“Βόμβα” ΟΑΚΑ: Ερωτήματα για τη συντήρηση σε στέγαστρο Καλατράβα και ποδηλατοδρόμιο – Μελέτες από το 2019 έμειναν στο συρτάρι – Σε κίνδυνο χιλιάδες κόσμου

Οι τελευταίες εξελίξεις επιβεβαιώνουν την έλλειψη συστηματικής συντήρησης μιας τόσο κρίσιμης εγκατάστασης όπως αυτής του εμβληματικού σκεπάστρου Καλατράβα. Αποτέλεσμα να κλείσουν επ’ αόριστον το ΟΑΚΑ αλλά και το ποδηλατοδρόμιο στο στέγαστρο του οποίου επίσης διαπιστώθηκαν σοβαρά προβλήματα στατικότητας βάσει μελέτης του ΤΑΙΠΕΔ.

Το πιο τραγικό είναι ότι το γεγονός ότι δεν είχε γίνει η απαραίτητη εξονυχιστική συντήρηση που απαιτούσε ένα τέτοιο έργο, έθετε κατ΄εξακολούθηση σε κίνδυνο εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους που παρακολουθούσαν αθλητικούς αγώνες και συναυλίες τους τελευταίους μήνες στις συγκεκριμένες εγκαταστάσεις.

ΟΑΚΑ: Κλείνει το στάδιο και το ποδηλατοδρόμιο λόγω προβλήματος στο στέγαστρο Καλατράβα

Μάλιστα το 2018 είχαν παρατηρηθεί ταλαντώσεις σε κερκίδες κατά τη διάρκεια αγώνα, οι οποίες είχαν γεννήσει ήδη από τότε σειρά ερωτημάτων για τη στατική επάρκεια της εγκατάστασης.

Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2019, η κυβέρνηση της ΝΔ ζήτησε έκθεση από το υπουργείο Υποδομών που παραδόθηκε το επόμενο έτος. Η έκθεση διαπίστωνε σειρά προβλημάτων στο στέγαστρο τα οποία έπρεπε να αντιμετωπιστούν άμεσα. Σύμφωνα με τα δημοσιεύματα του 2019 και του 2020 από την μελέτη που είχε το Υποδομών εντοπίστηκαν τεράστια προβλήματα στις εγκαταστάσεις και πολύ μεγαλύτερα από του αναμενόμενου.

Τον Μάρτιο του 2019 το Υπουργείο Υποδομών αναλάμβανε την υλοποίηση των απαραίτητων μελετών και έργων αποκατάστασης και συντήρησης που αφορούσαν το ΟΑΚΑ συμπεριλαμβανομένου του στεγάστρου Καλατράβα, των κερκίδων, του ποδηλατοδρομίου και των μεταλλικών κατασκευών. Οι μελέτες αυτές είχαν ανατεθεί, αλλά παραμένει ασαφές εάν ολοκληρώθηκαν ποτέ.

Τον Νοέμβριο του 2022 το ΤΑΙΠΕΔ, στο οποίο έχει περιέλθει το ΟΑΚΑ υπέγραψε σύμβαση για την αναβαθμιση και συντήρηση των εγκαταστάσεων ύψους 1,79 εκ. ευρώ πλέον ΦΠΑ με χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

Σε ανακοίνωσή του μάλιστα τον περασμένο Απρίλιο, ανέφερε ότι βρίσκονταν σε πλήρη εξέλιξη η επιθεώρηση και ο έλεγχος των μεταλλικών κατασκευών «Καλατράβα» στο συγκρότημα του Ολυμπιακού Αθλητικού Κέντρου Αθηνών (ΟΑΚΑ) έπειτα από σχετικό διαγωνισμό που διενήργησε η Μονάδα Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας (Project Preparation Facility) του Ταμείου για λογαριασμό του Υφυπουργείου Αθλητισμού και του ΟΑΚΑ.

Το αντικείμενο του διαγωνισμού αφορούσε σε υπηρεσίες επιθεώρησης και ελέγχου των μεταλλικών κατασκευών και πολυκαρβονικών φύλλων επικάλυψης των εξής κατασκευών του ΟΑΚΑ:

• Του στεγάστρου του Κεντρικού Σταδίου.
• Του στεγάστρου του Ποδηλατοδρομίου.
• Των δύο εισόδων.
• Του Τείχους των Εθνών
• Της Αγοράς.

Σκοπός του ελέγχου ήταν να εντοπιστούν τυχόν προβλήματα που μπορεί ενδεικτικά να αφορούν σε διαβρώσεις, αποφλοιώσεις σε βαφές, προβλήματα σε συγκολλήσεις, προβλήματα σε κοχλιώσεις, αναρτήρες, κλπ. σε στοιχεία των μεταλλικών κατασκευών που χρήζουν αντιμετώπισης, συντήρησης και αποκατάστασης, καθώς και σε προβλήματα στα πολυκαρβονικά φύλλα, στις βάσεις στήριξης τους και στα υλικά στεγανοποίησης και σφράγισης αυτών.

Το ΟΑΚΑ δεν είχε λάβει κανονική οικοδομική άδεια και είχε λειτουργήσει με μία άδεια λειτουργίας Ολυμπιακής Εγκατάστασης και με άδειες που επί σειρά ετών χορηγούνταν με Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις.

Αναλυτικά η ανακοίνωση του ΟΑΚΑ:

«Στο πλαίσιο σύμβασης μεταξύ του Υπουργείου Αθλητισμού, του ΟΑΚΑ και του ΤΑΪΠΕΔ για το έργο «Ανακαίνιση Ολυμπιακού Αθλητικού Κέντρου Αθηνών», παρελήφθη Μελέτη για την εκτεταμένη επιθεώρηση των μεταλλικών κατασκευών Καλατράβα και των πολυκαρβονικών των Στεγάστρων των εγκαταστάσεων του ΟΑΚΑ.

Στη Μελέτη αναφέρεται ότι οι μεταλλικές κατασκευές του Στεγάστρου του Κεντρικού Σταδίου και του Ποδηλατοδρομίου δεν ανταποκρίνονται στα κανονιστικά επιτρεπόμενα επίπεδα στατικής επάρκειας.

Με βάση τα παραπάνω και με αίσθημα ευθύνης, αναστέλλεται από σήμερα κάθε αθλητική και πολιτιστική δραστηριότητα στο Κεντρικό Στάδιο και στο Ποδηλατοδρόμιο.

Θα ακολουθήσει τάχιστα και δεύτερη Μελέτη, προκειμένου να ερευνηθούν διεξοδικότερα και να επιβεβαιωθούν ή όχι τα στοιχεία της σημερινής Μελέτης.

Συμμεριζόμαστε την αναστάτωση στην αθλητική οικογένεια, όμως είναι κατανοητό ότι πρέπει να λειτουργήσουμε με μοναδικό γνώμονα την ασφάλεια αθλητών, αθλουμένων και φιλάθλων».

Ακολούθησε η δήλωση του Γιάννη Βρούτση τονίζοντας ότι προέχει η ασφάλεια αθλητών και φιλάθλων . «Θα γίνουν όλες οι απαραίτητες ενέργειες για να αντιμετωπιστούν όσο το δυνατόν ταχύτερα τα προβλήματα που ανέκυψαν στο ΟΑΚΑ.

Πρώτιστο μέλημά μας ήταν και παραμένει η ασφάλεια αθλητών, αθλουμένων και φιλάθλων», επισήμανε ο κ. Βρούτσης, ο οποίος την προσεχή Δευτέρα 2 Οκτωβρίου, θα προβεί σε ανακοινώσεις για τις περαιτέρω ενέργειες αντιμετώπισης των ζητημάτων που προκύπτουν στη λειτουργία της αθλητικής κοινότητας.

Από την πλευρά της η ΠΑΕ – Παναθηναϊκός εξέδωσε μια ανακοίνωση με αιχμές με τον Γιάννη Αλαφούζο να βρίσκεται σε ανοιχτή σύγκρουση με την κυβέρνηση καθώς στο στρατόπεδο των πρασίνων δεν θεωρούν τυχαία τη χρονική συγκυρία κλεισίματος του ΟΑΚΑ.

Οι «πράσινοι» σχολιάζουν πως «θα είναι μάλλον τυχαίο γεγονός το χρονικό σημείο που δημοσιοποιείται μια μελέτη που ξεκίνησε το 2021».

Όπως αναφέρουν σε άλλο σημείο της ανακοίνωσης: «Περιμένουμε απαντήσεις/διευκρινίσεις».

Το ιστορικό:

Στις 12-07-2019 υπογράφηκε μεταξύ της Διεύθυνσης Κτηριακών Υποδομών και της εταιρείας «Σ. ΣΤΑΘΟΠΟΥΛΟΣ – Κ. ΦΑΡΡΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΑΕ» η σχετική σύμβαση. Η συνολική προθεσμία περαίωσης ήταν τέσσερις (4) μήνες από την υπογραφή της, με δυνατότητα παράτασης αυτής εφόσον απαιτηθεί.

Η εταιρεία «Σ. ΣΤΑΘΟΠΟΥΛΟΣ – Κ. ΦΑΡΡΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ», ήταν μειοδότρια, καθώς κατέθεσε την πιο συμφέρουσα προσφορά μόνο βάσει τιμής, η οποία ανερχόταν στο ποσό των 132.500 ευρώ πλέον Φ.Π.Α. 24%, με ποσοστό έκπτωσης 7,99%.

Αρχικά δόθηκε παράταση της συνολικής προθεσμίας περαίωσης του αντικειμένου της από 12-07-2019 Σύμβασης μέχρι τις 28-01-2020.

Στο τέλος του 2019 αποφασίστηκε ότι η ισχύς της σύμβασης με την συγκεκριμένη εταιρεία , συνεχίζεται μέχρι την παραλαβή του αντικειμένου της

Στις 12-03-2020 δόθηκε 2η παράταση της συνολικής προθεσμίας περαίωσης του αντικειμένου της Σύμβασης μέχρι τις 28-05-2020.

Στις 21-05-2020 δόθηκε 3η παράτασης της συνολικής προθεσμίας περαίωσης του αντικειμένου της σύμβασης .

Ωστόσο στις 11-09-2020 με έγγραφο της αναδόχου εταιρείας, αιτείται 4η παράταση του συμβατικού χρόνου εκτέλεσης του αντικειμένου των υπηρεσιών Συμβούλου κατά δύο (2) μήνες, ήτοι έως τις 28-11-2020.

Το αίτημα της αναδόχου έγινε δεκτό, καθώς:

Με το από 06-08-2020 έγγραφό του ο Σύμβουλος υπέβαλε το τεύχος της Τεχνικής Έκθεσης αναγνώρισης εγκαταστάσεων ΟΑΚΑ και εντοπισμού προβλημάτων προς έγκριση. Ωστόσο εκκρεμούν παρατηρήσεις για τη συμπλήρωσή του.

Λόγω των ιδιαίτερων συνθηκών που επικρατούν εξαιτίας του Covid 19 επηρεάσθηκε ουσιωδώς το πρόγραμμα των επί τόπου αυτοψιών, οι οποίες ολοκληρώθηκαν τον Ιούλιο του 2020.

Ο όγκος και η φύση των προβλημάτων που εντοπίστηκαν κατά την αναγνώριση των εγκαταστάσεων ήταν μεγαλύτερα του αναμενόμενου και αφορούσαν πλήθος διαφορετικών και ετερόκλητων κατηγοριών

Από την έρευνα του Συμβούλου προέκυψε ότι πολλά θέματα που αφορούν στη σύνταξη του Τεύχους Τεχνικών Δεδομένων της Σύμβασης μελέτης δεν εμπίπτουν στις τυποποιημένες κατηγορίες μελετών και θα απαιτηθεί από μέρους του επιπρόσθετος χρόνος.

Είναι δυνατή η παράταση της συμβατικής προθεσμία, δεδομένου ότι οι καθυστερήσεις δεν οφείλονται σε αποκλειστική υπαιτιότητα της Αναδόχου και δεν μεταβάλλεται το συμβατικό οικονομικό αντικείμενο.

Φτάνοντας στο σήμερα η διοίκηση του ΟΑΚΑ ανακοίνωσε ότι οι εγκαταστάσεις κλείνουν καθλως έκθεση του ΤΑΙΠΕΔ αποκάλυψε τεράστιο πρόβλημα στη στατικότητα των δύο στεγάστρων «Καλατράβα».

Το ΤΑΙΠΕΔ, εταιρεία μέλος του Υπερταμείου, είχε ανακοινώσει τον Απρίλιο ότι γινόταν έλεγχος των μεταλλικών κατασκευών «Καλατράβα» στο συγκρότημα του Ολυμπιακού Αθλητικού Κέντρου Αθηνών (ΟΑΚΑ) έπειτα από σχετικό διαγωνισμό που διενήργησε η Μονάδα Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας (Project Preparation Facility) του Ταμείου για λογαριασμό του Υφυπουργείου Αθλητισμού και του ΟΑΚΑ.

Το αντικείμενο του διαγωνισμού αφορούσε σε υπηρεσίες επιθεώρησης και ελέγχου των μεταλλικών κατασκευών και πολυκαρβονικών φύλλων επικάλυψης των εξής κατασκευών του ΟΑΚΑ:

• Του στεγάστρου του Κεντρικού Σταδίου.
• Του στεγάστρου του Ποδηλατοδρομίου.
• Των δύο εισόδων.
• Του Τείχους των Εθνών
• Της Αγοράς.

Σκοπός του ελέγχου, ο οποίος έγινε από εξειδικευμένα τεχνικά συνεργεία, είναι να εντοπιστούν τυχόν προβλήματα που μπορεί ενδεικτικά να αφορούν σε διαβρώσεις, αποφλοιώσεις σε βαφές, προβλήματα σε συγκολλήσεις, προβλήματα σε κοχλιώσεις, αναρτήρες, κλπ. σε στοιχεία των μεταλλικών κατασκευών που χρήζουν αντιμετώπισης, συντήρησης και αποκατάστασης, καθώς και σε προβλήματα στα πολυκαρβονικά φύλλα, στις βάσεις στήριξης τους και στα υλικά στεγανοποίησης και σφράγισης αυτών.

Καρύδης: Εάν το πρόβλημα είναι τόσο σοβαρό, ξαφνικά ανακαλύφθηκε; 

Ο ομότιμος καθηγητής του ΕΜΠ, Παναγιώτης Καρύδης μιλώντας στο ethnos.gr είπε πως «το στέγαστρο προχώρησε πολύ γρήγορα ενόψει των Ολυμπιακών Αγώνων και ήταν και δύσκολο να βρεθεί το κατάλληλο προσωπικό. Είχαμε δει στο παρελθόν να πέφτουν κομμάτια των μεταλλικών κατασκευών. Η συντήρηση ενός τέτοιου έργου θα έπρεπε να είναι εντατική και συστηματική».

Εξηγεί πως τα κτίρια αυτά έχουν έντονες ταλαντώσεις και τα υλικά τους παρουσιάζουν κόπωση με τα χρόνια: «Κάτι αντίστοιχο με τα πλοία που κόβονταν στη μέση και βούλιαζαν στο παρελθόν. Από τις εκατομμύρια φορές που ταλαντώνονται αυτές οι κατασκευές, το υλικό χάνει την αντοχή και την ελαστικότητά του και στο τέλος σπάει».

Ένας από τους μεγαλύτερους κινδύνους για τις μεταλλικές κατασκευές είναι η διάβρωση: «Οφείλεται στη μη σωστή και συστηματική συντήρηση. Τότε παρατηρούμε να σκουριάζουν οι συγκολλήσεις, οι ενώσεις, τα μπουλόνια, όλες οι συνδέσεις, κλπ», σημειώνει ο πολύπειρος καθηγητής.

Ο ίδιος δεν αφήνει ασχολίαστο και το ζήτημα της αιφνιδιαστικής οριστικής αναστολής της λειτουργίας του Ολυμπιακού Σταδίου: «Θα μπορούσε να υπάρξει η δυνατότητα μείωσης του πλήθους ή των εκδηλώσεων εάν το πρόβλημα δεν ήταν τόσο σοβαρό και εκτεταμένο. Αλλά εάν το πρόβλημα είναι τόσο σοβαρό, ξαφνικά ανακαλύφθηκε; Κανείς δεν το είχε εντοπίσει όταν δεν ήταν τόσο εκτεταμένο; Το πιθανότερο είναι πως οι εγκαταστάσεις δεν έχουν συντηρηθεί σωστά. Αλλά και τα αποτελέσματα της έλλειψης συντήρησης είναι σταδιακή, η εκτεταμένη διάβρωση δεν είναι κάτι που συμβαίνει από τη μια στιγμή στην άλλη», υπογραμμίζει.

Και δύο ακόμη στοιχεία:

Την έλλειψη συντήρησης, είχε παραδεχτεί και ο ίδιος ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης δύο χρόνια πριν κατά τη διάρκεια εκδήλωσης για την παρουσίαση των έργων αναβάθμισης στις ολυμπιακές εγκαταστάσεις: «Θα ξεκινήσουμε τη συντήρηση και την ενεργειακή αναβάθμιση του κεντρικού σταδίου, την επισκευή του στεγάστρου Καλατράβα, το οποίο απειλείται με εκτεταμένη διάβρωση καθώς δεν είχε γίνει η παραμικρή παρέμβαση στο στέγαστρο τα τελευταία 17 χρόνια» είχε αναφέρει χαρακτηριστικά προσθέτοντας πως «ταλαιπωρηθήκαμε πολύ να βρούμε τους κατάλληλους μελετητές».

Τη διαχρονική εγκατάλειψη του ΟΑΚΑ είχε παραδεχτεί τον περασμένο Απρίλιο και ενώ βρίσκονταν ήδη σε εξέλιξη εργασίες ελέγχου βάσει σχετικής σύμβασης του ΤΑΙΠΕΔ, και ο τότε υφυπουργός Αθλητισμού Λευτέρης Αυγενάκης: «Για πρώτη φορά εδώ και 20 χρόνια ελέγχονται εξονυχιστικά οι μεταλλικές κατασκευές «Καλατράβα», ώστε να προκύψουν άμεσα οι αναγκαίες ενέργειες συντήρησης και αποκατάστασής τους», είχε επισημάνει.

Δεν είναι επίσης τυχαία η δήλωση στην ertnews, του Γενικού Διευθυντή του ΟΑΚΑ κ. Κωνσταντίνου Χαλιορή (τον Νοέμβριο του 2021), ότι εδώ και περίπου 17 χρόνια δεν έχει γίνει συντήρηση:

«Έως το 2009 η δομοστατική υγεία του Στεγάστρου παρακολουθείται βάσει σύμβασης, χωρίς να υπάρχει κανένα πρόβλημα. Από το 2009 και μετά, το στέγαστρο συντηρείται από την Τεχνική Υπηρεσία του ΟΑΚΑ με στοχευμένες παρεμβάσεις και ελέγχους» ενώ συνέχισε λέγοντας: «Σε συνέχεια των ανωτέρω, ο Υφυπουργός Αθλητισμού Λευτέρης Αυγενάκης με παρέμβασή του ζήτησε τον προγραμματισμό των διαγωνιστικών διαδικασιών για την επιθεώρηση και συντήρηση όλων των ειδικών μεταλλικών κατασκευών του ΟΑΚΑ. Εντός του προσεχούς διμήνου, αναμένεται η δημοσίευση της προκήρυξης της διαγωνιστικής διαδικασίας».