Νέος υγειονομικός συναγερμός στη Θεσσαλία: Ποιες ασθένειες απειλούν τους πλημμυροπαθείς

Από τις πρώτες ώρες, της καταστροφικής κακοκαιρίας Daniel, εκφράστηκαν οι φόβοι για τον κίνδυνο επιδημιών εξαιτίας των πλημμυρών που έχουν μετατρέψει σε λίμνη ολόκληρα χωριά στον θεσσαλικό κάμπο. Οι υγειονομικές Αρχές της χώρας βρίσκονται σε κατάσταση συναγερμού, καθώς τα στάσιμα νερά παραμένουν για 6^η ημέρα σε πολλές από τις πληγείσες περιοχές.

Οι υγειονομικές υπηρεσίες στην περιοχή της Θεσσαλίας κάνουν συνεχείς ελέγχους σε νερό, τρόφιμα αλλά και νεκρά ζώα μέσα από τα οποία θα μπορούσαν να προκύψουν λοιμώδεις ασθένειες. Επίσης, όλα τα νοσοκομεία της περιοχής βρίσκονται σε επιφυλακή για πιθανά ύποπτα συμπτώματα που μπορεί να παραπέμπουν σε λοιμώξεις και άλλα προβλήματα δημόσιας υγείας από τα λιμνάζοντα ύδατα και το μολυσμένο δίκτυο ύδρευσης.

Ήδη, καταγράφηκαν πολλά κρούσματα γαστρεντερίτιδας σε παιδιά στον Βόλο, όπου επανήλθε η υδροδότηση της πόλης αλλά το νερό του δικτύου, όπως έχει ήδη τονιστεί πολλές φορές από τους αρμόδιους δεν είναι πόσιμο ούτε κατάλληλο για οικιακή χρήση! Μπορεί να είναι διάφανο το νερό της βρύσης, αλλά δεν σημαίνει απαραίτητα ότι είναι ελεύθερο παθογόνων. Το νερό αυτό μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο για την τουαλέτα και τον καθαρισμό του σπιτιού και πάλι με προσοχή να μην έρθει σε επαφή με το πρόσωπο.

Ποιους κινδύνους αντιμετωπίζουν οι πλημμυροπαθείς

Οι πιθανότεροι κίνδυνοι για την υγεία των πολιτών, έτσι όπως έχουν διαμορφωθεί οι συνθήκες, περιλαμβάνουν τις γαστρεντερίτιδες ιογενούς, βακτηριακής και παρασιτικής αιτιολογίας (norovirus, rotavirus, Cryptosporidium κ.ά.), ηπατίτιδα Α, νοσήματα του αναπνευστικού συστήματος (Covid-19, λεγεωνέλλα κ.ά), καθώς και τα νοσήματα που μεταδίδονται μέσω διαβιβαστών και μέσω τρωκτικών ή άλλων ζώων (λεπτοσπείρωση, ιός Δυτικού Νείλου, ελονοσία κ.ά).

Αυτά αναφέρονται σε εγκύκλιο της ΓΓ Δημόσιας Υγείας, Φωφώς Καλύβα, με σκοπό την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση του ιατρικού προσωπικού και των άλλων επαγγελματιών υγείας για την έγκαιρη διάγνωση και επιδημιολογική καταγραφή νοσημάτων, η εμφάνιση των οποίων ευνοείται από τα πλημμυρικά φαινόμενα, στο πλαίσιο της υποχρεωτικής δήλωσης νοσημάτων και της επιδημιολογικής επιτήρησης του ΕΟΔΥ, σύμφωνα με τις εκάστοτε οδηγίες.

Γκίκας Μαγιορκίνης: Διευκρινίσεις για κίνδυνο από τύφο και ελονοσία

Θέλοντας να καθησυχάσει τους πολίτες από ανακρίβειες που γράφονται ή ακούγονται τις τελευταίες ημέρες, ο επίκουρος καθηγητής Υγιεινής και Επιδημιολογίας του ΕΚΠΑ, Γκίκας Μαγιορκίνης, διευκρινίζει σε ανάρτησή του στην προσωπική του σελίδα στο facebook:

«Καθώς ακούστηκαν κάποιες ανακρίβειες για τον κίνδυνο Δημόσιας Υγείας στις περιοχές που έχουν πλημμυρίσει, θα ήθελα να ξεκαθαρίσω τα εξής:

1) οι πλημμύρες δεν σχετίζονται με τύφο. Ο τύφος μεταδίδεται από δάγκωμα τσιμπουριού, ψύλλου ή ακάρεων και οφείλεται κυρίως σε “εξώτικά” μικρόβια (ρικέτσιες). Σε κάποιες περιοχές του πλανήτη έχει παρατηρηθεί τυφοειδής πυρετός που οφείλεται σε στελέχη Σαλμονέλας και υπάγεται γενικότερα στις γαστρεντερίτιδες. Ο τυφοειδής πυρετός δεν είναι τύφος.

2) το παράσιτο της ελονοσίας δεν είναι ενδημικό στην Ελλάδα, η πιθανότητα ελονοσία στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα είναι μηδαμινή. Θα χρειαστεί να έχουμε επανεισαγωγή του παρασίτου και πιθανολογείται σε βάθος ετών λόγω της κλιματικής αλλαγής. Το πλασμώδιο της ελονοσίας (όπως και κανένα μικρόβιο) δεν βγαίνει με παρθενογένεση από την υγρασία ή την πλημμύρα. Η ελονοσία σχετίζεται με πλημμύρες σε περιοχές που έχει ενδημικότητα το πλασμώδιο».

Οι οδηγίες του ΕΟΔΥ

Ο ΕΟΔΥ έχει δώσει οδηγίες για την πρόληψη τροφιμογενών/υδατογενών νοσημάτων σε περίπτωση συγχρωτισμού πλημμυροπαθών της κακοκαιρίας Daniel σε χώρους φιλοξενίας.

Ειδικότερα:

•          Διατηρούμε χωριστά τα μαγειρεμένα τρόφιμα

•          Διατηρούμε σε χωριστά δοχεία τα ωμά τρόφιμα (π.χ. κρέας, κοτόπουλο, θαλασσινά) από τα μαγειρεμένα.

•          Χρησιμοποιούμε άλλα εργαλεία (πχ. μαχαίρια, ξύλα κοπής) για τα ωμά και άλλα για τα μαγειρεμένα τρόφιμα.

•          Μεταφέρουμε και διατηρούμε τα τρόφιμα με ασφάλεια

•          Τα τρόφιμα, κατά τη μεταφορά τους, θα πρέπει να μην εκτίθενται απευθείας στον ήλιο.

•          Προσέχουμε ώστε να διατηρούνται οι σωστές θερμοκρασίες εντός των οχημάτων.

•          Προστατεύουμε τα τρόφιμα και την περιοχή της κουζίνας από έντομα, κατοικίδια και άλλα ζώα

•          Φροντίζουμε για το καλό μαγείρεμα των τροφίμων

•          Μαγειρεύουμε καλά το φαγητό, ιδιαίτερα όταν πρόκειται για κρέας, πουλερικά, αυγά και θαλασσινά. Ειδικά για το κρέας και τα πουλερικά, τα μαγειρεύουμε έτσι ώστε ο ζωμός τους να είναι καθαρός και όχι ροζ.

•          Αναθερμαίνουμε προσεκτικά τα μαγειρεμένα φαγητά πριν τα σερβίρουμε.

•          Διατηρούμε τα τρόφιμα σε ασφαλείς θερμοκρασίες

•          Φροντίζουμε ώστε να μεσολαβεί όσο το δυνατόν λιγότερος χρόνος μεταξύ του μαγειρέματος και της κατανάλωσης του φαγητού.

•          Δεν αφήνουμε μαγειρεμένο φαγητό σε θερμοκρασία δωματίου για περισσότερο από 2 ώρες.

•          Τοποθετούμε έγκαιρα στο ψυγείο κάθε μαγειρεμένο ή ευαίσθητο στη ζέστη φαγητό ή τρόφιμο (κάτω από 5O C). Η συνιστώμενη θερμοκρασία στην κατάψυξη είναι 0 C.

•          Διατηρούμε το μαγειρεμένο φαγητό ζεστό μέχρι να καταναλωθεί.

•          Το περισσευούμενο φαγητό, συνιστάται να καταναλώνεται μέσα σε 24 ώρες ενώ τα φρέσκα φρούτα και λαχανικά μέσα σε 3 ημέρες.

•          Δεν ξεπαγώνουμε κατεψυγμένα τρόφιμα σε θερμοκρασία δωματίου. Τα τρόφιμα που αποψύχονται συνιστάται να μαγειρεύονται εντός μίας ώρας.

•          Καταναλώνουμε πάντα ασφαλές νερό

Στην περίπτωση που ενημερωθούμε ότι δεν πρέπει να καταναλώσουμε το νερό στο χώρο φιλοξενίας:

•          Χρησιμοποιούμε εμφιαλωμένο νερό

•          Εναλλακτικά, βράζουμε το νερό πριν την κατανάλωσή του (1-2 λεπτά)

•          Δεν αφήνουμε τα μπουκάλια με το εμφιαλωμένο νερό εκτεθειμένα στον ήλιο

•          Αποθηκεύουμε το εμφιαλωμένο νερό στο ψυγείο ή σε σκοτεινά και δροσερά μέρη

•          Καταναλώνουμε 2-3 λίτρα νερού / ημέρα ιδιαίτερα όταν οι θερμοκρασίες είναι υψηλές

Σε κάθε περίπτωση οφείλουμε να τηρούμε τους κανόνες υγιεινής τονίζει ο ΕΟΔΥ:

Πλένουμε τα χέρια μας πριν τον χειρισμό των τροφίμων και μετά την τουαλέτα, ενώ πλένουμε και απολυμαίνουμε επιμελώς όλες τις επιφάνειες και τον εξοπλισμό που χρησιμοποιούμε στην προετοιμασία του φαγητού.