν όψει της κατάργησης των έκτακτων μέτρων στο τέλος του έτους οι προμηθευτές οφείλουν να προγνωστοποιήσουν τους τροποποιημένους όρους της Σύμβασης Προμήθειας έως και την 1η Νοεμβρίου 2023, ενώ δεν έχουν την υποχρέωση αυτή εφόσον αναβιώσουν οι όροι των Συμβάσεων Προμήθειας που είχαν ανασταλεί κατά τη διάρκεια ισχύος των έκτακτων μέτρων, χωρίς να επέλθει τροποποίηση.

Πηγή: iefimerida.gr