Εκλογές 2023: Η μάχη της κάλπης, των αναποφάσιστων και των νέων

Σε κάθε εκλογική αναμέτρηση, τα επιτελεία ιδίως των δύο μεγάλων κομμάτων προσπαθούν να πάρουν όσο περισσότερους ψηφοφόρους από τη δεξαμενή των αναποφάσιστων. Το κοινό αυτό ανέρχεται σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις περίπου στο 12%, ενώ σύμφωνα με παλαιότερες έρευνες το 10% των ψηφοφόρων αποφασίζει κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή τι θα ρίξει στην κάλπη.

Στη Νέα Δημοκρατία θεωρούν ότι σε σημαντικό ποσοστό η “γκρίζα ζώνη” των δημοσκοπήσεων αφορά απογοητευμένους κεντρο- δεξιούς, που όμως δεν έχουν φύγει προς άλλα κόμματα. Και άρα ελπίζουν ότι δυνητικά με ένα ισχυρό διακύβευμα, όπως “σταθερότητα ή χάος”, με έμφαση και στα ελληνοτουρκικά, θα μπορούσε το κυβερνών κόμμα να τους επαναπατρίσει.

Και ο Αλέξης Τσίπρας όμως απευθύνεται τις τελευταίες ημέρες όλο και πιο έντονα στο κοινό των αναποφάσιστων κεντροδεξιών, ποντάροντας στην εκτίμηση ότι πολλοί εξ αυτών είναι παραδοσιακοί, καραμανλικοί, νεοδημοκράτες που δεν έχουν ιδιαίτερη συμπάθεια στον Κυριάκο Μητσοτάκη. Σε αυτή τη λογική εντάσσονται άλλωστε και κινήσεις όπως η υποψηφιότητα του Ευάγγελου Αντώναρου με τον ΣΥΡΙΖΑ.

Βέβαια το γεγονός ότι ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης από τη μία κατηγορεί την κυβέρνηση Καραμανλή πως οδήγησε τη χώρα στη χρεοκοπία το 2009 για να απευθυνθεί σε πασοκογενείς ψηφοφόρους, ενώ από την άλλη εγκωμιάζει τον Κώστα Καραμανλή για τη στάση του απέναντι στους “νταβατζήδες” για να πιάσει τους δυσαρεστημένους καραμανλικούς, δείχνει πόσο περίπλοκα είναι τα εκλογικά πράγματα.

• Οι ψηφοφόροι του ΠΑΣΟΚ αποτελούν όμως το “μήλον της έριδος” και σε αυτές τις εκλογές, καθώς η στάση τους έπαιξε καθοριστικό ρόλο το 2019. Ο κ. Μητσοτάκης έχει κάνει άνοιγμα στους ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ, ακριβώς με την ελπίδα να επανασυστήσει το αντιΣΥΡΙΖΑ μέτωπο, που “γεννήθηκε” κατά το δημοψήφισμα του 2015 και έφερε τη νίκη στη ΝΔ πριν από τέσσερα χρόνια.

Στο Μαξίμου εκτιμούν εξάλλου ότι υπάρχει ένα καθοριστικό ποσοστό ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ, που εάν φοβηθούν ότι θα επιστρέψει στην εξουσία ο ΣΥΡΙΖΑ, θα ψηφίσουν Μητσοτάκη για να το αποτρέψουν.

Ταυτοχρόνα βέβαια η ΝΔ καλείται να φυλάξει τα δεξιά νώτα της, καθώς κινδυνεύει με διαρροές κυρίως προς την Ελληνική Λύση του Κυριάκου Βελόπουλου. Το κυβερνητικό επιτελείο θεωρεί πάντως ότι το δίλημμα “ποιος θέλετε να διαχειριστεί μία ενδεχόμενη νέα κρίση με την Τουρκία” αρκεί για να κρατήσει τους περισσότερους δεξιούς ψηφοφορόυς.

Η ΝΔ επίσης θα ήθελε να δει το ΠΑΣΟΚ κάτω από διψήφιο ποσοστό και για να αποτρέψει το ενδεχόμενο “κυβέρνησης ηττημένων”, αλλά και ελπίζοντας ότι μπορεί έτσι να ανοίξει ο δρόμος για να φύγει από την ηγεσία ο Νίκος Ανδρουλάκης, ο οποίος δύσκολα θα μπορούσε να δεχθεί να συμμετάσχει σε κυβέρνηση υπό τον κ.Μητσοτάκη λόγω υποκλοπών.

Στη Χαριλάου Τρικούπη πάντως “βλέπουν” διψήφιο ποσοστό στις πρώτες εκλογές, κυρίως λόγω “ολικής επαναφοράς” του ΠΑΣΟΚ στην επαρχία, καθώς σε ορισμενες περιφέρειες αγγίζει και το… 20%. Ενώ το λεκανοπέδιο της Αττικής αποτελεί το γκρίζο και ενδεχομένως καθοριστικό εκλογικό πεδίο για τους πράσινους: Το ΠΑΣΟΚ το 2000 είχε πάρει τις εκλογές στο νήμα κερδίζοντας την αχανή τότε Β Αθηνών, πλέον όμως στις ίδιες περιοχές κυριαρχεί ο ΣΥΡΙΖΑ. Το ποσοστό επομένως που θα λάβει το ΠΑΣΟΚ στις εκλογικές περιφέρειες της ευρύτερης Αθήνας θα καθορίσει και την πανελλαδική του επίδοση.

Η τρίτη κρίσιμη ομάδα ψηφοφόρων για την οποία ερίζουν όλα τα κόμματα είναι οι νέοι. Στις κάλπες θα προσέλθουν ειδικότερα για πρώτη φορά περίπου 430.000 νέοι ψηφοφόροι από 17 έως 21 ετών, ενώ συνολικά καθοριστική θα είναι η στάση των πολιτών κάτω των 35 ετών. Θα φτάσουν όμως οι νέοι στις κάλπες;

• Σύμφωνα με την έρευνα που δημοσιοποίησε στις 8 Μαΐου το «Eteron – Ινστιτούτο για την Έρευνα και την Κοινωνική Αλλαγή» το 82.1% δηλώνει πως πρόκειται να ψηφίσει στις εκλογές της 21ης Μαΐου και το 77.5% ότι προτίθεται να ψηφίσει σε περίπτωση δεύτερων εκλογών.

Η ίδια έρευνα καταγράφει όμως και την απογοήτευση των νέων ψηφοφόρων από τα κόμματα γενικότερα και την κυβέρνηση ειδικότερα. Το 88% δεν θεωρεί αξιόπιστα τα πολιτικά κόμματα και το 75,4% δεν θεωρεί αξιόπιστη την κυβέρνηση. Ενδιαφέρον όμως είναι και ότι οι νέοι θεωρούν σε ποσοστό 22,2% ότι δεν ανήκουν σε κανένα ιδεολογικό ρεύμα, ενώ δηλώνουν πως δεν ξέρουν σε πιο ιδεολογικό ρεύμα ανήκουν κατά 19.2%.

Ο ΣΥΡΙΖΑ προσδοκά να επωφεληθεί από την αντισυστημική διάθεση της νεότερης γενιάς ψηφοφόρων, στην οποία άλλωστε έχει ένα δημοσκοπικό προβάδισμα. Από τη ΝΔ επισημαίνουν ότι και το 2019 ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν πρώτος στους νέους ψηφοφόρους, αλλά έχασε καθαρά τις εκλογές. Αυτό όμως δε σημαίνει ότι το Μαξίμου δεν ανησυχεί μήπως η ψήφος των νέων βαρύνει στο εκλογικό ζύγι. Για αυτό άλλωστε ο κ.Μητσοτάκης ανακοίνωσε στην τελική προεκλογική ευθεία νέο επίδομα 150 ευρώ για όλους τους νέους που κλείνουν τα 18 και έσπευσε να φτιάξει λογαριασμό στο TikTok, όπου είχε ήδη παρουσία ο κ. Τσίπρας.

• Στους νέους ψηφοφόρους ποντάρουν όμως και το ΚΚΕ με τις viral ατάκες του Δημήτρη Κουτσούμπα, αλλά και ο Γιάνης Βαρουφάκης, που φιλοδοξεί να πάρει αντισυστημικές ψήφους.

Και η Χαριλάου Τρικούπη ωστόσο ελπίζει ιδιαίτερα στην ψήφο της GenZ, με όχημα τα memes και το “παλιό ΠΑΣΟΚ, το ορθόδοξο”: Το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ φτάνει στο 11,3% στις ηλικίες 17-26, που δεν έχουν ζήσει ούτε τον Ανδρέα Παπανδρέου, ούτε τον Κώστα Σημίτη.