Πάγκαλος: “Τη σημαία την πήρε ο αέρας” – Η απάντησή στην κρίση των Ιμίων, ο Οτσαλάν και το “μαζί τα φάγαμε”
Μια από τις μεγαλύτερες κρίσεις με την Τουρκία έγινε επί ημερών του Θεόδωρου Πάγκαλου στη θέση του υπουργού Εξωτερικών. Ο λόγος για την κρίση στα Ίμια στις 31 Ιανουαρίου 1996 και τα γεγονότα που σημάδεψαν εκείνες τις ημέρες. Όλα ξεκίνησαν όταν Τούρκοι «δημοσιογράφοι» – πράκτορες αποβιβάστηκαν στα Ίμια, κατέβασαν την ελληνική σημαία και ύψωσαν την τουρκική.
Με απόφαση του τότε Αρχηγού ΓΕΕΘΑ, Ναυάρχου Χρήστου Λυμπέρη, οι βατραχάνθρωποι της Μονάδας Υποβρυχίων Καταστροφών αναλαμβάνουν τη φύλαξη της ανατολικής Ίμιας, όπου υψωνόταν η ελληνική σημαία, ενώ η δυτική θα επιτηρείτο από περιπολούντα πλοία του Πολεμικού Ναυτικού.
«Θα πείτε ότι την σημαία την πήρε ο αέρας»
Τα γεγονότα αυτά συνοδεύθηκαν, τις επόμενες ημέρες, από κωμικοτραγικές καταστάσεις και άστοχες ενέργειες εκ μέρους της ελληνικής πλευράς.
Τα ξημερώματα, ελικόπτερο του Πολεμικού Ναυτικού εντοπίζει δέκα Τούρκους βατραχανθρώπους πάνω στα Ίμια, αλλά κατά τη διάρκεια της επιστροφής του στην ελληνική φρεγάτα «Ναυαρίνον» συντρίβεται, κάτω από αδιευκρίνιστες, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους τρεις Έλληνες αξιωματικοί.
Σταδιακά, και μετά από αμερικανική παρέμβαση προς τις δύο πλευρές, αρχίζει η απομάκρυνση όλων των δυνάμεων του στρατού και των δύο χωρών από τις βραχονησίδες, με την ταυτόχρονη υποστολή τής ελληνικής σημαίας από τα Ίμια.
Όπως αποκάλυψε ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ αργότερα, όταν ρώτησε τον υπουργό Εξωτερικών, Θεόδωρο Πάγκαλο, τι θα πουν στον ελληνικό λαό σχετικά με την απομάκρυνση της σημαίας από τα ελληνικά Ίμια, ο Πάγκαλος απάντησε αφοπλιστικά:
«Θα πείτε ότι την σημαία την πήρε ο αέρας!».
Είχε αναφέρει ακόμη:
«Είναι αλήθεια ότι εγώ συνηγόρησα υπέρ της αφαίρεσης της σημαίας και είπα ότι σημαία-σύμβολο δεν είναι οποιοδήποτε πανί με τα εθνικά χρώματα βάζει ο καθένας κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες όπου και όποτε του καπνίσει. Σημαία-σύμβολο, και μάλιστα κάτω από τέτοιες περιστάσεις, είναι σημαία επίσημη, με σταθερή βάση, γερά προσδεμένη, φρουρούμενη και επιτηρούμενη».
Υπόθεση Οτσαλάν
Στις αρχές του 1999 ο Θεόδωρος Πάγκαλος ως υπουργός Εξωτερικών κλήθηκε να χειριστεί την υπόθεση του Κούρδου Αμπντουλάχ Οτσαλάν, ο οποίος ήταν ιδρυτής και ηγέτης του PKK. Ο Οτσαλάν έχοντας καταφύγει στην Ελλάδα ενώ διωκόταν από την Τουρκία, μεταφέρθηκε, με την έγκριση του Πάγκαλου, στην ελληνική πρεσβεία της Κένυας και συνοδευόταν από τον αξιωματικό της ΕΥΠ Σάββα Καλεντερίδη, ο οποίος αργότερα δέχτηκε προφορικές εντολές αμφισβητούμενης προέλευσης να πετάξει τον Οτζαλάν έξω από την πρεσβεία.
Κάποιες πηγές αναφέρουν ότι οι εντολές αυτές προέρχονταν από τον Πάγκαλο αν και ο ίδιος το αρνείτο. Επίσης, ο Πάγκαλος παρείχε διαβεβαιώσεις στον Έλληνα πρέσβη στην Κένυα ότι είχε εξασφαλίσει δίοδο για τον Οτσαλάν προς την Ολλανδία σε συνεργασία με τις κενυάτικες αρχές – ωστόσο ο Οτζααλάν συνελήφθη μετά από επιχείρηση της ΜΙΤ στο Ναϊρόμπι και οδηγήθηκε αεροπορικώς στην Τουρκία. Στην συνέχεια καταδικάστηκε από τουρκικό δικαστήριο και κρατείται.
Ο Πάγκαλος δέχτηκε κριτική και για το γεγονός ότι δεν εξασφαλίστηκαν εγγυήσεις από τους Κενυάτες για την ασφαλή μεταφορά του Οτζαλάν στην Ολλανδία αλλά ο ίδιος δικαιολογήθηκε λέγοντας ότι απουσίαζε τρεις μέρες από την Αθήνα και δεν παρακολουθούσε την υπόθεση. Με την σύλληψη του Οτσαλάν από τις τουρκικές μυστικές υπηρεσίες, προκλήθηκε πολιτική κρίση στην Ελλάδα που οδήγησε στην παραίτηση τριών υπουργών, συμπεριλαμβανομένου και του Πάγκαλου.
«Μαζί τα φάγαμε»
Η Ελλάδα ήδη έχει μπει στο Μνημόνιο και ο Θεόδωρος Πάγκαλος ως μέλος της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ στις 21 Σεπτεμβρίου 2010, κατά τη διάρκεια συνεδρίασης της «Διαρκούς Επιτροπής Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης» σχετικά με τη συζήτηση του νομοσχεδίου για την κατάργηση και τη συγχώνευση υπηρεσιών, οργανισμών και φορέων του δημοσίου τομέα, ο Θεόδωρος Πάγκαλος από το βήμα της Βουλής, είπε τη φράση που έμελλε να ξεσηκώσει πλήθος αντιδράσεων από όλες τις κομματικές παρατάξεις, από τα περισσότερα μέσα ενημέρωσης αλλά και από τους ίδιους τους πολίτες.
«Η απάντηση εις την κατακραυγή που υπάρχει εναντίον του πολιτικού προσωπικού της χώρας “πώς τα φάγατε τα λεφτά;”, που μας ρωτάει ο κόσμος, είναι αυτή: “Σας διορίσαμε. Τα φάγαμε όλοι μαζί. Μέσα στα πλαίσια μιας σχέσης πολιτικής πελατείας, διαφθοράς, εξαγοράς και εξευτελισμού της έννοιας της ίδιας της πολιτικής.”»
Το 2012 στο e-book του «Μαζί τα φάγαμε» αναλύει περαιτέρω το σκεπτικό του: «Η φράση «τα φάγαμε όλοι μαζί» σημαίνει ότι ένα μεγάλο τμήμα από εμάς -τον ελληνικό λαό- συμμετείχαμε με τον ένα ή τον άλλο τρόπο σε μη ορθολογικές πρακτικές και συμπεριφορές, στην πορεία του χρόνου, σε σχέση με τις δαπάνες και τα έσοδα του κράτους. Αυτό που λέμε «δημοσιονομική κρίση» είναι και δικό μας δημιούργημα… Οι πολίτες είτε με πράξεις, είτε με την εκπορευόμενη από την ενοχή απραξία τους, είτε απλά εκλέγοντας ακατάλληλα πολιτικά πρόσωπα για να διαχειριστούν τα κοινά, συμμετέχουν με συλλογικό τρόπο στη δημοκρατία και έχουν την ευθύνη των επιλογών τους…Φυσικά δεν έχουν όλοι το ίδιο μερίδιο ευθύνης, η ευθύνη ξεκινάει από πάνω προς τα κάτω». Συνεχίζει παρακάτω λέγοντας: «Η πλειοψηφία των βουλευτών της Αριστεράς όχι μόνο δεν πρότεινε και δεν βοήθησε στο πολιτικό και άρα κοινωνικό έργο αλλά αποτέλεσε φραγμό στις τεκμηριωμένες και σοβαρές προτάσεις των άλλων. Ολα αυτά τα χρόνια ουδέποτε εκπρόσωπος της Αριστεράς αντέδρασε σε προσλήψεις, σε αυξήσεις μισθών, σε θέσπιση επιδομάτων, σε αυξήσεις συντάξεων, σε κοινωνικοποιήσεις επιχειρήσεων, σε απεργιακές κινητοποιήσεις ή σε διαδηλώσεις…Αντίθετα, σε συζητήσεις και προτάσεις τους ήθελαν και άλλες, πιο πολλές ακόμα παροχές…»
Η αθυρόστομη απάντηση σε δημοσιογράφο
Viral για την εποχή είχε γίνει και αθυρόστομη απάντηση που είχε δώσει σε δημοσιογράφο κατά την είσοδό του στη Βουλή. Στην ερώτηση «σας προβληματίζει η επιστολή Σημίτη;», αποκρίθηκε «δε γ@@@@ πρωί πρωί»
Η αντιπαράθεση με τον ακροδεξιό Πλεύρη σε εκπομπή του Πρετεντέρη
Στην ιστορία έμεινε και η εμφάνισή του σε εκπομπή με παρουσιαστή τον Γιάννη Πρετεντέρη, όπου καλεσμένος ήταν και ο ακροδεξιός Κωνσταντίνος Πλεύρης. Τότε ο Θ. Πάγκαλος είχε τονίσει ότι αρνείται να κάνει διάλογο με τον Πλεύρη. «Εάν κ. Πάγκαλε επικρατούσαν οι ιδέες μας, εσείς στη δημόσια ζωή δεν θα είχατε θέση» είπε ο Πλεύρης. «Θα ήμουν προ πολλού νεκρός, πιθανόν κάτι σαν σαπούνι, κάτι τέτοιο», καθώς «ένα σαπούνι δεν μπορεί να μιλάει με ένα πολιτικό αρχηγό» παρατήρησε δηκτικά τότε το στέλεχος του ΠΑΣΟΚ με τον Πλεύρη ανερυθρίαστα σε μια εκπομπή – «πλυντήριο» της Χρυσής Αυγής, να λέει πως «πράγματι ο κ. Πάγκαλος για σαπούνι είναι άξιος» και «όλος του ο όγκος αξίζει για σαπούνι και τίποτα παραπάνω».
Η εκπομπή έμεινε ιστορική για τον πρόωρο τερματισμό της, όταν ο τότε υπουργός Εξωτερικών αποχώρησε από το πλατό υπό τα γιουχαΐσματα προσκεκλημένων χρυσαυγιτών.
Χαρακτηριστική έγινε και η αναφορά του στον Δημήτρη Αβραμόπουλο ως «Κύριο τίποτα», στη μάχη που έδωσαν για τη δημαρχία της Αθήνας τον Οκτώβριο του 1994. «Δεν έχω μετανιώσει γι’ αυτά που έλεγα προεκλογικά. Η πολιτική είναι άγριο σπορ. Δεν είναι μπάσκετ» είχε δηλώσει μετά.
Αίσθηση και πληθώρα σχολίων είχε προκαλέσει τα τελευταία χρόνια και για μια δήλωση που είχε κάνει για την οικονομική του κατάσταση. «Να βγω να πάω πού; Και πώς να βγω; Με τι χρήματα. Από τη μία κινδυνεύει η σωματική μου ακεραιότητα από ακροδεξιά και ακροαριστερά υποκείμενα. Από την άλλη, η βουλευτική σύνταξη ανέρχεται στο ποσό των 370 ευρώ» έλεγε σε συνέντευξή του στο «Πρώτο Θέμα», δηλώνοντας πως βρίσκεται κάτω από τα όρια της φτώχειας, ενώ γενικά ήταν γνωστό επί σειρά ετών απ’ τις δηλώσεις πόθεν έσχες πως ήταν ένας απ’ τους πολιτικούς με μεγάλη ακίνητη περιουσία.