Τα μηνύματα των BRICS προς τη Δύση

Με στόχο να δομήσουν ένα δικό τους, «εναλλακτικό» Μπρέτον Γουντς απέναντι στη Δύση η 15η σύνοδος των ηγετών της ομάδας χωρών των BRICS στο Γιοχάνεσμπουργκ της Νότιας Αφρικής (22-24 Αυγούστου), έχει ήδη βαρύνουσα σημασία σε όρους γεωπολιτικής και παγκόσμιας οικονομικής διακυβέρνησης.

Βαγγέλης Βιτζηλαίος*

Οι χώρες των BRICS (από το ακρωνύμιο των ιδρυτριών κρατών της ομάδας Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα το 2009 και τη Νότια Αφρική που προστέθηκε έναν χρόνο αργότερα), σε ένα πολυπολικό πλέον κόσμο που χαρακτηρίζεται από ρευστότητα και αναδιατασσόμενες συμμαχίες, ιδιαίτερα μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία, φιλοδοξούν να στείλουν στον πλανήτη το μήνυμα ότι αποτελούν έναν ολοένα και πιο ισχυρό και συμπαγή πόλο απέναντι στη δυτική κυριαρχία καθώς και να αποτελέσουν εκφραστές των αναπτυσσόμενων χωρών και των αναδυόμενων οικονομιών του Παγκόσμιου Νότου συνολικά.

Οι συμμετοχές ηγετών και αντιπροσωπειών χωρών στην πρώτη δια ζώσης μετά το ξέσπασμα της κρίσης COVID-19 είναι ένα από τα στοιχεία της πολιτικής δυναμικής της συνόδου, αλλά και της ομάδας των BRICS. Σύμφωνα με τη διοργανώτρια χώρα, συνολικά 67 ηγέτες από Αφρική, Λατινική Αμερική, Ασία και χώρες της Καραϊβικής θα συμμετάσχουν στη σύνοδο.

Η Κίνα επενδύει πολλά στη συνάντηση των ηγετών της ομάδας. Κατά την άφιξή του στη Νότια Αφρική, ο Πρόεδρος της χώρας Σι Τζινπίνγκ εξέφρασε την αισιοδοξία του ότι «η σύνοδος θα αποτελέσει ένα σημαντικό σημείο αναφοράς στην ανάπτυξη του μηχανισμού λειτουργίας των BRICS και θα βοηθήσει στην ενότητα και συνεργασία των αναπτυσσόμενων χωρών σε υψηλότερο επίπεδο».

Ετερογένεια και διαφορές

Οι δηλώσεις του Κινέζου ηγέτη περί ενότητας και λειτουργίας των BRICS ασφαλώς και δεν είναι τυχαίες, αφού η μεγαλύτερη πρόκληση για την ομάδα είναι να καταφέρει να υπερβεί την ετερογένεια στο εσωτερικό της και να παραμερίσει τις επιμέρους διαφορές στις στρατηγικές στοχεύσεις της. Το ενδεχόμενο αύξησης των μελών της ομάδας χωρών των BRICS θα είναι κεντρικό θέμα της ατζέντας της συνόδου. Πάνω από 40 χώρες έχουν εκφράσει ενδιαφέρον να εισέλθουν στην ομάδα κρατών των BRICS, σύμφωνα με τους διοργανωτές της συνόδου, με τις μισές περίπου από αυτές να έχουν καταθέσει επίσημο αίτημα ένταξης (μεταξύ των οποίων Σαουδική Αραβία, Ιράν και Αργεντινή). Ωστόσο, η προοπτική της διεύρυνσης δεν βρίσκει την ίδια αποδοχή από όλες τις ιδρύτριες χώρες της ομάδας. Κίνα και Ρωσία τάσσονται εμφατικά υπέρ της, ενώ αντίθετα, Ινδία, Βραζιλία και Νότια Αφρική εμφανίζουν τάση σκεπτικισμού προς το ενδεχόμενο αυτό. Οι μικρότερες χώρες όπως η Ν. Αφρική ανησυχούν μήπως η αύξηση των μελών μειώσει τη δυναμική τους στο εσωτερικό των BRICS, η ανερχόμενη υπερδύναμη Ινδία -η οποία διατηρεί γενικότερα μία «προσεκτική» πολιτική στάση απέναντι στη Δύση- θέτει ζήτημα θέσπισης αυστηρών κριτηρίων για την ένταξη -κάτι που δεν υπάρχει προς το παρόν- ενώ, Δύση και ΗΠΑ βλέπουν τα επίδοξα νέα μέλη της ομάδας ως πιθανούς «δορυφόρους» της υπερδύναμης Κίνας.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΟΛΟΚΛΗΡΟ ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΣΤΟ ANATROPINEWS