Αχτσιόγλου vs Κασσελάκης/ Η “γκρίζα ζώνη” στις προβλέψεις για την εκλογή- Τα σενάρια της επόμενης μέρας και τα πρόσωπα-κλειδιά
Ο διευθύνων σύμβουλος της MRB Δημήτρης Μαύρος εξήγησε (στο Attica) ότι το “ταβάνι” της συμμετοχής στην (αυριανή) εκλογική διαδικασία στον ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να είναι οι 80.000 ψηφοφόροι, λαμβάνοντας υπόψη το εκλογικό σώμα του κόμματος κατά τις τελευταίες εθνικές εκλογές. Σε σύγκριση με τις πάνω από 140.000 που ψήφισαν τον Αλέξη Τσίπρα στην προηγούμενη σχετική διαδικασία, εάν ο αριθμός όσων συμμετάσχουν πλησιάσει τις 80.000 θα πρόκειται για πραγματικό άθλο. Η αλήθεια είναι πως οι προβλέψεις φτάνουν μετά βίας τις 50.000 ψηφοφόρους.
Δεδομένου, λοιπόν, ότι το “σώμα” των ψηφοφόρων που θα επιλέξουν μεταξύ των πέντε υποψηφίων είναι άγνωστο, οποιαδήποτε πρόβλεψη είναι παρακινδυνευμένη, αν και οι δημοσκόποι και η γενικότερη αίσθηση εκτιμούν πως το δίδυμο που θα αναμετρηθεί είναι η Έφη Αχτσιόγλου και ο Στέφανος Κασσελάκης.
Σε αυτές τις μετρήσεις που είδαν το φως της δημοσιότητας διαμορφώνονται τρία “κοινά” προσέγγισης: το γενικό εκλογικό σώμα, οι ψηφοφόροι ΣΥΡΙΖΑ στις τελευταίες εκλογές, και εκείνοι που δηλώνουν ότι σίγουρα/μάλλον θα προσέλθουν αύριο στις κάλπες. Στα δύο πρώτα κοινά η Έφη Αχτσιόγλου είναι το μεγάλο φαβορί για την πρωτιά (με διαφορές από τον δεύτερο που ποικίλλουν ανάλογα την μέτρηση), στο τρίτο ο Στέφανος Κασσελάκης εμφανίζεται με προβάδισμα (στην μέτρηση της Metron Analysis για το Mega αποκτά βραχεία κεφαλή στον β΄γύρο με 45% έναντι 44%). Νεότερη έρευνα, της QED (πηγή KREPORT) δείχνει αυτό που αποτυπώνεται στον πίνακα:
Υπάρχει, όμως, ένα άλλο “κοινό” που θα κρίνει την εκλογή και είτε δεν έχει μετρηθεί (για λόγους κόστους;) είτε έχει μετρηθεί αλλά δεν έχει ανακοινωθεί. Σε κάθε περίπτωση η προσέγγιση είναι επισφαλής καθώς σε πανελλαδικό δείγμα 1.000 ανθρώπων τα επιμέρους κοινά αφορούν μερικές εκατοντάδες (σε μία περίπτωση μόνο …134) πολίτες.
Το άγνωστο “κοινό”, όμως, είναι οι “ψηφοφόροι ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ (στις τελευταίες εκλογές) που σίγουρα/μάλλον θα πάνε να ψηφίσουν”. Σε αυτό κρίνεται η εκλογή νέου αρχηγού και κάποιοι δημοσκόποι θυμούνται πως σε αυτή την “γκρίζα ζώνη” εξώκειλαν οι περισσότερες δημοσκοπήσεις κατά την εκλογή αρχηγού στο ΠΑΣΟΚ, όταν έδιναν υψηλά ποσοστά στον Ανδρέα Λοβέρδο. Το θέμα, δηλαδή, δεν είναι ποιό πρόσωπο επιλέγουν αυτοί που δηλώνουν (για διαφορετικούς λόγους) ότι θα ψηφίσουν το ένα ή το άλλο, αλλά εάν αυτοί είναι ψηφοφόροι ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ ή έχουν αποφασίσει να γίνουν μέλη και να αποκτήσουν το δικαίωμα ψήφου. Αυτό το “φίλτρο” δεν το έχουν προσεγγίσει -ή ανακοινώσει- οι εταιρείες μετρήσεων, αν και οι πληροφορίες αναφέρουν ότι κάποιες έχουν διεισδύσει σε αυτή την “γκρίζα ζώνη” (έρευνες έγιναν και από τους υποψήφιους για την ηγεσία αλλά και από “τρίτους” που δείχνουν ενδιαφέρον). Όλες καταλήγουν ότι στην παράσταση νίκης (που είναι μία αρκετά ασφαλής παράμετρος) προηγείται η κ. Αχτσιόγλου.
Από την άλλη, ο Στέφανος Κασσελάκης έχει αποκτήσει ρεύμα και δυναμική, εάν δε παρατηρήσει κανείς την πλήρη επικράτησή του στα social media (με την ισχυρότατη επιφύλαξη ότι τα… πληκτρολόγια δεν ψηφίζουν και συχνά δεν αντιστοιχούν σε …μονάδες, αλλά σε οργανωμένα μικροσυστήματα χειραγώγησης), τότε ίσως δεν χρειάζεται να γίνουν εκλογές παρά να του παραδοθούν τα κλειδιά των γραφείων της Κουμουνδούρου…
Ενότητα και “ποιός/ποιά μπορεί να νικήσει τον Μητσοτάκη”
Δύο είναι οι βασικές παράμετροι γύρω από τις οποίες περιστρέφεται η αντιπαράθεση. Η ενότητα του κόμματος και προοπτικά η ανάταξή του και η διαμόρφωση κυβερνητικού προγράμματος για την διεκδίκηση της εξουσίας, και -στεγνά και απλοϊκά- το “ποιός μπορεί να νικήσει τον Μητσοτάκη”.
Με έμμεσο τρόπο το θέμα του αν προέχει το «εγώ ή το εμείς» έθεσε χθες στην ομιλία της η Έφη Αχτσιόγλου κατά την ομιλία της σε συγκέντρωσή στο Γκάζι επισημαίνοντας πως την έξοδο «δεν την δείχνει η Έφη απέναντι στον Μητσοτάκη» αλλά «την έξοδο την δείχνει η κοινωνική πλειοψηφία που θα σταθεί απέναντι στις πολιτικές της δεξιάς». Αυτό ενώ λίγο νωρίτερα είχε περιγράψει μια συγκεκριμένη πρόταση – χρονοδιάγραμμα για την επαναφορά του ΣΥΡΙΖΑ στην διεκδίκηση της διακυβέρνησης της χώρας. Η πρώην υπουργός Εργασίας τόνισε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να συνεχίσει από τις παρακαταθήκες του λέγοντας ότι η σημαντικότερη από αυτές ήταν η στιγμή που «με αρχηγό τον Αλέξη Τσίπρα η αριστερά βγαίνει από το περιθώριο του πολιτικού συστήματος και αναμετράται με την πρόκληση της εξουσίας». Όπως δήλωσε «αυτή είναι η πιο μεγάλη στιγμή της παρακαταθήκης μας και πάνω σε αυτή πρέπει να χτίσουμε και να οικοδομήσουμε την κοινωνία των υψηλών προσδοκιών» που θα βγάλει την χώρα από τις δεξιές πολιτικές. Παράλληλα επισήμανε την ανάγκη για μια « πολιτική που δίνει έμφαση στο περιεχόμενο και όχι στα συνθήματα, που μπορεί να είναι ταυτόχρονα ριζοσπαστική και ρεαλιστική».
Σχεδόν όλοι συμφωνούν πως το πολύ σοβαρό θέμα της ενότητας εξασφαλίζει καλύτερα η Έφη Αχτσιόγλου, για πολλούς λόγους που εύκολα μπορεί να φανταστεί κανείς.
Ως προς το δεύτερο, το “εγώ μπορώ να νικήσω τον Μητσοτάκη“, ο νεοφώτιστος και φιλόδοξος υποψήφιος εξ Αμερικής φαίνεται πως έχει αποκτήσει σημαντικό προβάδισμα, απλά και μόνο επειδή το είπε έγκαιρα και το κατοχύρωσε, αν και χωρίς να το εξηγήσει ιδιαίτερα. Το είπε, δε, έγκαιρα επειδή το επιτελείο του μέσω ερευνών μελέτησε και κατανόησε πως μία μεγάλη μερίδα ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ -κυρίως αυτοί που προσήλθαν μετά το 2015 ακολουθώντας το άστρο του Αλέξη Τσίπρα- αισθάνονται βαθιά πληγωμένοι από τις συνεχόμενες ήττες και επιδιώκουν κυρίως την πολιτική και εκλογική ρεβάνς δίχως να δίνουν μεγάλη προσοχή στα πολιτικά, ταυτοτικά και εντελώς πρακτικά (γνώση αντικειμένου, πρόγραμμα κλπ.) χαρακτηριστικά. Είναι δε ίσως το πιο “σκληρό” έως τοξικό τμήμα όσων παρεμβαίνουν στα social media, ένα κοινό που πριν ανακαλύψει τον Στέφανο Κασσελάκη ακολουθούσε πιστά και αναπαρήγαγε την ρητορική του Παύλου Πολάκη.
Κασσελάκης και Πολάκης
Για ορισμένους, ο Σφακιανός πολιτικός είναι το “καύσιμο” της δυναμικής Κασσελάκη (μαζί με την αριστοτεχνική και μοντέρνα επικοινωνιακή τακτική που θυμίζει την καμπάνια Τραμπ όταν κέρδισε τις προεδρικές εκλογές), ίσως είναι, όμως, και το “σημείο μηδέν” για την ενότητα του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ, είτε κερδίσει είτε όχι ο εξ Αμερικής υποψήφιος. Ακριβώς για να διαλύσει τις υποψίες μιας διάσπασης ο Στέφανος Κασσελάκης έβαλε ευφυώς τις τελευταίες μέρες στην ατζέντα του ότι “θα μείνει στον ΣΥΡΙΖΑ ακόμα κι αν χάσει”, όπως και το ότι “δεν θέλει να κάνει νέο κόμμα αλλά νέο ΣΥΡΙΖΑ”.
Στην περίπτωση,όμως, που εκλέγεται αρχηγός, τι θέση θα έχει στο νέο ηγετικό περιβάλλον ο Παύλος Πολάκης; Το ερώτημα είναι αρκετά κρίσιμο διότι από την απάντησή του θα διαφανεί και το “ηχόχρωμα” και τελικά η “ταυτότητα” αυτού που ο Κασσελάκης αποκαλεί “νέο ΣΥΡΙΖΑ”.
Είτε επειδή λέγεται στους κομματικούς διαδρόμους, είτε για να υπονομεύσουν την υποψηφιότητα Κασσελάκη, φήμες θέλουν τον βουλευτή Χανίων να αναδεικνύεται στην κοινοβουλευτική φωνή του αρχηγού αναλαμβάνοντας πρόεδρος της Κ.Ο στην θέση, φυσικά, του μεταβατικού μετριοπαθούς και επιτυχημένου Σωκράτη Φάμελλου (η παρουσία του το τελευταίο διάστημα ήταν μεγάλο κέρδος). Εάν,λοιπόν, δεν αποτελεί προσπάθεια υπονόμευσης της υποψηφιότητας, μια τέτοια προοπτική -απόντος, μάλιστα, του Στέφανου Κασσελάκη από την Βουλή- αποκαλύπτει πλήρως την ταυτότητα αυτού του νέου κόμματος που θα προκύψει κατά την επαγγελία του υποψήφιου αρχηγού. Εύκολα μπορεί να φανταστεί κανείς μια συζήτηση στην ολομέλεια της Βουλής σε επίπεδο αρχηγών με τον Παύλο Πολάκη να συγκρούεται με τον Κυριάκο Μητσοτάκη και τους άλλους αρχηγούς. Η τηλεθέαση του καναλιού της Βουλής θα χτυπήσει κόκκινο. Πέραν τούτου όμως;
Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, η διάσπαση στον ΣΥΡΙΖΑ είναι μάλλον βέβαιη. Ποιοί από τη νεότερη και παλαιότερη φρουρά θα παραμείνουν κάτω από μία τέτοια ιεραρχία;
Επειδή, όμως, ο Στέφανος Κασσελάκης διαθέτει συμβούλους και γνωρίζει καλά από επικοινωνία δεν πρέπει να θεωρείται απίθανο να χαλαρώσει τους δεσμούς του με τον Παύλο Πολάκη μετά την -εφόσον έτσι κρίνουν οι κάλπες- εκλογή του. Αξιοποίησε το “όχημα” που του πρόσφερε, πήρε ένα σημαντικό μέρος της επιρροής που αναμφίβολα διαθέτει στην βάση του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά μετά το πέρας αυτής της περιόδου ίσως αναζητήσει πιο σταθερές και λιγότερο συγκρουσιακές λύσεις. Αυτό θα κριθεί και από το ποιός εκ των υποψηφίων που δεν θα είναι στον β’ γύρο θα του προσφέρει καθαρά την στήριξή του και, ως εκ τούτου, θα διαπραγματευτεί την “επόμενη μέρα” στους κομματικούς συσχετισμούς- ας κρατηθεί…
Τα στοιχήματα της Αχτσιόγλου
Η Έφη Αχτσιόγλου, από την άλλη, είναι βέβαιο πως μπορεί να εγγυηθεί την ενότητα του μεγαλύτερου μέρους του ΣΥΡΙΖΑ. Το μεγάλο ζητούμενο γι αυτήν θα είναι το να κατορθώσει να ενσωματώσει δίκαια τον Στέφανο Κασσελάκη, αναγνωρίζοντας του τα θετικά του στοιχεία και την διεισδυτικότητά του σε “δύσκολα κοινά”. Όσο πιο γενναιόδωρη θα είναι σε ρόλους που θα του προτείνει τόσο ευκολότερη θα είναι η ανάκτηση της ηρεμίας στο κόμμα. Το “αγκάθι” και σε αυτή την περίπτωση θα είναι ο Παύλος Πολάκης.
Την περίοδο που ο Αλέξης Τσίπρας είχε πειστεί να τον θέσει εκτός εκλογικών συνδυασμών και είχε αποφασιστεί σχετικά (πριν την άτακτη υποχώρηση για την οποία τώρα πολλοί μετανιώνουν), λέγεται ότι η Έφη Αχτσιόγλου είχε σοβαρές ενστάσεις. Ως φαίνεται από την πορεία και ειδικά την εσωκομματική προεκλογική περίοδο ο Σφακιανός πολιτικός δεν το εκτίμησε ιδιαίτερα αυτό και της επιτέθηκε με ακραία σχόλια. Μπορούν τώρα να συνυπάρξουν; Και, ενσωματώνοντας τον Στέφανο Κασσελάκη είναι υποχρεωμένη -και θα της ζητηθεί;- να ενσωματώσει και τον Παύλο Πολάκη; Εάν, φυσικά, θεωρήσουμε πως ο τελευταίος θέλει να εσνωματωθεί και δεν χαράξει μονήρη πορεία που μπορεί, τελικά, να προκαλέσει και μια μικρή, αλλά όχι ασήμαντη για ένα κόμμα του 18% (σε βάθος χρόνου μάλλον ελεγχόμενη), διάσπαση.
Την απάντηση, βεβαίως, σε αρκετά απ΄ αυτά τα ερωτήματα ίσως δώσει ο ίδιος ο Στέφανος Κασσελάκης. Θα κριθεί από το εάν θεωρεί πως η ταύτισή του με τον Παύλο Πολάκη είναι άρηκτη, ή θα επιχειρήσει να καταγραφεί ως αυτόφωτη ανερχόμενη πολιτική προσωπικότητα που θα διεκδικήσει ίσως στο μέλλον την αρχηγία.
Άλλο στοίχημα για την Έφη Αχτσιόγλου θα είναι να ταράξει τα εσωκομματικά νερά. Όσοι ασκούν κριτική στον Αλέξη Τσίπρα για την ατολμία του να αποβάλλει παραλυτικά φαινόμενα και πρόσωπα που υπονόμευαν την κυβερνησιμότητα του ΣΥΡΙΖΑ, αναμένουν από την υποψήφια για την ηγεσία να μην κάνει το ίδιο λάθος. Εάν οι “δομές” αντικαταστήσουν τις τάσεις και τα φέουδα παραμείνουν υπό καθεστώς ασυλίας, ο ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ δύσκολα θα ανακτήσει δυναμική. Η εκπεμπόμενη μετριοπάθειά της δεν πρέπει να γίνει αδυναμία και, όπως ορθά είπε η Όλγα Γεροβασίλη, δεν είναι όλα τα διαζύγια αρνητικά. Είτε αφορούν τους εκπροσώπους ενός αναχρονιστικού λαϊκισμού που ενθουσιάζουν μέρος της βάσης και το …twitter, είτε παράγοντες και παραγοντίσκους της εσωκομματικής αδράνειας και του φοβικού μικρού ΣΥΡΙΖΑ. Μπορεί; Θα φανεί -εφόσον κερδίσει- από τους πρώτους μήνες, όταν μαζί με τη νέα αρχιτεκτονική του πολιτικού υποκειμένου που θα αναλάβει, θα πρέπει να παρουσιάσει ρεαλιστικό σχέδιο και πρόγραμμα επιστροφής στην εξουσία, και να χτίσει πρακτικές, πολιτικές και επικοινωνία που θα οδηγήσουν σε αύξηση του ποσοστού του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ στις ευρωεκλογές…