Η κεντροαριστερά, το καλοκαίρι του 2024…

Ο ασθμαίνων και ζαλισμένος από την εκλογική συντριβή μεταβατικός ΣΥΡΙΖΑ εκλιπαρεί τον διεθνή μπασκετμπολίστα Νίκο Παππά να αποδεχθεί την παλαιότερη πρόταση του Αλέξη Τσίπρα και να φορέσει την φανέλα του απέναντι στον Κώστα Μπακογιάννη. Το “ναι” θα επιλύσει πρόσκαιρα το πρακτικό πρόβλημα της υποψηφιότητας για τον δήμο της Αθήνας, ίσως, όμως, κρύψει κάτω από το χαλί τα μικρά “σκουπίδια” του κατακερματισμού, της ασυμφωνίας και της διάλυσης.

Διότι η υποψηφιότητα του κοινωνικά διαδραστικού, συμπαθούς και δημοφιλούς αθλητή δεν αποτελεί τίποτε περισσότερο από καταφυγή στην αδυναμία των τάσεων να συμφωνήσουν σε μία πολιτική υποψηφιότητα που υπό προϋποθέσεις θα λειτουργούσε ως βάση επανεκκίνησης μαζί, φυσικά, με την εκλογή νέας ηγεσίας. Ευτυχώς που τους άφησε κι αυτή την …λύση ο παραιτηθείς πρόεδρος του κόμματος (αν πει “όχι”, τότε η σύγκρουση θα οδηγήσει σε μια τραυματική λύση). Όπως και την δυναμική υποψηφιότητα του ανεξάρτητου και επιτυχημένου αυτοδιοικητικού Γιώργου Ιωακειμίδη για την περιφέρεια Αττικής. Ο τελευταίος μεταμόρφωσε σταδιακά επί περίπου μια 20αετία τον Ρέντη -μετά και τη Νίκαια- και θεωρείται από τους τρεις -τέσσερις πιο αποτελεσματικούς δημάρχους που έχει η χώρα.

Πέραν αυτών, στον ΣΥΡΙΖΑ δεν κατόρθωσαν να συμφωνήσουν σχεδόν σε καμία άλλη νέα υποψηφιότητα που θα έσπαγε τον εκκωφαντικό θόρυβο της συντριβής της 25ης Ιουνίου. Κι αυτό είναι ενδεικτικό της κατάστασης που θα αναλάβει ο ή η νέος/νέα αρχηγός- με φαβορί, όπως όλα δείχνουν, την Έφη Αχτσιόγλου. Η ενότητα από παράσημο έχει γίνει βαρίδι από την στιγμή που δεν υπάρχει ο ηγέτης που μπορούσε να την εκπροσωπήσει, ενίοτε και να την επιβάλλει. Γι’ αυτό και εάν η νέα ηγεσία σπαταλήσει δυνάμεις, πολιτικό κεφάλαιο και ισορροπίες για να την διαφυλάξει, θυσιάζοντας την συγκροτημένη ρεαλιστική αντιπολίτευση και την ανάκτηση κυβερνητικής προοπτικής, η οριστική πολιτική απαξίωση είναι πολύ πιθανή.

Αυτές τις πρώτες εβδομάδες μετά τον εκλογικό θρίαμβο του Κυριάκου Μητσοτάκη που σταδιακά μεταβάλλεται σε πολιτική ηγεμονία και κυριαρχία στο σύνολο του δημοσίου βίου ( οι αυτοδιοικητικές εκλογές είναι το επόμενο στοίχημα), γίνεται, ωστόσο, αντιληπτό πως ακόμα κι αυτός ο παθογενής και ηττημένος ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ παραμένει το μοναδικό έστω και αφοπλισμένο οχυρό στην αντιπολίτευση. Το ΠΑΣΟΚ ΚΙΝΑΛ ουσιαστικά δεν υφίσταται, επαναπαύεται στις μαραμένες δάφνες του 11,5% και άγεται και φέρεται μεταξύ των “ναι” και των “όχι” στις κυβερνητικές ανακοινώσεις, χωρίς να μπορεί να αρθρώσει διακριτό λόγο. Η εμμονή, δε, του Νίκου Ανδρουλάκη να κόψει κάθε δίαυλο επικοινωνίας με την αξιωματική αντιπολίτευση και η άρνησή του σε οιαδήποτε συνεργασία στις αυτοδιοικητικές εκλογές δημιουργούν σε αρκετούς εύλογες απορίες για τους πραγματικούς στόχους του.

Από τις 16 Σεπτεμβρίου, λοιπόν, ο ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ θα έχει νέο ή νέα αρχηγό. Είναι αυτό αρκετό; Προφανώς όχι. Μέχρι τις ευρωεκλογές του 2024 (αρχές Ιουνίου), η νέα ηγεσία έχει εννιά μήνες για να δείξει ότι έχει μέλλον στο πολιτικό στερέωμα ως κόμμα εξουσίας. Δεν αναμένει κανείς να κερδίσει την μάχη της ευρωκάλπης-αλίμονο. Εάν, όμως, ακολουθήσει άλλη μία συντριβή (ίσως και με παράλληλη ενίσχυση της ακροδεξιάς), δεν είναι εύκολο να δωθεί επιπλέον πολιτικός χρόνος. Ιδιαίτερα εφόσον η νέα ηγεσία έχει επιτρέψει να αναδιαταχθούν τα μικρά εσωκομματικά φέουδα και το μήνυμα παραμείνει θολό και συγκεχυμένο. Έχω (ξανα)γράψει ότι οι γόρδιοι δεσμοί δεν λύνονται, κόβονται. Και το συγκυριακό πολιτικό κόστος δρα αφυπνιστικά. Μπορούν; Δύσκολο.

Ούτως ή άλλως, το καλοκαίρι του 2024 θα είναι διαφορετικό, πιθανώς και τα κοινωνικά δεδομένα. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης διαθέτει χρόνο και πολιτικό απόθεμα να διατηρεί σχετικά αλώβητη την ηγεμονία του και να διαχειρίζεται τις μικρές κρίσεις. Μόνο τα ελληνοτουρκικά, ή η ένταση της κρίσης ακρίβειας μπορούν να τον κλονίσουν, κι αυτό έως ένα βαθμό.

Σε αυτό το κενό (ως γνωστόν η φύση το… απεχθάνεται) που ήδη προκύπτει από την πολιτική ανισορροπία της απουσίας αντιπολίτευσης, θα προκύψουν εκ των πραγμάτων αιτήματα και ανάγκες. Ίσως το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών τα πυροδοτήσει όλα αυτά περαιτέρω. Ήδη στο μυαλό αρκετών υπάρχει η σκέψη και η επιδίωξη για ένα ΝΕΟ πολιτικό υποκείμενο στον χώρο της κεντροαριστεράς, χωρίς τις εμμονές της ηγεσίας του ΠΑΣΟΚ και χωρίς τις ισορροπίες και την μούχλα των μηχανισμών του ΣΥΡΙΖΑ. Υπάρχουν και πρόσωπα που μέχρι τότε θα δηλώνουν παρών. Η νέα ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ δεν πρέπει να απορρίψει μία τέτοια προοπτική, αντιθέτως οφείλει να κάνει τα απαραίτητα βήματα, να την προετοιμάσει. Κι ο Αλέξης Τσίπρας, όταν εξέλθει από την λογική και χρήσιμη αυτο-απομόνωση, έχει τον δικό του ρόλο.

ΥΓ. Ειδικά για τον παραιτηθέντα ηγέτη του ΣΥΡΙΖΑ, καλά θα κάνουν κάποιοι εκ των ευεργετηθέντων, ή εκείνων που έχτισαν κομματικές καριέρες και τηλεοπτική αναγνωρισιμότητα δια της αφελούς υπονόμευσής του, να μην θεωρούν πως συνταξιοδοτήθηκε. Και να μην τον υποτιμούν και να μην τον προσβάλλουν. Ένα πολιτικό όν με αυτή την διαδρομή, μία χαρισματική φυσιογωνμία που ανέδειξε τους “ανδρεϊκούς θυρωρούς” σε πολιτικές προσωπικότητες, δεν είναι εύκολο να ιδιωτεύσει. Είναι σαφές πως αυτή την ώρα διακατέχεται από διπλή αρνητική φόρτιση: της βαριάς ήττας αφενός, και του χάους που ανοήτως δημιουργούν οι σύντροφοί του, αφετέρου. Δεν θα απουσιάσει για πολύ, οι εξελίξεις θα επιδράσουν…