James Webb: Βρήκε τεράστιο νέφος νερού που εκτοξεύθηκε από τον Εγκέλαδο

Μια πολύ σημαντική ανακάλυψη που θα δώσει μια καλύτερη εικόνα για το φεγγάρι του Κρόνου, τον Εγκέλαδο και για το αν φιλοξενεί ζωή έκανε το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb (JWST). Για την ακρίβεια το φεγγάρι να εκτοξεύει ένα τεράστιο νέφος υδρατμών, πολύ μεγαλύτερο από ό,τι είχε εντοπίσει στο παρελθόν. Σύμφωνα με το Nature.com αυτό το τεράστιο σύννεφο μπορεί να περιέχει τα χημικά συστατικά της ζωής, που δραπετεύουν κάτω από την παγωμένη επιφάνεια του φεγγαριού.

Το 2005, ένα διαστημικό σκάφος της NASA που ονομάζεται Cassini ανακάλυψε παγωμένα σωματίδια που εκτοξεύονται από τον υπόγειο ωκεανό του Εγκέλαδου μέσα από ρωγμές στην επιφάνεια του φεγγαριού.

Ωστόσο, το JWST δείχνει ότι το περιεχόμενο του νέφους εκτοξεύεται πολύ πιο μακριά από ό,τι πιστεύαμε στο παρελθόν – πολλές φορές πιο βαθιά στο διάστημα από το μέγεθος του ίδιου του Εγκέλαδου.

«Είναι απέραντο», είπε η Sara Faggi, πλανητική αστρονόμος στο Goddard Space Flight Center της NASA στο Greenbelt του Μέριλαντ, στις 17 Μαΐου σε μια διάσκεψη στο Επιστημονικό Ινστιτούτο του Διαστημικού Τηλεσκοπίου στη Βαλτιμόρη του Μέριλαντ.

Ο αλμυρός ωκεανός

Ο Εγκέλαδος ενθουσιάζει τους αστροβιολόγους επειδή είναι ένας από τους λίγους “ωκεάνιους κόσμους” στο ηλιακό σύστημα, γεγονός που τον καθιστά ένα από τα καλύτερα μέρη για την αναζήτηση εξωγήινης ζωής. Ο αλμυρός ωκεανός που βρίσκεται κάτω από το εξωτερικό στρώμα πάγου του Εγκέλαδου είναι ένα πιθανό καταφύγιο για ζωντανούς οργανισμούς, οι οποίοι θα μπορούσαν να συντηρηθούν από τη χημική ενέργεια στις υδροθερμικές πηγές στον πυθμένα του ωκεανού.

Το υλικό που αναβλύζει από τον Εγκέλαδο, είναι ένας άμεσος σύνδεσμος με αυτό το πιθανό εξωγήινο οικοσύστημα. Το Cassini πέταξε πολλές φορές μέσα από τα πλουμίδια του Εγκέλαδου, μετρώντας κόκκους πάγου και χημικές ουσίες φιλικές προς τη ζωή, όπως μεθάνιο, διοξείδιο του άνθρακα και αμμωνία.

Χρειάστηκε όμως το James Webb ένα τηλεσκόπιο που βρίσκεται σε απόσταση 1,5 εκατομμυρίου χιλιομέτρων από τη Γη, για να ανακαλύψει κάτι που το Cassini δεν μπορούσε να δει από τη θέση του στους δακτυλίους. Ενώ το Cassini μπορούσε να εντοπίσει κόκκους πάγου που δεν ταξιδεύουν μακριά από την επιφάνεια, το διαστημικό τηλεσκόπιο έχει μια ευρύτερη προοπτική και ευαίσθητα όργανα που μπορούν να συλλάβουν αμυδρά σήματα αερίων γύρω από τον Εγκέλαδο.

Στις 9 Νοεμβρίου 2022, το James Webb έριξε μια σύντομη ματιά στον Εγκέλαδο. Μόλις 4,5 λεπτά δεδομένων αποκάλυψαν τον τεράστιο, πολύ κρύο νέφος υδρατμών. Η επερχόμενη δημοσίευση θα ποσοτικοποιήσει πόσο νερό εκτοξεύεται και τη θερμοκρασία του, δήλωσε ο Faggi. Όμως το σύννεφο είναι πιθανό να έχει χαμηλή πυκνότητα, μοιάζει περισσότερο με ένα διάχυτο, κρύο σύννεφο παρά με έναν υγρό ψεκασμό.

Αυτά δεν είναι καλά νέα για όποιον θέλει να πάρει δείγματα από το νέφος και ελπίζει να βρει ζωή, καθώς τα σημάδια ζωής μπορεί να είναι πολύ αραιά για να ανιχνευθούν.

Οι κόκκοι πάγου που είδε το Cassini πολύ πιο κοντά στον Εγκέλαδο είναι πιο πιθανό να έχουν υψηλές συγκεντρώσεις οργανικών σωματιδίων, λέει ο Shannon MacKenzie, πλανητικός επιστήμονας στο Εργαστήριο Εφαρμοσμένης Φυσικής του Πανεπιστημίου Johns Hopkins στο Laurel του Maryland.