ΑΡΘΡΟ/Μ. Κεφαλογιάννης: Ενεργειακή μετάβαση για όλους

Η Ευρώπη έχει θέσει, ως κορυφαίο στόχο της πολιτικής της, την επίτευξη μίας κλιματικά ουδέτερης Ένωσης ως το 2050 εναρμονιζόμενη πλήρως με τους στόχους της Συμφωνίας του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή.

Σε αυτό το πλαίσιο το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης αποτελεί μία πολύ θετική πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Από αυτές που ασφαλώς πιστώνονται στα θετικά της Ένωσης.

Του Μανώλη Κεφαλογιάννη, ευρωβουλευτή της ΝΔ

Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης, του οποίου είχα την τιμή να είμαι εισηγητής, αποτελεί ένα νέο οικονομικό πρότυπο, ένα καινοτόμο χρηματοδοτικό εργαλείο, το οποίο μέσα από τις σύγχρονες και καθαρές μορφές ενέργειας, θα απελευθερώσει την αναπτυξιακή προοπτική των λιγνιτικών περιοχών.

Το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης (ΤΔΜ), ύψους 17,5 δισ. ευρώ είναι ένα από τα βασικά εργαλεία της ΕΕ για τη στήριξη των περιφερειών κατά τη μετάβαση προς την κλιματική ουδετερότητα έως το 2050 Υιοθετήσαμε μια ρεαλιστική προσέγγιση, που θα μας επιτρέψει να μεταβούμε σε μια νέα πράσινη εποχή, χωρίς να αφήσουμε κανέναν στο περιθώριο.

• Πρώτο μας μέλημα, ήταν από την αρχή, αυτή η μεγάλη αυτή προσπάθεια να στηριχθεί με τη μέγιστη δυνατή χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση, για αυτό και αγωνιστήκαμε για σημαντική αύξηση του προτεινόμενου ποσού και αυτό χωρίς την επιβάρυνση άλλων Διαρθρωτικών Ταμείων, όπως του Ευρωπαϊκού Ταμείου για την Περιφερειακή Ανάπτυξη ή του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου+.
• Έτσι κατορθώσαμε μέσα από σκληρές διαπραγματεύσεις και αυξήσαμε τους πόρους για τη χώρα μας από 294 εκ. που ήταν η αρχική πρόταση, σε 755 εκ. ευρώ.
• Μέσα από το Μηχανισμό Δίκαιης Μετάβασης η χρηματοδότηση για την Ελλάδα θα ξεπεράσει σε 5 δισ. ευρώ, συνδυαστικά από τα Επιχειρησιακά Προγράμματα του ΕΣΠΑ 2021-2027, την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και τους εθνικούς πόρους.
• Συνεπώς η Ελλάδα εμφανίζεται ως η πλέον επωφελούμενη αναλογικά από το συνολικό ταμείο των ευρωπαϊκών επιχορηγήσεων, όταν αναλογικά με το μέγεθος της οικονομίας της απολαμβάνει μεγαλύτερο όφελος που φθάνει το 4,31%,  σε σχέση με τις άλλες χώρες του Νότου, όπως πχ η Ισπανία που λαμβάνει το 4,52%, η Ιταλία που λαμβάνει το 5,35% ή η Πορτογαλία που λαμβάνει μόλις το 1,16% του συνολικού κοινοτικού προϋπολογισμού.
• Η αρχιτεκτονική του Ταμείου είναι έτσι σχεδιασμένη ώστε να επιτυγχάνει τη μέγιστη μόχλευση ιδιωτικών πόρων.
• Στόχος μας είναι να δημιουργηθούν οι κατάλληλες συνθήκες νομοθετικά, ώστε το Ταμείο να στηριχθεί πέρα από την Ευρωπαϊκή Ένωση και από τους διεθνείς χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς και ασφαλώς από ιδιωτικές επενδύσεις.
• Και αυτό γιατί από την αρχή αποδώσαμε μεγάλη σημασία στην κοινωνική διάσταση του Ταμείου  και στη δημιουργία θέσεων εργασίας γιατί η Δίκαιη Μετάβαση των λιγνιτικών περιοχών θα πρέπει να απορροφήσει πλήρως το κενό που θα δημιουργηθεί λόγω της απολιγνιτοποίησης.
• Με ένα νέο κριτήριο, θα υπάρξει ένας μηχανισμός ανταμοιβής ένας Μηχανισμός Οικολογικής Επιβράβευσης ή αλλιώς του Green Rewarding Mechanism. για τους πρωτοπόρους σε ευρωπαϊκό επίπεδο στην απολιγνιτοποίηση, που θα λαμβάνει υπόψη τις επιδόσεις των χωρών και μέσα από τον οποίο η χώρα μας που πρωτοπορεί στις περιβαλλοντικές δεσμεύσεις μέσα από το αντίστοιχο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), θα μπορεί να διεκδικήσει επιπλέον πόρους.
• Πρακτικά αφορά ένα μηχανισμό συνδεδεμένο με την ταχύτητα μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου η οποία θα επιτυγχάνεται στις περιφέρειες που λαμβάνουν στήριξη από το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης, με πρόσβαση σε ποσοστό 50 % των πόρων του ΕΤΔΜ.
• Μία πρόταση που μετά από προσωπική εισήγηση μου και μέσα από εποικοδομητικές προτάσεις και άλλων πολιτικών ομάδων, της ίδιας της Επιτρόπου Περιφερειακής Ανάπτυξης της κ. Ferreira και παρά την αντίθετη άποψη της Γερμανικής Προεδρίας, ενσωματώθηκε στον κανονισμό.
• Τέλος επειδή στόχος μου είναι η ολοκληρωμένη ανάπτυξη των λιγνιτικών περιοχών δώσαμε έμφαση στην ηλεκτροκίνηση και στην ανάπτυξη άλλων δραστηριοτήτων συμπεριλαμβανομένης της έρευνας και της καινοτομίας.  

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με τη θέσπιση του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης έχει στείλει ένα ισχυρό πολιτικό μήνυμα ότι πρέπει να αντιμετωπιστούν οι κοινωνικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις της ενεργειακής μετάβασης στις περιφέρειες που πλήττονται περισσότερο. Υιοθετήσαμε μια ρεαλιστική προσέγγιση, που θα μας επιτρέψει να μεταβούμε σε μια νέα πράσινη εποχή, χωρίς να αφήσουμε κανέναν στο περιθώριο.