Canadair/ Προβλήματα και κίνδυνοι:Τα αίτια για την συντριβή στην Κάρυστο και τον χαμό των δύο πιλότων – Δύο ειδικοί αποκαλύπτουν στο libre

Στο πένθος έχει βυθιστεί η χώρα και οι Ένοπλες Δυνάμεις μετά τον θάνατο  των δυο νεαρών πιλότων που  έχασαν τη ζωή τους όταν το αεροσκάφος Canadair στο οποίο επέβαιναν συνετρίβη στην Κάρυστο. Ο Σμηναγός  Χρήστος Μουλάς, 34 ετών και ο Ανθυποσμηναγός Περικλής Στεφανίδης, 27 ετών έχασαν τη ζωή τους εν ώρα καθήκοντος, καθώς επιχειρούσαν στο πύρινο μέτωπο της Εύβοιας. Τα αίτια της συντριβής του Canadair είναι υπό διερεύνηση, ωστόσο το περιστατικό είναι η αφορμή για να ανοίξειξανά η συζήτηση σχετικά με τον στόλο που διαθέτει η χώρα μας και κυρίως σε τι κατάσταση βρίσκεται.

Ο Φαίδων Καραϊωσηφίδης, βετεράνος αεροναυπηγός προσπαθεί να σκιαγραφήσει στο libre, σύμφωνα πάντα με τα δεδομένα που έχουμε στη διάθεση μας για το πως έγινε το περιστατικό.

Επισημαίνει:

• ”Το αεροπλάνο χτύπησε σε κορυφές δέντρων με το ακροπτερύγιο και έσπασε ο πλωτήρας. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα μετά την πρόσκρουση  το αεροπλάνο να πέσει, από την οποία όμως δεν ξέρουμε ακριβώς τι άλλες βλάβες προκάλεσε. Το ορατό αποτέλεσμα είναι ότι αποσπάστηκε ο πλωτήρας  αλλά επίσης υπάρχε και ένα κρίσιμο πηδάλιο, αν αυτό έπαψε να είναι λειτουργικό, μπορεί να εξηγήσει γιατί το αεροπλάνο είχε αυτή την δεξιόστροφή συνεχή πορεία το οποίο το έφερε πολύ μεγάλη κλίση και κατόπιν βγήκε εκτός ελέγχου και συνετρίβη”.

Ο κ. Καραϊωσηφίδης αφού περιέγραψε τον τρόπο που έγινε η συντριβή επιχειρεί να παραθέσει κάποια σενάρια για τα αίτια του τραγικού συμβάντος.

Πανελλήνιο πένθος για τους δύο πιλότους του Canadair – Πώς συνέβη το τρομερό δυστύχημα εν ώρα καθήκοντος – Το τελικό πόρισμα

• ”Κάποιος μπορούσε να μιλήσει και για λάθος χειρισμού. Τα Cl 215  είναι διαβόητα για προβλήματα που εμφανίζονται στους κινητήρες τους , όταν περνάνε πολύ κοντά από την εστία της φωτιάς και μπαίνουν μέσα στα αναδυόμενα καυσαέρια από την καύση. Έχουμε δυο περιστατικά από το 2015 (Μάνη) και το 2016 (Δερβενοχώρια) που έχουν πέσει Canadair ακριβώς σαν αυτό που χάσαμε σήμερα, όπου μετά την διέλευση από την εστία της φωτιάς μειώθηκε η λειτουργικότητα του κινητήρα. Τα αεροπλάνα και στις δυο περιπτώσεις έπεσαν χωρίς απώλεια ζωής. Αυτή τη στιγμή μπορούμε να κάνουμε μόνο εκτιμήσεις, αλλά το ορατό αποτέλεσμα της πρόσκρουσης ήταν η απώλεια του πλωτήρα και πιθανότατα η βλάβη στο πηδάλιο”.

Στο ερώτημα για τον αριθμό στόλου  Canadair που διαθέτει η Ελλάδα αλλά και από πότε χρονολογούνται ο έμπειρος  αεροναυπηγός σημειώνει:

• ”Ο στόλος πριν τη σημερινή πτώση ήταν 11 Cl 215 και 7 Cl 15 που είναι ο διάδοχος του. Οι αγορές αυτές ξεκίνησαν από τη δεκαετία του 70. Για την ακρίβεια το αεροπλάνο που έπεσε σήμερα  ήταν κατασκευής του 1978. Στη συνέχεια δεν υπήρξε απόκτηση επιπλέον canadair. Λόγω της δημοσιονομικής κρίσης της προηγούμενης δεκαετίας η canadair έπαψε να υπάρχει. Η διάδοχη εταιρεία παρουσίασε το διάδοχο μοντέλο το οποίο όμως δεν είναι σε παραγωγή.” 

Σύμφωνα με τον κ. Καραιωσηφίδη οι συνολικές αγορές που έγιναν αρχικά  ήταν 34 canadair μαζί με την σημερινή απώλεια είχαμε 17 άρα τα υπόλοιπα έχουν απωλεσθεί σε περιστατικά αρκετά θανατηφόρα.

• ”Ο στόλος που έχουμε αυτή τη στιγμή, κατά κυβερνητική δήλωση 80 εναέρια μέσα, τα 50 είναι νοικιασμένα όπως κάνουν όλες οι χώρες. Στην Ελλάδα χρησιμοποιούμε ευρύτατα τα εναέρια μέσα όπως δεν τα χρησιμοποιούν σε άλλες χώρες λόγω του νησιωτικού συμπλέγματος της χώρας μας”.

Ενώ στο ερώτημα αν υπάρχουν καθηλωμένα canadair τονίζει:

• ”Δεν ξέρουμε πόσα είναι καθηλωμένα και είναι κάτι που δεν είναι σταθερό. Μπορεί σήμερα να είναι καθηλωμένα 10 αεροπλάνα μπορεί αύριο να μην είναι κανένα.”

Και καταληγει:

• ”Oι επιχειρήσεις από το πρώτο της μέρας μέχρι το τελευταίο, σημαίνει ότι με το που προσγειωθούν από πάνω οι μηχανικοί για να επισκευάσουν τυχόν βλάβες που έχουν βγει. Κάποιες επισκευές δεν είναι δυνατές και μπορεί να χρειαστούν περισσότερες μέρες, αυτό μπορεί να επηράσει τον ημερήσιο απολογισμό.”

Ο πρώην πιλότος και νυν δήμαρχος Βάρης, Βούλας  Βουλιαγμένης Γρηγόρης Κωνσταντέλος αναφέρει στο  libre ότι δεν υπάρχουν μη αξιόπλοα ,αλλά  αεροσκάφη κακοσυντηρημένα.

• ”Τα πρώτα αεροσκάφη που έχουμε χρονολογούνται από το 1975, η δεύτερη φουρνιά ξεκίνησε να έρχεται από το 1989. Αυτά που έχουμε χάσει είναι 10 παλαιού τύπου (cl 215) και 3 νέου τύπου (cl 415). Μπορεί ένα αεροσκάφος να είναι καινούριο και να είναι κακοσυντηρημένο, ή μπορεί να είναι παλιό και να είναι καλοσυντηρημένο. Η συντήρηση παίζει πρωταρχικό ρόλο. Η παράδοση που έχουμε απο την Πολεμική Αεροπορία, είναι ότι αεροσκάφη ακόμα και στην τελευταία τους πτήση είναι πλήρως αξιόπλοα.”

Ενώ με αφορμή και τη συντριβή του Canadair στην Κάρυστο  προσθέτει ότι η παλαιότητα δεν είναι ο λόγος που το αεροσκάφος έπεσε αλλά η δυσκολία της εκτέλεσης της πτήσης, το ανάγλυφο της περιοχής, οι ισχυρές αναταράξεις αλλά και η περιορισμένη ορατότητα.

Ο κύριος Κωνσταντέλλος στέκεται και στο κάτα πόσο ήταν κουρασμένο το πλήρωμα μιας και αυτές τις μέρες οι δυνάμεις πυρόσβεσης της  χώρας επιχειρούν ακατάπαυστα.

• ”Αυτό το οποίο πρέπει να ελεγχθεί είναι κατά πόσο ήταν κουρασμένο το πλήρωμα την τελευταία μέρα, την τελευταία εβδομάδα, τον τελευταίο μήνα και το τελευταίο εξάμηνο. Οι χειριστές πρέπει να έχουν συγκεκριμένα όρια πτήσης, απασχόλησης και ανάπαυσης. Είναι προφανές πάντως ότι έχουν επιβαρυνθεί οι πιλότοι των πυροσβεστικών αεροσκαφών, πετούν τις τελευταίες μέρες από ανατολή έως Δύση ασταμάτητα.” 

Στο ερώτημα με βάση και την εμπειρία του ποιες πρέπει να  είναι οι συνθήκες που να  μπορεί να επιχειρήσει ένα Canadair απαντάει:

• ”Τα συγκεκριμένα αεροσκάφη είναι σχεδιασμένα να πετούν σε χαμηλο ύψος να είναι κοντά στο ανάγλυφο μέχρι ενός σημείου αναταράξεων και αέρα το οποίο οι χειριστές δεν υπερβαίνουν”.

Ενώ καταλήγει:

• ”Πολλές φορές μας κάνει εντύπωση ότι καίγεται ένα βουνό και δεν βλέπουμε αεροπλάνο να κάνει αεροπυρόσβεση γιατί τα μετεωρολογικά όρια καθοδικού ανοδικού άνεμου ή αναταράξεων είναι απαγορευτικά για μια κατά το δυνατόν ασφαλή επιχείρηση αεροσκαφών επί του πεδίου”.

Η “μαύρη ιστορία” των Canadair

Η χώρα μας απέκτησε τα πρώτα Canadair CL-215 το 1975. Η παραλαβή μάλιστα του αεροσκάφους που κατέπεσε χθες στην Εύβοια είχε γίνει τον Δεκέμβριο του συγκεκριμένου έτους. Τα CL-215 έχουν δύο κλασσικούς κινητήρες της Pratt& Whitney με ισχύ 2.100 λιμπρες ώση, η οποίοι, αν και θεωρούνται αξιόλογοι για την ηλικία τους, εντούτοις έχουν πλέον ξεπεραστεί από την τεχνολογία. Ενδεικτικά να σημειώσουμε πως η πρώτη σχεδίαση του εν λόγω πυροσβεστικού έγινε τη δεκαετία του 1940, ενώ το οριστικό σχέδιο, που έφερε το όνομα CL-215, εγκρίθηκε τον Φεβρουάριο του 1966, με την πρώτη παράδοση να γίνεται στη Γαλλική Υπηρεσία Πολιτικής Προστασίας τον Ιούνιο του 1969. Η παραγωγή του CL-215 τερματίστηκε από την κατασκευάστρια εταιρεία Βombardier το 1990.

Τον Νοέμβριο του 2021 η χώρα μας αναζητούσε κυλίνδρους για τους κινητήρες τους από τη διεθνή αεροπορική αγορά, μιας και το κλείσιμο του εργοστασίου είχε δυσκολέψει σημαντικά την εξεύρεση ανταλλακτικών και περεταίρω υποστήριξής τους. Η Ελλάδα είχε αποκτήσει συνολικά 20 μονάδες του συγκεκριμένου τύπου πυροσβεστικού αεροσκάφους, εκ των οποίων έπειτα και από τη χθεσινή συντριβή, έχουν απομείνει ακριβώς τα μισά, δηλαδή 10.

• Τον Φεβρουάριο του 2006 η Bombardier ανακοίνωσε πως θα προσφέρει ξανά πακέτα αναβάθμισης για τους χρήστες του CL-215 για κινητήρες και σκάφος, αλλά το θέμα δεν προχώρησε καθώς η εταιρεία αφιερώθηκε στην ανάπτυξη και προώθηση του CL-415 . Η εν λόγω εταιρεία λανσάρει ένα νέας γενιάς πυροσβεστικό αεροσκάφος το CL- 515 το οποίο έχει τη δυνατότητα να πραγματοποιεί και νυχτερινές πτήσεις.

Η Ελλάδα διαθέτει ακόμη 10 Canadair τύπου CL-415 από τα οποία πλέον έχουν απομείνει 7 καθώς 3 έχουν συντριβεί κατά την κατάσβεση πυρκαγιών περασμένων ετών. Τα Canadair CL-415, μεταφέρουν περί τους 6,2 τόνους νερού, έχοντας τη δυνατότητα να συμπληρώσουν το φορτίο τους με την μεταφορά επίσης 680 κιλών επιβραδυντικού υγρού. Η παραγωγή του CL-415 από την Bombardier σταμάτησε το 2015. Το 2016 η Viking Air απέκτησε τα δικαιώματα των CL-215 και CL-415 και το 2018 άρχισε να δουλεύει πάνω στον διάδοχο τους, το CL-515, για την προμήθεια του οποίου ενδιαφέρον έχει εκφράσει και η χώρα μας.

Το CL-215 έχει τη δυνατότητα να πραγματοποιήσει υδροληψίες από λίμνες, ποτάμια ή την ανοιχτή θάλασσα. Ο απαιτούμενος χρόνος μέχρι να γεμίσει τις δεξαμενές του με 5,455 λίτρα νερού είναι μόλις δέκα δευτερόλεπτα, το οποίο μπορεί να εμπλουτίσει με επιβραδυντικό αφρό και να ρίξει στη φωτιά επαναλαμβάνοντας τη διαδικασία χωρίς να χρειάζεται να επιστρέψει στη βάση του για να εφοδιαστεί με νερό. Εφόσον υπάρχει δυνατότητα υδροληψίας σε κοντινή απόσταση από το μέτωπο της φωτιάς, το CL-215 μπορεί να παραδώσει από 75 έως 125 φορτία νερού σε μία μέρα, ενισχύοντας τις προσπάθειες της πυρόσβεσης.