Η “αγωνία” των δημοσκόπων πριν το πέναλντι (της κάλπης)- Τα περίεργα των μετρήσεων της τελευταίας εβδομάδας

Τις τελευταίες 24 ώρες είδαν το φως της δημοσιότητας τρεις ακόμα δημοσκοπήσεις: Της Metron Analysis (Mega) που δίνει στη Ν.Δ προβάδισμα 8,2 μονάδες στην Εκτίμηση Εκλογικού Αποτελέσματος, της GPO (Παραπολιτικά) που εμφανίζει το κυβερνών κόμμα πρώτο σε απόσταση 6,8 μονάδων από τον ΣΥΡΙΖΑ με αναγωγή στα έγκυρα, και της prorata (Εφημερίδα των Συντακτών) που φέρνει τη Ν.Δ να προηγείται -στην Εκτίμηση Εκλογικού Αποτελέσματος- με 4,8 μονάδες.

Με το “επίσημο” περιθώριο σφάλματος των μετρήσεων μεταξύ (+-) 2,5-3% και λαμβάνοντας υπόψιν τις διαφορετικές μεθοδολογίες που εφαρμόζουν οι εταιρείες δημοσκοπήσεων, το γεγονός ότι η διαφορά του πρώτου κόμματος από το δεύτερο κυμαίνεται (στην εκτίμηση) από 4,8 έως και 8,2 μονάδες εγείρει απορίες για κάποιον που δεν είναι σχετικά εξοικειωμένος.

Οι ίδιοι οι δημοσκόποι ενημερώνουν τα κομματικά επιτελεία πως το περιθώριο σφάλματος μπορεί τελικά να είναι και αρκετά μεγαλύτερο -τουλάχιστον πέντε μονάδες- επειδή, όπως λένε, είναι πολύ δύσκολο να αποτυπώσουν την τάση μιας μεγάλης μερίδας ψηφοφόρων. Aν και όλοι συγκλίνουν στο ότι η πρωτιά της Ν.Δ είναι βέβαιη. Ωστόσο πολύ σημαντικότερο ρόλο από την πρώτη θέση παίζει το ποσοστό που θα αγγίξει το πρώτο κόμμα (Ν.Δ) ώστε να αποκτήσει παράσταση αυτοδυναμίας στις δεύτερες εκλογές.

Οι αναποφάσιστοι, για παράδειγμα, κυμαίνονται από 11% έως και 15% και συγκροτούν μία ομάδα 600-800.000 ψηφοφόρων (σχετικό ρεπορτάζ φιλοξενεί η “Καθημερινή”), κάτι που είναι πρωτοφανές μία μόλις εβδομάδα πριν τις εκλογές. Επίσης, όλοι συμφωνούν πως ο ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ υποεκπροσωπείται στις μετρήσεις καθώς οι ψηφοφόροι του αρνούνται να απαντήσουν ή και παραπλανούν εκείνους που τους τηλεφωνούν εκ μέρους των εταιρειών, συχνά επειδή εμφορούνται από καχυποψία ή από άρνηση και ίσως επηρεασμένοι και από την σχετική αμφισβήτηση που εκπέμπουν τα ίδια τα στελέχη του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Άλλοι πάλι δεν θέλουν να δηλώσουν ότι θα επιλέξουν κάποιο μικρότερο κόμμα ή θα κινηθούν αντισυστημικά (το φαινόμενο είναι εντονότερο σε εκείνους που ίσως ψηφίσουν κόμματα της ακροδεξιάς), ενώ υπάρχει και ένας άγνωστος αριθμός πολιτών που ψήφισαν τη Ν.Δ στις εκλογές του 2019, δηλώνουν πως θα την ξαναψηφίσουν ενώ δεν θα το κάνουν.

Επιπροσθέτως, οι μετρήσεις δεν μπορούν να πιάσουν τον σφυγμό των 430.000 νέων ψηφοφόρων (17-21 ετών) γιατί δεν απαντούν σε σταθερό τηλέφωνο και γενικότερα δεν αποδέχονται την διαδικασία. Οι δημοσκόποι λένε πως καλούν πλέον και σε κινητά τηλέφωνα (αν και πολύ λιγότερο), ή κάνουν και διαδικτυακές μετρήσεις, ωστόσο το συγκεκριμένο εκλογικό κοινό δεν μπορεί να αποτυπωθεί.

Είναι ακόμα αξιοπρόσεκτο και δύσκολα εξηγήσιμο πως ορισμένα κόμματα εντοπίζονται στις μετρήσεις μιας εταιρείας με ποσοστό π.χ 2,5% (Πλεύση Ελευθερίας) και μάλιστα αυξημένο κατά 1,5 μονάδα σε δέκα ημέρες και σε άλλες μετρήσεις το ίδιο κόμμα δεν εντοπίζεται ούτε με 1% και καταχωρείται στα “λοιπά κόμματα”. Ανάλογες είναι και οι περιπτώσεις της Εθνικής Δημιουργίας ή του μικρού ακροδεξιού κόμματος “Νίκη” (με ερίσματα στη Βόρεια Ελλάδα), ενώ το “ΕΑΝ” του πρώην αντιεισαγγελέα του Αρείου Πάγου περιέργως δεν εμφανίζεται σχεδόν σε καμία από τις μετρήσεις. Ερώτημα προκύπτει και από το πώς έχουν διασπαρεί οι ψήφοι του κόμματος Κασιδιάρη μετά τον αποκλεισμό του.

Κατ’ άλλους ίσως έχουμε υποεκτίμηση και των ποσοστών του ΚΚΕ, το οποίο σε κάποιες τοπικές μετρήσεις (σε εκλογικές περιφέρειες της Αττικής και αλλού) μπορεί τελικά να αναδειχθεί και τρίτο κόμμα. Ως προς το ΠΑΣΟΚ η τάση το εμφανίζει αρκετά κάτω από το 10%, στην εκτίμηση ψήφου, όμως, σε ορισμένες μετρήσεις μόλις που ξεπερνά το 10%, σε άλλες φθάνει ακόμα και το 11,5%.

Θα γίνουν “διορθώσεις” πορείας;

Τούτων δοθέντων μένει να διαπιστωθεί εάν με την συσπείρωση των ποσοστών των δύο μεγάλων κομμάτων την τελευταία εβδομάδα θα γίνουν “διορθώσεις” από τις εταιρείες μετρήσεων, ή εάν θα φθάσουμε την Παρασκευή πριν τις κάλπες με αυτή την εικόνα: να προηγείται με μεγάλο άνοιγμα η Ν.Δ και να εμφανίζεται ωσάν να έχει κριθεί η μάχη και μάλιστα με ποσοστό που θα της επιτρέπει να διεκδικεί με σφοδρή πιθανότητα την αυτοδυναμία στις δεύτερες εκλογές.

Στο κυβερνητικό επιτελείο επικρατεί ικανοποίηση από τις δημοσκοπήσεις, κάποιοι ωστόσο φοβούνται ότι η βεβαιότητα για άνετη επικράτηση στην κάλπη της απλής αναλογικής μπορεί να προκαλέσει χαλαρότητα ή και αποσυσπειρώσεις. Άλλα στελέχη της Ν.Δ λένε πως εφόσον το σαφές προβάδισμα επικυρωθεί και από τις δημοσκοπήσεις 48 ώρες πριν τις κάλπες αυτό μπορεί να προκαλέσει μετακίνηση ψηφοφόρων προς τους “νικητές” και αυτό να διευρύνει ακόμα περισσότερο την διαφορά.

Το φαινόμενο πάντως να έχει απορροφήσει η Ν.Δ (στις δημοσκοπήσεις) όλες τις απώλειες από το κύμα ακρίβειας και αισχροκέρδειας των προηγούμενων μηνών (θέμα που παραμένει στην πρώτη θέση της ατζέντας του ενδιαφέροντος των πολιτών ενόψει εκλογών), αλλά και ολόκληρη την φθορά από την τραγωδία των Τεμπών, είναι τουλάχιστον αξιοσημείωτο. Εάν επιβεβαιωθεί θα προκειται για μεγάλη νίκη (και προσωπική) του Κυριάκου Μητσοτάκη, εάν όχι τότε οι δημοσκοπήσεις και οι εταιρείες θα αντιμετωπίσει ένα ισχυρότατο κύμα απαξίωσης και το ίδιο το -κατά τα άλλα χρήσιμο- επιστημονικό εργαλείο θα βρεθεί ενώπιον κρίσης και κατηγοριών για χειραγώγηση.

Εάν για παράδειγμα η διαφορά μεταξύ των τελευταίων μετρήσεων πριν την κάλπη με τα exit polls είναι μεγάλη, δύσκολα θα μπορούν οι δημοσκόποι να την εξηγήσουν την εκλογική βραδιά. Εφόσον επιβεβαιωθούν το πρόβλημα μεταφέρεται σε εκείνους που τους αμφισβήτησαν. Οι ίδιοι πάντως φροντίζουν να καλύπτουν τα νώτα τους.

Πώς ο επικεφαλής της Pulse εξηγεί στην Σία Κοσιώνη τις αβεβαιότητες των δημοσκοπήσεων και τα κενά στην μεθοδολογία (μετά το 4.00)

Σύμφωνα με νέα δημοσκόπηση της Metron Analysis για λογαριασμό του MEGA, έχει διευρυνθεί η διαφορά ΝΔ – ΣΥΡΙΖΑ στις 7 μονάδες στην πρόθεση ψήφου και στις 8,2 μονάδες στην εκτίμηση ψήφου, όπου η ΝΔ συγκεντρώνει 36,2% έναντι 28% του ΣΥΡΙΖΑ. Τα άλλα κόμματα: ΠΑΣΟΚ 10,3% , ΚΚΕ 7,4%, Ελληνική Λύση 3,3%, ΜεΡΑ25 4,4%, Πλεύση Ελευθερίας 2,5%.
Η αδιευκρίνιστη ψήφος μειώθηκε στο 9,4% (από 12,3%), έχουν αυξηθεί τα «λευκό», «άκυρο», «δεν ψηφίζω» στο 61% (από 56%) και το ποσοστό των αναποφάσιστων που προέρχονται από τη ΝΔ έπεσε στο 16% (από 20%).
Σύμφωνα με τη δημοσκόπηση, ο Κυρ. Μητσοτάκης προηγείται του Αλ. Τσίπρα στα ποιοτικά χαρακτηριστικά, μάλιστα το 32% των ερωτηθέντων πιστεύει ότι μπορεί να εγγυηθεί την καλή λειτουργία των δημοκρατικών θεσμών έναντι 21% για τον Αλ. Τσίπρα -παρά το σκάνδαλο των υποκλοπών που ήρθε ξανά στο προσκήνιο με το ντιμπέιτ. Η δημοσκόπηση εδώ.

Η μεγάλη διαφορά με τον ΣΥΡΙΖΑ και το 36,2%, ένα ποσοστό που αν επαληθευτεί στην κάλπη της απλής αναλογικής φέρνει τη ΝΔ πολύ κοντά στην αυτοδυναμία, είναι αιτία ικανοποίησης στο Μέγαρο Μαξίμου. Αιτία ανησυχίας είναι ο κίνδυνος αποσυσπείρωσης ειδικά στο πιο δεξιό κομμάτι των ψηφοφόρων της ΝΔ. Δύο στοιχεία ενέτειναν αυτή την ανησυχία χτες. Ένα, η δήλωση Σκέρτσου ότι οι γερμανικές αποζημιώσεις αφορούν τον Β΄ Παγκόσμιο και πρέπει να κοιτάξουμε μπροστά και, δεύτερο, οι εσωτερικές παρενέργειες από τη σύλληψη του υποψήφιου δημάρχου Χειμάρας, Φρέντη Μπελέρη.