Πύλος: Ανακολουθίες, ερωτήματα, μυστικότητα – Πληθαίνουν τα θολά σημεία για τις συνθήκες της τραγωδίας – Οι ειδικοί επιμένουν:”Έπρεπε να επέμβει το Λιμενικό”

Αλλάζει άρδην τα δεδομένα η επίσημη παραδοχή με 48 ώρες καθυστέρηση του λιμενικού ότι τελικά πέταξε σκοινί στο αλιευτικό Αντριάνα ενώ μέχρι τώρα παρά τις μαρτυρίες το διέψευδε κατηγορηματικά. Παράλληλα και ενώ οι ειδικοί επιμένουν ότι οι ελληνικές αρχές έπρεπε να παρέμβουν για διάσωση τα νέα στοιχεία που έρχονται στο φως πληθαίνουν τα ερωτήματα για τις συνθήκες βύθισης του σκάφους που παρέσυρε στο βυθό εκατοντάδες ανθρώπους οι οποίοι αποδεικνύεται ώρα με την ώρα ότι τελικά ζητούσαν βοήθεια.

Το Solomon δημοσίευσε ηλεκτρονικά μηνύματα της οργάνωσης Watch the Med — Alarm Phone προς τις ελληνικές αρχές. Σε ένα από αυτά σημειώνεται ότι στο σκάφος επιβαίνουν 750 άτομα, ανάμεσά τους πολλές γυναίκες και παιδιά, και υποδεικνύεται ένας τηλεφωνικός αριθμός για επικοινωνία με τους ίδιους τους επιβαίνοντες. «Ζητούν επειγόντως βοήθεια», αναφέρει το ίδιο μήνυμα.

Το μεσημέρι της Παρασκευής το Λιμενικό παραδέχτηκε για πρώτη φορά ότι το περιπολικό σκάφος που βρέθηκε στο σημείο έριξε ένα σχοινί προς το αλιευτικό, το οποίο όμως, όπως σημειώνεται, δεν χρησιμοποιήθηκε για ρυμούλκηση, αλλά ήταν ένας «μικρός κάβος» για να «διαπιστωθεί η υφιστάμενη κατάσταση του σκάφους και των επιβαινόντων». Το παραπάνω στοιχείο δεν υπήρχε σε καμία από τις προηγούμενες ενημερώσεις, αντίθετα υπήρχε η διαβεβαίωση σε κάθε τόνο ότι το σκάφος του Λιμενικού «παρέμενε σε απόσταση και παρατηρούσε διακριτικά».

• Η ανακοίνωση του Λιμενικού:
• «Τρεις ώρες περίπου νωρίτερα από τη βύθιση του Α/Κ σκάφους, το Παράκτιο Περιπολικό σκάφος Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ. προσέγγισε και έριξε ένα μικρό κάβο στο Α/Κ προκειμένου να διαπιστώσει την υφιστάμενη κατάσταση του σκάφους και των επιβαινόντων. Αυτή η διαδικασία διήρκησε λίγα λεπτά και εν συνεχεία αφού λύθηκε ο μικρός κάβος από ίδιους τους μετανάστες το ΠΠΛΣ απομακρύνθηκε και παρακολουθούσε το Α/Κ από κοντινή απόσταση.»

Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Ηλίας Σιακαντάρης, μιλώντας στην ΕΡΤ και σε ερώτηση που δέχθηκε για το σκοινί ρυμούλκησης από σκάφος του Λιμενικού, απάντησε χαρακτηριστικά:

• «Σκοινί όχι ρυμούλκησης χρησιμοποίησε για λίγα λεπτά και το λιμενικό κατά την προσέγγισή του από απόσταση πλώρη με πλώρη. Στη συνέχεια το πήραν οι επιβάτες στο αλιευτικό, για λίγα λεπτά και στη συνέχεια το πέταξαν στη θάλασσα και συνέχισαν την πορεία τους».

Ωστόσο, νωρίτερα, ο εκπρόσωπος Τύπου του Λιμενικού, Νίκος Αλεξίου, είχε μιλήσει στην ΕΡΤ και είχε διαψεύσει τα περί σκοινιού από το Λιμενικό:

• «Δεν έγινε καμία προσπάθεια πρόσδεσης τους σκάφους» και σχολιάζοντας τη σχετική πληροφορία ανέφερε ότι το λιμενικό δεν έκανε κάτι τέτοιο αλλά τα σχοινιά τα είχαν πετάξει ναύτες από το εμπορικό πλοίο που τους πέταξαν εφόδια».

Οι αξιωματικοί που χειρίζονται την υπόθεση παραπέμπουν όλοι στο δελτίο Τύπου που δημοσιεύθηκε το βράδυ της Τετάρτης, ωστόσο υπάρχουν ορισμένα κρίσιμα ερωτήματα.

Το πρώτο εύλογο ερώτημα είναι γιατί το λιμενικό μέχρι τώρα αρνείτο ότι πέταξε σκοινί στο αλιευτικό:

Στην επίσημη ενημέρωση δεν αναφέρεται κάτι τέτοιο, αντίθετα σημειώνεται ότι παρέμενε σε απόσταση και παρατηρούσε διακριτικά. «Στις 22:40 κατέπλευσε πλησίον του αλιευτικού το σκάφος του Λιμενικού Σώματος από την Κρήτη. Παρέμεινε σε απόσταση και το παρατηρούσε διακριτικά, χωρίς να διαπιστώνει πρόβλημα στην πλεύση του, καθώς είχε σταθερή πορεία και ταχύτητα». Τα πράγματα, όμως, φαίνεται πώς δεν είναι ακριβώς έτσι.

Επιχειρήθηκε λοιπόν ρυμούλκηση του σκάφους από το Λιμενικό; Αν ναι, δεν έπρεπε να υπάρχουν και άλλα σκάφη προς υποστήριξη; Κι επιπλέον, αν η ρυμούλκηση πράγματι επιχειρήθηκε, ο στόχος ήταν το αλιευτικό να μεταφερθεί προς τις ελληνικές ακτές ή προς τα ανοιχτά; Όλα τα παραπάνω στοιχεία που έρχονται στη δημοσιότητα όσο περνούν οι ώρες, δίνουν μία νέα τροπή στην τραγωδία, την οποία καλείται τώρα να φωτίσει η ανακρίτρια Καλαμάτας, στα χέρια της οποίας βρίσκεται η δικογραφία.

Γιατί το Λιμενικό δεν παρείχε βοήθεια στους μετανάστες πριν το σκάφος βυθιστεί;

Η επίσημη απάντηση είναι: «Από τις 15:30 μέχρι τις 21:00 ο θάλαμος επιχειρήσεων του Υπουργείου Ναυτιλίας είχε επανειλημμένως επικοινωνία με το αλιευτικό μέσω δορυφορικού τηλεφώνου. Σε όλες επαναλάμβαναν σταθερά ότι επιθυμούν να πλεύσουν προς Ιταλία και δεν ήθελαν καμία συνδρομή από την Ελλάδα». Υπήρχε περίπτωση οι διακινητές να ζητούσαν βοήθεια, εφόσον ήταν επόμενο ότι θα συλληφθούν; Αν το πλοίο μετέφερε ναρκωτικά, το Λιμενικό θα το άφηνε να συνεχίσει προς την Ιταλία; Έπρεπε το Λιμενικό να παρέμβει για τη διάσωση των επιβατών, εφόσον το σκάφος βρισκόταν καταφανώς σε κίνδυνο; Ειδικοί λένε πως ήταν υποχρεωμένο να το κάνει.

Άργησαν να κινητοποιηθούν οι ελληνικές αρχές;

Στο επίσημο δελτίο Τύπου σημειώνεται ότι το Ενιαίο Κέντρο Συντονισμού Έρευνας και Διάσωσης του Λιμενικού Σώματος ενημερώθηκε για το αλιευτικό σκάφος στις 11:00 το πρωί της Τρίτης από τις ιταλικές Αρχές έπειτα από κλήση ακτιβίστριας ΜΚΟ και ότι στη συνέχεια έπρεπε να γίνει επαλήθευση της πληροφορίας. Σύμφωνα με την ίδια ανακοίνωση, το ελικόπτερο του Λιμενικού απογειώθηκε στις 13:50 από τη Μυτιλήνη με σκοπό να μεταβεί στο σημείο της τραγωδίας, δηλαδή στην άλλη άκρη της Ελλάδας. Η επαλήθευση, όμως, φαίνεται πως καθυστέρησε αρκετά, παρότι, εκτός από τις ιταλικές Αρχές, υπήρξε στο μεταξύ και δεύτερη επίσημη ενημέρωση, αυτήν τη φορά από τη Frontex. Πιο ειδικά, σε ανακοίνωση του ευρωπαϊκού οργανισμού αφέρεται ότι το αεροσκάφος της Frontex είχε εντοπίσει το αλιευτικό σκάφος στις 9:47 UTC (στις 12:47 ελληνική ώρα) και ότι αμέσως ενημερώθηκαν οι ελληνικές και ιταλικές Αρχές.

Τις τελευταίες ώρες προκύπτει και ένα επιπλέον ερώτημα: Αφού όλες αυτές τις ώρες η παρακολούθηση του σκάφους γινόταν διακριτικά, παρά το γεγονός ότι είχε επιβεβαιωθεί πως είχε εκατοντάδες άτομα πάνω, γιατί κανείς δεν ειδοποίησε το υπερσύγχρονο ναυαγοσωστικό Aigaion Pelagos;

Το συγκεκριμένο πλοίο που βρισκόταν στο Γύθειο θα μπορούσε να φτάσει στην περιοχή μετά από 4 με 4,5 ώρες, επομένως θα μπορούσε να βοηθήσει (ακόμη κι αν δεν το ήθελαν οι δουλέμποροι) γύρω στις 8 με 8.30 το βράδυ, τουλάχιστον 5 με 6 ώρες προτού το αλιευτικό βουλιάξει.

• Πληροφορίες αναφέρουν ότι στο λιμενικό το κλίμα είναι βαρύ, καθώς όπως λένε αρμόδιες πηγές ανεξαρτήτως των ερευνών υπάρχει «αντικειμενική ευθύνη» για το γεγονός ότι ένα αλιευτικό σκάφος με περίπου εκατοντάδες επιβαίνοντες ναυάγησε -χωρίς να συντρέχουν λόγοι κακοκαιρίας- με τραγικά αποτελέσματα εντός των ελληνικών ορίων διάσωσης, παρότι επιτηρείτο για πολλές ώρες από τα σκάφη του Λιμενικού και όχι μόνο.

Απόλυτη μυστικότητα ζητά ο Ντογιάκος

Στις εισαγγελικές αρχές Καλαμάτας, που ερευνούν το ναυάγιο στην Πύλο, στο οποίο έχασαν τη ζωή τους 78 μετανάστες, ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου Ισίδωρος Ντογιάκος κοινοποίησε εγκύκλιο του 2015, στην οποία σημειώνεται ότι είναι μυστική οποιαδήποτε ποινική έρευνα και κανείς δεν δικαιούται να λάβει γνώση της δικογραφίας, είτε άμεσα είτε έμμεσα.

Συγκεκριμένα, ο εισαγγελέας του ΑΠ, διαβίβασε στην προϊσταμένη της Εισαγγελίας Εφετών Καλαμάτας, στην προϊσταμένη της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Καλαμάτας και στον λιμενάρχη του Λιμεναρχείου Καλαμάτας, παλαιότερη εγκύκλιο (1/2015), με την τότε ιδιότητα του προϊσταμένου της Εισαγγελίας Εφετών Αθηνών, σχετικά με τον τρόπο διενέργειας των ανακρίσεων και την μυστικότητά τους.

Όπως αναφέρεται στην εγκύκλιο του 2015, «μετά την έναρξη, είτε αυτεπαγγέλτως είτε κατόπιν σχετικής εισαγγελικής παραγγελίας, του ανακριτικού έργου και μέχρι πέρατος αυτού, ουδείς τρίτος, με οποιαδήποτε ιδιότητα, με οποιονδήποτε τρόπο και για οποιοδήποτε λόγο, δικαιούται να λάβει γνώση των στοιχείων της ποινικής δικογραφίας, είτε άμεσα είτε έμμεσα, πολύ δε περισσότερο με οποιονδήποτε τρόπο, να παρεμβαίνει στους εκτελούντες αυτό ανακριτικούς υπαλλήλους με εντολές, υποδείξεις, παροτρύνσεις, αιτήματα, κλπ, δεδομένου ότι η εποπτεία της ανάκρισης έχει ανατεθεί από το νομοθέτη, στο σύνολό της, αποκλειστικά και μάλιστα πανηγυρικά, στον εποπτεύοντα την υπηρεσία σας εισαγγελικό λειτουργό».

• Υπήρξε πολύωρη σύσκεψη των Εισαγγελέων Καλαμάτας με τον Αντεισαγγελέα Αρείου Πάγου Γιώργο Οικονόμου, που εποπτεύει τις έρευνες, προκειμένου να καταλήξουν στα αδικήματα, που αποτελούν τον κορμό της ποινικής δίωξης, για τους κατηγορούμενους, χωρίς να αποκλείεται στη συνέχεια να επεκταθεί η δίωξη από τον ανακριτή, όπως επίσης ενδέχεται να μεγαλώσει ο κύκλος των κατηγορουμένων.

Ειδικοί: Έπρεπε να παρέμβουμε

Ο Έλληνας ναύαρχος ε.α. και πραγματογνώμονας, Νίκος Σπανός:

«Το λιμενικό θα έπρεπε να επέμβει σε κάθε περίπτωση ακόμη και αν υπήρχε άρνηση διάσωσης από τους επιβαίνοντες του πλοίου ανοιχτά της Πύλου» ανέφερε ο κ. Σπανός μιλώντας χθες στην ΕΡΤ, ενώ έκανε λόγο για ένα «πλωτό νεκροταφείο», ένα «σκάφος πολύ παλιό χωρίς καθόλου πιστοποιητικά». «Η τραγωδία είναι ανείπωτη» σχολίασε και άφησε αιχμές για ολιγωρία από τις ελληνικές Αρχές:

«Δεν ρωτάμε το προσωπικό σε ένα σκάφος που κινδυνεύει αν χρειάζεται βοήθεια. Βοήθεια χρειάζονται και με το παραπάνω, αφού το σκάφος είναι ακυβέρνητο. Έπρεπε να πράξουμε τα δέοντα».

Τι θα μπορούσε να κάνει το Λιμενικό ρωτήθηκε ο κ. Σπανός και απάντησε:

«Είναι σαν να μου λέτε ότι μπορώ να σας βλέπω να πνίγεστε αλλά εγώ σας αφήνω να πνίγεστε. Δεν ρωτάμε το προσωπικό σε ένα σκάφος που κινδυνεύει αν χρειάζεται βοήθεια. Βοήθεια χρειάζονται και με το παραπάνω, αφού το σκάφος είναι ακυβέρνητο».

Ο ίδιος σημείωσε επίσης πως «στο Γύθειο υπήρχε σκάφος που μπορούσε να βοηθήσει, είναι ναυαγοσωστικό. Θα μπορούσε να φιλοξενήσει τους ανθρώπους, μέχρι και νοσοκομείο έχει μέσα».

Όσο για τις αναφορές ότι εκατοντάδες ήταν κλεισμένοι στο αμπάρι, ο κ. Σπανός επισήμανε πως, από όσα γνωρίζει από την εμπειρία του ως διεθνής πραγματογνώμονας:

«Συνήθως τα γυναικόπαιδα σε τέτοιου είδους ταξίδια τα βάζουν στο κάτω μέρος του πλοίου. Τους κλειδώνουν για να μην μπορούν να μετακινηθούν. Το Υπουργείο Ναυτιλίας ενημερώθηκε μέσω Frontex. H Ιταλία παρέδωσε το περιστατικό σε μας αφού στο δικό μας χώρο λάμβανε χώρα. Το σκάφος βρισκόταν σε κίνδυνο. Άρα πρέπει να δράσει άμεσα η ελληνική πολιτεία. Θα πρέπει να οργανώσει το επιχειρησιακό της σχέδιο, πλωτά μέσα πρέπει να σπεύσουν στην περιοχή έτσι ώστε να αποβιβάσουν τον κόσμο σε άλλα σκάφη».

Υποναύαρχος ε.α. Στέλιος Φενέκος

Ξεκάθαρη θέση παίρνει και ο υποναύαρχος ε.α. Στέλιος Φενέκος σχετικά με το αν έπρεπε οι ελληνικές Αρχές να ξεκινήσουν επιχείρηση διάσωσης στο αλιευτικό που έπλεε στα ανοιχτά της Πύλου.

Ο κ. Φενέκος στρέφει την ευθύνη τόσο στο ελληνικό λιμενικό σώμα όσο και στη Frontex, καθώς όπως γράφει σε μακροσκελή του ανάρτηση στο Facebook, ήταν γνωστή η ύπαρξη του συγκεκριμένου σκάφους στα συστήματα επιτήρησης αλλά και από το drone της Frontex.

Ολόκληρη η ανάρτησή του:

Η ΒΥΘΙΣΗ ΤΟΥ ΣΚΑΦΟΥΣ ΟΙ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΕΣ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΤΗΣ FRONTEX

Επειδή πολλά ακούγονται για την βύθιση του συγκεκριμένου σκάφους, ας δούμε τις αρμοδιότητες της ακτοφυλακής μας αλλά και της FRONTEX καθώς και τις πιθανές ευθύνες που μπορεί να υπάρχουν.

1. Σύμφωνα με τις πληροφορίες που υπάρχουν, ήταν γνωστή η ύπαρξη του συγκεκριμένου σκάφους στα συστήματα επιτήρησης. Το αλιευτικό είχε ξεκινήσει από το Τομπρούκ της Λιβύης, με προορισμό την Ιταλία και για πρώτη φορά εντοπίστηκε περίπου στις 8 το απόγευμα της Τρίτης.

Τότε προσεγγίστηκε από σκάφος της Frontex αλλά και της Ελληνικής Ακτοφυλακής για να προσφερθεί βοήθεια στους μετανάστες, καθώς το σκάφος ήταν γεμάτο όπως διαπιστώθηκε και από drone της Frontex που πέταξε στο σημείο.

2. Σύμφωνα με όσα δημοσιεύθηκαν, οι επιβαίνοντες στο σκάφος αρνήθηκαν τη βοήθεια που τους προσφέρθηκε και δήλωσαν ότι θέλουν να συνεχίσουν το ταξίδι προς Ιταλία.

3. Η περιοχή είναι εντός των ορίων έρευνας και διάσωσης της Ελλάδος.

4. Η περιοχή είναι επίσης εντός της ΑΟΖ της Ελλάδος, έτσι όπως έχει ορισθεί νομοθετικά από τον ισχύοντα νόμο Μανιάτη, γεγονός που για συγκεκριμένα θέματα (αλιείας, ερευνών, υποθαλάσσιων ερευνών κλπ) ανήκει στην δικαιοδοσία της Ελλάδος – αποτελεί δηλαδή περιοχή που δικαιολογείται η αυξημένη επιτήρηση της ναυσιπλοϊας από την ακτοφυλακή μας και το Π.Ν.

5. Το σκάφος, όπως δημοσιεύθηκε, δεν έφερε σημαία και θα μπορούσε επίσης να χαρακτηρισθεί ότι διενεργεί δουλεμπόριο και να το σταματήσουν για να ελεγχθεί, (ακόμη και με βάση το mandate της EE για την αποστολή της επιχείρησης FRONTEX στην περιοχή – ώστε να υπάρξει αποβίβαση πολλών από τους επιβάτες σε άλλα σκάφη, για να αποτραπεί ει δυνατόν η βύθισή του –ένας ναυτικός εύκολα καταλαβαίνει εάν κινδυνεύει με ανατροπή ένα τέτοιο σκάφος), διότι καταφανώς έθετε σε κίνδυνο ανθρώπινες ζωές και παραβίαζε βασικούς κανόνες διεθνούς δικαίου

ΔΕΝ ΕΓΙΝΕ ΤΙΠΟΤΕ ΑΠΟ ΟΛΑ ΑΥΤΑ

Και το σκάφος της FRONTEX και η Ελληνική Ακτοφυλακή, όχι μόνο δεν παρενέβησαν αποτελεσματικά, αλλά δημιουργούνται ερωτηματικά εάν το άφησαν να πλέει μόνο του, χωρίς πολύ κοντινή παρακολούθηση, δίπλα τους δηλαδή, που θα τους έδινε την δυνατότητα να δράσουν άμεσα σε περίπτωση ανατροπής, ώστε να σωθούν πολλές ζωές.

Και μην μου πει κάποιος ότι δεν είχαν αντιληφθεί τους κινδύνους ανατροπής του σκάφους, όταν έβλεπαν τόσες εκατοντάδες ανθρώπους να βρίσκονται σε ένα υπερφορτωμένο σκάφος στα καταστρώματα.

ΤΕΡΑΣΤΙΕΣ ΟΙ ΕΥΘΥΝΕΣ

Πολλές φορές έχω αναφερθεί στην κάκιστη πολιτική μας να μην αναλαμβάνουμε τις ευθύνες που μας έχουν ανατεθεί ως αρμοδιότητα, είτε μας ανήκουν από το Διεθνές Δίκαιο ως δικαιοδοσία, για να μην βρεθούμε στην δυσάρεστη θέση να διαχειριζόμαστε ένα πρόβλημα το οποίο δυσκολευόμαστε να το αντιμετωπίσουμε.

Όμως τελικά ο στρουθοκαμηλισμός αυτός γίνεται μπούμερανγκ, όταν δημιουργούνται ανάλογα προβλήματα με τραγική κατάληξη που συγκλονίζει όλο το κόσμο και τα οποία μας θίγουν πολύ περισσότερο, όχι μόνο από πλευράς ευθυνών και νομικών υποχρεώσεων αλλά και ηθικής υπόστασης ενός κράτους δικαίου με υψηλές ανθρωπιστικές αξίες

ΣΗΜ: Η συμμετοχή σε επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης είναι προτεραιότητα της αποστολής της Frontex και κατοχυρώνεται στον κανονισμό της ΕΕ με τον οποίον δημιουργήθηκε η Ευρωπαϊκή Συνοριοφυλακή και Ακτοφυλακή και από τις αποστολές που ανατίθενται στις δυνάμεις της. Η Frontex υποχρεούται να παρέχει τεχνική και επιχειρησιακή συνδρομή στη θάλασσα προς υποστήριξη των επιχειρήσεων διάσωσης οι οποίες ενδεχομένως προκύπτουν στη διάρκεια επιχειρήσεων επιτήρησης των συνόρων.

Οι δραστηριότητες έρευνας και διάσωσης αποτελούν επίσης ειδικό στόχο του επιχειρησιακού σχεδίου της θαλάσσιας επιχείρησης του Frontex, προς υποστήριξη της Ιταλίας, της Ελλάδας και της Ισπανίας προκειμένου να αντιμετωπίσουν τις μεταναστευτικές πιέσεις. Επίσης το σύνολο των επιχειρήσεων του Οργανισμού συμβάλλει και στην αντιμετώπιση διαφόρων μορφών διασυνοριακού εγκλήματος και της τρομοκρατίας.