Σλοβακία: Ο φιλορώσος Φίτσο κέρδισε τις εκλογές – Φίλος του Όρμπαν και κατά των κυρώσεων στη Ρωσία
Ο πρώην πρωθυπουργός της Σλοβακίας Ρόμπερτ Φίτσο, το λαϊκιστικό κόμμα Smer-SD του οποίου κέρδισε στις εκλογές του Σαββάτου, κινδυνεύει να αλλάξει τις διπλωματικές ισορροπίες για τη χώρα του υπέρ της Μόσχας.
Το φιλελεύθερο κόμμα Προοδευτική Σλοβακία (PS), δεύτερο σε ψήφους, θεωρεί ότι υπάρχουν ακόμη πιθανότητες να καταφέρει να σχηματίσει κυβερνητικό συνασπισμό, δήλωσε ο επικεφαλής του Μίχαλ Σιμέτσα.
A populist former prime minister and his leftist party have won early parliamentary elections in Slovakia, staging a political comeback after campaigning on a pro-Russian and anti-American message, according to almost complete results. https://t.co/psgPXRyFJz
— The Associated Press (@AP) October 1, 2023
Ο Σιμέτσα επεσήμανε ότι το PS θα κάνει ό,τι μπορεί για να εμποδίσει το Smer- SD να σχηματίσει κυβέρνηση. Σύμφωνα με τον ίδιο, το τρίτο σε ψήφους κόμμα, το HLAS, θα διαδραματίσει αποφασιστικό ρόλο στον σχηματισμό της νέας κυβέρνησης. Η Σλοβακία, μέλος της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, έχει προσφέρει σημαντική στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία μετά τη ρωσική εισβολή, τον Φεβρουάριο του 2022.
Όμως, αν το κόμμα του έρθει στην εξουσία, η Σλοβακία δεν θα στείλει πλέον «ούτε μία σφαίρα» στην Ουκρανία, είχε δηλώσει πρόσφατα ο 59χρονος.
Συμμαχία με Ορμπαν;
Eπιπλέον, μια κυβέρνηση υπό τον Ρόμπερτ Φίτσο θα μπορούσε να συμμαχήσει, εντός της Ε.Ε., με την Ουγγαρία του Βίκτορ Ορμπαν, ο οποίος μοιράζεται με τον Σλοβάκο πολιτικό την αντίθεση στις κυρώσεις κατά της Ρωσίας, τη διάθεση αυτονομίας έναντι των Βρυξελλών και τις συντηρητικές θέσεις σε κοινωνικά θέματα, με πρώτο το μεταναστευτικό. Η πιθανολογούμενη συμμαχία θα μπορούσε να διευρυνθεί τον ερχόμενο μήνα, εάν επικρατήσει πάλι στις πολωνικές εκλογές της 15ης Οκτωβρίου το κυβερνών, εθνικιστικό και συντηρητικό κόμμα PiS.
No to an Orbán-style government in Slovakia that does Putin's bidding, yes to a brighter future with @MSimecka!
Liberals & Democrats from across Europe stand with @progresivne_skhttps://t.co/UrNMIpV0HN
— Guy Verhofstadt (@guyverhofstadt) September 29, 2023
Αν και η Βαρσοβία παραδοσιακά τηρεί αντιρωσική γραμμή, πρόσφατα ήρθε σε σύγκρουση με το Κίεβο ύστερα από την κοινή απόφαση με τις κυβερνήσεις της Σλοβακίας και της Ουγγαρίας για επιβολή εμπάργκο στις εισαγωγές αγροτικών προϊόντων από την Ουκρανία. Η κίνηση αυτή ερμηνεύθηκε ως προσπάθεια προσέλκυσης ψηφοφόρων από τα αγροτικά στρώματα, τα οποία θίγονταν από την κατάργηση δασμών για τα φθηνά ουκρανικά προϊόντα.
Ποιος είναι ο Ρόμπερτ Φίτσο
Γεννημένος στις 15 Νοεμβρίου 1964 ο Φίτσο ξεκίνησε την πολιτική του καριέρα στο κομμουνιστικό κόμμα, λίγο προτού η Βελούδινη Επανάσταση σαρώσει το 1989 την Τσεχοσλοβακία.
Το 1999 αποχώρησε από το κόμμα της Δημοκρατικής Αριστεράς (SDL), πολιτικό κληρονόμο του κομμουνιστικού κόμματος, για να ιδρύσει το Smer- SD.
Σύμφωνα με τον Σλοβάκο κοινωνιολόγο Μίχαλ Βασέτσα, ο Φίτσο θαυμάζει αυταρχισμό του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν. Ο πρώην πρωθυπουργός είχε δηλώσει πρόσφατα ότι «ο πόλεμος στην Ουκρανία ξεκίνησε το 2014 όταν Ουκρανοί φασίστες σκότωσαν αμάχους ρωσικής καταγωγής», επαναλαμβάνοντας το αφήγημα της Μόσχας.
«Η σχέση του με τη Ρωσία καθορίζεται ιστορικά από το σοσιαλιστικό ρητό ‘Με τη Σοβιετική Ένωση για πάντα’», προσθέτει ο Βασέτσα στο βιβλίο του για τον Φίτσο.
Εξάλλου ο Σλοβάκος πρώην πρωθυπουργός έχει επισημάνει ότι δεν θα επιτρέψει τη σύλληψη του Πούτιν, εναντίον του οποίου έχει εκδώσει ένταλμα σύλληψης το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο, αν κάποια στιγμή επισκεφθεί τη χώρα.
Δικηγόρος που μιλά καλά αγγλικά, ο Φίτσο εκπροσώπησε τη χώρα του στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στο Στρασβούργο από το 1994 ως το 2000.
Όμως αν και χαιρέτισε την ένταξη της Σλοβακίας στην ευρωζώνη ως «μια ιστορική απόφαση», πλέον επιτίθεται ανοικτά στην ΕΕ.
Σχέσεις με την Ακροδεξιά
Το 2006 το Smer-SD κέρδισε με διαφορά στις εκλογές, φέροντας τον Φίτσο στη θέση του πρωθυπουργού, δύο χρόνια μετά την ένταξη της Σλοβακίας στην ΕΕ.
Τότε συμμάχησε με το Εθνικό Σλοβακικό Κόμμα (SNS), της άκρας δεξιάς, με το οποίο μοιράζεται τις ίδιες απόψεις κατά των μεταναστών και τις λαϊκιστικές τάσεις. Στη συνέχεια εκμεταλλεύθηκε την παγκόσμια οικονομική κρίση του 2008 και του 2009 για να ενισχύσει την δημοτικότητά του, αρνούμενος να επιβάλει μέτρα λιτότητας.
Το 2010 βρέθηκε στην αντιπολίτευση, όμως δύο χρόνια αργότερα κέρδισε ξανά τις εκλογές μετά την κατάρρευση ενός κεντροδεξιού συνασπισμού, έπειτα από καταγγελίες για διαφθορά.
Στη διάρκεια της μεταναστευτικής κρίσης του 2015, ο Φίτσο ακολούθησε σκληρή στάση έναντι των μεταναστών, αρνούμενος «να συμβάλει στη δημιουργία μιας ξεχωριστής μουσουλμανικής κοινότητας στη Σλοβακία» και επικρίνοντας το ευρωπαϊκό πρόγραμμα ποσοστώσεων για τη μετεγκατάσταση των μεταναστών.
Το Smer-SD κέρδισε τις εκλογές του 2016, όμως η θητεία του Φίτσο τελείωσε απότομα δυόμισι χρόνια αργότερα, μετά τον φόνο του ερευνητή δημοσιογράφου Γιάν Κούτσιακ και της αρραβωνιαστικιάς του.
Η διπλή δολοφονία προκάλεσε το ξέσπασμα μεγάλων αντικυβερνητικών διαδηλώσεων στη Σλοβακία, καθώς ο Κούτσιακ αποκάλυψε τους δεσμούς μεταξύ της ιταλικής μαφίας και της κυβέρνησης Φίτσο στο τελευταίο του άρθρο, το οποίο δημοσιεύθηκε μετά τον θάνατό του.