Το ακανθώδες πρόβλημα της οπαδικής βίας και η σύνδεση με τον ναζισμό – Ειδικοί μιλούν στο libre για τα αίτια του φαινομένου

Η Ελλάδα θρηνεί από το βράδυ της Δευτέρας τον χαμό ενός ακόμη νέου ανθρώπου που έχασε την ζωή του στον βωμό της οπαδικής βίας που μοιάζει με έναν αβάσταχτο βραχνά που ταλανίζει εδώ και χρόνια την ελληνική κοινωνία.

Το άνευ προηγουμένου φιάσκο με την εισβολή Κροατών Χούλιγκαν στην Ελλάδα οι οποίοι κατάφεραν διανύσουν πάνω από 1400 χιλιόμετρα χωρίς να τους εμποδίσει κανείς , ανέδειξε κραυγαλέα κενά του επιχειρησιακού σχεδιασμού της Ελληνικής αστυνομίας αλλά και του κρατικού μηχανισμού.

Το φαινόμενο μάστιγα της οπαδικής βίας, μπορεί βέβαια να μην περιορίζεται στην επικράτεια της χώρας μας, ωστόσο η απουσία ουσιαστικής πολιτικής βούλησης πάταξης του φαινομένου διογκώνει το πρόβλημα το οποίο φαίνεται ότι παίρνει ανεξέλεγκτες διαστάσεις.

Με αφορμή το τελευταίο τραγικό περιστατικό στη Νέα Φιλαδέλφεια ειδικοί που έχουν ασχοληθεί με τη οπαδική βία είτε σε θεωρητικό, αλλά και σε πρακτικό φαινόμενο εξηγούν στο libre τις ρίζες του φαινομένου, την σύνδεση του με νεοναζιστικά στοιχεία, ενώ προτείνουν ενδεικτικές λύσεις που θα μπορούσαν να περιορίσουν τον πρόβλημα.

Ο πρόεδρος της Ολομέλειας των Δικηγορικών Συλλόγων, Δημήτρης Βερβεσός εξηγεί στο libre ότι η νομοθεσία έχει αυστηροποιηθεί και οι ποινές είναι κακουργηματικού χαρακτήρα άρα δεν ευσταθεί ότι δεν υπάρχει αυστηρό ποινικό πλαίσιο. Άρα σύμφωνα με τον κ. Βερσβεσό δεν αποτρέπει κάποιον να προβεί σε κακουργηματικές πράξεις λόγω της ελλιπούς νομοθετικής πρόβλεψης.

Όπως επισημαίνει ‘’Οι βαριές ποινές σε βάρος των δολοφόνων του Άλκη Καμπανού είναι πρόσφατες γεγονός που συνηγορεί την ύπαρξη ποινικού οπλοστασίου.’’

Ο πρόεδρος της Ολομέλειας των Δικηγορικών συλλόγων στέκεται επίσης στα αίτια του προβλήματος που εντοπίζεται στην απουσία λήψης μέτρων από την Ελληνική αστυνομία και από τους μηχανισμούς
που οφείλει να έχει το κράτος για την αποτροπή τέτοιων φαινομένων.

‘’Τα αίτια είναι πολύ βαθύτερα και κοινωνικά καθώς εξωσυστημικές λογικές βρίσκουν πρόσφορο έδαφος και τις εκμεταλλεύονται ομάδες που συνδέονται με νεοναζιστικά στοιχεία.’’

Ενώ προσθέτει με έμφαση ‘’Είναι προφανές ότι η αστυνομία οφείλει να λειτουργήσει στοιχειωδώς με επιχειρησιακό σχέδιο. Γνωρίζει πολύ καλά και έχει πληροφορίες για τον τρόπο που λειτουργούν
συγκεκριμένοι πυρήνες.‘’

Όσο για τα μέτρα πρόληψης και αποτροπής εγκληματικών ενεργειών σημειώνει ότι ‘’ οι αθλητικές ενσωματώσεις να μπορούν να λειτουργούν με περισσότερο αποτρεπτικό στόχο, όπως στην περίπτωση του Χέιζελ (Μ. Βρετανία) με τον αποκλεισμό τον ομάδων που οι οπαδοί τους
εμπλέκονται επεισόδια’’.

Με αυτόν τον τρόπο σύμφωνα με τον κ. Βερβεσό θα δημιουργηθεί ένα ισχυρό αντικίνητρο για τους οπαδούς των ομάδων να προχωρούν σε επεισόδια. Πρέπει επίσης να χτυπηθούν συγκεκριμένα οικονομικά συμφέροντα και άνθρωποι που κινούνται γύρω από ΠΑΕ. Είναι αναγκαίο τέλος να καταργηθούν οι σύνδεσμοι οι οποίοι αποτελούν πρόσφορο έδαφος και καταφύγιο των χούλιγκαν.

Στην ανάλυση του στο libre ο κ. Βερβεσός σκιαγραφεί τους λόγους που νεοναζιστικά στοιχεία βρίσκουν πρόσφορο έδαφος σε οργανωμένους οπαδούς συλλόγων.

‘’Οι κοινωνικές εντάσεις και αντιθέσεις που υπάρχουν στις κοινωνίες και τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η σύγχρονη ευρωπαϊκή κοινωνία μέσω του κοινωνικού αποκλεισμού και της αποστασιοποίησης των κοινωνικών ομάδων από τις πηγές παραγωγής πλούτου έχουν οδηγήσει
την ακροδεξιά να ανεβάζει την απήχηση της σε μεγάλη μερίδα του πληθυσμού και ειδικότερα στις νεότερες ηλικίες, οι οποίοι εκεί βρίσκουν μια διέξοδο που παλιά τη βρίσκανε στην αριστερά. Θα πρέπει να ξαναδούμε γιατί η έννοια της κοινωνικής αντίστασης δεν υπάρχει μέσω ομάδων πολιτισμού και αμφισβήτησης και βρίσκει την έκφραση μέσω της οπαδικής βίας και του χουλιγκανισμού ο οποίος βρίσκει πρόσφορο έδαφος στον ναζισμό.’’

Ο πρώην υπουργός Προστασίας του Πολίτη και καθηγητής Εγκληματολογίας Γιάννης Πανούσης σχολιάζοντας στο libre τη δολοφονία του 29χρονου Μιχάλη στη Νέα Φιλαδέλφεια εξηγεί ότι ‘’Το τελευταίο τραγικό περιστατικό δεν έχει σχέση με οπαδική βία. Η οπαδική βία σχετίζεται με δράσεις ανθρώπων που λαμβάνουν χώρα στο γήπεδο. Είναι μια βία λόγω γεγονότων του αγώνα παίρνει μια μορφή συμπλοκών.’’

Όπως επισημαίνει χαρακτηριστικά ‘’Εδώ έχουμε να κάνουμε με οργανωμένο έγκλημα που έρχεται από το εξωτερικό με συγκεκριμένη η ιδεολογία και στόχους με ελληνική καθοδήγηση. Πρόκειται για εισβολή
στη χώρα ένοπλων ανθρώπων που διασύρουν τη χώρα και καταργούν τους θεσμούς φτάνοντας στο σημείο να δολοφονήσουν’’.

Ο πρώην υπουργός αναφέρεται στις δράσεις των συνδέσμων οι οποίοι κατά κάποιο τρόπο αποτελούν ρίζα του προβλήματος τονίζοντας ότι πρέπει να ξηλωθούν.

‘’Έχουν φτιαχτεί δίκτυα στρατολόγησης νέων στην Ευρώπη που με το πρόσχημα του αθλητισμού παράγουν και προωθούν εγκληματικές δράσεις.

Πρέπει οπωσδήποτε να ξηλωθούν οι σύνδεσμοι οι οποίοι αποτελούν ακόμα στρατοί μπράβων και διαφόρων ειδών εγκληματικές προσωπικότητες που εντός και εκτός γηπέδου συνδράμουν στις
παράνομες ενέργειες παραγόντων.‘’

Ο κ. Πανούσης ερωτηθείς για την εισδοχή των νεοναζί στις τάξεις οργανωμένων οπαδών σημειώνει ‘’Μέσω των συνδέσμων είναι ο εύκολος τρόπος να στρατολογήσεις τους νέους. Αν του πεις ευθέως να
γίνει ναζί θα αρνηθεί. Αν όμως τον βάλει σε μια λογική ομάδας, φανέλας και αντιπαλότητας, μπαίνει μέσα στο παιχνίδι. Και όπως εντάσσεται στο παιχνίδι εμπλέκεται σε εγκληματικές πράξεις και με ακροδεξιές αντιλήψεις. Το γήπεδο είναι κοινωνικός χώρος με αποτέλεσμα να ευνοούνται οι εγκληματικές ενέργειες και η προπαγάνδα.’’

Ο ψυχολόγος Στέφανος Σιδηρόπουλος αναφέρει στο libre ότι ‘’η βία υφίσταται και είναι καθημερινό φαινόμενο απλά το σύστημα ενεργοποιείται όταν έχουμε νεκρό. Μοιάζει να έχουμε αποδειχτεί ως κοινωνία το φαινόμενο’’.

Σχολιάζει επίσης την αναλγησία του κρατικού μηχανισμού και την ατιμωρησία των ομάδων. ‘’Όταν αρχίζουν να τιμωρούνται οι ομάδες θα περιοριστεί η βία. Το κράτος δεν δρα κατά της βίας και φαίνεται να επωφελείται αφού τα νέα παιδιά αλληλοφαγώνονται μεταξύ τους και δεν διεκδικούν τα
δικαιώματα τους.’’

‘’Η κρίση ταυτότητας και αξιών αλλά και η ανεργία ωθεί τους νέους σε ακραίες ομάδες μέσω των οποίων αισθάνονται ισχυροί. Αυτές οι ομάδες έχουν δικό τους πρωτάθλημα ποιος θα κάψει
περισσότερα αυτοκίνητα και ποιος θα πάρει περισσότερα κασκόλ.’’

Ενώ καταλήγει ότι ‘’Το πρόβλημα θα συνεχίζει να υπάρχει όσο η Πολιτεία δεν παρεμβαίνει. Δεν μπορεί να λυθεί το θέμα βίας όσο υπάρχει η βία της ανεργίας της φτώχειας και της ακρίβειας. Η
ατιμωρησία γεννά περισσότερη βία’’.

Η Άννα Κανδαράκη κλινική ψυχολόγος και διδάκτωρ ιατρικής του Πανεπιστημίου Αθηνών σημειώνει στο libre ότι η ακραία οπαδική βία είναι ένα σύνθετο φαινόμενο με πολυπαραγοντικές αιτίες. Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ‘’Συχνά συναντάμε νέους ανθρώπους που έχουν μεγαλώσει σε οικογενειακά συστήματα χωρίς δομή και πλαίσιο, εξοικειώνονται σε σχέσεις με κρυφή ή φανερή βία. Μέσα σε σπίτια όπου είτε υπάρχει σωματική βία είτε υπάρχει κρυφή όπως η αμέλεια η παραμέληση και η απουσία.’’

Το αποτέλεσμα σύμφωνα με την κυρία Κανδαράκη είναι να αισθάνονται ότι δεν ανήκουν κάπου, συνθήκη που αν συμπέσει σε μια ευαίσθητη αναπτυξιακή φάση όπως της εφηβείας ή της πρώτη
ενηλικίωσης θα επηρεάσει πολύ τον ψυχικό τους σκελετό.

‘’Ένα παιδί που δε μεγαλώνει μέσα σε οικογένεια με όρους αγάπης, φροντίδας σεβασμού και νοιαξίματος στο διπλανό, δηλαδή που δεν μαθαίνει τον πολιτισμό , λειτουργεί με ζωώδη ένστικτα , με κανόνες ζούγκλας , όπου επιβάλλεται ο πιο ισχυρός και ο πιο αδίστακτος.’’

Και καταλήγει ότι ‘’τα παράπονα στην ομάδα υπάρχει το αίσθημα της «διάχυτης ευθύνης». Δεν αισθάνομαι ότι εγώ κάνω το κακό, αλλά η ομάδα , όλοι, άρα και κανείς.’’