Η επόμενη μέρα της συντριπτικής νίκης της ΝΔ – Τι θα συμβεί από σήμερα Δεύτερα 22 Μαΐου
Η Νέα Δημοκρατία συγκεντρώνει διπλάσιες ψήφους από τον δεύτερο, ΣΥΡΙΖΑ αγγίζοντας την αυτοδυναμία, καθώς εκλέγει 146 βουλευτές με την απλή αναλογική. Πρόκειται για μία από τις πιο καθαρές νίκες στη μεταπολίτευση με διαστάσεις συντριπτικής ήττας για την αξιωματική αντιπολίτευση που πρέπει τώρα να ανασυγκροτηθεί ενόψει της δεύτερης κάλπης που θα είναι πιθανώς στις 25 Ιουνίου με ενισχυμένη αναλογική.
Με ενσωμάτωση στο σύνολο της Επικράτειας εκτός νέας Βουλής μένει το ΜέΡΑ25 που υποχώρησε στο 2,62% ενώ «πάλεψαν» μέχρι τέλος για την είσοδό τους, δίχως να τα καταφέρουν, το Νίκη και η Πλεύση Ελευθερίας με 2,92% και 2,89% αντίστοιχα.
Η Νέα Δημοκρατία ξεπέρασε τις 2,4 εκατ. ψήφους που μεταφράζεται σε ποσοστό 40,8% βελτιωμένο σχεδόν κατά μία μονάδα σε σχέση με το 2009, με τα υπόλοιπα τέσσερα κόμμα της αντιπολίτευσης, που θα σχηματίσουν το νέο κοινοβούλιο, να έχουν μαζί 43,21%. Η συμμετοχή στις εκλογές φτάνει 60,92%, κάτι που σημαίνει ότι η αποχή είναι περίπου 39,08% και τα λευκά/άκυρα φτάνουν το 2,61%. Η αποχή, για ακόμη μία φορά κινήθηκε σε υψηλά επίπεδα αλλά είναι μικρότερη από το 2019 και σίγουρα επηρέασε το τελικό αποτέλεσμα.
Ο ΣΥΡΙΖΑ χάνει 15 έδρες σε σχέση με το 2009 όταν και είχε εκλέξει 86 βουλευτές ενώ τώρα περιορίζεται στους 71. Το ΠΑΣΟΚ βρίσκεται ανάμεσα στους «νικητές» της διαδικασίας συγκεντρώνοντας πάνω από 200.000 επιπλέον ψήφους και αυξάνοντας κατά 19 τους βουλευτές τους. Αντίστοιχα το ΚΚΕ από το 5,3% του 2009 εκτινάχθηκε στο 7,23% εκλέγοντας 26 βουλευτές. Τέλος, ενισχυμένη παρουσιάζεται και η Ελληνική Λύση, που αύξησε τη δύναμή της από 10 σε 16 βουλευτές έχοντας ποσοστό 4,45%.
Τι προβλέπεται για τον σχηματισμό της νέας Βουλής
Στις 12 το μεσημέρι της Δευτέρας, η υπηρεσιακή Υπουργός Εσωτερικών, καθηγήτρια Καλλιόπη Σπανού θα διαβιβάσει στο γραφείο του προέδρου της Βουλής Κωνσταντίνου Τασούλα τα τελικά αποτελέσματα της εκλογικής αναμέτρησης. Ο κ. Τασούλας, στη συνέχεια θα μεταβεί στην Ηρώδου Αττικού όπου θα τα επιδώσει στην Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου. Σύμφωνα με το άρθρο 37 του Συντάγματος, «η Πρόεδρος της Δημοκρατίας αφού εκ των τελικών αποτελεσμάτων διαπιστώσει ότι ο αρχηγός του πρώτου κόμματος δεν διαθέτει την απόλυτη πλειοψηφία (151) των εδρών στην νέας Βουλή» θα εκκινήσει τη διαδικασία των διερευνητικών εντολών.
Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα καλέσει τον αρχηγό του πρώτου κόμματος σε κοινοβουλευτική δύναμη, που διαθέτει τη σχετική πλειοψηφία, για να διακριβωθεί η δυνατότητα σχηματισμού Κυβέρνησης που να απολαμβάνει την εμπιστοσύνη της Bουλής. Εάν αυτή η προσπάθεια αποδειχθεί άκαρπη, η κυρία Σακελλαροπούλου θα παρέχει την διερευνητική εντολή στον αρχηγό του δεύτερου σε κοινοβουλευτική δύναμη κόμματος και εάν δεν τελεσφορήσει και αυτή, η Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα δώσει την διερευνητική εντολή στον αρχηγό του τρίτου σε κοινοβουλευτική δύναμη κόμματος.
Κάθε πολιτικός αρχηγός των τριών πρώτων κομμάτων, έχει την δυνατότητα έως τρείς ημέρες να κρατήσει την διερευνητική εντολή προκειμένου να ολοκληρώσει τις σχετικές διαβουλεύσεις με τα υπόλοιπα κοινοβουλευτικά κόμματα για τον σχηματισμό κυβέρνησης συνεργασίας. Η εξάντληση του τριημέρου, βεβαίως, δεν είναι υποχρεωτική. Εάν ένας εκ των τριών πολιτικών αρχηγών, θέλει, μπορεί να αρνηθεί την δυνατότητα άσκησης των διερευνητικών εντολών και να την παραδώσει αμέσως με την επίδοσή της από την Πρόεδρο της Δημοκρατίας ή σε οποιαδήποτε στιγμή εντός του τριημέρου.
Στην περίπτωση όμως που οι διερευνητικές εντολές δεν τελεσφορήσουν και δεν διαφαίνεται ότι μπορεί να προκύψει κυβέρνηση, η Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα καλέσει στο Προεδρικό Μέγαρο τους αρχηγούς όλων των κοινοβουλευτικών κομμάτων που έχουν προκύψει από τις εκλογές, για τη διερεύνηση του σχηματισμού Κυβέρνησης που να έχει την εμπιστοσύνη της Bουλής. Εάν και αυτή η προσπάθεια αποδειχθεί άκαρπη, τότε η κυρία Σακελλαροπούλου θα επιδιώξει το σχηματισμό υπηρεσιακής Κυβέρνησης ευρύτερης αποδοχής από όλα τα κόμματα της Bουλής για τη διενέργεια νέων εκλογών. Τα καθήκοντα του Πρωθυπουργού θα ανατεθούν στον Πρόεδρο του Eλεγκτικού Συνεδρίου Ιωάννη Σαρμά, ο οποίος είναι ο αρχαιότερος εκ των τριών προέδρων των τριών Ανώτατων Δικαστηρίων της χώρας.
Ορκωμοσία νέας Βουλής
Ασχέτως του αποτελέσματος σχηματισμού Κυβέρνησης (μονοκομματικής, συνεργασίας, ανοχής ή υπηρεσιακής για την διενέργεια νέων εκλογών), η Βουλή που έχει προκύψει από τις κάλπες θα συνέλθει στις 11 το πρωί της Πέμπτης 1ης Ιουνίου 2023 για την ορκωμοσία της. Την επόμενη ημέρα, η Ολομέλεια της ΙΘ΄ Κοινοβουλευτικής Περιόδου θα συνέλθει για την εκλογή του Προέδρου της Βουλής των Ελλήνων. Και την επόμενη ημέρα θα πραγματοποιηθεί η εκλογή των Αντιπροέδρων της Βουλής (αναλογικά από όλα τα κοινοβουλευτικά κόμματα), των Γραμματέων και Κοσμητόρων της Βουλής των Ελλήνων.
Σε περίπτωση, που οι διερευνητικές εντολές και ο σχηματισμός Κυβέρνησης που να λάβει ψήφο εμπιστοσύνης από την Βουλή έχουν αποβεί άκαρπες και έχει σχηματιστεί Υπηρεσιακή Κυβέρνηση για την διενέργεια νέων εκλογών, η Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα εκδώσει νέο Προεδρικό Διάταγμα διάλυσης της ΙΘ’ Κοινοβουλευτικής Περιόδου, προκήρυξης εκλογών και την ημέρα και ώρα σύγκλισης της Κ’ Κοινοβουλευτικής Περιόδου.
Οι επόμενες εθνικές εκλογές, θα διεξαχθούν με το εκλογικό σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής (όπου το πρώτο κόμμα λαμβάνει «μπόνους» 40 εδρών) και οι βουλευτές θα προκύψουν όχι με σταυρό προτίμησης από τους ψηφοφόρους, αλλά με βάση την λίστα των υποψηφίων που θα έχουν καταρτίσει τα κόμματα. Η νέα προεκλογική περίοδος, μπορεί να είναι από 22 ημέρες έως ένα μήνα. Τα κόμματα και οι συνδυασμοί κομμάτων θα πρέπει να παρακαταθέσουν στον ‘Αρειο Πάγο την σχετική αίτηση συμμετοχής στις εθνικές εκλογές.