Σταϊκούρας: Έργα υποδομών και ανάπτυξη

Στο πρόσφατο παρελθόν η Ελλάδα διήλθε από μια μεγάλη οικονομική κρίση, που την διαδέχθηκε μια εξίσου σημαντική αλλά μικρότερης διάρκειας υγειονομική κρίση. Κοινό χαρακτηριστικό και των δύο ήταν η καταβαράθρωση της οικονομίας και η αναστολή των επενδύσεων.  Η ελληνική κυβέρνηση την τελευταία τετραετία ανακτά το χαμένο έδαφος και  δημιουργεί συνθήκες κανονικότητας παρά τις αντίξοες συνθήκες που δημιουργεί η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.

Του Χρήστου Σταϊκούρα, Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών 

Προγραμματιστήκαν από το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών κατά τη περίοδο 2019 -2023 έργα υποδομών ύψους 15 δις. ευρώ. Δημοπρατήθηκαν έργα προϋπολογισμού 14 δις ευρώ ενώ συμβασιοποιήθηκαν έργα ποσού 5,5 δις ευρώ. Σήμερα το Υπουργείο είναι στη φάση υλοποίησης και ολοκλήρωσης των προγραμματισμένων αυτών έργων, ενώ ωριμάζει το σχεδιασμό του για την νέα γενιά έργων που θα είναι προς υλοποίησης την επόμενη τετραετία. Ο σχεδιασμός του αφορά πέρα από τα γνωστά μεγάλα εμβληματικά έργα όπως έργα Μετρό, Σιδηροδρομικά έργα, έργα Παραχωρήσεων και ΣΔΙΤ, μεγάλα Αεροδρόμια και Λιμάνια, μεγάλα Αντιπλημμυρικά έργα και έργα μικρότερου προϋπολογισμού τα οποία δεν αποτυπώνονται και δεν παρουσιάζονται ως εμβληματικά λόγω του μεγέθους τους αλλά είναι εξίσου  σημαντικά για την βελτίωση  του βιοτικού επιπέδου, του κόστους παραγωγής των τοπικών προϊόντων και δράσεων γενικότερα, της βελτίωσης της καθημερινότητας των πολιτών των τοπικών κοινωνιών, της αξιοπρεπούς διαβίωσής τους και τη διατήρηση των κοινωνιών στις περιοχές διαμονής τους. Τα μικρά αυτά έργα είναι σχολεία, δημαρχιακά κτίρια, δικαστήρια που  υπήρχε άμεση ανάγκη εξυπηρέτησης των αναγκών λειτουργίας τους, αγροτικές περιοχές που οι ανάγκες άρδευσης ήταν επιβεβλημένες λόγω της στράγγισης του υδροφόρου ορίζοντα από την υπεράντληση, μικρές επαρχιακές πόλεις και χωριά όπου  η υδροδότησή τους ήταν άμεση ανάγκη αφού το νερό που χρησιμοποιήσουν δεν ήταν αποδεκτό, αποκαταστάσεις βλαβών και ανακαινίσεις υφιστάμενων έργων όπως λιμάνια και οδοί.

Σε κάθε προσπάθεια ανασυγκρότησης του κράτους μετά από ένα πόλεμο ή μια οικονομική κρίση τα έργα υποδομής συμβάλλουν ως μοχλός αναστήλωσης στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας, αποτελώντας η κατασκευή τους ένα από τους πιο παραγωγικούς κλάδους της οικονομίας αλλά και το υπόβαθρο για την παραγωγική ανασυγκρότηση όλων των παραγωγικών δυνάμεων, δράσεων και δυνατοτήτων της χώρας στο νέο διαμορφωμένο περιβάλλον.   

Ταυτόχρονα το παραγόμενο προϊόν, δηλαδή τα έργα υποδομής επιδρούν θετικά στην ανάπτυξη των υπολοίπων κλάδων της οικονομίας καθόσον περιλαμβάνουν όλα τα μέσα που είναι απαραίτητα για να λειτουργεί μια οικονομία και μια κοινωνία, όπως οδοί, αυτοκινητόδρομοι, γέφυρες, σιδηροδρομικά δίκτυα, λιμάνια, αεροδρόμια, ύδρευση, αποχέτευση, ενέργεια, τηλεπικοινωνίες, υγειονομικές υπηρεσίες και παιδεία.

Οι επενδύσεις για την κατασκευή έργων υποδομής είναι σημαντικές με αποτέλεσμα οι υποδομές μιας χώρας να αποτελούν ένα πάγιο κεφάλαιο και ταυτόχρονα  ένα εθνικό κεφάλαιο.  Οι διάφορες οικονομικές μελέτες αναδεικνύουν τον ρόλο αυτού του κεφαλαίου ως ένα προωθητικό και πολλαπλασιαστικό παράγοντα στην οικονομική ανάπτυξη μιας χώρας. 

Πιο συγκεκριμένα οι λόγοι για τους οποίους οι υποδομές αποτελούν μοχλό ανάπτυξης είναι οι ακόλουθοι:

       i.          Βελτίωση της συνδεσιμότητας και προσβασιμότητας: Υποδομές, όπως οδοί, αυτοκινητόδρομοι, αεροδρόμια, λιμάνια και σιδηροδρομικό δίκτυο σημαίνουν   αποτελεσματικότερη και ταχύτερη μεταφορά αγαθών και ανθρώπων, επιτρέποντας τη δημιουργία περισσότερων ευκαιριών στους πολίτες,  την προώθηση της οικονομικής δραστηριότητας και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της επιχειρηματικότητας. Λαμβάνοντας υπόψη  τη γεωγραφική θέση της χώρας μας, η οποία βρίσκεται στην περιοχή σύνδεσης της ανατολής με τη δύση και του βορρά με το νότο είναι αδιανόητο ενώ βρίσκεται τοποθετημένη πάνω στο κόμβο να μην έχει πρόσβαση σε αυτόν.

      ii.          Ενίσχυση της οικονομικής ανάπτυξης: Οι υποδομές δημιουργούν το περιβάλλον για την άνθηση επιχειρήσεων και  επενδύσεων, καθιστώντας τη χώρα πιο ελκυστική για επενδύσεις και βιομηχανική δραστηριότητα. Όσον αφορά στην οικονομία, τα μερίσματα υποδομής κυμαίνονται από τις θέσεις εργασίας που δημιουργήθηκαν κατά την κατασκευή και τη συντήρηση, έως την ικανότητα των υποδομών να παράγουν οικονομική δραστηριότητα (όπως μια γέφυρα που συνδέει ένα αγροτικό χωριό με τις αστικές αγορές). Υποδομές  όπως οι μεταφορές και οι τηλεπικοινωνίες υποστηρίζουν τους εθνικούς οικονομικούς στόχους. Η ανάπτυξη των υποδομών συνεισφέρει στην αύξηση της παραγωγικότητας των περιφερειακών οικονομιών, αναστρέφοντας αρνητικούς για την οικονομία μιας περιφέρειας δείκτες, όπως αυτός της ανεργίας.

    iii.          Ενίσχυση της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας: Οι πράσινες υποδομές και οι βελτιωμένες μέθοδοι μεταφοράς όπως τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς συμβάλλουν στη μείωση της ρύπανσης και των εκπομπών θερμοκηπίου, βελτιώνοντας την περιβαλλοντική βιωσιμότητα. Τα νέα έργα υποδομής σκοπεύουν επιπλέον σε μία  βιώσιμη ανάπτυξη, μειώνοντας το περιβαλλοντικό αποτύπωμα της  δομικής ανάπτυξης  διασφαλίζοντας την δυνατότητα στον άνθρωπο και στο φυσικό περιβάλλον να συνεχίσουν να υφίστανται.  

Συμπερασματικά  ο σχεδιασμός και η κατασκευή έργων υποδομής είναι κεφαλαιώδους σημασίας για την αύξηση του ρυθμού ανάπτυξης και την τόνωση της οικονομίας  της χώρας, την δημιουργία θέσεων εργασίας και συμβάλει στην  βελτίωση της ποιότητας της ζωής των πολιτών και στην κοινωνική ευημερία. Όταν διασφαλίζεται δίκαιη πρόσβαση, η κοινωνία επωφελείται από τις υποδομές, δεδομένου ότι παρέχει τις υπηρεσίες (όπως τροφοδοτικά, υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης και δίκτυα αποχέτευσης) που είναι απαραίτητες για την αειφόρο ανάπτυξη.