Στο Στρασβούργο ο Μητσοτάκης – Τι θα επιδιώξει για τις αποζημιώσεις – Σχεδόν εξαντλημένοι οι ευρωπαϊκοί πόροι για τις φυσικές καταστροφές

Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης θα μεταβεί σήμερα το πρωί στο Στρασβούργο. Στις 9:30 (τοπική ώρα) θα έχει συνάντηση με την πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Ρομπέρτα Μέτσολα, ενώ λίγη ώρα αργότερα θα συναντηθεί με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, με θέμα τη στήριξη της χώρας μας για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων των πρόσφατων φυσικών καταστροφών.

H αποστολή του κ. Μητσοτάκη είναι «πολιτική», καθώς, τεχνικά, οι πόροι των ευρωπαϊκών ταμείων για τις φυσικές καταστροφές είναι περιορισμένες, ενώ για τη φετινή χρονιά σχεδόν εξαντλημένες. Συνεπώς, η συζήτηση που πρέπει να γίνει έχει και πολιτικό γνώμονα. Ο κ. Μητσοτάκης το γνωρίζει καλά, ενώ διατηρεί άριστη προσωπική σχέση με την πρόεδρο της Κομισιόν, η οποία και φιλοξενήθηκε στο σπίτι του στην Κρήτη πριν από λίγες εβδομάδες.

Οι πηγές χρηματοδότησης για να κατευθυνθούν επαρκείς πόροι στα ελληνικά ταμεία είναι αρκετές. Η ελληνική πλευρά θα ήθελε αξιοποίηση κεφαλαίων που έχουν μείνει «κάβα» από την προηγούμενη περίοδο του ΕΣΠΑ 2014–2020, αλλά και αναπροσαρμογή αυτών που έχουν προβλεφθεί για την περίοδο 2021-2027. Παράλληλα, στο τραπέζι είναι η αναπροσαρμογή και κεφαλαίων του Ταμείου Ανάκαμψης, ενώ από το Ταμείο Αλληλεγγύης για τις φυσικές καταστροφές οι δυνατότητες είναι μάλλον μικρές για φέτος, αλλά μεγαλύτερες για του χρόνου. Ενδεικτικά, η Σλοβενία άντλησε μόλις 100 εκ για φέτος, μετά τις ιστορικές πλημμύρες προ εβδομάδων, και διασφάλισε άλλα 300 εκ για του χρόνου, με την Ελλάδα να διεκδικεί ποσό σαφώς μεγαλύτερο αυτού. Τέλος, στο τραπέζι βρίσκεται και το ενδεχόμενο δανειοδότησης της χώρας από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων για σημαντικά έργα υποδομής που πρέπει να γίνουν το επόμενο διάστημα για την αποκατάσταση αυτών που υπέστησαν μεγάλες καταστροφές. Με στενά «τεχνικούς» όρους, ορισμένες από αυτές τις κινήσεις έχουν δυσκολίες, αν υπάρχει, όμως, πολιτική βούληση και συμφωνία, τότε μπορεί να υπερκεραστούν.

Στο ελληνικό αποθεματικό έχει απομείνει ένα ποσό περί το 1 δις ευρώ για τις αποζημιώσεις μετά τις φυσικές καταστροφές, ενώ θα πρέπει να διατεθεί και μεγάλος όγκος χρημάτων για την περιοχή του Έβρου που υπέστη τη μεγάλη καταστροφή από την πυρκαγιά του Αυγούστου.

Θα ακολουθήσουν διευρυμένες συνομιλίες στις οποίες από την πλευρά της κυβέρνησης θα συμμετέχουν: ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης, ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Χρήστος Σταϊκούρας, ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Λευτέρης Αυγενάκης, ο αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Νίκος Παπαθανάσης και ο υφυπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Θάνος Πετραλιάς.

Οι πραγματικές δυνατότητες για κονδύλια- Μόνο 100 εκατ. “φρέσκο χρήμα” πήρε η Σλοβενία όπου σημειώθηκαν τεράστιες καταστροφές από πλημμύρες

Όπως αναφέρει το συνδρομητικό KREPORT,τρεις είναι οι πυλώνες για τη χρηματοδότηση αποζημιώσεων των πληγέντων και ανασυγκρότησης του Θεσσαλικού κάμπου: Ο μεγάλος είναι ένα κονδύλι μερικών δισ. ευρώ που διεκδικούμε από τα αδιάθετα των δανείων του ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ), δεύτερος είναι η ευελιξία στη διαχείριση περίπου 600 εκατ. ευρωπαϊκών πόρων που ήδη έχουμε από ΕΣΠΑ και ΤΑΑ και, τρίτος, έκτακτες δαπάνες περίπου 450 εκατ. ευρώ από εθνικούς πόρους, με τον συμπληρωματικό κρατικό προϋπολογισμό που καταρτίζει το υπουργείο Οικονομικών.

Κατά τη συνάντηση σε λίγες ώρες του Κυρ. Μητσοτάκη με την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, στο Στρασβούργο, αναμένεται να συζητηθούν τα ακόλουθα θέματα:

Νέο Ταμείο Αλληλεγγύης: Ο πρωθυπουργός θα προτείνει να διατεθούν 10-15 δισ. ευρώ από τα αδιάθετα 90 δισ. ευρώ δάνεια του ευρωπαϊκού ΤΑΑ, για να δημιουργηθεί ένα νέο Ταμείο Αλληλεγγύης από φυσικές καταστροφές, που θα χρηματοδοτήσει έργα και αποζημιώσεις σε Ελλάδα, Ισπανία και άλλες χώρες που έχουν πληγεί. Οι πόροι που μέχρι σήμερα διατίθενται για αυτό το σκοπό είναι μηδαμινοί -η Σλοβενία που υπέστη μεγάλες καταστροφές δεν πήρε παρά μόνο 100 εκατ. ευρώ περίπου φρέσκο χρήμα.

Ταμείο Ανάκαμψης Ανθεκτικότητας: Ο πρωθυπουργός θα ζητήσει μεγαλύτερη ευελιξία στη διαχείριση των πόρων του ΤΑΑ, όπερ μεταφράζεται στη δυνατότητα να απεντάξει έργα ύψους περί τα 500-600 εκατ. ευρώ, που δεν έχουν συμβολαιοποιηθεί μέχρι σήμερα και στη θέση τους να ενταχθούν έργα αποκατάστασης των καταστροφών και πρόληψης για ακραία καιρικά φαινόμενα.

ΕΣΠΑ: Κι ε’ αυτού θα ζητήσει μεγαλύτερη ευελιξία, που στη συγκεκριμένη περίπτωση σημαίνει δύο πράγματα: (α) Να μας επιτραπεί να πληρώσουμε αποζημιώσεις για οικοσκευές κλπ από τα κονδύλια του ΕΣΠΑ 2021-27 και (β) να μας δοθεί η ευχέρεια να μην επιστρέψουμε τους πόρους που δεν απορροφήθηκαν από το ΕΣΠΑ 2014-20 και να τους χρησιμοποιήσουμε για τις καταστροφές. Αυτοί οι πόροι, όμως, δεν είναι μεγάλοι, οι αρμόδιες ελληνικές υπηρεσίες τους υπολογίζουν σε λίγες δεκάδες
εκατ. ευρώ.

Τα άλλα Ταμεία: Οι προσδοκίες για όσα μπορεί να λάβουμε από τα άλλα ευρωπαϊκά ταμεία είναι περιορισμένες. Κατ’ ουσία μιλάμε για το Γεωργικό Ταμείο (η Ισπανία, που ζήτησε αποζημιώσεις για τις καταστροφές που έπληξαν τους αγρότες της, δεν πήρε παρά μόνο 82 εκατ. ευρώ περίπου…), το Ταμείο της ΚΑΠ για αγροτικές εγκαταστάσεις, την ελαστικοποίηση του καθεστώτος ενισχύσεων από τη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού κλπ.

Σημειώστε επί του θέματος:

Το ύψος των καταστροφών: Αύριο αναμένεται να υπάρξει μια σχετικά έγκυρη εκτίμηση των ζημιών, σύμφωνα με καταρχήν εκτιμήσεις οι ζημιές ανέρχονται σε 2,5 δισ. ευρώ περίπου.

Συμπληρωματικός προϋπολογισμός: Το υπουργείο Οικονομικών καταρτίζει συμπληρωματικό προϋπολογισμό, στον οποίο θα προβλέπονται 450 εκατ. ευρώ για αποζημιώσεις εντός του 2023.